m) 4
Zwemvereen. Feestavond
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
l^elfledzctandschelandfmfa
Texelsche Berichten
Aan de
Texelsche Schapenfokkers
Doe wat ge
doet,
Zaterdag 7 Maart 1936
ÜÜ0 VAN ZON EN MAAN. ïiHÜI
m
TOELATING VAN NIEUWE
LEERLINGEN TOT DE O.L. SCHOLEN
Burgemeester en Wethouders van Texel
brengen ter openbare kennis, dat op 1
Apri! a.s. nieuwe leerlingen kunnen wor
den toegelaten tot de openbare lagere
scholen in deze gemeente.
Om te kunnen worden toegelaten moe
iende leerlingen voordien datum den leef
tijd van ZES jaar bereikt hebben.
De aanmelding behoort te geschieden
uiterlijk Zaterdag 21 Maart a.s. bij het
hoofd der school.
Texel, 6 Maart 1936.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, KAMP.
De Secretaris, JONKER.
MIDDENSTANDERS.
ffl
Een abonnement bij
O N.V. PROVINCIAAL BELANG.
0 Handelsinformatie- en Incas-
sobureau voor de Midden-
0 stand, opgericht 1864, biedt O
0 in deze tijd groote voordee-
0 len.
0 Een volledig prospectus,
0 waaruit zulks duidelijk blijkt
0 met een ex. van de 14-daag-
Q 0 sche zeer verzorgde courant
0 wordt op schriftelijke aan-
0 vrage p. o. verstrekt.
N.V. PROVINCIAAL BELANG,
Amstelstr. 14, Tel. 32000 (6 lijnen) O
AMSTERDAM C.
Voor Middenst. Fed. en Bonden
kan een speciale overeenk. getrof-
fen worden.
S3 ffl
JAARVERSLAG T.E.S.O 1935.
Aan het jaarverslag, gisteravond in de
aandeelhoudersvergadering van T.E.S.O.
door directeur J. A. G. Stompff uitge
bracht, ontleenen we het volgende:
De Dageraad werd 6 Dec. voor f '2250
aan G. v. Praag, den Helder, voor 'de
sloop verkocht.
Van ijsgang heeft T.E.S.O. in 1935
geen last ondervonden, wel eenige malen
van laag water.
Jeugdherberg Panorama werd verkocht
aan de N.V. Mij. voor Jeugdherbergen,
A'dam. Er werd op gebouw en grond
114.700 hypotheek verstrekt.
De aanlegsteiger te Den Helder raakte
meer en meer in verval en gaf dikwijls
veel last.
In 1935 werden de navolgende subsidies
verleend: autobusdienst te den Helder
1210; V.V.V. Mooi Texel tentoonstelling
Amsterdam f600; Vereen, tot Behoud
Natuurmonumenten f135; vogeltrekstation
150.aan de gemeente voor rijwielpad
Koogerveld f4165; aan de gemeente voor
subs, autobusdienst f750; strandfeest
t30; Tex. Museum flOO; Crisis-Comité
t60; diverse contributies en andere bij
dragen f190. Totaal f6290.
Rekening steenkolen bedraagt 112922.03
ot 12654 meer 'dan in 1934. Prijs vari
eerde van fll tot f 12.25 franco in de
bunkers. Onderhoud Marsdiep kostte
13915.20, onderhoud Dageraad f63.88,
onderhoud Dokter Wagemaker f6845.97,
onderhoud gebouwen en walinventaris
f557.90.
Een overzicht van de financieele resul
taten en het vervoer over 1935 gaven,
we reeds.
We maken er de lezer nog op attent,
dat in het getal van 150026 passagiers,
over 1935 vervoerd (in 1934: 147008)
begrepen zijn de gratis vervoerde 17800
schoolkinderen en 2370 zieken.
Voorgesteld wordt het batig saldo,
groot f 16261.90, als volgt te verdeelen:
5 pet. aan aandeelh. van
f76055.— f3802.75
Tantièmes directie en
personeel 11122.91
40 pet. aan aandeelh. tot
max. 6 pet. 760.55
Reservefonds 10575.78
MAAN ZON
Datum: Op: Onder: Op: Onder:
Z. 8 Mrt. 18,34 6,05 6.29 17,51
M 9 19,42 6,19 6,27 17,52
D. 10 20,51 6,34 6,24 17,54
Wil 21.59 6,51 6,22 17.55
D. 12 23,09 7.10 6,20 17,57
V. 13 7 34 6,18 17."9
Z. 14 0,17 8,05 6,16 18,01
Zondag 8 Maart Volle maan.
SPORTNIEUWS.
T. 2 N.deGraaf
D.Keijser C.Dros
M.Koorn S.dePorto J. Molenaar
P.Bruin l.Boon J.Bruin P.Kikkert
Res. A.Verseput. P.Keesom
Texel 3: D.Geense
H.Kuiter A.Pen
J.Knol C.KeijserLz. H.Keijser
K.deVries J.Hille K.dePorto Olieslagers
I.Hillen
I DOOS 20 CT.— TUBE 40 en 60 CT.
GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING
Fam. K., Oosterend f6.—
LEZING DR. J. GRASHUIS.
Op uitnoodiging van de afd. Eierland
en Texel der H.M.v.L. en L.T.B. hield
Dr. J. Grashuis, uit Arnhem, Woensdag
in De Lindeboom een lezing over het ge
bruik van mineralen in onze mengvoeders
ter voorkoming van veeziekten.
Als de heer A.J.Keijser, voorz. H.M.v.L.
te 8.20 met een woord van welkom opent,
zijn slechts 45 personen aanwezig. Spr.
drukt hierover zijn spijt uit. De lezing
van Dr. P.H. Ritter Jr. in hotel Texel
zou volgens spreker de oorzaak wel zijn.
Hierna geeft hij het woord aan Dr. J.
Grashuis, aan wiens lezing, welke met
lichtbeelden werd geïllustreerd, we ont
leenen:
De voeding der dieren van vroeger en
thans is zeer verschillend. Vroeger verg
de men niet zooceel van hen. Er werd geen
groote melkgift verlangd. Men volstond
met krachtvoeders als b.v.' lijnkoeken en
zouten. Nu gaat men zich meer toeleggen
op wintermeiken. Dat vereischt extra voe
der. Veelal geeft men ze dan meer koek- en
graansoorten. Deze krachtvoeders hebben
evenwel een tekort aan mineralen. Ter
verkrijging van veel melk zijn veêl mine
ralen noodig.
Men moet het voeder steeds op een
goede plaats bewaren. Hooi mag niet uit
regenen, daar dan veel voedingswaarde
verloren gaat. De laatste jaren maakt men
meer gebruik van krachtvoeders met
hooge eiwitgehalten, met zwavelzuur-am-
moniak b.v. Hooi bevat méér mineralen
dan kuilvoeder. Ben tekort aan mineralen
veroorzaakt bij het dier allerlei ziekte
verschijnselen: Verkeerde beenstanden,
slechte of in 't geheel geen eetlust, e.d.'
Andere graansoorten of krachtvoeders
kunnen het beest dan niet beter maken.
Het is aan de beesten te merken, als zij
een tekort aan mineralen krijgen. Zij
prefereeren dan nJ. die voeders, waarin
de meest begeerde mineralen voorkomen.
De spijsverteringsapparaten werken niet
goed meer. Slechts mineraalrijk voeder
kan de dieren beter maken.
Maar als de dieren weer beter zijn,
keert men vaak, en hoe dom, naar die
oude voeders terug. Gevolg: De geschie
denis herhaalt zich.
Weiden met gronden, arm aan ijzer, en
koper, veroorzaken bij de dieren bloed
armoede. Er doen zich ziekteverschijnse
len voor: Likzucht, vermagering, dianrhee.
Het gras smaakt hun niet meer. Op het
land moeten dus stoffen met ijzer en ko
per gebracht worden. Likzudht wordt ook
veroorzaakt door een tekort aan keuken
zout en fosfor. Vooral in Transvaal pin
Amerika doen zich likzuchtgevallen voor.
Friesche koeien gaan in Transvaal hard
achteruit en wierpen danook slechte kal
veren. Kleigronden bevatten meer fosfor
en keukenzout dan zandgronden.
Doordat in de laatste tijd veêl mengvoe
ders met minerallen aan de dieren gege
ven worden, krijgt men veel meer melk.
Belgische paarden doen het in ons land
niet zoo goed. In België geeft men ze
goed hooi en haver. Hier krijgen ze veelal
hooi en Ihaksel, en dus minder minera
len. De spierontwikkeling wordt er de
dupe vajn. Meer eiwit en mineralen be
vattende voeders zijn voor 'hen onont
beerlijk.
Geiten, die per jaar meer dan 1000 L,
me ik ge ven, kunnen niet op de zandgron
den blijven leven. Thans kunnen ook zij
mineralen krijgen: In 412 dagen gaf een
geit wel 1780 L. melk met 4.12 pet. vet.
Kalkrijk voedsel als bieten wekt bij
dieren ide lust in keukenzout op. Indien
koeien en paarden hieraan gebrek krij
gen, doet zich o.m. darmaandoening voor.
Natrium geeft eetlust en gezondheid terug.
Ook zeugen hebben behoefte aan eiwit-
en mineraatrijke voeders. Ze mogen ech
ter niet te vet gemaakt worden. Niet te
veel mineralen dus.
Koeien met lange droogstal worden
vaak te vet gemaakt. Men pronkt met hen,
hetgeen heel verkeerd is. Het werpen
wordt ook bemoeilijkt. Ook kunnen vette
dieren lang niet zoo veel arbeid ver
richten. Vóór het kalven moet een koe
reeds over een flinke voorraad reserve-
voedsel beschikken. Anders kan zich een
sleepende melkziekte voordoen, vooral in
Februari, Maart en April. "W.
(Slot volgt.)
door IR. L. DE VRIES,
Rij ksveeteeltconsulen t.
WILDE RAMMEN.
De leden van liet Texelsche Schapen
stamboek voor N.-Holland zullen zich her
inneren, dat een bestuursvoorstel inzake
het verbod van inschrijving in het stam
boek van wilde rammen als pupt op de
agenda stond voor de vergadering, welke
4 Februari jj. te den Burg is gehouden..
Het resultaat van die vergadering, nadat
de vóór resp. nadeden van deze maat
regelen waren besproken, was, dat na
stemming met een gering verschil het
Texelsche advies zou luiden: handhaving
van de mogelijkheid van inschrijving van
wilde rammen onder bepaalde, nader uit
te werken voorwaarden. Ik schrijf hiervan
het „Texelsche advies", omdat de verga
dering op Texel er een was van alleen*
Texelsche leden van het Stamboek, en dus
een vergadering van enkel oriënteerend
karakter.
In de bestuursvergadering op 14 Febru
ari j.l.,'waar alle Texelsche bestuursleden
aanwezig waren, werd besloten aan de
Alg. vergadering voor te stellen, het in
schrijfgeld van rammen zonder bekende
afstamming geboren en gehouden op het
eiland Texel, behoudens het in de artike
len, 7 en 9 van 't door het Centr. Bureau
voor de Schapenfokkerij daaromtrent ge-
eischte, te bepalen op f5 per stuk. Art. 7
fen 9 van het C.B. bepalen in hoofdzaak
dat in het fokregister voor rammen enkel
mogen wonden ingeschreven in het jong
vee-register ingeschreven dieren, alsmede
z.g. wilde rammen, geboren en gehouden
op Texel. Alvorens deze Texelsche wilde
rammen definitief in te schrijven, moet
eerst één jaargang lammeren worden ge
controleerd en goed bevonden. Overal, be
halve voor Texel, moet een ram, welke
ingeschreven kan worden, van officieel
bekende afkomst zijn. Waar het aantal
mannelijke dieren, dat voor de instand
houding van de veestapel wordt gebruikt,
veel kleiner is dan dat der vrouwelijke,
moet in een organisatie, welke zich ten
doel stelt, de kwaliteit van liet fok mate-?
riaal te verbeteren, via afstammings- en
eigenschapsregistratie, de eisch gesteld
worden, dat omtrent de te gebruiken
mannelijke fokdieren zooveel mogelijk ge
gevens bekend zijn. Het verbod van in
schrijving van mannelijke fokdieren van
onbekende afstamming is als stamboek
maatregel danook zeer voor de hand lig
gend.
TEXEL HET STAMLAND.
Dat de Texelsche leden van het Scha
penstamboek nog altijd in een uitzonde
ringspositie verkeeren, is hieruit te verkla
ren, dat Texel het stamland is van het
Texelsche schapenras, dat Texel mede
door zijn geïsoleerdie eiland-positie en
door de capaciteiten zijner fokkers een
schiapenstapel van voldoende zuiverheid
bezit, ook zonder stamboekgegevens.
CONCURRENTIE.
Sedert de oprichting van het N.H.
Schapen stamboek zijn intusschen 26 jaar
verloopen. Het Texelsche schaap wordt
thans in vrijwel alle provincies vam Ne-i
derland, om van het bui.tenland niet te
spreken, gefokt, al of niet via een desbe
treffend stamboek. In sommige provin
cies en in het biezonder in N. Holland
is de kwaliteit van de Texelaar snel voor
uit gegaan. In de loop van die 26 jaar
is voortdurend een deel van Texels
beste fokmateriaal geregistreerd en on
geregistreerd naar elders verhuisd.
Dank zij dus het jaarlijksch aftappen
van een deel van Texels beste fokmate
riaal, gereg. of ongereg., dank zij de
ernstige wil tot verbetering eldersj zjjn
de verschillen in de mate van raszuiver
heid voortdurend kleiner geworden, heb
ben enkele oorspronkelijke importgebie-
den zich met succes opgewerkt tot ex-
portgebieden van fokmateriaal, speciaal
gereg. fokmateriaal. Vooral het vaste land
van Noord-Holland is in deze een belang
rijke concurrent van het eiland geworden.
Niet ontkend kan worden, dat de motie
ren, waarop de uitzonderingspositie der
Texelsche leden van het Schapenstamboek
berusten, voortdurend in kracht afnemen.
In de bestuursvergadering van het
Texelsch Schapenstamboek op 14 Febru
ari j.l. is mede dank zij de aanwezigheid
en de verdediging van de Texelsche be
stuursleden, 'het oorspronkelijk voorstel
van het verbod van inschrijving van wilde
rammen gewijzigd. Besloten werd de Alg.
Vergadering voor te stellen de dienaan
gaande geldende bepalingen te handhaven
met dit verschil, dat voor inschrijving
geen f2.50 zooals het was, maar f5 zal
moeten worden betaald; een voorstel, om
via de financieele schroef het inschrijven
van wilde rammen te "beperken tot de
allerbeste. Een zeer bevredigende oplos
sing is dit niet, maar men kan 'het be
schouwen als een soort compromis.
OVER 2 JAAR GEEN WILDE RAM
MEN MEER.
In de Alg. Vergad. op 28 Februari j.l.
te Alkmaar, waar geen enkel Texelsch lid
aanwezig was, is het voorstel van het
bestuur van 14 Februari j.L besproken.
Bij de discussies in deze vergadering
waren, zooals ondergeteekende zich dat
geheel had voorgesteld, de sympathieën
overwegend aan de zijde van hét algeheele
verbod van inschrijving van wilde ram
men. Dit standpunt van de Noord-Holl.
leden van het Schapen stamboek is om
verschillende redenen verklaarbaar toch
bekijkt men deze kwestie wat te eenzijdig
door de N.H. bril. Het resultaat der be
sprekingen was, dat is besloten voor
SLECHTS 2 JAAR het insührijren van
wilde rammen open te stellen tegen een
inschrijfgeld van. f5 en inits de eerste
generatie GOED bevonden is. Indien dus
Ibinnen 2 jaar geen tegen-besluit valt, is
't over 2 jaar niet meer mogelijk wilde
rammen ter opname in het stamboek aan
te bieden.
WORDT LID VAN HET STAMBOEK.
Ik meende er goed aan te doen, de
Texelsche schapentokkers hiermede via de
Texelsche Crt. in kennis te stellen. Waar
ik vooral op zou willen wijzen is dit,
dat Texel zijn naam als producent van|
goede fokzuivere Texelsche fokschapen
niet zal kunnen handhaven als het groot
ste doel der fokkers zich afzijdig houdt)
van het schapen stamboek. Wij leven nu
eenmaal in een periode van registratie en
administratie, de vraag bij export naar
binnen- en buitenland van fokmateriaal
gaat al meer en meer in de richting van
geregistreerd fokmateriaal, de Texelsche
fokkers zullen zich dat hebben te realn
seenen en daaruit hun conclusies moeten
trekken, op straffe van op de duur ge
leidelijk aan te wonden uitgesloten als
belangrijkste leverancier van fokmateriaal.
Het aantal leden van liet stamboek op
Texel moet veel grooter worden. Dit
acht ik in het belang van de leden zelf,
in het belang van de schapenhouderij voor
geheel Texel en in het belang van de
Texelsche schapenfokkerij in geheel Ne
derland. Het spreekt vanzelf, dat dit lid
maatschap enkele kosten met zich mee
brengt. Ook erken ik, dat de omstandig
heden voor stamboekfokkerij voor de N.-
Holl. veehouders, met koppels van 20 a
40 stuks veel gemakkelijker is dan voor
de specifieke Texelsche schapenfoklbe-
drijven. Ook erken ik, dat de tijdsomstan
digheden, gezien de zeer slechte bedrijfs
resultaten der laatste jaren niet erg ge
schikt zijn voor het doen van meerder©
uitgaven, toch meen ik, dat meerdere
aansluiting bij het stamboek niet alleen
voor de leden individueel van belang is,
maar vooral voor Texel als geheel, ter
handhaving van de goede naam, welke tot
heiden van het stamland uitgaat.
Niettegenstaande de slechte bedrijfs
resultaten der rundveehouderij en var
kenshouderij hebben wij juist in de Laatste
jaren in alle provincies van Nederland
een toename gezien van het aantal loden
van de desbetreffende ree-verbetcrings-
organisaties, waaruit valt te concludeeren,
dat men liet niet zonder de desbetreffende
fokteclmische en -administratieve maat
regelen meent te kunnen stellen om in
het bezit te komen van kwaliteitsvee als
een van de vele aanpassingsmaatregelen.
Dit artikel is danook in eerste instantie,
bestemd voor die schapenfokkers niet-
leden van het Schapenstamboek ter
overdenking.
SRI maar verzuimt in
jjJjL jjeen geval de
op 21
MAART a.s. in PEN's
Bioscoop-Theater.
ONZE VIRULY-AVOND.
Een vriendelijk verzoek.
We maken er onze lezers op attent
le. dat zooals ook Woensdag ge
meld voor hedenavond beslist geen
toegangskaarten meer te bekomen zijn;
2e. dat de zaal om half acht geopend
wondt en
3e. dat we, figuurlijk gesproken, om
kwart over acht PRECIES het lucht
ruim kiezen.
Alles is voor de Indië-reis in gereed
heid gebracht. De weerberichten luiden
gunstig. Met ongeduld wachten we de
aanvang af van de groote reis, de Zon
en Batavia tegemoet, onder de vertrouw
de en aangename leiding van onze K.L.
M.-gezagvoerder Viruly.
OOSTEREND.
SPORTNIEUWS.
Morgen speelt O.V.V. 1 tegen S.V.C.
te De Cocksdorp.
ElftalC.Stijgstra
C.Schraag Jn.Klippel
A.Mosk S. Bakker P.Roozendaal
Jb.Visman W.v.Dijke W.v.Liere M.Mosk
Jb.Schraag
Vertrek van Kerkplein 1.15 per auto.