De Nieuwe Texelsche Courant
DE] HEEREN BAAI EN
BAAI -TABAK
No. 4992 49s,eJaargang Woensdag 30 Oct. 1935
Van ?iveek tot week
r=5V (jcnie friesche
Zenuwpijnen overal?
AKKERTJES
EERSTE BLAD.
Lidzj Jassoe.
fexelsche Berichten
ZATERDAGAVOND.
ENGELAND VAN THANS.
AKKER.CACHETS
a|^w#o^ktabfR Komt uit de
■jtemEtie sc h eita b a k stab nek van
MHraMn
JOURË FRIESLAND- OPGERICHT1751
U ESESfflfflfcfcfcEaBmaaifl
BB BB
EB EEN TEXELAAR ffl
ffl PER FIETS DE WERELD IN. ffl
m m
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
la dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Lange veld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1.losse trrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1-5 regels 60 oent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter roede van Texel v.m.
(nam. ongeveer V* uur later.)
31 1 2 3 4 5 6 Nov
10.39 11.22 0,29 1.22 2,41 4 05
LICHT OP
RljWIELEN en RIITUIGEN 5.12
Van de ontwapeningsconferentie was
slechts één man en veel papier overgeble
ven en iniets anders; geen denkbeelden
meer, geen geloof, geen hoop, nog min
der plannen. Alleen haar voorzitter, de
brave Arthur Henderson, „oom Arthur"
zooals hij in Engeland heette, was er nog.
Daarom had men die conferentie nog niet
definitief gesloten. Wie kon dat de be
minde voorzitter der conferentie, die zoo
veel ijver, zooveel volharding, zoo einde
loos geduld getoond had, aandoen?
Nu is Henderson gestorven. Zijn dood
lijkt symbolisch voor het moment. In de
wereld is oorlog en dreigt nieuw, en veel
uitgestrekter oorlogsgevaar. De groote
en kleine mogendheden, ook de vnedelie-
vendste onder de landen van Europa, voe
len zich zoo weinig veilig, dat zij in deze
slechte tijden nog de credieten weten te
vinden voor uitbreiding hunner bewape
ning. Zelfs Henderson's eigen vaderland
dat waarlijk ontwapeningsgezind was, en
zijn eigen partij, die een partij was van de
beste practische pacifisten in Europa, zijn
van houding veranderd. Weinig dagen
vóór Henderson voor goed de oogen
sloot, trad de zeer populaire en alge
meen geachte voorzitter van zijn Labour-
partij, George Lansbury, af als zoodanig,
omdat hij zelf inzag, dat nu een poli
tieke partij in Engeland, met kans op de
hoogste verantwoordelijkheid, zich niet
de weelde kon veroorloven van een voor
zitter, die als mogelijk minister-presi
dent moet worden beschouwd en die con
sequent pacifist was.
NU DUITSCHLAND UIT
DE VOLKENBOND IS.
Henderson stierf op de dag, voordat;
Duitschland definitief de Volkenbond ver
liet. Men zal zich herinneren, dat de
onmiddellijke aanleiding tot Hitler's plot
seling besluit, alle banden met Genève
te verbreken, een Engelsch voorstel ter
ontwapeningsconferentie was. De ware
oorzaak was echter, dat hij begonnen
was zijn land in zoo snel tempo te wape
nen, dat zijn deelneming aan de bespre
kingen te Genève aiet anders meer ge
weest zou zijn dan grove misleiding, die
nog slechts korte tijd verborgen kon blij
ven. Ons toeschouwers moet het treffen,
dat het uittreden van Duitschland uit het
instituut, waar eens zijn intocht zoo groote
verwachtingen had gewekt, samenviel met
de dood van de man, die als laatste offi>->
cieele apostel van de ontwapening op de
bres was blijven staan.
Aan de eene kant kan men het niet
anders dan bedroevend vinden, dat een
groote mogendheid de Volkenbond ver
laat. Daartegenover staat echter, dat de
actie van dit oogenblik, die de Volken
bond meer nieuw prestige, meer recht
van bestaan, en waarschij nlijk zelfs meer
reëele macht heeft verschaft, dan het
weggaan der Duitschers de Volkenbond
kan kosten, allicht niet mogelijk geweest
ware, als Duitschland nog te Genève
had gezeteld. Het is waar: Berlijn toont
nu groote belangstelling voor de gebeur
tenissen en slechts weinig sympathie voor
het mede-fascistische Italië. Maar zijn
belangstelling spruit voornamelijk daaruit
voort, dat zich te Genève een solidari-t
teit manifesteert, die voor Duitschland
evenzeer een gevaar zou zijn als voor
Italië, als het zich aan eenig avontuur
wilde wagen. In het gesprek vet'nelen de
Duitschers volstrekt niet, dat zij zich in hun
oude, militaire idealen, en hun voorstel
lingen van het RECHT VAN DE STERK
STE, hevig geschokt achten. Zij zien de
Uw advertentie in dit blad woadt
op Texel huis aan huis «leze».
DOUWE EGBERTS
TABAKSFABRIEK
O JOURE
samenwerking tot stand komen, die zij,
toen zij naar verwezenlijking zochten, in
de vorm van een Oostelijk pact en een
Donaupact, met de grootste beslistheid
hebben bestreden. Wat er nu tot stand
schijnt gekomen, is Oostelijk en Donau
pact tegelijkertijd. Zouden de Duitschers
daaraan ooit hun stem hebben verleend
als lid van de Raad? En één stem tegen
van een raadslid, dat geen partij is in
het geschil, had de lteele actie van de
Raad reeds onder artikel 15 van het
pact doen stranden.
ITALIË IN HET NAUW.
Voor de Italianen is het te Genève
van kwaad tot erger gegaan. De beslist
heid en de eenstemmigheid zijn oer nog
toegenomen, dan zij afgebrokkeld zijn.
Allerlei landen hebben nog oen goede
klant aan Italië. Maar de lijsten van
voor uitvoer naar Italië verboden waren
kwamen tot stand, zonder dat vele, of
belangrijke, leden van de Volkenbond een
voorbehoud maakten. Algemeen over-
heerschte het besef, dat een dapper be
leid voor de nationale veiligheid noodig
is. Wil Duitschland aan Italië leveren,
dan heeft het de weg over Oostenrijk, of
kan het gebruik maken van de vrijheid
van de vaart op de Rijn en van het ver
drag betreffende de Gotthardspoorweg.
Duitschland schijnt echter eer geneigd
voorzichtig te zijn en op te passen En
geland niet voor het hoofd te stooten.
Maar zelfs, als liet uit alle macht aait
Italië zou willen leveren, waren de moge
lijkheden toch slechts beperkt. Immers,
grondstoffen buiten kolen en wat ijzer,
heeft Duitschland niet te missen. Voor
vergrooting van zijn inkoopen heeft het
noch de middelen, noch liet crediet.
Over de houding van Amerika hebben wij
reeds geschreven. Wat Japan zal doen,
ligt nog in het duister. Maar Japan is
ver weg.
BOYCOT ITALIAANSCHE WAREN.
Onder de sancties, die te Genève door
bijna alle leden van de Volkenbond zjjn
goedgekeurd, is er één, die tegen alle
andere opweegt: een verbod van invoer
uit Italië. De landen, die aan de sancties
deelnemen, verplichten zich, geen waren
uit Italië meer in hun land toe te laten.
Zooals ten opzichte van die andere sanc
ties, gelden zelfs Ioopende verdragen als
opgeheven. Handelsverdragen treden bui
ten werking. Kan Italië niet meer of
slechts weinig naar het buitenland verkoo-
pen, dan heeft het ook geen ruilmiddelen
meer, om zijn invoer, om het even of die
al dan niet verboden is, te betalen. Dan
werken de meeste verbodsbepalingen van
verkoop aan Italië reeds automatisch, aan
gezien Italië, zooals reeds gezegd, nergiems
crediet heeft. Zijn goudvoorraad smelt
geregeld weg, en biedt op het oogenblik
nog slechts ruim 25 pet. dekking voor de
omloop aan bankbiljetten, die ongeveer
evenveel toeneemt als het goud vermin
dert. En vergeet dan niet wat Italië moet
uitgeven voor de oorlog in Oost-Afrika.
Die kosten nemen uiteraard, met de
maand, nog aanzienlijk toe. In September
bedroegen de, volkomen ongedekte, kos
ten reeds ongeveer 80 jpillioen gulden.
Hoe zal het met dit alles gaan, als het
economische leven van Italië nog in aan
zienlijke mate kunstmatig wordt ver
lamd?
Het ligt in de bedoeling de sancties
nog te verscherpen, als zij te langzaam
zouden blijken in haar uitwerking. De
staten zijn deze actie niet begonnen orrl
Italië te plagen. Zoo vat ook Mussolini
zelf hun handelwijze niet op. Want hij
heeft verklaard, de economische sancties
zoolang zij geen militair karakter gaan
dragen, te zullen dulden, en in het uit-
Ex-keizer van Abessinië.
Het was in 1911, dat Lidzj Jassoe, de
rechtstreeksche afstammeling van Keizer
Menelik II, tot Keizer van Abessinië ge
kroond werd. De tegenwoordige keizer,
Haile Selassi, heette toen Ras Tafari en
was toen gouverneur van de privincie
Harrar. Vijt jaar slechts heeft de regee
ring van de jonge vorst geduurd. Hij
werd door Ras Tafari van de troon ge-
stooten en verbannen naar Gara Moeleta,
een bergvesting bij Harrar. Daar werd hij
streng bewaald:; zelfs beweert men, dat
zijn verbanningsoord omringd was door
electr. geladen prikkeldraadversperring.
Sinds kort moet men die ex-keizer even
wel naar de uiterste Z.O.-hoek van Abes
sinië getransporteerd hebben, naar een
plaats aan het Rudolfmeer en wel in ver
band met het steeds nader komen van de
Italianen, die hem zouden kunnen be
vrijden.
fficOiïFSFflifiEBfflEfi M WEBffiBBBBBEfflfflffiffi
(Vervolg)
XXIV.
Weenen lag spoedig weer achter ons en
spoedig hadden wij die Donau bereikt,
waar juist een paar geweldige houtvlot
ten, welke langzaam stroomafwaarts dre
ven, het overzetveer even lieten wachten.
Hierna legden wij onze laatste K.M. in
Oostenrijk af, steeds door een beroemd,
druivengeb:'ed, waar men de laatste vruch
ten plukte. Toen nog wat kaal 'heuvel
land en we hadden de grens van Tsj.-
Slowakije alweer te pakken. Dank zij de
goede zorgen der Touringclub, duurde het
oponthoud kort en reden wij weldra de
vrij jeugdige staat binnen. Was eerst de
bevolking Duitsch sprekend, later sprak
men Kroatisch en weer even later Tsje
chisch. Wat een moeilijkheden, want
deze talen verschillen geweldig veel van
elkander. Een Tsjecn, die zijn eigen
landje wil bereizen, moet vier talen spie
ken, wil hij zich overal verstaanbaar ma
ken. Tenminste, als hij geen Esperanto
spreekt. Het is bijna vanzelfsprekend, dat
de Esp.-beweging hier zber sterk is en dc
regeering reeds overweegt, het Esp. als
ofricieele taal in te voeren.
De namen der straten zijn hier nu nog
in drie talen geschreven
40 K.M. over de grens begon het te
regenen, en daar het reeds donker was,
zochten wij in het eerstvolgende dorp
een nachtverblijf op. Een, of liever „het"
logement van het dorp was spoedig ge
vonden. Het goot van de regen en wij
waren gedwongen hier te blijven. De ló-
geerprijs was verrassend laag, maar toen
wij later met een flikkerende kaars het
vertrek werden binnengelaten, snapten wij
hoe het kwam. We sliepen op zolder en
niet alleen. De ook in Holland niet on
bekende negotiekistjies deden zien, dat
onze „mede-zolder-slapers" nu niet di
rect van adel waren. Maar dat waren
Wij ook niet en overal wen je aan. Wij
sliepen als rozen. Nog 50 K.M. peddelde
Max de volgende dag met me mee (hij
zou mij immers een stukje wegbrengen).
In de stad Jihlava namen wij afscheid
en het was moeilijk. Drie maanden
hadden wij lief en leed met elkander
trouw gedeeld en heel wat ondervonden.
Ja, in Max had ik een reuze metgezel
getroffen, die niet voor een kleintje ver
vaard was en zich nooit uit het veld liet
slaan, al hebben wij wel eens „struikel-'
blokjes" op ons pad aangetroffen. Boos
heb ik hem nooit gezien. Als het tegenliep
bewaarde hij zijn glimlach steeds en
knapte hij flink de zaak op. Hij lachte,
zelfs toen z'n achterwiel als 'n knipmes in
tweeën vouwde wegens de zware bagage;
toen hij een spijker in zij voet kreeg en..,..
schrijven er van voorloopig nog geen
reden te zien, om de Volkenbond te ver
laten. De bedoeling van de actie is, voor
de toekomst de oorlog onmogelijk te ma
ken. En dat doel kan slechts dan worden
bereikt, als zij werkelijk effect heeft.
Vooral Engeland neemt een zeer vast
beraden houding aan. Men weet te Rome
zeer goed, dat het zelfs niet voor een
blokkade zal terugschrikken als uiterste
middel.
Met spanning zien wij het resultaat
van deze Vo I loe n bond s a ct i e tegemoet.
Van die verschietende pijnen,
dan hier, dan daar? Ze blijven
weg met één of twee van die
Volgens recept van Apotheker Dumont
PYGMALION.
Door het Volksonderwijs Tooneel En
semble is in studie genomen het tooneel-
stuk Pygmalion, van de bekende Engel-
sche schrijver en criticus Bern. Shaw.
EIERLAND.
UIT DE VOGELWERELD.
Een velduil, Asio flammeus Pont, door
de heer M. Bakker Kz. 20 Juni LI. in de
Krim geringd, werd 27 Sept. 1.1. bemach
tigd te Tourguet-Paris-Plage, Pas-de-Ca-
lais. Ook uilen doen blijkbaar verre reizen.