TEXELS NIEUWE RAADSLEDEN
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
J. C. KAGER (r.k.)
C. J. DE LUGT (Alg. Bel.)
J. v. d. VIS (C.H.)
S. DE WAARD (C.H.)
Nu de nieuwe zittingsperiode voor onze
Gemeenteraad is aangebroken en vier
nieuwe leden daarin hun intrede hebben
gedaan, geven we bij een foto van elk
dezer nieuwe functionarissen bij wijze
van introductie, eenige biezonderheden
(alfabetische volgorde.)
De heer J. C. KAGER is een der drie
raadsleden, die de R.K. Staatspartij ver
tegenwoordigen. De r.k. lijst verwierf met
798 stemmen drie zetels, welke werden
toegewezen aan de heeren H. Leber, S.
Keijzer en J. C. Kager, resp. 1—2—3 van
de lijst. De heer M. W. de Graaf, die
van de vorige vroedschap deel uit-'
maakte, had zich niet weer verkiesbaar ge
steld.
De heer J. C. Kager werd 2 Maart 1889
te Schoorl geboren. In 1911 vestigde hij
zich als veeverloskundige en castreur in
oinze gemeente. Sinds 1925 trad hij op
administratief gebied meer en meer op
de voorgrond; eerst fungeerde hij als
alg. secr. van het Comité der Landbouw
tentoonstelling alhier in 1925 en later in
1930. Hij werd benoemd tot secr. van
de Vereen. Texel tot Bestrijding van de
rundvee-t.b.c., in 1928 tot lid van de Raad;
van Toezicht der Coop. Boerenleenbank,
iin 1931 tot Bestuurslid dezer instelling.
Iin 1932 volgde zijn benoeming tot plaat
selijk zaakvoerder der Ned. Rundvee Cen
trale, als hoedanig hij met de ïpventari-
satie van de wolveestapel op Texel be
last werd. Ook regelde hij de afzet van
rundvee aan de N.V.C. speciaal van
reactiedieren. Sinds vele jaren is hij be-i
stuurslld van de Coop. IP.T.V. Texel en
van 1934 af penningmeester van het Wa
terschap de Dertig Polders. Bovendien
is de heer Kager commissaris van de Vee
boot Landbouw en vertegenwoordiger
voor Texel van de Mij. Geres.
De heer C. J. DE LUGT vertegen
woordigt met de heeren P. Dros Bz. en
Joh. Parlevliet de partij Alg. Tex. Belang,
welke in totaal 94S stemmen verwierf. De
volgorde der candidaten was alfabetisch:
no. 1 P. Dros Bz., verwierf 105 stem-
m ffi
ffl FORTUNA ROEPT U ffl
ffl ffl
ffi Een lot uit de Groote Jubileum- ffi
03 Verloting-Polder Eijerland (goed- 03
03 gek. bij Min. Besluit 26-7-1935, ffl
j#j no. 863) geeft kans op o.a.: Sim- [fl
gg plex-motorrijwiel, Philips-radio gj
EU of rijwiel. Prijs 50 ct. Trekking ffi
gj 15 October. 03
EB
y
HANDELSREGISTER.
27 Augustus3 September:
Nederlandsch Californië (eig. B. Kok),
Nieuwe Aanleg, Pension.
N.V. In- en verkoopkantoor van de
L.T.B., Haarlem. Filiaal gevestigd: den
Burg, Weststraat 8.
BOLLEN VAN TEXEL.
Veiling Hobaho, 22—29 Aug.
Tex. Von SLon:
400 p.k. 2.— 500 p.k. 1.75; 550 p.kj.
1.50; 650 p.k. 1.20; 800 p.k. 1.— 1000
p.k. 0.70; 1200 p.k. 0.60.
Tex. Golden Spur:
400 p.k. 3.—; 500 p.k. 2.75; 600 p.ki
2.50; 750 p.k. 1.80; 1000 p.k. 1.20.
FOKVEEDAG.
Tot keurmeesters op de heden te hou
den tokveedag zijn benoemd de heeren:
C. Kuip; H. Him; H. J. Keijser; P.
Lap Kz.Jac. Him Jacz.; S. J. Keijser;
M. C. Bakker; Jac. Brans; A. S. Kikkert;
C. A. Witte; M. Zuidewind en D. Hin,
allen van Texel, en de heeren A. Brak,
G. Appel, A. Bijman, K. Bnegman Jz.,
elders woonachtig.
REGEN IN AUGUSTUS.
Augustus was aan de droge kant; Aug.
1932 was nóg droger, maar overigens
houdt Augustus het record van de laatste
vijf jaar. Er viel 32.7 mM. op Texel; 23
dagen was het droog. De grootste hoe
veelheid, in één etmaal gevallen, bedroeg
10.1 mM.
Tervergelijking:
Aug. 1931 79.3 mM.
Aug. 1932 11.6 mM.
Aug. 1933 65.7 mM.
Aug. 1934 62.6 mM.
Aug. 1935 32.7 mM.
men, no. 9 C. J. de Lugt 135, no. 10
Joh. Parlevliet 429.
De heer J. C. de Lugt werd 10 Maart
1904 te Den Haag geboren, bezocht daar
de 5-j. H.B.S. en bekwaamde zich ^er-
volgens theoretisch, door zelfstudie, op
landbouwgebied. Febr. 1928 vestigde hij
zich op Texel, waar hij zich associeerde
met de heer Ir. M. D. Dijt, die kort te
voren een aardappel-selectiebedrijt had
gesticht. Om dit bedrijf op breeder basis
te kunnen uitbouwen werd het in een
N.V. omgezet. Om zich meer in weten-
schappel ij k-economische richting te kun
nen oriënteenen, is later de heer Dijt uit
de N.V. getreden. De heer De Lugt zette
de zaak voort en breidde haar uit (im
port van granen, meerdere exploitatie van
eigen landerijen, enz.)
V
De heer J. VAN DER VIS vormt met
de heer S. de Waard de raadsfractie van;
de Chr. Hist. Uinie, welke bij de laatste
verkiezingen 372 stemmen op zich ver-
eemigde; hiervan bekwam de heer Van
der Vis, no. 2, er 139, en de heer De;
Waard, no. 1, 166.
Pe heer J. van der Vis, werd 9 Nov.
1875 in deze gemeente geboren. Hij legde
zich. evenals zijn vader op de kustvis-
scherij toe, maar was wegens de
slechte uitkomsten van dit bedrijf een
zevental jaren bij een stoomboot-maat
schappij in Haarlem werkzaam. Zijn
hart trok echter naar zee en toen de vis-
scherij weer wat opleefde, keerde hij
naar Texel terug om zich weer te wijden
aan zijn oude bedrijf. Thans is de heer
Van der Vis visscher-in-ruste. Hij heeft
nu zijn schuit „op het droge" en houdt
zich bezig met nettenbreien en wat het
visschersbedrijt aan wal meer te doen
geeft.
V
De heer S. DE WAARD, zooals boven
genoemd gekozen als vertegenwoordiger
van de Chr. Hist. Unie, werd 3 Dec.
1905 te Duisburg in Duitschland gebo
ren. Zijn ouders waren eerst in de Een
dracht op Texel woonachtig, maar ves-
SPORTNIEUWS.
Verdo Nigro wint le prijs te Alkmaar
Zondag nam V.N. deel aan de seriewed
strijden ter gelegenheid van 'het 15-j. be
staan van K.V.K.V. te Alkmaar uitgeschre
ven. Er namen 32 twaalftallen deel; V.N.
in de eerste afdeeling van 16 clubs uit
hoogere afdeelingen. In het vooruitzicht
van de Alkmaarsche kermis had niemand
zich verslapen. Na een plezierige over
tocht moesten we om 12.20 de eerste wed
strijd aanbinden tegen NKC, welke club
echter niet was opgekomen. Een sterke
Ados-combinatie sprong in de bres. Na
een spannende, gelijkopgaande strijd,
waarin te zien was, dat de reis bij V.N.
nog in de beenen ot in de armen zat,
kwam het einde met 0—0. Na de inwen
dige mensch versterkt te hebben, weid om
2.15 tegen O.K.V. gespeeld. Deze match
werd door VN gewonnen met 5—0. Hier
door kwam VN in de demi-finale. De
derde wedstrijd ging tegen Elto, uit Den
Helder, kampioen 2e kl. NHKB. Na een
zware strijd won VN met 2—1. Toen
kwam de finale, welke om 5 uur begon
tegen Watervliet. Dit werd de strijd van
de dag. Van het begin at wend er een'
strijd gestreden, waarbij ieder elk stukje
grond verdedigde. Wat VN technisch te
kort kwam, vergoedde het door hard wer
ken. Beide doelen kwamen beurtelings in
gevaar, maar deverdediging was actief en
de stand bleet 0—0. Na 2x5 minuten ver
lengen, was de stand rjog onveranderd.
Toen werd besloten door een dame en een
heer van beide teams ieder drie strafwor-
pen te laten nemen- P. Eelman won de
toss en de beurt was aan Watervliet.
Onder groote spanning werden ze geno
men enniet één er in. Nu kwam
Nel Vermeulen naar voren. Ze nam de
bal, draaide deze een keer of wat rond
om hem dan ijzig kalm in de korf te de-
poneeren. De wedstrijd was hiermee ge
wonnen. Het was maar goed ook, want
onze aanvoerder hadden we eerst wel mo
gen zoeken als hij aan de beurt was ge
komen. Ieder sprong van blijdschap in
het rond. De vreugde in het groen-zwarte
kamp had zijn kookpunt bereikt. Hierna
mocht V.N. de eerste prijs, een zilveren
paal met korf en bal, in ontvangst ne
men. Een woord van hulde aan het KV
KV-bestuur voor de voortreffelijke orga
nisatie van deze wedstrijden. We wen-
schen deze vereeniging het beste toe.
En nu naar het 20-jarig bestaan.
J. Pothman.
tigden zich in Duitschland, waar zijn va
der als bouwvakarbeider werkzaam kon
zijn. Bij het uitbreken van de groote oor
lóg verliet de familie Duitschland om zich
in de Cocksdorp te vestigen. De heer S.
de Waard heeft zich in de vrije tijd,
die hem als landarbeider restte, door
zelfstudie ontwikkeld op administratief ge
bied en deed vervolgens met gunstig ge
volg diverse examens. (Mercurius, Ned.
Vereen. Handelsinstituut, Diploma Belas
tingconsulent.)
Alle vier raadsleden hebben zich vrijwel
nimmer tevoren op politiek terrein bege
ven. De heer De Lugt bekleedde wel
eenige tijd de functie van secretaris van
de afd. Texel van de Vrijheidsbond, maar
trad nimmer op de voorgrond.
We spreken de wensch en het vertrou
wen uit, dat zij hun raadslidmaatschap op
waardige wijze zullen vervullen; dat zij
nimmer het algemeen belang uit het oog
zullen verliezen en samen met de ove
rige leden van onze vroedschap hun
beste krachten zullen aanwenden om ons
gemeenteschip veilig door de crisis-zee
te loodsen, waarin we ons nog immer be
vinden. Hoe lang deze toestand nog aan
houdt, kan geen mensch voorspellen. Re
den te meer om alle beschikbare riemen
ter hand te nemen. Dan besparen we ons
het verwijt, van onszelf en van anderen,
dat we mèèr werk hadden moeten ver
zetten en vooral beter; deze tijd heeft
geen praters van noode, maar mannen van
de daad, geen mopperpotten maar men-
schen met een helder oordeel, redelijk
inzicht en, vooral, bereid om te doen wat
goed en noodig is.
Dat onze raad veel vroede (dat zijn:
wijze) mannen telt en dus de naam vroed
schap met recht en eene mag dragen,
moge keer op keer blijken.
Daar zal heel Texel wèl bij varen. Niet
een enkele partij of een groepje, maar
de gansche gemeenschap, welke tusschen
dijken en duinen zoo knus en veilig be
sloten ligt.
Z.H.EXC. MGR. AENGENENT. t
Z.H.Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent
is na een ziekte van betrekkelijk
korte duur in de nacht van Maan
dag op Dinsdag, des morgens om
halt twee overleden in de Maria-
stichting te Haarlem, waar Mgr.
verpleegd werd.
Mgr. Aengenent werd in 1873 ge
boren en in 1904 benoemd tot pro
fessor aan het Groot Seminarie te
Warmond. In 1928 volgde zijn be
noeming tot bisschop van Haarlem.
Van Zijn geschriften verdient een
belangrijke sociologische studie spe
ciale vermelding.
Het eerste bezoek van Mgr. Aen
genent aan Texel dateert van 18
Sept. 1929, toen Z.H.Exc. het al
taar inwijdde van de kerk van
St. Martinus (O.Sch.), datter gele
genheid van het honderdjarig be
staan van dit bedehuis van steen,
was gebouwd.
Het laatste bezoek had plaats
op 16 April 1931.
KOOKT ELECtRISCH
goed, goedkoop en gemakkelijk. 0
15 Aug. 1935.
NEGERFEEST IN GIRIAMA.
We vervolgen de brief, waarin
over het bezoek van twee opper
hoofden aan de Missie wordt ge
schreven. Red.
Het houtskoolvuur ligt op de grond,
waarvoor onder een paar staande steenen
twee handblaasbalgen zijn bevestigd, ge
maakt van geitevellen. Een vierkant stuk
ijzer, ongeveer 10 bij 10 v.k. cM., is 't
aambeeld. Het steekf uit een dwars stuk
boomstam, dat precies onder de grond
onzichtbaar ingegraven is. De beide smid-
jes zitten gehurkt neer aan weerszijden
en kloppen beurtelings op het roode ijzer,
in dit geval allerhande stukken en brok
ken, die worden omgesmeed, tot handige
neger-schopjes. Deze hebben ongeveerde
vorm van een Texelsche hakschoffel, en
de eerste honderd zijn al afgeleverd, met
steelen er in. Al m'n schoolkinderen zijn
er nu van voorzien, voor de twee spit-
middagen per week, die ze op het school
rooster hebben staan. (Op Texel noemen
ze dat: vrije middagen). Dank zij die
„toegepaste landbouwkunde" leeren de
kinderen veel meer profijt trekken van
hun land en heb ik heel wat mais en boo-
nen gereed om straks m'n internaat-jon
gens de kin wipj>ende te houden.
Iets verder op de rondschouw wordt
een respectabele hoeveelheid balken en
planken getoond, alles plaatselijk ge
zaagd van boomen ^gelukkig heb ik
eenige tweedehands trek- en lintzagen
kunnen bemachtigen. Het hout is prachtig
rood of bruin getint, maar hard als ijzer.
De stapel nieuwe deuren en ramen
waaraan ondertusschen wordt gewerkt
kostten danook zweet, „meer dan pre
sent". Maar ze zullen de witte mieren
weerstaan en ook de vochtige atmosfeer,
waar het geïmporteerde hout lang niet
tegenop kan.
Nog wat verder is een begin gemaakt
met bouwen uit ruwe natuursteen. Er rijst
al een complete fundatie uit de grond,
aan de benedenkant 4 voet hoog, 50 bij
18 voet van binnen met IV» voet djkke
muren, waartegen beren van 2 voet breed.
Helaas mis ik hier de steemige ondergrond
van de Kabaa-heuvelhet zand is erg
los en het is een klein kunstje om m'n'
wandelstok tot aan het handvat erin te
steken. Maar ik heb in m'n 4y2 voet
diepe fundaties eerst een halve voet leem
van een mierenhoop getrapt en hoop het
zoo te redden. Onderwijl rijdt mijn
opgekalefaterde 2e hands ossenkar, met
de trisch afgestudeerde ossen er voor,
de steenen aan, die worden opgedolven
uit de flanken van de heuvel, daar waar
de regen ze heeft blootgelegd.
Voorts gingen we ook de akkers be
zichtigen: demonstratievelden met allerlei
gewassen. Daar groeien suikerriet, ver
schillende inlandsche granen en boonen,
en zelfs rijst in de dalen. Ook lange rijen
bananen van wel tien verschillende soor
ten: gele, groene en roode. Dan uitge
strekte maisvelden tusschen de jonge ko
kospalmen, die precies tien el van elkaar
zijn geplant. Telkens in het midden sta
tige lijnen maniok-wortels, waar ik m'n
toekomstige varkens mee kan voeren.
en ook de jongens, want die zijn er lang
niet vies van. Alle gewassen, onverschil
lig welke, zijn op rijen gezaaid of ge
poot en alles wordt Hollandsch-proper
gehouden. En alle velden zijn langs de
wegen afgezet met ananasplanten, welker
vruchten in mijn oog of beter tusschen
m'n tanden de smakelijkste zijn, die
Afrika voortbrengt. Ze groeien hier als
onkruid. De keurig rose en geel bloeiende
katoenvelden trokken vooral de aandacht,
maar nóg meer m'n Euroj>eesche groen
ten-tuin in een inzinking van de grond,
rondom een volle waterput van 60 voet
diep.
Aan die put is een historische anec
dote verbonden. Toen een zekere Pater
die put wat dieper wou maken gedurende
een erg droog seizoen, was er geen an
dere weg dan voor een dynamietpatroon
een smal en diep gat te kapj>en in de
rotsbodem. Toen alles klaar was, durfde
niemand van het zwarte fiers oneel de
lont aan te steken en daalde derhalve de
genoemde Pater zelf in die put, in een
groote emmer aan stevige touwen. Eerst
had hij z'n orders gegeven om hem on
verwijld op te trekken, zoodra er een
lichtje in de diepte zichtbaar werd. Het
geschiedde echter, dat bet lucifertje de
chocolade-mannetjes de schrik op het lijf
joeg enze renden weg! Dat de Pater
z'n hachje redde voordat het dynamiet
losbarstte, was meer geluk dan wijsheid.
Maar de man leeft nog.
Om op m'n veel bewonderde tuin terug
te komen: daar wiegelden groote trossen
rijpe tomaten, daar staken m'n Texelsche
„soldaten-boontjes" fier hun kop in de
lucht. Daar ook is m'n kweekerij met
honderden en nog eens honderden sinaas
appel-, mandarijn- en citroenboompjes,
alles uit zaad gewonnen, zorgvuldig ver
zameld van m'n tafel. Ook 'n betere soort
mais, waarvan ik iedere dag een paar
malsche kolven oppeuzel, met een streekje
„eigemaakte butter" er over.
PATER M. J. WITTE.
