ABDIJSIROOP
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
IUROL doet ze verdwijnen!
PUROL
Texelsche Berichten
Hoe staat het met de
TexelscheNarcissencultuur?
Vetwormpjes
Verkoudheid,
hoest, bronchitis
AKKER's verstèrkte
Het Zilveren Jubileum van
Gemeente-secretaris Jonker.
Zaterdag 13 Maart 1937
Het was een belangrijke vergadering
voor alle kweekers van narcissen op ons
eiland, de bijeenkomst in Pen's Zaal
Dinsdag f.L Dat blijkt niet alleen uit de
vrij groote opkomst, maar ook uit de aan
wezigheid van Burgemeester Kamp, die,
ondanks drukke ambtsbezigheden, eenigé
uren vrijgemaakt had, om te komen luiste
ren naar hetgeen de "heer F. Limburg, Di
recteur van de Keuringsdienst der Vereen.
De Narcis, te vertellen had. Het was veel
en belangrijk, omdat het wel en wee
van onze hee'e narcissencultuur afhangt
van de wijze, waarop aan zijn goede raad
gevolg zal worden gegeven.
Of de heer Limburg dan zooveei
nieuws vertelde? Ach meen, maar liet feit,
dat hij een expert op het gebied van
de gevaren, welke de narcis bedreigen
aan het woord was, gaf aan Zijn be
schouwingen biezondene beteekenis.
De tegen half acht aangekondigde ver
gadering begon pas om 8.15. Daar had de
voorz. geen schuld aan, maar het slechte
weer, waardoor de spreker te Iaat arri
veerde.
De voorz. zette in het kort het doel dier
vergadering uiteen het bieramen van
maatregelen tot totale verbanning van de
schadelijke narcisvlieg en verwelkom*
de in het biezonder Burgermeester Kamp.
Hetgeen de beer Limburg vertelde komt
in het kort hierop neer.
De Keuringsdienst van De Narcis heeft
zijn eischen verscherpt. Dat moest wel,
want in bet buitenland wordt op de kwa-t
liteit van ons product steeds strenger
toegezien. Engeland o.a. zou voornemens
zijn de cultuur onder rijkstoezicht testel
len. Dat zegt ons wat. Het is bekend,,
dat Amerika aan onze exporteurs nog
steeds moeilijkheden in die weg Legt. De
heeren Prof. Van Slogteren en Zonne.-
veld, voorz. Narcis, hebben het in de
V.S. voor onze cultuur opgenomen. 21e
wezen op onze strenge keuringsdienst en
vonden een welwillend oor. Dat gaf rnoied,
maar legt ons zware verplichtingen op.
We moeten zorgen, dat er op onze narcis
geen sikkepit yalt aan te merken.
VERKOUDEN KINDEREN
Indien uw kinderen hoesten of verkouden zijn
wrijf dan 's avonds keel, rugen borstje in met
DAMPO, dan zijn ze weer spoedig beter.
Doos 30, Pot 50 ct. Bij Apoth. en Drogisten
TEXEL STAAT AAN DE SPITS.
Ja, waar het aaltjesziek betreft. Dit
komt hier nog maar hoogst zelden voor.
Wie het nog m zijn 'kraam 'heeft, rooie
onder controle op en vernietige de boel.
GRIJS.
Wanneer prof. Van Slogteren dit sei
zoen weer op Texel komt in verband met
zijn onderzoek van het grijs, zaf hij hier
voor onze kweekers vermoedelijk een Le
zing houden. Ook het grijs komt dan ter
sprake. De wetenschap meet er het juiste
nog niet van. Tot heden is via selectie
alleen bestrijding mogelijk. Ingevolge het
reglement, kunnen overwegend grijze par
tijen worden afgekeurd. Zulke partijen
kunnen n.l. zeer verzwakt zijn en een ge
vaar opleveren voor onze uitvoer. Als
veehgrijs voorkomt, wordt dit op het rap
port vermeld. Het rendement van groene
partijen is grooter dan dat van grijze.
Bestrijding is dus van belang.
DE NARCISVLIEG.
Die vlieg heeft al veel pennen in be
weging en kweekers tot wanhoop ge
bracht. Geen wonder. Een enkele partij,
ongelukkigerwijs aan het wakend oog van
de keurmeesters ontsnapt, kan onze heele
export lam slaan en de prijs drukken.
De heer Limburg deed belangwekkende
mededeelingen over bet vernielend werk
van de narcisvlieg op Texel en knoopte
alle kweekers de niet-aanwezige kwee
kers doet hij het via onze kolommen
stevig in het oor dat AL HET MOGE
LIJKE moet worden gedaan om de narcis-
vlieg te bestrijden, ja, te verdelgen.
Vrijdag 19 Maart Eerste kwartier.
Wie deze raad in de wind slaat, be
rokkent niet alleen zichzelf groote schade,
maar is een gevaar ook voor de teelt van.
anderen. Zelfs kan hij de gansche Neder-
landsche nareissenuitvoer moeilijkheden
bezorgen.
Het is dus NOODZAKELIJK devlieg-
bestrijdiug met kracht en klem te propa-
geeren en ter hand te nemen.
Onzerzijds hebben we on ze mede
werking toegezegd, door keer op keer op
dit aambeeld te hameien. Telkens zullen
me wijzen op de groote schade, ver
oorzaakt door de narcisvliegmade. 't
Geldt hier een zaak van het grootste ge*
wicht. Daarom zij elks aandacht hierop
steeds gericht.
huidonzuiverheden en puistjes
Gebruikt bij gelaatsverzorging witte Purol.
Doos 30en 60ct. Bij Apothekers en Drogisten.
Zorg voor intensieve bewerking van uw
kraam, kweekers. Zorg, dat uw «verbaar
in de beste conditie verkeert. Kijk bij het
sorteeren niet naar groot en klein alleen.
Nóg verkeert Texel met zijn beste Sions
in een bevoorrechte positie. Elders kap
men ze moeilijk zóó telen. Maar de tijd
kan komen, dat andere soorten meer in
trek komen. Dan ziet het er voor Texel,
dat voor 50 pet. van zijn met bollen
beplant oppervlak Sions en voor 20 pet.
Spurren teelt, minder fraai uit. Wel zijn
de bollen van het eiland prachtig 'blank
en gaaf. Maar zorg er dan ook vootr,
dat het geen „witgepleisterde graven" zijn.
DE VOORKEURING.
De vorig jaar gehouden vóórkeuring
heeft uitstekend gewerkt. Dat pleit voor
de goede organisatie en voor liet juiste
inzicht van de kweekers, die zich daar
aan onderwierpen. Maar er moet nog
meer gebeuren. De deelname moet alge
meen zijn.
DE BESTRIJDINQ.
Het is een dwaling te ineenen, dat de
vliegbestrijding in het voorjaar pas begint.
We moeten dan slechts het werk, dat we
in de ZOMER gedaan hebben (het ko
ken), controleeren. Wie zTch bepaalt tot
uitzoeken alleen in het voorjaar, te velde
dus, komt op de koffie. Koken kost
geld. Maar aan wie het nalaat, kost het
meer.
Ieders leuze zijalleen gekookte bollen
de grond in.
ledier doe het noodige.
ANDERS besloot spreker ga ik
en met mij het bestuur en onze teChn.
adviseurs de toekomst van de narcis
sencultuur op Texel met zorg tegemoet.
GAS TEGEN VLIEG.
De heer N. SChumaker stelde voor
proeven te nemen met de verdelging van
rde narcisvlieg door gas en wel "omdat
sommige soorten bollen niet tegen her
haaldelijk koken bestand zijn. De beer
Limburg zeide, dat hij van bestrijding
van de vlieg met gas nog nooit had ge
hoord, maar zou er met prof. Van Slog
teren over spreken.
STRENG OPTREDEN.
DE KOSTEN
De heer Parlevliet sprak de wensch uit,
dat zoo streng mogelijk wordt opgetreden
tegen hen, die aan bestrijding van de vlieg
de hand niet houden. Mede zou hij met
de bollenexporteurs over een betere prijs
willen spreken, wanneer hun daarbij de
verzekering wordt gegeven, dat de meest
mogelijke zorg aan het product wordt be
steed. Overigens deelde spr. de sombere
gedachten van de heer Limburg omtrent
de toestand der Tex. cultuur niet. In
zijn antwoord gat de heer Limburg te
kennen, dat hij onmogelijk optimistisch
kon zijn, mede in verband met maatrege
len, welke het buitenland treft.
KALK ER OVER.
De saneeringshoopen op Tiexel waren
kweekplaatsen van de narcisvlieg, meen
de heer Schoo. Hij wees met nadruk op
de noodzaak voor vernietiging bestemde
bollen met ongebluschte kalk te over
dekken.
VERPLICHT KOKEN.
De heer D. Bakker stelde verplicht
koken voor. De heer Limburg was
daar tegen. Er zijn soorten, die dat niet
verdragen en wat de Streek betreft: daar
zijn kweekers, die nooit koken en toch
nooit last van vlieg hebben; zij kijken
iedere bol zorgvuldig na voor hij de grond
in gaat.
De heer D. Eelman vroeg, of de narcis
vlieg in narcisbollen alleen voorkomt.
Hierop kon de heer Limburg niet met
zekerheid antwoorden. De heer N. Schu-
maker had eens een narcisvlieg in een
sneeuwklokje aangetroffen. De heer
C. Wonder informeerde, of de keuring
bij export wel streng genoeg is. Hierop
gaf de heer Limburg een geruststellend
antwoord.
Aan het einde der besprekingen geko
men, dankte de voorz. de lieer Limburg
voor zijn belangrijke mededeelingen, ver
dere aanwezigen, de heer Burgemeester
in het biezonder, voor hun belangstelling.
Moge over eenige jaren, besluit spr., de
narcisvlieg op ons eiland nog slechts in
ons MUSEUM te vinden zijn.
LEGER DES HEILS.
(Ingezonden.)
Vandaag hebben we in het Leger des
Heils, Parkstraat 36, de opening van ons
eerste jaarfeest. 12 Maart was het juist
eeu jaar gee Jen, dat het Leger des Heils
de arbeid op liet eiland Texel begon.
Wij hebben door alle moeilijkbeden heen
Gods rijke zegen ervaren. Op ons eerste
jaarfeest zien wij met dankbaarheid je
gens God terug wegens tie genoten zege
ningen. Ter gelegenheid van dit feest, zal
Majoor Kolder, de leider der Centraal
Divisie van het Leger des Heils, overkoy
men, om de samenkomsten te leiden. Hij
zal vergezeld zijn van een groep van 20
jonge menschen, Korpskadetten van Den
Helder, die hem zullen assisteeren. Te-i
vens zjillen zij Zaterdagavond 8 uur en
Zondagmiddag 3 uur een mooie demon
stratie geven. Toegangsbewijzen bij de
zaal en de Heilsoldaten. Voor beide de
monstraties 10 ct. Komt allen. Zie adv.
Ruwe Huid 1
Ruwe handeu\
Ruwe lippen
Doos 30 cent.
Bij Apolh en Drogist
en de gevaarlijke gevolgen daarvan.
Vijt-en-twintig jaren secretaris van Üe
Gemeente Texel! Dinsdag is de kwart
eeuw vol. en dit is de reden, waarom er
die dag 's morgens een biezondere raads
vergadering be.egd wordt, waarin die jubi
laris zat worden gehuldigd.
Dat had eerst nogal voeten in de aarde.
De heer Jonker is geen man van 'Uiterlijk
vertoon. Ik doe mijn plicht, zegt hij;
en daarmee basta. Maar het zou
toch weinig hartelijk zijn, wanneer we dat
heuglijk feit, dat zilveren jubileum, on
opgemerkt lieten voorbijgaan.
We speelden het klaar een kiekje te ma
ken de secretaris in zjjn werkkamer,
ten gemeentehuize ien hadden het ge
noegen, met de heer Jonker een onder
houd te hebben, waarvan we hier willen
vertellen.
JEUGDJAREN.
De heer C. Jonker werd te Den Burg
geboren op 30 Nov. 1885. Zijn ouders
woonden toen in de Molenstraat, maar
verhuisden drie jaar later naar Den Hoorn,
waar Cornelis de school van Meester
Schaap bezocht. Meester Schaap was een
bekwaam, maar tevens een stipt en streng
man, hetgeen op de karaktervorming
van zijn leerlingen niet zonder invloed
bleef. Was het toeval, dat de toekomstige
gemeente-siecnetaris van Texei door mees
ter Schaap reeds op de schoolbanken in
de beginselen der staatsinrichting werd
ingewijd? Een feit is, dat de heer Jonker
in zijn jeugd reeds groote belangstelling
daarvoor aan de dag fegde. „Belangstel
ling is de groote drijfveer", schreef
Rousseau. In die school van meester
Schaap werd een degelijke grondslag ge
legd. Daar kon op gebouwd worden.
Na het afloppen der school kwam de
heer Jonker in betrekking ten kantore van
gemeente-ontvanger Rab; meester S. de
Boer gat hem privaat-les. Na diens ver
trek nog eenigé tijd de heer Groenewold.
KLERK TER SECRETARIE.
lil 1002 volgde zijn benoeming tot klerk
ter secretarie, aanvankelijk voor drie da-
jgeu in de weekde overige dagen was hij
in particuliere betrekking bij de lieer Rab,
bovengenoemd. De lieer De Jonchoere was
toen Burgemeester, de heen" Hujcnius
gem.-secretaris. Toen de lieer- A. Lauge-
veld, ambtenaar ter seonetairie, tot ge
meente-ontvanger werd benoemd, weid
de heer Jonker in diens plaats tot sectie-'
tarie-ambteuaar aangesteld.
GEMEENTE-SECRETARIS.
Het ambt van genu-secretaris werd toen
door de heer Ruibing bekleed, die in 1912
in de heer Jonker, die in 1910 met guiii-'
stig gevolg het examen candidaat-ge-
meente-secretaris had afgelegd, een
waardig opvolger vond. Dit was de be
kroning van onvermoeide en nauwgezette
studie, waarbij eerst de heer Ha^enius.
later de lieer Ruibing niet raad en daaci
ten dienste stonden. Niet in de laatste
plaats dankt die heer Jonker veel kennis
en inzicht aan het Tijdschrift voor Ad
ministratief Recht, waaraan hij regel
matig medewerkte.
HET COLLEGE VAN B. EN W.
In zijn 25-jarige anibtsjjeriode was de
secretaris achtereenvolgens de „rechter*
hand" van 'de Burgemeesters Ga ar landt,
Buysing Da in s té, Óort en thans nog van
Mr. Kamp. Aanvankelijk hadden de wet
houders J. S. Dijt en dokter Over zitting
in het College van B. en W. De heer Dijt
werd achtereenvolgens ojigevulgd dootr tie
heeren R. P. Keijser, Joh. Parlevliet en
J. C. Kager; dokter Over dour tie heeren
W. Mets Tz., D. P. Bakker en K.Vlaming.
HET MOEILIJKE AMBT.
Dat de werkzaamheden, verbonden aan
het ambt van gem.-secr. in de loop der
jaren aanmerkelijk gewijzigd en in om
vang en beteekenis toegenomen is, is ge
noegzaam bekend. Bepaalde de bemoeie
nis van het gemeentebestuur zich aanvan
kelijk in hoofdzaak tot onderwijs, politie
en onderhoud van straten en wegen, later
breidde die zich meer en meer uit op ihetj
gebied van volksgezondlieid en econo
mische belangen.
Het is ondoenlijk binnen liet bestek van
dit artikel ook maar een beknopt over
zicht te geven van het vele en goede, in
de laatste kwart eeuw 'door de gemeente
tot stand gebracht. We stippen slechts
aan en vermelden maar enkele feiten.
Het zal 'voldoende zijn om aan te too-
nen weTke bergen werk de heer 'J°11 kier
daarin, bijgestaan door het gemeente-per
soneel, zijn verzet. Wie in gemeente-admi
nistratie en raadsaangelegenbeden 'is in
wijd, weet hoeveel werk door de secre
taris, in overleg met BenW moet worden
afgedaan, alvorens de prae-adviezen aan
de vroedschap kunnen worden aangebo
den; vaak eindeloos geschrijf, conferen
ties, telefoongesprekken, onderzoek in
loco, berekeningen en teekenimgen en wa"t
niet al.
DADEN.
De eerste „groote daad" van Texels
raad in 's heeren Jonkers ambtsperiode
was het besluit tot aanleg van een loswal
bij Oost.
Ettelijke besluiten volgden. Het pleit
voor het juiste inzicht van B. en W. en
voor de goede geest, welke de raadsleden
bezielt, dat aan vrijwel alle voorstellen
van BenW de raad zijn zegei hechtte,
Slechts ééns moesten zij bij stemming
over een belangrijk voorstel (invoering
straatbelasting, in 1913J het loodje leg
gen.
GELD SPEELT EEN ROL.
Dat de gemeentehuishouding in de loop
der jaren over steeds ruimer beurs moest
beschikken, zal ieder begrijpen. Kon eerst
worden volstaan met een hoofdelijke om
slag ten bedrage van f14 000, het laatste
jaar, dat deze geheven werd, beliep ze
wel bijna een ton. Groote bedragen moes
ten worden geleend, teneinde de kosten
van groote werken te kunnen bestrijden.
De heer Jonker herinnert zich nog een
gesprek over de gemeenteschuld om-
omstreeks 1902, dat Burgemeester De
Joncheere met de toenmalige secretaris
Hajenius voerde. D.'e schuld was toen
f9 a flO duizend en steeg door riolee-
ring van de Burgwaf en houw van het
Postkantoor tot f19000.Maar, zei toen
de Burgemeester: Nu zijn we ook voor
lange tijd van groote werken afNieu
we tijden, nieuwe eischen. Thans be
loopt de schuld der gemeente, ongeacht
die voor woningbouw en landarbeiders
plaatsjes, bijna zes ton, waarvan meer
dan de helft voor de electriciteitsvoar*
ziening. Maakt u hierover echter niet on
gerust. De teugels van het financieelbe-
wind berusten in vertrouwde handen.
(Z.O.Z.)
llllllt VAN ZON EN
MAAN.
•llllll
MAAN
ZON
Datum
Op; Onder
Op:
Onder;
Z. 14 Mrt
6,27 20,52
6.18
18,01
M 15
6,52 22,18
6,16
18,03
D. 16
7,22 23,40
6,13
18,05
W 17
8,02
6,11
18.07
D. 18
8.52 0,53
6,09
18,09
V. 19
9.53 1,56
6,06
18,10
Z 20
11,02 2,45
6,04
18,12
Sommige menschen, die wat vatbaar z\jn op
borst en keel denken, dat het nu eenmaal
hun lot is 's winters te moeten hoesten,
kuchen, htfgen en benauwd op de borst te zgn.
Indien GU tot diegenen behoort, probeert dan
eens de nieuwe verstèrkte Akker's Abdijsiroop
die honderdduizenden hun levens-blUheid heeft
teruggegeven. Reeds naenkele lepels bemerkt Ge
dat dit middel U werkelijk zal kunnen helpen.
De slijm, die op de borst drukte, en U benauwd
maakte, komt gemakkelijk los, de hoestbuien wor
den zeldzamer, lichter en verdwijnen, Uw-adem
haling wordt weer diep en geruischloos en de
slijmvliezen van Uw borst en keel worden versterkt.
De planten-extracten en de codeïne, de grootste
hoest-bedwlnger, maken de nieuwe verstèrkte
Abdijsiroop tot ,,'s Werelds béste Hoest-siroop".
Verlaagde prijzenf 0.75, f 1.25, f 2.-, f 3.50 p. flacon
