No. 4972 48s,eJaargang Woensdag 21 Aug. 1935
De Nieuwe Texelsche Courant
rtli! nrlKl»-.
Van week tot week
EERSTE BLAD.
Duister Duitschland.
Na mijn laatste bezoek
aan Texel.
De huidige positie van de
wolmarkt.
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UI TO.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. TeL 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1losse nrs. 4ct.
HOOGWATER ter roede van Texel v.ra
(nam. ongeveer V» uur later.)
22 23 24 25 26 27 28 Aug
2,41 3.57 5,37 6,58 8.02 8,52 9 32
RIJWIELEN en R1ITUIGEN 8 52
ZATERDAGAVOND.
Steeds drukkender wordt de toestand in
Duitschland. De wilde jacht op katholie
ken, joden, monarchisten, conservatieven,
oud-strijders, krijgt een spookachtig ka
rakter. Men geeft nergens meer uitstel of
pardon, tenzij in de strijd tegen de pro-
testantsche kerk voorloopig. Want ook
daartegen is nu de machinerie, onder rui-/
nister Kerrl, in gereedheid gebracht. Zij
heeft alleen nog niet gewerkt. Toen men
begon grieven te uiten tegen bepaalde,
provinciale afcleelingen van de Stalen
Helm, kon ieder reeds voorzien, wat nu
gebeurd is: In razend snel tempo is deze
organisatie, en is de positie van de krin
gen en de gedachtenwereld, welke zij ver
tegenwoordigde, geliquideerd. Tenminste
wat hun openbaar bestaan betreft. De
bezittingen van de Stalen Helm zijn in,
beslag genomen en vele van de leiders,
die eens het nationaal-socialisme hun
hulp en bondgenootschap hadden aange
boden,. zitten in concentratiekamp of ge
vangenis. De jacht op katholieken wordt
een ware klopjacht. Uit het zuiden,
waar de beweging ontstaan, maar voor
een groot gedeelte reeds uitgebrand
is, komen de bruine zwermen naar Ber
lijn, om daar door de overheid georgani
seerde en beschermde betoogingen te
houden. Deze vermogen slechts de be
perkte belangstelling van de Berlijmers
op te wekken. Het zij tot hun eer gezegd.
De beschrijving van de tafereelen te
Berlijn wekt niet alleen gevoelens van
sympathie voor de groepen, waartegen
deze „Kultur-Demonstrationen" gericht
zijn, maar ook van mededoogen voor de
ontspoorden, die men deze dingen laat
bedrijven. Dat zijn de jonge lieden, uit
Beieren aangesleept, om de hoofdstad
eindelijk „moreel te veroveren". Daar
zijn de mannen van de lijfwacht van Hit-
Ier, die door hun groot getal en door
hun „krijgshaftige" begeleiding, de
jonge veroveraars zelfvertrouwen en ont
zag moeten verschaffen, 4000 van deze
zwartgekleede wachters zijn er rondom
Hitier, ter bescherming van zijn leven.
Zij zijn, volgens de Haagsche Post, waar-
ALFRED ROSENBERG.
De Duitsche „Reichsschriftleiter", wiens
heftige uitvallen jegens de Duitsche ka
tholieken. de inleiding vormden tot de
strijd tusschen nationaal-socialisme en
katholicisme, welke thans in alle heftig
heid is ontbrand.
Hij is o.m. de schrijver van het boek
„Mythen van de 20e eeuw" dat het
heidendom verheerlijkt en van katholieke
zijde vooral fel bestreden wordt.
Volgens de Neue Ziircher Zeitung zou
Rosenberg's boek gebaseerd zijn op theo
rieën, „die reeds eerder door een geestes
zwakke zijn neergeschreven".
aan we deze regels antieenen, uitgezocht,
uit de vertrouwdsten onder de vertrouw
den, want de wrok is diep en breed ge
worteld, ook in de eigen gelederen van de
nationaal-socialistische partij, en uit vele
verborgen hoeken loert het gevaar. Die
vierduizend zijn rijzig van gestalte, wel
gekleed, welgevoed, vvelbetaald. Zij vor
men de muur om de dictator, en zij staan
verder voor heel biezondere doeleinden
ter beschikking der partij. In deze dagen
is hun taak, met de jongelieden uit het
Zuiden, na eerst met trompetgeschal de
aandacht der voorbijgangers te hebben
opgewekt, van hun wagens uit kreten
van smaad tegen de katholieke kerk en
tegen de Joden door de straten te
schreeuwen. „Deutschland ervvache, Juda
verrecke", klinkt het nog steeds, alsof
de vervolgingswaan, die het nationaal-
socialisme tegenover de Joden kenmerkte,
nog reden van onverminderd voortbestaan
heeft. Het hoogtepunt van deze „verove
ringsveldtocht" was de groote rede, welke
Julius Streicher, de bezetene uit het Fran
kenland voor een zeer talrijk publiek in
Berlijn hield. Het Duitsche volk heeft
de oorlog moeten dragen en de diepe
ellende daarna. Waarmede heeft het ver
diend, dat zijn lijden nog niet ten einde
mocht zijn, maar dat het deze ontzettende
ontaarding om zich heen moet dulden,
die aan de diepste vernedering van Ne-
bukadnezar schijnt te herinneren?
De vervolging der Joden, en ook steeds
meer der katholieken in Duitschland,
neemt steeds onrustvvekkender vormen
aan. Heeft men het erop gezet, in 1936
de gasten van de Olympische Spelen een
„judenreines" (van Joden gezuiverd)
Duitschland voor te zetten Uit het Duit
sche water worden de joden geweerd, uit
badplaatsen en vacantieoorden bij hon
derden tegelijk opgedreven, veelal op een
bevel, dat binnen een etmaal moet zijn
uitgevoerd, en dat met bedreiging van vo
gelvrijverklaring gepaard gaat. Wij weten
immers, wat het beteekent, als in Duitsch
land de overheid meedeelt, „niet meer voor
iemands veiligheid te kunnen instaan".
Van de markten worden zij verdreven.
We maakten reeds melding van het ver-
uod van huwelijken tusschen Ariërs en
niet-Ariërs". Onder de deskundige wen
ken in Das Schvvarze Korps, het blad
der S.S. van 7 Augustus, heeft men kun
nen lezen, dat iedereen een Jood kan aan
houden, die zich in het openbaar met een
Duitsche vrouw laat zien, of die verder
zijn ergernis wekt. „Boeien of binden is
slechts in de uiterste gevallen geoor
loofd". Gevaar voor een aanklacht we
gens vrijheidsberooving loopt de aanhou
der nooit. In de „Westdeutsche Beobach-
ter" verscheen een advertentie van Otto
Fimgler uit Keulen, waarin deze meedeelt,
dat hij zijn verloving met Else Maalweg
heeft afgebroken, omdat zij haar uitzet
bij Joden gekocht had, en een verlovings
advertentie had laten verschijnen in een
blad, dat ook joodsche advertenties op
nam. Met een dergelijke vrouw kon hij
niet gelukkig worden, meent deze „rid
der" aldus bekend te moeten maken.
Wee de jood, die een ophitsend of sma
dend papier van zijn muur of raam
scheurt. Ook katholieken zijn reeds we
gens het verwijderen van hun huis van
„op bevel van de gouwleiding" aange
plakte, voor hun Kerk diep beleedigende
biljetten, tot maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
Ook stoffelijk schijnt er het een en
ander aan het volmaakt geluk te ontbre
ken. In de mijnwerkerswereld is reeds
onrust geweest, vanwege de heerschende
ellende. Dat deze geruchten niet zonder
grond zijn, blijkt uit het bevel van Hit-
Ier, dat er levensmiddelen moeten worden
verschaft, ten gunste van de mijnwerkers
die van hun loon niet kunnen bestaan.
Dus niet voor werklooze mijnwerkers,
maar voor werkende! Reuter, meldde deze
week, dat aardapppels 60 pet., vruchten
3050 pet., eieren 20 pet., vleesch 20
60 pet. sedert verleden jaar in prijs ge
stegen waren. Suiker is bijna dubbel zoo
duur. Aan allerlei voedsel, aan vleesch, en
vooral aan varkensvleesch, is er een groot
tekort. Vele slagerswinkels zijn maar ze
kere uren open. Men heeft de slagers tot
lagere prijzen willen dwingen, heeft er
velen gevangen gezet, maar het was on
begonnen werk. Is het wonder, dat op deze
manier de ontevredenheid al meer stijgt?
Daarbij legt „de partij" telkens nieuwe
belastingen op. De jongste gedwongen
bijdrage in de Berlijnsche fabrieken is
bestemd voor de verspreiding onder de
arbeiders van Julius Streicher's Stiirmer.
Dwangabonnement dus. Tegelijkertijd
werd een landgenoot opgepakt, omdat hij
een exemplaar van dat blad aan zijn be
trekkingen in Nederland had gestuurd.
Naar buiten is men er dus minder trotsch
op.
DOOR DR. JAC. P. THIJSSE.
Het nieuwe natuurmonument Thijsse's
Fiiemveid sluit zich aan bij Büttikofers
Mieland en Molenmieland, welke reeds
bezittingen zijn van de Vereeniging tot
Behoud van Natuurmonumenten. Hierdoor
vindt de Vereen, gelegenheid om vol
strekte vogelbescherming uit te oefenen
in dit deel van het lage land van Texel,
gelegen tusschen de hoogten van den
Burg en den Hoogen Berg eenerzijds
en die van Spang en Oosterend aan den
anderen kant. Men zou dit lage land wel
kunnen noemen het dal van de Jan Aye
sloot.
Maar nog eerder is het te beschouwen
als een oude inham van de zee. De bo
dem is op menige plaats nog modderig en
zilt, zoo zilt zelfs, dat heele plekken be
groeid zijn met zeekraal en andere weer
geheel kaal zijn. Deze zilte bodem met de
daarin lerende organismen en de eigen
aardige plantengroei, schijnen biezonder
gunstige omstandigheden op te leveren
voor het broeden van t;il van weide- en
moerasvogels en daardoor is thans de
buurt van Dijkmanshuizen tegenwoordig
op zijn minst wel even belangrijk als het
zoo beroemde Waalenburg, eer daar de
nieuwe bemaling zijn intrede deed.
Ik acht het van groote beteekenis, dat
hiermede het oude land van Texel weer
onder de aandacht komt. Het groote pu
bliek zoekt zijn genoegen tegenwoordig
het meest aan het strand, in de duinen
en in de Staatsbebossching. De echte
kenner van natuur- en landschapsschoon
echter moet ook wel groote bewondering
hebben voor de fraaie dorpen, de overal
verspreid liggende boerderijen met hun
begroeiing, de aardige landwegen met de
tuinwallen en de oude boschjes, waartoe
we ook Ide eendenkooien mogen rekenen.
Toen ik Inog aan den Burg woonde,
waren mijn liefste wandelingen die in
Noordhaffel en Zuidhaffel en naar Meijer-
boomsbosch, de Blauwe Poort, de Zes
honderd, Bakkersboschje, den Hoogen
berg en langs allerlei voetpaden kris kras
door het Oude Land.
Nu is reeds veel schilderachtigs in dit
gebied te loor gegaan. Het gemeentebe
stuur heeft onbegrijpelijkenvijs het zoo
mooie Diepvvaal vernederd tot vuilnisbelt
en daardoor een der fraaiste wandelingen
bij den Burg gedegradeerd. Het afvalwa
ter van de Zuivelfabriek verpest een groot
deel van het Lage Land. Een groot aantal
voetpaden zijn vervallen of afgesloten.
Voor het rollend verkeer is op Texel
uitmuntend gezorgd; het is een lustoord
voor automobilisten en fietsers. Maar,
en dat is heel gelukkig, men begint tegen
woordig weer meer te wandelen en .laar-
om is het wel van groot belang, dat Texel
ook de belangen der wandelaars gaat be
hartigen. In dit en andere opzichten zou
een krachtige vereeniging voor vreemde
lingenverkeer uitstekend werk kunnen ver
richten. Het dempen van Diepwaal is niet
meer goed te maken, doch laat men voor
al dit pad niet verder bewandelen. Heel
Nederland worstelt met het vraagstuk van
vuilverwijdiering. Laat Texel hierin ook
niet te lichtvaardig handelen. Op den duur
dunkt mij, zal men er toe moeten komen
om de lichte afvalstoffen te verbranden
in behoorlijke verbrandingsovens
en de zwaardere te verzinken in de diepe
Texelstroom. Zulke maatregelen moet
men er voor over hebben, om de zilver-
stroom der vreemdelingen naar het eiland
te blijven lokken. Toen ik vijf-en-veertig
jaar geleden op Texel kwam wonen, had
den wij het heel wat eenvoudiger en het
eiland was eigenlijk heel wat mooier. Of
ik dien toestand weer zou begeeren
Neen, zooals het nu is lijkt mij de som
van menscheiijk geluk grooter. Texel is
groot. De rumoerige zoeker naar licht
en lucht en beweging vindt er ruimte ge
noeg, maar laat ook nog ruimte genoeg
over aan de stille zoekers van verfijnd
natuurgenot, van kunstzinnige waardee
ring, van belangrijke natuurstudie. Men
kan er nog tientallen kilometers onge
stoord wandelen.
Doch zonder behoorlijke regeling en
goede organisatie dreigen er groote ge
varen. Wat het duinlandschap betreft,
kunnen wij gerust zijn. Daar regeert het
Staatsboschbeheer met groote wijsheid en
met welwillende behartiging van de meest
uiteenloopende belangen. Maar, nog eens,
de rest van het eiland is van minstens
even groot belang en rereischt nog meer
zorg en wijsheid. Alles komt tenslotte
neer op de ware liefde van de Texelaars
voor hun eigen eiland. Moge die liefde
waken bij de merkwaardige veranderin
gen, die Texel in den laatsten tijd onder
gaat en waarbij het vreemdelingenverkeer
in zoo hooge mate is betrokken.
MMMNHHMRmRHMMMHMMMMI
ABESSIJNSCHE KRIJGSLIEDEN.
We stellen u hier twee leden van de
Abessijnsche Dankalastam voor. Deze
stam is in het voeren van guerilla-oorlog
uitstekend bedreven en kan het de Itali-
aansche soldaten, indien onverhoopt een
oorlog mocht uitbreken, ondanks primi
tieve wapenuitrusting nog lastig genoeg
tnaken.
Naar men ons van welingelichte zijde
meldt, is de positie van de wolmarkt se
dert de laatste Londensche veiling wel
cenigszins gewijzigd. Mocht het voor
dien op de Engelsche binnenlandsche
veilingen moeilijk zijn geweest de zelfde
wolprijs als vorig jaar te bedingen, na de
Londensche veiling zijn de prijzen op deze
binnenlandsche veilingen ongeveer pari
bij die van 1934.
Voor wat de afzet van Nederlandsehe
wol betreft, moet er op worden gewezen,
dat bijna uitsluitend door de tusschen-
handelen dan nog meest voor speculatieve
doeleinden aankoopen worden gedaan.
De binnen la irlsche industrie schijnt zich
voor een groot deel met Australische
wollen (Nieuw-Zeeland) voorloopig te
hebben gedekt. Het moge waar zijn, dat
de productie in de wollandeii op het Z.
halfrond iets geringer is te verwachten
dan in voorafgaande 4 jaren, niet vergeten
mag worden, dat de afzetmogelijkheden
voor Nederlandsehe wol door de heta-
lingsmuei ijkhedeu met Duitschland en de
valuate van de Belgische franc tamelijk
zijn verzwakt.
Wel worden door de drie Centrale Land
bouworganisaties steeds nieuwe pogingen
gedaan om de afzet in 't binnenland te ver-
grooten, tot nog toe schijnt van Depar
tementale zijde weinig hulp te verwachten.
Eenigermate wordt gehoopt, dat nu
een ministerie van Landbouw (en Vissche-
rij) zal worden ingesteld, hierin een ken
tering ten goede zal komen.
Als vvolprijzen, thans in diverse pro
vincies, besteed, noemde men ons:
Noord-Holland: prima partijen 55 ct.
doorsnee partijen 50 ct.
Gelderland (Betuwe): 40 ct.
Groningen: Texelsche wol 50ct.; kruis-
lingen 35—40 ct.
Zeeland: 3035 ct.
ZOO SPRAK.
LORD SNOWDEN (oud-minister,
Eng.): Mussolini wil de Volkenbond uit
dagen. Indien de Bond deze uitdaging
niet aanneemt, zal hij verdwijnen en zal
de wereld terugzinken tot „de heerschap
pij van het beest". Niet alleen doen de
andere mogendheden niets om Italië te
gen t;e houden, doch zij helpen Italië
door zijn oorlogsvoorbereidingen te ver
gemakkelijken en Abessinië te beletten
zich van de noodige verdedigingsmidde
len te voorzien. Feitelijk wordt Abessinië
dus onverdedigbaar gelaten, om het Italië
gemakkelijk te maken.
De internationale complicaties, welke
hiervan het gevolg zullen zijn, zijn te ver-
scnnKJoelijk om aan te denken. Zonder
twijfel zullen ernstige moeilijkheden ont
staan in de koloniën van de Europeesche
mogendheden. Indien Mussolini succes
beeft met zijn AbessLnisch avontuur, zal
zijn volgende stap zijn, van Oostenrijkeen
Italiaansche provincie te maken. In de
huidige situatie liggen alle elementen voor
een nieuwe wereldoorlog besloten.
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP