M
la
(Mo. 4988 49s,e Jaargang Woensdag 16 Oct. 1935 n
|0e Nieuws Tpxèlsche Courant
r4
v-tsTjU i
EERSTE BLAD.
De Strijd om Abessinië
en om de Wereldvrede.
ingezonden
Texelsohe Berichten
Zo'n Aspirientje
helpt toch maar!
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis geleze».
EXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
In rfft hkari
fUlTO.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v h Langeveld en de Rooij Den
"el. 11.
Burg. Tel
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal
buiten den Burg fl.—losse nrs. 4ct
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 cent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv
voor viermaal ineens opgegeven wordi
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer Vj uur later.)
17 18 19 20 21 22 23 Oei
|l .42 0 04 0,59 2,04 <35 4 55 6 03
LICHT OP
RIIWIELEN en RIITUIOF.N 5 42
Rome juicht. Het draagt zijn bescha-
II ving over Oost-Afrika, de beschaving, die
I het ltaliaansche volk zoover boven andere
'■volken verheft, dat Mussolini met ver-
achtende verwondering de vraag stelt, hoe
men zijn Romeinen te Genève op gelijke
voet kan behandelen met een volk van
I barbaren en slavenhouders, als de Abes-
Isiniers z-ijn. Dragers van die beschaving
I zijn de vliegtuigen, die de oorlog ge-
ta opend hebben met een tocht over armie-
I lijke uit leemen hutten en huizen bestaande
I „steden" van noordelijk Abessinië, vvaar-
bij zij pamfletten en bommen meedroegen
I om indruk te maken op de bevolking, en,
I naar het heet, slechts bij vergissing, hier
j? en daar bommen inplaats van propagan-
p da-biljetten hebben losgelaten. Maar was
deze vergissing niet gerechtvaardigd? De
B ltaliaansche vliegtuigen maakten immers
„slechts" verkenningstochten, en de Abes-i
siniërs hebben er toen, met hun beschei-
den schiettuig, het vuur op geopend. Wat
zou er gebeuren en terecht! alsmor-
t? gen Britsche vliegtuigen verkenningstoch-
I ten mochten ondernemen boven Itali-
aanscli gebied? Niet lang echter hebben
de ltaliaansche vliegers zich tot j,ver-
kennen" bepaald, als zij dit ooit een
V oogenblik werkelijk hebben gedaan se-
L dert de dag, die, naar het nu heet, reedsi
maanden te vopen was vastgesteld, voor
I het begin van de „verdedigingsoorlog'"
I van Italië. Zij hebben de vestigingen in
I het grensgebied geducht bestookt, zoodat
de arme, geteisterde en verschrikte bewo
ners zich uitstrekten op hun daken ter be-
I tniging van onderwerping. Wij hebben dit
laatste tenminste iin ltaliaansche berichten
gelezen. Tegelijk met deze verkenningen
zijn de ltaliaansche troepen opgerukt, in
de wildernis van het Oosten en het Zuid-
Oosten, om daar strijdkrachten van de
Abessiniërs vast te houden, en uit het
Noorden ter bereiking van het eerste
doel: De bezetting van Adoea. Dit doel
is reeds bereikt. Zwakke Abessinische
strijdkrachten hebben daar dappere, maar
bij voorbaat als vergeefsch beschouwde
weerstand geboden.
Het heeft de Europeesche militaire
raadgevers der Abessiniërs niet geringe
overredingskracht gekost hen ervan af te
brengen het gebied van Adoea met alle
macht te verdedigen. Glorieuze herinne
ring uit 1896 lokte hen, daar de strijd
met de Italianen te hervatten. Ternauwer
nood 25 K.M. van Adoea ligt ook Ak-
soem, hun heilige stad, waar de vorsten
van het land gekroond en begraven plach-
1
lady ALICE SCOTT.
Het huwelijk met Prins Henry zal 6
Nov. a.s. in de beroemde Westminster
Abdij te Londen worden voltrokken.
ten te worden. Maar de buitenlandsche
deskundigen waarschuwden dringend: Se
dert 1896 was er veel veranderd. De
Italianen naderden niet alleen, beschut
door de lessen van het verleden, met ont
zaglijk veel sterker strijdkrachten, maar
ook voorzien van de n euwste uitvindin
gen op het gebied van de oorlogskunst,
en volgens de methoden, waarvoor het
gebied van Adoea 'zTch nog zeer goed
leende. Mocht Abessinië daar eengroote,
maar gebrekkig gewapende en slechts zeer
ten dee Ie op de moderne strijd voorbe
reide legermacht opstellen dan kon het
zeker zijn een verpletterende nederlaag
te lijden waaraan een al te belangrijk
gedeelte van hun leger ten offer zou
vallen. Het moet de Negus, om het mo
reel der zijnen, veel zelfoverwinning, en
ook van zijn kant weer groote overre
dingskracht hebben gekost, om het door
herinnering en door traditie geheiligde
gedeelte des lands aan de vijand vrijwel
prijs te geven. Maar het is geschied, ze
ker tot groote teleurstelling der Itali
anen, die nu weten, dat het geduchte,,
in de guerillastrijd bij uitstek gevaarlijke
zwarte leger hen onverzwakt en zeker
niet ontmoedigd, opwacht, waar zij tus-
schen angstwekkend steile berghellingen
door zeer nauwe dalen zullen moeten
trachten, het hoogland van Abessinië te
bereiken. Daar, tusschen de rotsen, die
tot twee, drie en vierduizend meter hoogte
opstijgen, in ravijnen, langs welker wan
den geen Europeesche troep zich bewegen
kan, maar die van Abessiniërs zullen we
melen, in verzengende hitte, en in een
terrein, waarin geen tanks en geen vlieg
tuigen meer kunnen baten, zullen zij moe
ten trachten, de vijand terug te dringen.
„Een millioen man en tien jaren", heeft
Graziam, de nationale held van de paci
ficatie van Tripoli gezegd.
Voorloopig jubelt Rome nog, om de
uitwerking van de luchtoommen, om de
uitwissching van de schande van Adoea,
om de verovering van Adigrat. Rome
heeft zeker ternauwernood besef, van de
beproevingen, die in het Noorden de troe
pen in de strijd met terrein en vijand,
in het Oosten en Zuid-Oosten in de strijd
met klimaat en de „franctireurs", die
meedoogenloos de verbindingslijnen be
stoken, te wachten staan. Wel heeft het
reeds bereikte al bloedige offers gekost.
De denkenden onder de Italianen hebben
hoop gekoesterd, dat na de wraak voor
Adoea gemakkelijk een schikking te tref-
ten zou zijn, gunstig voor de ltaliaansche
belangen, onder de indruk van de mo
gendheden op de Negus. Als aan de mili
taire eer maar eerst was voldaan, en de
Abessiniërs misschien een verpletterende
nederlaag hadden geleden, hoefde het af
schuwelijke avontuur, waarmede Italië de
wereld trotseert, niet meer te worden
voortgezet. De mogendheden zouden blij
zijn, er zoo gemakkelijk af te komen.'
Reeds heeft dan ook Mussolini te Londen
en te Parijs stappen laten doen. Enge
land stelde hij voor, de maritieme maat
regelen van bejde partijen in de Middel-
landsche Zee gelijktijdig op te heffen.
Had hij dan geen voorstelling van de
grimmige vastberadenheid, waarmede hij,
door zijn dreigende grootspraak en zijn
eerzuchtige plannen in het gebied der
Roode Zee, de Engelschen had gebracht?
Noch het ltaliaansche volk, noch Musso
lini schenen te beseffen, in welk een
moeras zij terecht zijn gekomen.
Zij hadden het zou onmiddellijk blij
ken niet slechts Abessijnsche rechten
ot Britsche belangen geschonden, maar
de heele wereld in de laatste rest van
geloof in de vrede gekwetst. Mussolini,
met daverende woorden de stem van zijn
eigen, waarlijk niet gering verstand over
schreeuwend, had niet ingezien, met welke
gevoelens en overwegingen hij in onver-
PRINS HENRY.
De Hertog van Gloucester, Prins
Henry, de derde zoon van de Engelsche
koning, zal in het huwelijk treden met
Lady Alice Scott
biddelijke strijd was geraakt. Hij had het
recht van de sterkste, het beginsel van,
de veroveringsoorlog, voor zich zelt op-
geëischt. Mussolini heeft wellicht ge
hoopt, voldoende bescherming voor zijn
avontuur te vinden in de heerschende
vrees voor Duitschland. Maar Duitschland
toonde hem een koele houding, toen hij
weer toenadering zocht, en Duitschland
deed niets, om Italië gelegenheid te
geven partij te trekken van die vrees. De
wereld, vooral voor zoover zij haar ver
zamelpunt vindt te Genève, kon zich deze
nieuwe toepassing van 'iet recht van de
sterkste niet laten welgevallen, en hoefde
dit ook niet, dank zij de houding van
Enge and.
We schreven over de maatregelen,
welke thans tegen Italië getroffen zullen
worden en over de vrees voor het Rijk
van Hitier:
Het schijnt niet te vree/en, dat Duitsch
land partij kiezen zal voor Italië. Hierop
wijst o.m het feit, dat Polen vóór sanc
ties heeft gestemd. Men verwacht, dat
Duitschland zich, evenals Amerika reeds
deed, neutraal zal verklaren, en de uitvoer
van oorlogstuig zal verbieden.
De huidige toestand is evenwel, zooals
de Haagsche Post schrijft, gevaarlijk. Een
mislukking van de actie tegen Italië zou
uiteenspatten van de Volkenbond ten ge
volge kunnen hebben. Dan zouden we
weer een stelsel van vijandige bond
genootschappen krijgen, verderfelijker nog
dan vóór 1914. Worden er maatregelen
tegen Italië als overtreder van het
Volkenbondspact genomen, dan kun
nen zij allicht aanleiding geven tot strijd,
daar Mussolini in de rol van „in het
nauw gedreven kat", eer tot de wanho
pigste middelen zi/n toevlucht zal nemen,
dan dat hij zich zou overgeven. Wamt in
het laatste geval zou hij ternauwernood
nog kunnen voortbestaan. Het spel vim de
dictator mag niet falen. De Engelschen,
die het voornaamste risico te dragen krij
gen, weten zeer goed, moetan we aan
nemen wat zij beginnen. In ieder
geval is er reden om, bij alle voldoening
over het feit, dat de Volkenbond meer
kracht toont, dan iemand voor kort meen
de, dat hij bezat, de naaste toekomst met
groote beklemming tegemoet te zien. Van
niet gering belang is intusschen, dat er
een voor de vrede in W.-Europa buiten
gewone toenadering tusschen Londen en
Parijs tot stand schijnt te komen.
Pijnen van rheumatiek-
aanvallen maken U soms
machteloos. Neemt bij de eerste ver
schijnselen van zo'n aanval Aspirin.
0Ook U komt dan tot de conclusie:
Uitsluitend verkrijgbaar In de oranje-bandbulsjes van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabl. tO ets.
BIBLIOTHEEK—EIGEN GEBOUW.
Op de laatstgehouden bestuursvergade
ring van het „Eigen Gebouw" te Oude-
schild is besloten een bibliotheek te stich
ten. Veel geld om boeken te koopem ijs
niet aanwezig, doch er zjjin reeds vele
boeken gegeven en ook is een aantal tóe-
gezegd. We roepen alle sympathiseeren
den op om ons werk te steunen en ons
geld of boeken te zenden. Velen hebben
wel een ot meer exemplaren, die na en
kele malen gelezen te zijn, terzijde wor
den gelegd en geen dienst meer doen. In
onze bibliotheek kunnen ze velen nog ge
notvolle uren bezorgen. Het behoeven
niet alle socialistische boeken of boeken
met een sociale strekking te zijn, ook
andere goede boeken zijn welkom Wij
hopen, dat velen aan ons verzoek gevolg
zullen geven. De boeken kunnen worden
ingeleverd bij Jac. Brum, Oudeschild of
Gr. Wassenaar, Eierland.
Het bestuur van het Eigen Gebouw.
KERSTFEEST OP ZEE.
(Ned. Zeemanscentrale.)
Mogen wij een ieder in den lande weer
herinneren aan de verzend ng der Kerst-
kisten naar de schepen, die hun Kerst
feest niet thuis kunnen vieren? Tot aan
Kerstmis toe is alles welkom, zooals:
leesboeken, sokken, spelen, scheurkalen
ders, pijpen, tabak, tijdschriften, sofa
kussens, dikke wollen dassen, zakdoeken,
sigaren, versnaperingen, muziekinstru
menten, kooigordijntjes, wanten, choco
lade. postpapier, pullovers, enz. enz.
N.B. Pakjes voor dit doel worden o.m.
welwillend in ontvangst genomen door
Mevr. BrasserSchoorl, Middenstr. 45,
Den Helder.
TEXEL EN DE VOGELTREK.
In het Zaterdagavondbijvoegsel van
het Handelsblad van 5 Oct. schrijft Bes-
sel van 't Wondt over Texel als pleister
plaats voor trekvogels. Hij wijst er op,
dat ons eiland hiervoor zoo gunstig ligt.
namelijk juist op de vaste weg,
wielke de trekvogels gewoon zijn te vol
gen de vogels houden de kust en vol
gen, bepaald om eenig houvast te heb
ben, vaste geografische lijnen, z.g. trek-
wegen maar ook omdat ons eiland in
de vorm van slikken, schorren en zand
platen, zooveel geschikte voedselterreinen
biedt.
KOOKT ELECTR1SCH
geen stof, walm of onaangename
lucht.
««4«
GRUNO-ROOKWEDSTRIJD.
Donderdag 31 Oct. wordt door de be
kende Gruno-tabaksfabrieken, Gronin
gen, in Pen's Schouwburgzaal een rook-
wedsfrijd georganiseerd, waaraan een
ieder zonder kosten deelnemen kan. Ieder
deelnemer ontvangt in eigendom een
lange Goudsche pijp en een half ons Gru-
ino-tabak en wie nu na het sein van de
scheidsrechter: „Geeft vuur" zijn pijp het
langst brandend weet te houden, ontvangt
een der fraaie prijzen, uitgestald in die
etalage van het Sigarenmagazijn—M. van
Harn: een rookstel, aschbak, klokje, enz.
Nadere biezonderheden omtrent deze
wedstrijd, waarvoor veel belangstelling
zal bestaan, volgen per adv.
MELK BEVAT ALLE VOEDINGS
STOFFEN.
CONSULTATIEBUREAU.
We brengen hiermede onder de aan
dacht van belanghebbenden, dat het con
sultatiebureau voor Zuigelingen op 18
Oct., dus op Vrijdag a.s., op de bekende
uren een extra zitting houdt, doch uitslui
tend voor reeds bij het Bureau ingeschre
ven kindenen van EEN TOT ANDER
HALF JAAR.
De eerstvolgende gewone zitting is be
paald op Vrijdag 15 Nov. in plaats van
op 1 November.
We zullen u tijdig inlichten voor het
geval deze datum nog gewijzigd mocht
worden.
M
U weet, dat de adviezen kosteloos wor
den verstrekt, maar zult zeker niet nalaten
als blijk van waardeering voor dit Bu
reau een bijdrage naar vermogen in de
daarvoor bestemde bus, in de zaal aan
wezig, te werpen
ZOO SPRAK.
DR. C. G. LANG, Angl. Aartsbis
schop van Canterburry (Eng.): Men
staat thans voor een crisis. In een we
reld, waarin de chr. wet der liefde klaar»
blijkelijk niet voorop gesteld wordt, zul
len georganiseerde acties wellicht toch
nog ijdelneid en hebzucht kunnen belet
ten onrecht te doen en de verschrikkingen
van een oorlog onder de meiischen te
brengen. Derhalve is het onvoorwaarde
lijk plicht, tot de chr. orde bij te dragen.
GEORGE LANSBURY (Eng. soc.dem.
parlementslid): Woorden helpen thans
niets. Ik vvensch, dat de kerken thans in
naam van God openlijk zeggen dat een
oorlog godslastering is. In de jongste oor
log hebben niet alleen katholieken katho
lieken doodgeschoten, net alleen pro
testanten protestanten, maar ook schoten
Joden op Joden en Mohammedanen op
Mohammedanen. En dat gebeurt thans
opnieuw.
W. F. DETIGER, directeur van de
gemeente-arbeidsbeurs te Amsterdam Er
wordt 'door duizenden arbeiders, zoowel
in overheidsdienst en semi-overheids-
dienst (speciaal bij het onderwijs en in,
administratieve beroej>en) als in particu
liere dienst, arbeid verricht na ot in be
zette tijd, welke ontroofd wordt aan de
bedrijfsarbeider, er wondt klakkeloos bui-
tenlandsch fabrikaat gekodht, er worden,
klakkeloos buitenlandsche grondstoffen
gebruikt, die door Nederlandsche produ
centen zouden kunnen worden vervan
gen. Dit alles beteekent onnoodige ver
meerdering der werkloosheid in ons land,
dit alles is een misstand, waaraan zoo
spoedig mogelijk een einde moet wor
den gemaakt.