Uit de Maandagmiddag in De Zwaan
gehouden ledenvergadering van C. Z. Een
dracht. deelen we het volgende mee:
In zijn openingswoord kon voorz. C.
Stoepker een optimistische toon laten hoo-
ren. Met blijmoedigheid, zoo sprak hij,
kan ik getuigen, dat de Vereen, er goed
voor staat. Financieel is de toestand uit
stekend, mede dank zij de goede leiding
van de directeur. De aanmelding van een
tiental leden beteekent ook weer een be
langrijke versterking van de Vereen.
Na lezing der notulen en versterking
van de inwendige mensch (koffie-maal-
tijd) werd met alg. stemmen goedkeuring
gehedht aan het 'voorstel tot nieuwe leden
toe te laten de hoeren Jo;h. Hopman/ P.
Koopman, S.C. Witte, O. Benit, C. van
Heerwaarden, F. Witte, P. Dros Nz.,
Gebr. C. en IJ. Witte, C. Kuip Mz., Gebr.
C. en G. Veeger.
EXPLOITATIE BEDRIJF.
CRISIS-MAATREGELEN.
Hierover doet de beer Ens, directeur,
belangrijke mededeelingen, nadat hij de
nieuwe leden met een enkel woord" per
soonlijk verwelkomd heeft.
De hoeveelheid koeienmelk, iin het afge-
loopen boekjaar, aangevoerd, gedroeg
2850314 Kg., de hoeveelheid schapenmelk
130281 Kg., resp. 45100 Kg. en 82000
Kg. meer dan vorig jaar. Gemiddeld vet
gehalte 3.23 (vorig jaar 3.17). Gemidd.
prijs 1.18 per pet. vet, per Kg. 3.81 voor
de losse leveranciers; de leden ontvingen
10 ct. extra per 100 Kg., dus 3.91. Eteze
10 ct. werd bijgeschreven op de leden-
rekening van ieder afzonderlijk. Van leden
weid ontvaingen 1898390 Kg. van leve
ranciers 951924 Kg.
De toestand in het zuivelbedrijf wordt
iets minder slecht. Bij vorig jaar vergele
ken is de kaasprijs per Kg. 12 ct. hooger,
de boterprijs 10 ct. hooger, ter wij l" de
heffing cr op lager is. Nemen we de melk
prijs, welke thans is uitbetaald, 4.44„ en
vergelijken we hiermee wat hiervan uit
de opbrengst der producten betaald zou
kunnen worden, dan bedraagt dit 2 ct. per
L., terwijl de steun er op 2.43 ct. nettoi
is. Zonder deze toeslag zou het melkvee-
houdersbedrijf ten ondergang gedoemd
zijn. Nochtans kan de prijs ook met de
toeslag geen basis zijn voor een gezond
bedrijf, zoodat verhooging, hoe damook,
noodzakelijk blijft. Nu beraamt men in re-
geeringskringen middelen om hiertoe te
komen. Zoo overweegt men drie maat
regelen: 1. een teeltregeling voor het
jongvee2. afslachting van overtollige
dieren; 3. de bekende melksteunbeperking,
waarbij men feitelijk het maximum te pro
duoeeren kwantum melk voor ieder bedrijf
wilde vaststellen.
De teeltregeling zou men, ondanks alle
bezwaren kunnen billijken, mits ze tot het
beoogde doiel leidt. Maar vermindering
van de aanfok hoeft geen vermindering
van het aantal melkkoeien tot gevolg te
hebben. De voorheen gemidd. korte le
vensduur van de productiekoe laat zonder
bezwaren toe, de melkveestapel op peil te
houden door de dieren langer voor de
productie aan te houden, waartoe de ver
minderde afzetgelegenheid automatisch lei
den zal. Doch daarnaast zal de teeltrege
ling nooit tot het gewensdhte doel voeren,
als de gelegenheid bestaat om bij voor-
deelige verhouding tusschen voerprijs en
melkprijs groote kwantuins krachtvoer om
te zetten in melk, waarbij de mogelijkhe
den groot zjjin, zooals de practijk, vooral
ui Friesland en Z.-Holland leert.
Ook de afslachting heeft niet tot ver
minderde melkproductie geleid. Integen
deel.
De directe productiebeperking, die
men verwachtte tengevolge van de melk
steunbeperking is, zooals bekend, uitge
schakeld door het afstellen van deze maat
regel.
Ot een derde afslachting tot minder
melk zal leiden, is aan twijfel onderhevig.
Is er wel teveel melk? „Neen", zeggen
oud-voorz. F.N.Z. en oud-mini ster Dr.
Posthuma. Wij denken er ook zoo over.
DE BOTERAFZET is, .ondanks alle
moeilijkheden dit jaar zoo verloopen, dat
een recordproductie is geplaatst. Zelfs
naast een "verlaging van het mengperoen-
tage van margarine tot op 10 pet. en zelfs
op een wijze, die, ook wat de prijs aan
gaat, verbetering vertoont. Bovendien valt
nog te rekenen op exportverbetering, wat
aangaande de prijs eenig optimisme wet
tigt. Ongelukkigerwijs bestaat in ons land
tusschen boter- en margarineprijs een
wanverhouding, wat de afzetmogelijkhe
den voor de boter op de eigen markt zoo
benadeelt, dat het margarinegebruik dat
van boter nog overtreft.
DE KAASproductie kan doeltreffend
beperkt worden, o.a. door verplichte te
ruggave van ondermelk naar de boerderij
2e. door de 'bereiding van magere melk
poeder voor veevoer; 3e. door het berei
den van groote- hoeveelheden caseïne.
We vragen nogmaals: Is er teveel aan
melk? en Wijzen nog op de mogelijkheid
van beperking der margarine-industrie en
van doeltreffende propaganda voor meer
melk- en zuivelconsumptie.
Hoe zal het gaan met de prijs per Kg.
melk, als een groot deel als goedkoop
exportproduct moet worden afgezet? Er
zijn omstandigheden denkbaar, dat een
overvoerde exportmarkt te lage prijzen
biedt. Doch om aan dat bezwaar te ont
komen, richte men allereerst zijn blik
op de margarineindustrie (waarvoor de
z.g. vrijwillige contingenteering nog steeds
beteekent: het behoud van onnatuurlijk
groot afzetgebied) en op een beter ex-.
portregeling voor de boter. Voor het
géval de melkprijs dan toch nog te laag
mocht zijn, zooals nu, zou men zich kun
nen beroepen le. op het recht van de
boer om van de Nederl. consument een
Ioonende prijs te ontvangen; 2e. op het
groote, nationale belang van de zuivel-
etport, die wettigt, dat maatregelen ge
nomen worden.
DE VLEESCHPOSITIE is beklemmend.
Er moet iets gedaan worden voor de ver
betering daarvan. De prijs van afgemol
ken vee was extra laag, zonder perspec
tief. Op grond hiervan lijkt ons afslach
ting zeker te wettigen, vooral als men
daarbij nogmaals gelegenheid geeft tot 't
opruimen van minderwaardig vee. De
melkveehouder zal echter op grond van
de zuivelpositie slechts genoegen kunnen
nemen met het scheppen van de moge
lijkheid tot vrijwillige inlevering van vee
tegen redelijke prijs, waardoor men dan
de veeprijs kan steunen. Een veiplichte
Inlevering, in welke vorm ook, op grond
van het aantal stuks vee, op grond van
de voorgenomen toewijzing van inelkoon-
tingenten ot hoe ook, zal nimmer te aam
vaarden zijn, omdat de basis van zooda
nige verplichte beperking (het teveel aan
melk) niet valt aan te toonen. Wil men
om voornoemde reden toch trachten de
vleeschpositie te verbeteren door gedwon
gen afslachting, dan kan de veehouder
o.i. pas accoord gaan met de gedwon-.
gen afslachting, als men tegelijk de mar
garine-industrie in belangrijke mate be
perkt.
De algemeene toestand is nog steeds
slecht. De boer in het algemeen en de
melkveehouder in het biezonder mogen
met recht verwachten, dat doeltreffende
maatregelen eindelijk eens zullen leiden
tot een opnieuw rendabel bedrijf. De
landbouw heeft zich op lager niveau aan
gepast, meer zelfs dan men soms ver-,
moedt. De aanpassing van de landbouw
is. steeds voorop gegaan. Men verhoede,
dat dit reeds op een zooveel lager niveau
ingestelde bedrijf niet verder de dupe
wordt van andere(n), die de noodzaak
van deze aanpassing trachten te ontgaan.
Voorz. dankt de directeur voot deze
belangrijke beschouwing.
VERSLAG FINAN. COMMISSIE.
Bij monde van de lieer Jn. Roeper,
voorz., doet de Comm. verslag van haar
bevindingen. De zaak verkeert in de beste
orde. Een flink bedrag werd voor aflos
sing bestemd. De fabriek staat er gezond
voor.
BALANS EN EXPL. REKENING.
De directeur licht beide toe. Het be->
stuur stelt voor: na te betalen 10 cent-
per 100 Kg.; Ledenkap. bjjschrijven 10
ct. per 100 Kg. (f 1898.39). Afschrijving
op gebouw en inventaris f 5000, op fusie
De Hoop f1000, op melkinrichting f600,
op uitbreiding gebouw en inventaris f600,
te storten in reservefonds f1000 (wordt
dan f 4550), te reserveernen voor aankoop
machines f2000. Totaal f10200.
Goedkeuring volgt. Aan directeur en Fi-
nanc. Comm. wordt dank gebracht.
ONDERMELK. De directeur deelt mee,
dat de fabrieken van overheidswege ver
plicht worden 10 pet. van de ondermelk
naar de boerderij terug te zenden. De
meeste veehouders zullen hierop niet ge
steld zijn, waarom de fabriek overeen
komsten met fabrieken elders tracht aan
te gaan teneinde toch aan het voorschrift
te kunnen voldoen. Indien de Eendracht
hierin echter niet volkomen slaagt, zullen,
de leden 10 pet. van de ondermelk terug
moeten nemen. Wie weigert krijgt geen
melksteun. Eventueel kan de ondermelk
terugontvangen worden in de vorm van
melkpoeder, welke plm. f12.per 100
Kg. kost en zeer goed als veevoer te be
zigen is. Over het heele jaar zal de ihoej
veelheid terug te nemen ondermelk 3000
Kg. bedragen. Verontrustend is dit in het
geheel niet.
De heer Goeman vraagt, of 's winters
de verwerkingskosten niet 0.5 ct. lager ge
steld kunnen worden. Dat zou z.i. een
prikkel temeer zijn om 's winters meer
melk te leveren. Het bestuur meentl
hieraan niet te kunnen voldoen. Wel zou
te overwegen zijn of geen premie kan war
den gesteld op de hoeveelheid melk, welke
meer geleverd wordt dan b.v. in de
winter van 1932.
De heer S. Kuijper zou fiouders van
goede stieren vanwege de fabriek een
premie willen toekennen; mede stelt hij
voor, aan leden, die een t.b.c.-vrije stal
hebben, wat meer uit te betalen, tenslotte,
wil hij trachten melk in Amsterdam te
plaa'tsen, omdat men daar z.i. zeer op
melk van t.b.c.-vrije koeien gesteld is en
er een goede prijs voor betaalt. Voorz.
antwoord^ dat het bestuur ten aanzien
van het fokken met goede stieren doen
zal wat in zijn vermogen Jigt; wat de
t.b.c.-bestrijding betreft: voorz. is van
oordeel, dat alle leden van het belaag
daarvan geheel doordrongen zijn. Aan
moediging lijkt hem overbodig toe. Wat
Amsterdam betreft, merkt spr. op, dat het
vervoer naar Amsterdam zooveel kost, dat
de hoogere prijs daartegen niet opweegt.
SCHAPENMELK. Op diverse vragen
deelt de voorz. mee, dat wederom scha
penmelk verwerkt zal worden. Er zullen
echter niet meer leveranciers aangenomen
worden dan de fabriek meent noodig te
hebben. De onverwachte stopzetting van
de verwerking in het vorige jaar was het
gevolg van te geringe boterafzet. Er
wordt nu op volle medewerking, ook wat
afname van boter betreft, gerekend. Komt
er veel aanvoer van schapenmelk, dan
gaan leden voor.
AFZET OP TEXEL. De heer Benit
vraagt, deze afzet te willen bevorderen..
De directeur merkt op, dat de slijters niet
zelden vijandig tegenover de fabriek staan.
Hii acht liet evenwel een gelukkig ver
schijnsel, dat de burgerij meer en meer
speciaal naar producten van de Eendracht
vraagt. Hierdoor kan de slijter er niet
buiten.
SAMEN MET DEN HOORN. De heer
Benit vraagt ook of nog getracht wordt
samen te werken met Den Hoorn, waarop
ten antwoord wordt gegeven, dat daarvan
niet speciaal werk wordt gemaakt. Wel
hoopt men langzaamaan tot het einddoel:
,,één Zuivelfabriek voor het heele eiland"
te raken.
GOEDE STIEREN. De heer Benit deelt
mee, dat Stieren vereen. Den Hoorn een
le klas stamboekstier heeft aangekocht.
Hij wordt voor alle Texelsche koeien be
schikbaar gesteld, mits deze door de vee
arts zijn goedgekeurd.
Door de heer Jb. Keijser (den Burg)
wordt meegedeeld, dat dóór een vijftal
veehouders een eveneens prima stamboek
stier werd aangekocht.
De heer R. Stoepker zou gaarne in
Eierland een goede stier gestationneerd
zien. Meegedeeld wordt, dat de heer
Geense daartoe reeds stappen heeft ge
daan. Wellicht, dat in samenwerking met
hem het gewenschte doel kan worden be
reikt. De heer C. Roeper, Holl. weg, zeide
gaarne mee te zullen helpen.
Hierna sloot de voorz. te 3.15 uur deze
prettige en leerzame vergadering met de
beste wenschen voor de Coöperatie en
voor de leden persoonlijk.
KRIJGT TEXEL EEN ZWEMBAD?
Een groote vraag, maar waarop we
spoedig hopen, dat een bevestigend ant
woord kan worden gegeven. Het gaat er
maar om, of de Texelsche Zwemrereeni-
ging bij machte is zooveel belangstelling1
voor onze mooie, nuttige zwemsport wak
ker te roepen, dat een nogal beteekenende,
uitgaaf van plm. 2500 verantwoord is.
Zijn er veel zwem liefhebbers, die van een
bij Oudeschild aan te leggen zwembad ge
bruik zouden willen maken? Zijn er veel
ouders, die hun kinderen zwemonderricht
zouden willen geven? Hierbij moogt ge
natuurlijk uitgaan van de veronderstelling,
dat het bad aan alle redelijke eischon aan
gaande hygiëne, afmetingen en toezicht,
voldoet. Hieraan te voldoen, zal de eerste
taak van het bestuur zijn.
[>e heer J. v.d. Pijl, bouwkundige al
hier, vertrouwd ook met werken op wa
terbouwkundig gebied, heeft op verzoek
een voorloopig plan ontworpen. Het om
vat de aanleg van een kinderbad van 10
bij 20 M. (diep 0.60 a 1.10 M.) en een.
bad voor ouderen van 65 bij 20 M. (diep
1.50 a 1.60 M.), aan te leggen nabij'Ou
deschild, aan de binnenkant van de zee^
dijk en de dijksloot, nabij de Schanssluis.
Er zal indien tot uitvoering wordt
overgegaan geen gebruik worden ge
maakt van eenige bestaande sloot of
gracht, opdat men niet met een modder
bodem te worstelen krijgt. Het is de be-'
doeling een perceel van plm. een derde
H.A. in eigendom te krijgen en daarin
door uitgraving twee zwembassins te be
komen. Wellicht kan de graafmachine van
de Dertig Polders hierbij dienst doen.
Via een duiker, de Dijksloot en de Schans-
sluis, zal gemakkelijk en in ruime mate,
voor waterverrersching (zeewater) kun
nen worden gezorgd. Rond het bassin zijn
geprojecteerd een talud, met zoden be
kleed, een looppad (1.20 M.) en, behalve
aan de kant van de Dijksloot en de fprt-
gracht, een heining; verder ter eene korte
zijde een kleedlokaal, aan de andere kant
eenige beplanting. Met elkaar een aanlok
kelijk plan, bescheiden van opzet, maar,
bij voldoende animo voor uitbreiding vat
baar.
Des winters zou het bassin bij vorst-
weer als ijsbaan dienst kunnen doen. Een
nieuwe mogelijkheid, die, zij 't van onderge
schikt belang, wel eren vermeld mag wor
den.
We hopen door deze mededeelingen
o.m. te bereiken, dat de vergadering, te
gen Vrijdagavond door onze Zwemvereen.
aangekondigd, druk bezocht wordt niet
alleen, maar ook het aanlokkelijke plan
dichter bij de uitvoering brengt.
Een „Texelaar" schrijft ons:
Het doet mij werkelijk aangenaam aan,
in uw blad te hebben mogen lezen, dat
er een actie gaande is om Texel van een
Zwembad te voorzien. Dat zou in een
dringende behoefte voorzien. Heel Texel
zit er op te wachten. Uit hygiënisch en
cultureel oogpunt is het van het
hoogste belang. Dankbaar zijn met mij
alle Texelaars de initiatiefnemers van 't
Texelsch Zwembad. Daar ben ik zeker van.
Alleen de plaats, waar het eventueel zou
komen, zal nog heel wat stof opjagen.
Het is mij ten eenenmale onbegrijpelijk
waarom het centrum van het eiland, niet
is aangewezen als de uitverkoren plek!
Wat zou er tegen een plaats in het Park
te Den Burg zijn.
De kwestie van waterverversching zou
m.i. onmiddellijk opgelost kunnen wor
den door middel van de Nortonpomp,
welke op de Groeneplaats staat.
Plaats in het centrum van het eiland
zou een gewichtige factor zijn voor de
bestaanszekerheid en rendabiliteit van deze
onderneming, doordat er uiteraard meer
gebruik van zou worden gemaakt.
Naar piijn bescheiden meening dient
men grondig te overwegen, of er onover-
kotnehjke bezwaren aanwezig zijn, wan
neer net Zwembad te den Burg zou jje-
böuwd worden, voordat men elders een
geschikte gelegenheid zoekt.
Wij zijn leeken op het gebied van
waterbouwkunde en zwembaden bouw,
maar op grond van_ practische en finan-
cieele voordeelen komt ons de aanleg van
zoo'n bad nabij stroomend water in
dit geval de zee verkieslijker voor. We
kuninen dan immers prachtig profiteeren
van eb en vloed? Wie kan hierover meer
licht laten schijnen? Red.
HOOFD LAGERE
LANDBOUWSCHOOL.
We hebben het genoegen onze lezers
hierbij eenige biezonderheden te kunnen
meedeelen omtrent de persoon en de be
voegdheden van "de heer E. v.d. Ban, te
Reeuw'ijk, die Woensdag zooafs in vo
rig nummer gemeld tot hoofd onzer
Lagere Landbouwschool werd benoemd.
De heer E.v.d. Ban werd 4 Sept. 1895
te Spijkenis9e op Voorne-Putten geboren.
18 Juni 1914 behaalde hij de acte L.O.,
14 Juli 1917 de hoofdacte. Na enkele
tijdelijke betrekkingen was de heer Van
der Ban van 1 Jan. 1915—31 Dec. 1917
als onderwijzer te Oostvoorne werkzaam,
Ivan 1 Jan. 191815 Sept. 1921 als zoo-i
danig te Dordrecht. 14 Aug. 1919 slaagde
hij voor de acte Landbouwkunde L.O.,
twee jaar later voor de acte Tuinbouw-*
kunde L.O., terwijl hij eenige jaren nadien
nadat hij 15 Sept. 1921 tot hoofd van
de O.L. school A te Reeuwijk, bij Gouda,
was benoemd «3e bevoegdheid voor het
geven van onderwijs m pfuimveeteeTt ver
wierf.
Opgegroeid te midden van een boeren-
öêvolking, in een sTreek voor gemengd
landbouwbedrijf, gingen zijn sympathieën
daarheen al spoedig uit.
Naar de heer Van der Ban ons verze-j
kerde is hij met zijn benoeming alhier
zeer ingenomen. Altijd, zoo sprak hij,
heb ik verlangd mij geheel te kunnen ge
ven aan het landbouwonderwijs en de
landbouwvoorlichting. Die tijd zal nu ko
men.
Naar we vernamen gaf de heer Van
der Ban van 1922 af in Reeuwijk en om
liggende gemeenten allerlei cursussen op
het veelomvattende gebied van de land
bouw, ook in landbouwbeekhouden. Hij
nam en leidde er allerlei proeven, hield
lezingen, enz. enz. Zoo verwierf hij meer
en meer de sympathie, de belangstelling
en het vertrouwen van de boeren, welke
factoren zijn werklust niet weinig aanwak
kerden en hem naar steeds weer meer
arbeidsterrein deden omzien. Vooral was
hij veel werkzaam op het gebied van
veevoeding, veeverbetering (melkcontrole),
varkensfokkerij en pluimveeteelt.
Tweemaal bracht de heer Van der Ban
een bezoek aan ons eiland en beide kee-
ren nam hij van hier zulke prettige her
inneringen mee, van land en volk, dat
hij, naar ons wordt verzekerd, de tijd,
dat hij zich hier vestigen zal, met lust
en vertrouwen tegemoet gaat. Alleen dan
slaagt men in dit soort werk, aldus de
heer Van der Ban, als men sympathie en
medeleven ondervindt. Mijn vluchtige in
druk van de landbouwers, die ik op_Texel
sprak, is, dat ze .goede voorlichting en
goed landbouwonderwijs zeer zullen waar-
deeren. Vooral maakte ik dit op uit de
prijzende en zeer waardeerende manier,
waarop over het werk van mijn voorgan
ger, wijlen de heer Klimp, gesproken
werd. Het zal moeiljjk zijn, besloot de
heer Van der Ban, het zoo goed te doen
als hij, maar ik zal mijn best doen.
Hiermee hebben we, hopen we, voldaan
aan het verzoek van hen, die van de heer
Van der Ban gaarne wat meer wilden
weten dan zijn naam alleen. Het komt ons
voor, dat de keus van het schoolbestuur
een zeer goede is geweest. Hetgeen we
tot heden omtrent de nieuwbenoemde ver
namen, houdt althans de beste verwachtin
gen in. We hopen van harte, dat deze
alle in vervulling zullen gaan. Dan zal
de heer Van der Ban hier nuttig en aan
genaam werkzaam zijn en Texels gansche
landbouw-hevolking daarvan tot haar nut
en genoegen de vruchten plukken.
C.Z. EENDRACHT.
RONDVRRAAG.
