TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Op zoek naar werk in
Zuid-Afrika.
Texelsche Berichten
Gemengd Nieuws
versche Schelvisch
en Gebakken Schar.
De Gezonde Apotheek.
Woensdag 23 Sept. 1936
Liverpool, Zaterdag IQ Sept.
Kwart voor twaalf: Hoek van Holland.
Een dichte mist hangt over de haven.
Treinen rijden af en aan en tientallen
passagiers spoeden zich naar de douane
om hun paspoorten en papieren te laten
controleeren, waarna zij gauw 'n plaatsje
op de l>oot opzoeken, wamt de mist maakt
alles koud en triest. Een machtige kraan
hijscht de laatste goederen in het ruim;
koffers, kinderwagens en.... auto's. Vele
talen klinken. Om 12 uur worden de
„kabels los gegooid", de loopplanken in
gehaald, de laatste groeten worden met
vrienden en kennissen gewisseld. Lang
zaam stoomen wij de pieren uit en al
spoedig zijn de hoeden en de zakdoeken
uit het gezicht verdwenen. „E)e blonde
juinenrjj", nu slechts een donkere streep,
wordt spoedig in de mist opgenomen. Al
leen de vuurtoren boort zijn stralen nog
lange tijd door de mist als een laatste
groet. Even is er nog tijd om met mede
reizigers contact te zoeken. Een stapel
koffers, allemaal voorzien van een etiket,
met opschrift „Kaapstad", vertelt me. al
gauw, dat ik lang niet de eenige emi-j
grant ben. Ik informeerde eens en ver
nam, dat er samen niet minder dan 60
„gelukzoekers" aan boord waren. Zestig
nienschen, die grootendeels op de bonne'
fooi de groote reis wagen. Timmerlieden,
metselaars, electriciens, meubelmakers,
enz. Van alles wat. Onparlementair ge
sproken: een groep gesjochten jongens
(waaronder ook enkele gehuwden) die
weinig of niets te verspelen hebben, hun
laatste spaanduiten er aan wagen of met
geleend geld er op af trekken. Velen zijn
reeds kortere of langere tijd werkloos.
Ook zijn er die al eenige tijd in Afrika ge
werkt hebben. Zij vonden er een goed
bestaan en hadden nu hun vrouw of
meisje gehaald.
Ben prettige ontmoeting had ik al spoe-
d|ig. Korte tijd geleden was er op Texel
een dienstweigeraar, Hein Gort genaamd,
bij Staatsboschbeheer werkzaam. Hij wei-
gendle militaire dienst wegens gemoedsbe
zwaren en was hierop aan De Koog te
werk gesteld. Nadat hij zijn tijd hier had
uitgediend, trok hij weer naar zijn woon
plaats terug en, hoewel wij goede vrien
den waren, hoorden we spoedig niets
meer van elkaar. Wie schetst mijn ver
wondering, toen ik hem hier nu aan boord
ontmoette met hetzelfde voornemen als
ik. Naar Johannesburg!! Ook ontmoette
ik een Esjaerantist uit Halfweg. Wij
raakten samen aan de babbel over fiets
tochten in het buitenland enhet bleek,
dat wij (hij in 1935 en ik in 1934) bij
dezelfde Esperantist in Jönköping, dei
Zweedsche lucifersstad, hadden geloge;rd.
SIEM DE WAAL C.H.z.
(Wordt vervolgd.)
U1TWINTEREN VAN TARWERASSEN.
De beslissing, welk wintertarweras men
zal verbouwen, wordt behalve door de
zaad- en stroo-opbrengst en andere
eigenschappen mede bepaald door de z.g.
winterhardheid, dus door het vermogen
om geheel ot vrijwel onbeschadigd door
de winter te komen. Vooral voor hen
Noordelijk deel van ons land is dit van
belang, aangezien men daar in de regel
meer met winterschade te kampen heeft.
Hoe een tarwegewas door de winter
komt, hangt van verschillende omstandig
heden af. De beschadiging kan het gevolg
zijn van de werkzaamheden van parasieten
van plantenziekten of wel door beide.
Ook kunnen felle koude winden de plan
ten doen verdrogen, hetgeen soms in de
hand gewerkt wordt door het opvriezen
van de grond in het vroege voorjaar,
waardoor de wortels worden gebroken. Al
deze rampen kunnen optreden zonder dat
sprake is van een strenge winter. Alle
tarwerassen zijn onderhevig aan deze
schadelijke invloeden en wel in vrijwel
gelijke mate.
Iets anders i^ het echter in een strenge
winter. Deze beschadigt de planten niet
in gelijke mate; de practijk heeft allang
ervaren, dat het eene ras beter tegen lage
temperaturen bestand is en minder ge
makkelijk dioodvriest dan het andere, ter
wijl er geen twijfel bestaat, dat het „uit-
winteren" in strenge winters in de eerste
plaats te wijten is aan de vernielende
werking, die de vorst op het planten
weefsel uitoefent.
Het is vpor de tarweteler van belang
te weten, welke rassen gemakkelijk dood-
vriezen en welke minder gevoelig zijn
voor strenge vorst. En dat vooral thans,
nu zooveel inieuwe rassen om hun bie-
zondere eigenschappen in ons land wor
den uitgezaaid. (Zie ook volgend nr.)
WAT IEDER WETEN MOET.
De N. V. Swift Schoenfabriek te Nijmegen
schreef aan het Centr. Bureau voor Cou
rantenpubliciteit in antwoord op een des
betreffende vraagHet groote nut van
courantenreclame blijkt overduidelijk uit het
snelle tempo waarin Swift-sehoenen in
Nederland bekend werden. Wij zijn over
de resultaten buitengewoon tevreden. Een
kwaliteits-product moet worden geadver
teerd.
DOOPSGEZ. GEMEENTEDAG
ZAANDAM.
(Ingezonden.)
De N.-Holi. Gemeentedag Commissie
maakt bekend, dat op 4 October a. s. te
Zaandam een gemeentedag zal worden ge
houden
10 uurgodsdienstoefening onder leiding
van ds. D. Attema in de Doopsgezinde kerk,
Westzijde No. 80. Daarna inkwartiering der
deelnemers, 's Middags opvoering door de
beide Zaandamsehe jongerenkringen van het
spel „Het Visioen van Kaïn" in de Doops
gezinde kerk Oostzij, 's Avonds 7,30 uur
sluitingsbijeenkomst in de Doopsgezinde
kerk Westzij, waarbij ds. A. A. Sepp zal
voorgaan. Deelname kost f 0,50 per persoon;
opgaven te zenden aan G. van Lijnen
Noomen, Westzij 238, Zaandam. Bijdragen
te storten op postgiro 277205 ten name van
J. van Lijnen Noomen Hzn.
Deelnemers worden verwacht met de
trein van 9,18 uit de richting Alkmaar.
Deze week aanmelden s.v.p.
WINKELSLUITING.
Burgemeester en Wethouders van Texel
'maken bekend, dat door hun college,
ingevolge artikel 9 subj 5 der Winkelslui
tingswet aan de Bazar-commissie van de
Qenef. Kerk in Hersteld Verband te Oos
terend aldaar, ontheffing is verleend van
de verbodsbepalingen der wet, ten aanzien
van winkels op de te houden bazar in
het gebouw voor Christelijke Belangen le
Oosterend, Peperstraat no. 32, op 24 en
25 September a.s.
Texel, 21 September 1936.
Burgcrn. en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, KAMP.
De Secretaris, JONKER.
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken beleend, dat door hun college,
ingevolge artikel 9 sub 5 der Winkelslui
tingswet, ontheffing is verleend van de
verbodsbepalingen diier wet ten aanzien
van winkels in deze gemeenfe, zoodanig,,,
dat het sluitingsuur voor deze winkels,
gedurende het tijdvak 28 September tot
en met 2 October a.s., wordt gesteld op
9 uur n.m.
Texel, 21 September 1936.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. KAMP.
BINNENLAND.
Utrecht. De 35e Jaarbeurs was 'n
succes. Aantal bezoekers was 30 pet.
grooter dan vorig jaar. Ook de agrari
sche beurs is zeer geslaagd. Meege
deeld door secr.-gen. Oraadt van Roggen,
Den Haag. De moeder en de brcer
van Prins Bern hard zijn Vrijdag naar
Lippe teruggekeerd. Namens de school
(Jeugd >van Bodegraven werd aan die:
Prinses ein de Prins een boerenkaas van
50 pond aangeboden.
In N.-Brabant worden legemanoeu-
vres gehouden; ook met een nieuw soort
pantserwagens, plaats biedend aan vijf
man. Met behulp van een periscoop kun
nen teij zich oriënteeren. De bewapening
bestaat uit een kan.on en twee mitrailleurs,
naar alle kanten bruikbaar.
Te Amsterdam werd 'n commissie
ingesteld, welke de mogelijkheid van een
tunnel onder het IJ onderzoeken zal. Het
plan dateert van 1857.
Apeldoorn verkeerde Zaterdag bij
bet bezoek vau de Koningin, Prinses en
Prins in uitbundige feeststemming. Bijna
twee uur reden de koninklijke bezoekers
door de versierde straten. De burgemee
ster hield voor "bet stadhuis een harte
lijke toespraak.
Te Bussum heeft de 25-j. V. uit Nij
megen zijn vroegere meisje, de 22-j. mej.
E. uit 's Heerenberg, die de omgang met
hem verbroken had, 's avonds laat op de
Huizerweg vastgegrepen. Hij goot haar
een fleschje zoutzuur in de mond, maar
het meisje spuwde het uit. Zij verbrand-/
de mond, keej en gezicht echter deerlijk.
De dader nam op het hulpgeroep de
vlucht, maar werd na twee dagen aange
houden. Hij bekende volledig. Het meisje
is nog bedlegerig.
ESPERANTO-BIBLIOTHEEK.
Het bestuur van de Texelsche Esperanto
Federatie „Kune ni venkos" besloot uit
breiding te geven aan de bibliotheek. Het
beheer is in handen gesteld van de secre
taris Joh. M. Duinker, Parkstraat 10.,
Uitleening geschiedt op alle werkdagen,
van 9S uur, Zaterdags tot 10 uur. Kos
ten 2 ct. per deel per week.
NIEUW VERVOLGVERHAAL.
In dit nummer maken we een aanvang
met een nieuw vervolgverhaal, de boeiende
roman van Norma Patterson, getiteld
„Jennie", in ons blad verschijnende on
der de naam "De Kleine Verpleegster";'
Het komt ons voor, dat dit feuilleton door
het meenendeel onzer lezers met toene
mende belangstelling zal worden gevolgd.
EIERLAND.
POLDERBESTUUR.
Met ingang van 1 Oct. is herbenoemd
tot heemraad van EierLand de heer Joli.de
Graat Jz.
OUDESCHILP.
OCHTENDGLOREN.
Op initiatief van de Plaatselijke Propa-
ganda-Comm. voor het Plan van de Ar
beid, secr. de heer J. Westdorp, wordt
Zondag 4 Oct. in liet Eigen Gebouw een
film-avond georganiseerd met als hoofd
nummer Ochtendgloren, welke op aan
schouwelijke wijze de beteekenis uitbeeldt
van het Plan van de Arbeid. (Zie ook vol
gend nummer.)
VERLOTING K.W.K.
Prijzen zijn gevallen op de loten:
339 281 287 169 443 222 243 90 257 85
184 262 329 259 100 293 346 282 128 6
7 270 470 205 275 154 276 486 316 234
400 12 279 374 148 343 268 413 11, 84
240 180 238 79 91 317 182 130 458 291
77 368.
Prijzen af te halen bij het Bestuur, dat
allen, die hun medewerking verleenden,
ook op deze plaats hartelijk dank zegt.
BIJBELTENTOONSTELLING.
Een adv. in dit nummer vraagt de aan
dacht van belangstellenden voor een hier
te houden tentoonstelling van het Bij -
belsch Museum.
OOSTEREND.
BOERDERIJ IN ASCH GELEGD.
Oorzaak niet met zekerheid bekend.
Klein deel van de inboedel gered.
De hoeve wordt weer opgebouwd
Zaterdagmiddag is omstreeks vier uur
door onbekende oorzaak brand uitgebro
ken i|n de boerderij, gelegen in Harke-
buurt bij Oosterend, bewoond door de
fam. P. Breen, ein eigendom van de heer
J. A. Dros, te Alkmaar.
Toen de brand uitbrak, was mej. Breen
alleen thuis. Zij bevond zich in de woon
kamer. Haar man was dicht bij de hoeve
bezig met koeienme'lken, terwijl de doch
ter des huiles zich juist naar Den Burg
had begeven.
Op het geroep van voorbijgangers van
„Er iis brand. Kom er uit", begaf mej.
Breen zich naar buiten. Een groote vlam
bleek door de top van het grootendeels'
met riet gedekte dak een iiitweg te hebben
gezocht en vond ook iin de hooivoorraad
gretig voedsel. In allerijl werd met van
alle kanten toegeschoten hulp nog ge
tracht eenig huisraad in veiligheid te
brengen, maar men kon zich slechts bepa-
Bellingwolde. Te Lethe is de 70-j.
landbouwer Geertsema omgekomen toen
hij bij pogingen om levende 'have uit zijn
brandend huis te redden, door 'n stuk
hout getroffen werd.
Amsterdam. Op 'de tentoonstelling
ter gelegenheid vain het 25-j. bestaan vart
de Beurs voor de Diamanthandel is voor
een waarde van 5,5 millioen aan edelstee-
nen uitgestald.
Callantsoog. De 8 Sept. hier ge
strande Noorsche kolenboot Sirenes is
gistermorgen door drie sleepbooten vlof-
gebracht. Het schip gaat nu in dok te
Amsterdam.
Amsterdam. Het gerechtshof be
vestigde het voninis, waarbij de burge
meester van Haarlem wegens met zijn
auto veroorzaken van dood door schuld
tot f2500 boete werd veroordeeld.
Door een Nederl. syndicaat wordt
onderhandeld over een vracht- en passa-
giersdienst over de Atlantische Oceaan
per luchtschip. Over de bouw hiervan,
wordt met de Goodyear-Mij. (V.S.) on
derhandeld.
Te Uitgeest ontstond door onbe
kende oorzaak brand in hoeve L.Klaver,
welke afbrandde, evenals hoeve J.Leek,
welke door de vonken vlainvatte. Hoeve
P. de Wildt werd met moeite behouden.
Meer dan 200.000 K.O. hooi ging ver-i
loren.
BUITENLAND
De Belgische Arbeiderspartij ver
klaarde zich tegen vorming van een Volks
front zooals dat in Frankrijk is georga-'
niseerd.
Oostenrijk. Te Liinz reed een vracht
auto tegen een groep fietsende scholie
ren op. Drie 13-j. meisjes werden gedood,
velen gewond. De bestuurder werd gear
resteerd
len tot een klok, een theetafel met ser
vies, een viool, een paar stoelenIn
heel korte tijd stond de kleine boerderij
van voor tot achten in vuur en vlam. Er
was geen redden aan. De heer S. Kcijzer,
onderbr and meester (brandmeester De
Kort vertoeft tijdelijk elders), was in dc
nabijheifl werkzaam. De motorspuit van
Oosterend was danook spoedig ter plaatse
doch kon weinig uitrichten. Aanvankelijk
stond de wind min of meer in de richting
van de op korte afstand gelegen hoeve
van de heer A. Eelman Dz., eveneens met
riet gedekt. Een uur later liep de wind
meer naar het Noorden, waardoor gevaar
voor de omgeving uitgesloten werd. Vele
uren heeft het echter geduurd, eer men
het vuur, dat iu het hooivak woedde, be
dwongen had. Om drie uur pas zat het
werk er op.
Bij buien vond de fam. Breen gastvrij
Onderdak. De boerderij was verzekerd
bij de Nederlanden van 1845, agent dc
heer Joh. v.d. Slikke; de inboedel bij
een onderlinge brandverzekering.
Omtrent de oorzaak van de brand staat
niets vast. De mogelijkheid bestaat, dat
een partij erwtenstroo, onlangs in de
schuur geborgen, aan het broeien is ge
raakt, zekerheid bestaat daaromtrent al
lerminst.
VLIELAND.
- Op Vlieland is bij twee mannen van
middelbare leeftijd typhus geconstateerd.
Oorzaak is nog niet hekend.
Frankrijk. Een autobus werd op
een onbewaakte overweg onder Marseille
aangereden: 10 personen werden gedood.
Engeland. De Keizerin van Abcssi-
nië is Zondag, uit Palestina komende, in
Engeland gearriveerd. Zij zal het huis be
trekken, dat de ncjgus te Bath kocht.
- Monaco. In Monte Carlo kwam liet
Congres van de Int. Bond voor Toerisme
bijeen. 22 landen waren er door 65 per
sonen vertegenwoordigd. Leve het Espe
ranto.
In Zweden hadden verkiezingen
pjaats. De soc. dein. wonnen acht zetels
eu bezetten nu 112 van de 230 zete.ls dei-
Tweede Kamer. Voor het eerst is er een
arbeidersmeerderheid in deze Kamer: 123
arbeiderszetels t.o. 107 burgerlijke. Er
zal 'een soc. dem. Kabinet onder Hansson
gevormd worden.
Qp Sumatra zijn Zaterdag door
een aandschuiving, gevolg van ecu aard
beving, op een sawali in de Karo-landeu
17 inlanders gedood.
Spanje. 25 vliegtuigen van de rebel
len wieroen boven Madrid proclamaties
uit, waarin de bevolking wordt aangera
den zich over te geven. Van drie kanten
rukken de Witten nu op naar de stad.
Madrid zou nu alle mannen van 1745
jaar willen mobiliseemen.
Spanje. Te Madrid werd oud-minis
ter Alonso wegens heulen met de tegen
partij ter dood veroordeeld. Te Carta
gena trol' een elftal officieren hetzelfde lot
In Palestina is de viering van de
Joodsche nieuwjaarsdag weer met vele
schietpartijen gepaard gegaan.
Palestina. Op de olie-pijpleiding in
Irak is bij Ampuleh weer een aanslag ge
pleegd. De leiding werd beschadigen
Ver. Staten De Atlantische Kust
werd door een orkaan geteisterd, vooral
die van Carolina en van Virginia. Een
vuurschip sloeg van zijn ankers. Op het
eiland Ocracoke konden 400 inwoners
door naar de vuurtoren te vluchten maar
net aan een vloedgolf ontkomen.
Spanje. Bij de bestorming van het
Ajcazar van Toledo heeft men o.a. met
brandspuiten benzine in de kazematten
gespoten en vervolgens brand gesticht.
En inog is de overwinning door de roode
troepen niet bevochten.
Spanje. Op last der Ned. regeering
beeft idr. R. FJaes, Ned. zaakgelastigde
Madrid, Spanje verlaten, daar tegen alle
protesten in meubejen en andere goede
ren uit het gehuurde delegatiegebouw
werden weggehaald. Een vice-consul be
handelt mu de zaken van het gezantschap.
llllllllillllllilllllilllllllllllllllllllllilUIIIIIIIIIIIIIIIIIII
lllllillllllllllll HOE LAAT IIIIIIIIIIHIIIlil
IliiUhiilllililllliilllHlilllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI
STOOM BOOTDIENST
TEXEL-DEN HELDER v.v.
Op werkdagen:
Vertrek v. Texel: 5.50; 7.50; 11.20; 2.35
5.35.
Vertrek Den Helder: 6.50; 10.-; 12.20;
Op Zon- en Feestdagen:
Vertrek Texel: 5.50; 7.50; 11.20; 5.20;
Vertrek Den Helder: 6.50; 10.—; 12.20;
HEDEN WOENSDAG EN DONDERDAG
4.20; 6.55.
6.30.