De Texelsche
Ziekenfondsen.
Een Texelaar
op zoek naar werk in
Zuid-Afrika.
Dit nummer bestaat uit
DRIE BLADEN.
TEXEL TREKT.
Hiet Sept.-nummer van De Hollandsche
Revue wijdt een tweetal pagina's onder
het opschrift „Texel, het hemelsche
eiland", aan onze gemeente. Het maakt
de lezer o.a. opmerkzaam op de waar-
dee rende artikelen, welke over ons eiland
van de hand van Dr. Jae. P. Thijsse en
Hierman Besselaar resp. in De Levende
Natuur en in De Wandelaar verschenen.
JEUGDIGE R.K. WERKLOOZEN
Zondag bestaat er in het St. Janshuis
nog gelegenheid om ingeschreven te wor
den voor een der cursussen. Voor die!
naaicursus alleen is lidmaatschap van de
Volksbond verplicht. Het comité vestigt,
in het biezouder de aandacht op de cur
sussen motorkennis en boekhouden.
In het St. Janshuis wordt Zondagavond
8 uur met de deelnemende dames, Don-,
derdagavond 8 uur met de jongens ver
gaderd.
Maatregelen in het belang van
on- en minvermogende leden.
Naar EEN Fonds voor heel Texel
Op initiatief van de Moderne, Chr. en
R.K. Bestuurdersbond in onze gemeente
werd Donderdag in Pen's Zaal een hoogst
belangrijke vergadering belegd; ze had
n.l. ten doel voorbereidselen te treffen
voor die totstandkoming eener crisisrege
ling voor werklooze ziekenfondsleden.
Als spreker was uitgenoodigd de heer
F. S. Noordhoff, lid van de Gentr. Comm.
voor net Ziekenfondswezen.
De vergadering werd door plm. zestig
personen bijgewoond. Uitgenoodigd wa
ren o.a. de besturen der drie plaatselijke
ziekenfondsen, de raadsfractie van de par
tijen, In de Bestuurdersbonden vertegen
woordigd, aan welke uitnoodiging gevolg
gegeven werd.
De besprekingen werden ingeleid door
de heer Jb. Bruin, voorz. Bestuurdersbond
Moderne Vakbeweging. Spr. wees op de
de ernst en ide vele moeilijkheden van
deze tijd. De winter komt aan en daarmee
wordt het al moeilijker om met een uiterst
karig weekgeld rond te komen. Het ver
heugde spr. daarom, dat de heer Noord
hoff bereid werd gevonden uiteen te zet-,
ten hoe in het belang van werkloozen en,
daarmee gelijk gestelden, teden van een.
ziekenfonds maatregelen kunnen worden
getroffen.
De heer Noordhoff ving aan met mee
te deelen, dat Nederland plm. 3.5 millioen
ziekenfondsleden telt, hetgeen een groot
belang voor de volksgezondheid is. Spr.
is lid van de Centrale Commissie, boven
genoemd, waarin vertegenwoordigd zijn:
de Mij. tot Bevordering van de Genees
kunst, de Landelijke Federatie van Zie
kenfondsen, de Bond van Roomsche Fond
sen en de drie Vakcentrales. Deze Corn
missie heeft reeds veel en goed werk ver*
richt en wint nog steeds aan invloed.
Het streven moet er steeds op gerichlj
zijn, de leden zooveel mogelijk in de
fondsen te houden, opdat zij niet op hulp
van een Armbestuur aangewezen zijn, ln
19311932 is met Minister Ru,ys al ge
sproken over eventueele rijkssteun, maar
vruchteloos. Een merkwaardig versohijn-
sel is echter, dat, crisis ten spijt, jhet
aantal zie ken fond sleden toeneemt: Voor
10 jaar 2.5 millioen, inu 3.5 millioen. Blijk
baar ziet men in, dat juist in dieze tijld
EEN LACH EN EEN TRAAN.
GEDEELDE SMART
DUBBELE VREUGD.
hooge doktersrekeningen ongelegen ko
men. Deze niet alleen, maar door lid van
een fonds te worden kan men zich daar*
tegen wapenen.
Juli 1934 ging van de Minister een cir
culaire uit, waarin de gemeente geadvi
seerd werd, zooveel mogelijk te voor
komen, dat fondsleden bedanken. Dus
overleg plegen. De Mij. t. b. v. d. Qe>-
neesk. stelde voor: fonds en gemeente be
talen elk een kwart, de werklooze de
helft. Wij wenschten, dat elk een derde
zou betalen. Een aantal gemeenten heeft
hierop steun verleend: 158 gemeenten
doen werkloozen alleen hiervan pirofitee-
ren (92640 gezinnen), 81 gemeenten ook
andere groepen (totaal 100.000). Op het
platteland van Zeeland, Friesland en Gro
ningen, waar het Ziekenfondswezen wei
nig ontwikkeld is, waren ook de minste
voorzieningen voor werkloozen getroffen.
Elders zijn gemeenten neg; doende. In 82
gemeenten bedraagt de "steun 254 in 66
33 pet.
TEXEL ÉÉN FONDS.
Texel heeft een speciaal probleem. Er
zijn drie fondsen, maar blijkens in Mei
door mij van Dr. Eggink (Mij. v. Gienees-i
kunst) ontvangen schrijven zouden de
drie fondsen tot samensmelting bereid
zijn. Zal er op Texel |nu iets in het belang
van de werklooze en andere minvermo
gende fondsleden geschieden, dan moet
spoedig een onderhoud met B. en W.
worden verzocht, waarbij dan de Gentr.
Comm. en de drie Fondsen vertegenwoor
digd moeten zijn. Dan moét getracht wor-
den, behoudens goedkeuring door de raad,
een crisisregeling vast te stellen.
Door applaus gaf de vergadering met
dit voorstel haar instemming te kennen.
De heer T. Dogger, voorz. Ziekenfonds
Oudeschild, deelde mee, dat een regeling
als door de Mij. voor Gieneesk. voorge-i
steld, bij B. en W. op financieele be*
zwanen stuitte. Wel waren B. en W. be
reid steun te verkenen aan wie volgens
opgaaf van het Bestuur niet bij machte
waren hun contrib. te betakn. Dit is dr.
Eggink 'bekend. Indien de crisisregeljng
ook hier getroffen wordt, kunnen we op
Texel één fonds vormen. Thans heeft
Den Burg twee ct. meer contributie dan
Oudeschild en Oostenend. Zonder crisis
regeling kunnen we geen verhooging toe
staan.
De heer Noordhoff keurde een losse
regeling, als hier door de gemeente ge
troffen, af. Hij hoopte spoedig een con
ferentie met B.enW. te hebben om hierin
verbetering te brengen,
De heer W. van Heerwaarden, voorz.
Foods Texel, juichte dit toe en bracht
spr. dank voor zijn uiteenzetting. Hij
vermoedde, dat financ. bezwaren B.enW.
weerhouden een crisisregeling in te voe
ren. Volgens de heer S. de Waard
waren het stellig financ. bezwaren.
De heer G. Michels, penn. Fonds Den
Burg besprak de trage afdoening van za
ken door Dr. Eggink en was van meening,
dat de artsen op Texel ook weinig steun
verleenden om' tot een gunstig resultaat te
komen. De heer Noordhoff antwoordde
hierop, dat Dr. Eggink met werk overbe
last is en dat de belangen van fonds ien
arts parallel gaan, zoodat op medewer
king van die artsen stellig gerekend mag
worden.
Ook hierover zal dr. Eggink het zijne
wel zeggen.
Onder het applaus der vergadering zeide
spr. toe nog deze maand de crisisregeling
met B.enW. te zullen bespreken, waar
na de voorz. met een woord van dank de
vergadering sloot.
TER OVERDENKING.
TENTOONSTELLINGEN.
We noemen ons zelf gaarne een een
voudig volk, maar het tentoonstellen zit
ons iin het bloed. We stellen graag ten
toon. Nauwelijks is er hier ot daar eai)
eeuwfeest ot een tentoonstelling behoort
er* bij. In de hoofdstad wil men de attrac-i
ties en zoo kwam men op 't idee dei;
„zomerfeesten". Onmiddellijk verschenen
vier tentoonstellingen op 't program. Een
historische tentoonstelling, een kunst-ten
toonstelling of andere expositie't
Komt er niet op aan. Wij stellen ten toon.
Daar steekt geen kwaad in. Tentoon
stellingen zijn leerzaam en kunnen genoe
gen schenken, wanneer ze .goed worden
ingericht. Laten we gerust ons beste bezit
ten toon stellen om er niet alleen zelt,
van te genieten doch er ook anderen
genot door te geven. Indien we 't maar
doen zonder ijdelheid. Onder ditzelfde
beding zouden we ook waf meer onze
goede eigenschappen kunnen ten toon
stellen, niet om er mee te pronken, maar
om anderen er mede van nut te zijn.
AAN BOORD S.S. THEMISTO-
CLES, Atlantische Oceaan, 25
September 1936.
Het was bijna middernacht, toen de
Themistocles Liverpool verliet. De kade
stond vol menschen, want ook uit Enge
land is de trek naar Zuid-Afrika groot.
Hiet viel mij op, dat er heel veel Sc'not-i
ten aan boord zijn. Afscheidnemen is
vaak moeilijk, en ook hier, in Liverpool,
werd menige traan gelaten. Op één uit
zondering na. Nog nooit heb ik zoo'n
vreemd afscheid bijgewoond. Een man
van omstreeks 60 jaar bracht zijn zoon,
die ik op 35 schat, naar de boot. Zij
kusten elkaar als ©en pasbeginnemd
paartje en maakten samen wel een half
kistje bier leeg, dat de zoon inmiddels
had laten aanrukken tot groot vermaak
van de aanwezige Hollanders.
Kort na vertrek uit Liverpool zochten
wij onze kooi op. Toen wij ontwaakten,
was Engeland reeds lang uit het gezicht
verdwenen en dobberden wij op de
Oceaan.
HET LEVEN AAN BOORD.
Het leven aan boord is wel uit te hom
den, maar toch moet u niet denken, dat
het een luxe schip is. Neen, een vracht/
boot is het met gelegenheid voor passa
giers. Daarmee is alles gezegd. Gele
genheid voor sport ontbreekt, maar de.
films, die 's avonds in de openlucht ver/
toomd worden, zijn prachtig, zoolang de
maan niet achter de wolken vandaan komt.
De hutten zijn slecht en benauwd. Het
eten echter is 100 pet. Zeven of acht;
gangen en „first class". Natuurlijk moet
je maag even aan het Engelsen menu
wennen, maar dat gaat al gauw.
Wie idenkt aan een Engelschman, denkt
aan conservatief, maar ik zou voor de
„ladies" een uitzondering willen maken.
Er zijn er hier veel aan board, maar zij
zijn hier aan board niet minder ge
schminkt dan b.v. die in Brussel. Boven
dien zijn bet ontzettend zware „smo
kers", getuige haar vingertoppen, die
bruin zijn van de nicotine. Tegenover
ons Hollanders zijn ze erg wilwilliend. Ze
helpen o,ns uren lang met Ihet leeren van
de Engelsche taal.
VREEMD AVONTUUR.
Nauwelijks waren we 24 uur op zee ot
we beleefden or ze eerste sensatie. In de)
eetzaal kwam een man binnenrennen met
gescheurde kleeren. Hij liep rond als een
waanzinnige en wilde de stoelen stuk
slaan. Een groote matroos ontfermde zich
echter over hem. Daar niemand wist wie
bij was, werden wij allen o,p Ihet appèl
geroepen. Het bleek echter., Jat bet noch
©en ingeboekt passagier, noch een lid
van de bemanning was. Gaen enkel pa
pier had hij op zak en ook zijn verstand
was voorloopig op stap. Men vermoedt,
dat hij in Liverpool beroofd is en daarna,
onder invloed van opium, aan boord van
bet schip is gesmokkeld. Een verstekeling
dus tegen wil en dank. Hij heeft nu een
reis heen en terug naar Australië voor de
boeg. (Ons sChip gaat via Kaapstad naar
Brisbane), want in Liverpool moet hij
weer afgeleverd worden.
RUW WEER.
Hiet weer is de laatste da!gen nogal ru
moerig geweest. Br stond een aardig
zeetje. Reeds de 2e dag ontbraken er
verscheidene passagiers aan tafel, wat
door ons lichtelijk op prijs gesteld werd,
want we aten niet anders dan pudding.
Daarna moest schrijver dezer regelen het
echter ook ontgelden en twee dagen lang
was ik verre van frisch. Ik ben juist weef
een beetje opgeknapt. Nu weet ik hoe
afschuwelijk het is, zeeziek te zijn
Zoo juist is ons meegedeeijd, dat het
schip morgen (26 Sept.) Teneriffe
de Canarische eilanden, zal aandoen. Het
kan ondanks de revolutie-sfeer zeker ge
waagd worden. Dat het de passagiers niet
weinig verheugt, kunt u begrijpen. Over
wat de Canarische eilanden, bekend om
hun mooie natuur, mij zullen brengen, een
volgende keer.
SIEM DE WAAL.
ESPERANTO.
Zoo sprak: Z.H. Exc. Mgr. Diepen
Ook Christus Koning moet Zijn legioen
hebben, dat Hem met Esperanto verdedi
gen kan en Zijn vijanden weerstreven, om
hun te brengen wat Hij aan u bracht:1
Zijn leer en Zijn waarheid.
Turkije. Aan de universiteit te Istan-
boel behaalde 70 pet. der studenten on
voldoende voor moderne talen. Geen won
der, dat het Esperanto zulke vorderingen
maakt, ook in Turkije.
SPANJE
- - -
DE STRIJD OM TOLEDO.
De strijd om Toledo werd door de na
tionalisten gewonnen. Een groep Volks
frontsoldaten in actie.
DR. VAN DER SLEEN
over Canada.
Donderdag komt Dr. Van der Sleen van
Haarlem naar Texel. We hebben hein,
die pas uit Canada thuisgekomen is,
uitgenoodigd voor onze abonné's een le
zing (een boeiende vertelling wordt het,
heelemaal niet saai of droog), een cause
rie, over dat merkwaardige land, dat zoo
groote natuurschatten herbergt, te willen
houden.
In verband hiermee laten we nog even
volgen, hetgeen Dr. Van der Sleen in
antwoord op 'een vraag van het A.N.P.
naar emigratiemogelij kneden heeft meege
deeld.
Dr. Van der Sleen beeft verscheidene
nederzettingen in Canada bezocht en ge
constateerd, dat de Nederlandsche kolo
nisten daar over het algemeen een bei1
hoorlijk bestaan hebben gevonden. Er is
echter nog ruimte voor velen en de Neder
landers staan bij het Gouvernement goed
aangeschreven. Wanneer onze regearing
wat helpt, zou in Canada voor menig
Hollanidsch boerengezin een plaats gevon
den kunnen worden. Vooral jongelui raadt
Dr. Van der Sleen aan, in Canada eetl
landbouwschool af te loopen om er zich
te vestigen, wanneer zij 'de plaatselijke
toestanden en landbouw'kennen. Door de
algemeen© toestand is het landbouwbedrijf
geheel anders dan in Nederland, zoodat
vóór-studie in Canada zeer wenschelijk
is. De kans bestaat, dat Canada ook voor
zijn zich spel uitbreidende mijnbouw bin
nenkort andere ongeschoolde krachten zou
kunnen gebruiken. Dit zal waarschijnlijk
nog wel anderhalf a twee jaar duren.,
Canada gaat snel vooruit als ©en der
eerste landen na de depressie en de mo
gelijkheid bestaat, dat vele Nederlanders
daarvan profiteeren kunnen.
Dit is maar een der vele onderwerpen,
waarover Dr. Van dar Sleen ons Don
derdag vertellen komt. Zijn film en ge
kleurde lichtbeelden beloven heel interes
sant te zijn. (Wacht u met het koopen
van een toegangskaart niet te lang.)
ZOO SPRAK.
MINISTER OUD: (in de Eerste Ka
mer) Onvaderlandslievende schobbers zijn
zij, die aan de gulden en zijn moeilijke
positie willen verdienen, menschen die
aanspoorden tot het koopen van vreemde
valuta, alleen voor eigen voordeel, tot
schade van het algemeen belang.
VAN VESSEM (N.S.B.; in de Eerste
Kamer)De president van de Ned. Bank
moet eerder op de hoogte geweest zijn
van wat er in Frankrijk gaande was.
Welke invloeden van buiten hebben Zater
dag op de regeering ingewerkt? De werk
loozen, de kleine man, de middenstander
en de menschen met vaste inkomens wor
den de dupe.
MACKENZIE KING (premier Canada,
thans in Genève)Het lot van de Volken
bond is verbonden met het herstel van
de goede wil en het vertrouw en in Europa.
LEON BLUM (die Fransche minister-
pres. over de devaluatie): Dit accoord
vormt een element voor de actie, die ons
het meest ter harte gaat: de verdediging
van de vrede. Welke zijn de elementen
van een slagen der devaluatie? Intern, sa
menwerking en binnenlanidsche vrede. Sta
kingen en bezettingen van fabrieken mo
gen niet voortduren en zullen niet voort
duren.
9
99
9*
99
9
99
99
