Heel |exel
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
mm TEXELSCHE
COURANT
Een gevaar voor
onze vogelwereld.
fexelsche Berichten
WEET HET,
ALS HET STAAT IN DE
Zaterdag 8 Mei 1937
||||||l!llllllllllll>IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIl||llll
llllllllllll VAN OVER DE GRENS
||||||llll!lltlllllllllllllllllllllll!:illlllllllllllllllllllllllllll!llllllll>lllllll»llllll|llill
DE VERKIEZINGEN IN JAPAN.
De laatste dagen voor de verkiezingen
in Japan, bereikten ons berichten, dat de
belangstelling voor de stemming niet zoo.
biezonder groot was. Vermoedelijk is de
regeering danook niet voorbereid ge
weest op de uitslag, zooals thans bekend
gemaakt werd. De oppositie, welke het de
regeering nogal lastig maakte, verkreeg
een groote stemmen-meerderheid, waarna
zij het aftreden van het kabinet eischte.,
In een bijeenkomst van de onder-commis-
sie van de Geheime Raad heeft Minister
President Hajasji verklaard, dat de regee
ring er op dat oogenblik niet aan dacht,
de nieuwe landdag te ontbinden en verder
meent te weten, dat dit kabinet niets on-;
beproefd zal laten, om niet tot aftrede^
gedwongen te worden.
OP ZOEK NAAR STEU&l.
Heeft Japan op het oogenblik al zijn
aandacht noodig voor de binnenlandsche,
politiek, in Europa kijkt men graag eeps
naar zijn buren en probeert men of meni
de vriendschappelijke betrekkingen niet.
wat nauwer kan aanhalen. Geen enkel
middel wil men daartoe onbeproefd laten.
En „het middel" op het oogenblik schijnt
wel, de reis van een biezondere gezant.
Zoo zijn er thans verschillende Euro-
peesche diplomaten op reis.
OOSTENRIJK EN HONGARIJE.
Miklas en Schuschnigg (Oostenrijk) ver
toeven te Boedapest, waar zij besprekin
gen houden met de Hongaarsche minister
van buitenlandsche zaken, Von Kanya.
Hierbij zouden de onderhandelingen met
Mussolini te Venetië ter sprake zijn ge
komen, terwijl men tevens de toestand
in Oost-Europa en in de Middellandsche
Zee bekeken zou hebben.
DUITSCHLAND EN ITALIË.
Minister Von Neurath is te Rome ge
arriveerd en het eerste onderhoud met de
Duce heeft reeds plaatsgehad. Deden er
enkele malen geruchten de ronde, dat
de verhouding "tusschen Berlijn en Rome
niet zoo goed meer zou zijn als zij ge
weest was, thans blijkt wel, dat deze ge
ruchten uit de lucht gegrepen waren.
Trouwens, ook de overeenkomst met Oos
tenrijk gaf daarvan al een doorslaand be
wijs.
(OVER SPANJE EN EEN NIEUW
LOCARNO.
Wat betreft de onderwerpen, welke bij
dit bezoek van Von Neurath aan de Itali-
aansche hoofdstad ter sprake zijn geko
men of nog zullen komen, kunnen we in
de eerste plaats Spanje noemen. Men
meent te weten, dat het voor Duitschland
is, dat hier naar een redelijke oplossing'
zoekt, waarbij het nooit zal dulden, dat
het communisme van Spanje bezit neemt.
Ten tweede is het vormen van een nieuw
Locarno een belangrijk punt. Hierover
schijnt men het vrijwel eens te zijn, er.
acht de tijd daartoe niet ongunstig, vooral
door de nieuwe neutraliteitspolitiek van
Belgie Ten derde hebben en Italië en
Duitschland groot belang bij de toestand
in het Donaubekken. Na Venetië is hier
in, wat betreft Oostenrijk, meer klaarheid
gekomen.
STAKING IN LONDEN.
In Engeland ondervindt men veel last
van de staking van het autobtispersoneel.
Men kan zich nu alleen nog maar bedie
nen van de trams en van de Underground.
Enkele ondergrondse j stations heeft men
zelfs al moeten sluiten: de file, die men
ervoor gevormd had, werd te groot. In
ieder geval zou tot Vrijdag de staking!
voortduren. Men hoopt, dat de commis
sie van onderzoek dan haar rapport klaar
zal hebben en men tot een overeenstem
ming zal komen.
MUI* VAN ZON EN MAAN. «111111
MAAN ZON
Datum
Op:
Onder:
Op:
Onder
Z 9M,i
3,16
18,41
4.15
19,39
M 10
3,48
19,23
4 13
1940
D. 11
4,30
20 06
4 11
19,42
W 12
5,26
22.27
4,10
19 43
D. 13
6.33
23,17
4,08
19,45
V. 14
7 49
23,54
4,96
19.47
Z. 15
9,07
4,05
19,48
Maandag 10 Mei Nieuwe maan.
||||||:iiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiliiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii||llll
llllllllllll UIT DE NATUUR. llllllllllll
||||||!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIII!IIII||||||
Van verschillende zijden is in de laatste
tijd melding gemaakt van een onrustba
rend verschijnsel met betrekking tot on
ze vogelbescherming. O.i. is de zaak van
zoodanig belang, dat een onderzoek niet
mag uitblijven.
Gebleken is n.l., dat de bescherming,
die in onze vogelreservaten ook de meeu
wen deelachtig wordt, tot een groot ge
vaar voor de overige vogelwereld is ge
worden.
Oct. 1936 schreef de heer F.KOSTER
in de Toeristenkampioen over Rottumeri
oog, dat evenals op de andere eilan
den, waar de zilvermeeuw vrij spel heeft
zijn veelvuldig optreden het karakter
van een plaag aanneemt. Andere vogels,
zooals vischdiefjes en ook de bergeenden,
worden er geheel door verdrongen en
uitgeroeid doordat de zilvermeeuwen zon
der pardon de eieren en de jongen opvny
ten.
Een tweede stem liet zich hooien in
het nummer van 1 Febr. van De Levende
Natuur, die van de heer A. DE GRAAF, in
verband met het natuurmonument bij de
N. Waterweg, de Groote Beer. Geduren
de de heele zomer van 1036 hebben daar
honderden meeuwen zoo goed als alle
jonge kieviten, tureluurs, kemphaantjes
en grutto's opgevreten. Omstreeks '20 Ju
li hebben een paar duizend meeuwen de
SLACHTING voltooid door een massale
aanval op de jonge sterntjes van verschil
lende soort. In korte dagen was alles
gebeurd. De oude vogels zijn weggetrok
ken. Er is aan onze kust, aldus de hee.i
De Graaf een OVERBEVOLKING van
zilvermeeuwen en mantehneeuwen geko
men. Als wordt voortgegaan met de be
scherming van deze roovende meeuwen
massa's moet de vogelwereld in snel tem
po verarmen.
Op TEXEL kon de vogelbevolking de
vijanden uit de Westerduinen ontwijken
en zich vestigen in het oosten van liej
eiland (Jan Strijbos in het Nieuws van
de Dag van 10 Juni 1036) maar op do
Beer is dat onmogelijk.
Nu weer publiceert in De Levende Na
tuur van 1 April Dr. W.H. VAN DOR-
BEN een alarmeerend artikel over de
volgens hem BUITENGEWOON GE
VAARLIJKE TOESTAND, die in de be
schermde broedterreinen is ontstaan doo<
de enorme toeneming van de zilvermeeuw.
In het voorjaar heeft hij daaraan met
de heer J.J. ter Pelkwijk een langdurige
studie ter plaatse gewijd in de vogelbe
schermingsterreinen op Vlieland. Voorde
eidereend, hoewel deze ook veel te lij
den heeft van de zilvermeeuwen, acht
hij de toestand nog niet kritiek, daar de
eiders een deel der jongen weten te be
houden, omdat niet alleen de ouders,
STAKING IN PARIJS. I
Evenals zoo vaak dreigt thans in Frank
rijk ook weer eens een staking. Ditmaal
betreft het 't hotelpersoneel te Parijs.
Men heen ïi'ertoe weer een psychologisch
oogenblik uitgekozen en wel de opening
der wereld-tentoonstelling. Intusschen heb
ben de werkgevers nog tot 24 Mei gele
genheid, zich te bedenken, waarna, indien
de eischen der vakorganisatie niet inge
willigd worden, het personeel het werk
VEREEN. STATEN.
President Roosevelt heeft de neutrali-
teitswet onderteekend. Naar aanleiding
hiervan zi twee publicaties gepubliceerd.
In het eeute wordt de neutraliteitswel;
ook op Spanje van toepassing verklaard.
Hierdoor is de uitvoer van wapenen enz.
naar dit land verboden, tevens mag men
niet op Spaansche schepen reizen, terwijl
ook het geven van voorschotten niet toe
gestaan is.
(DE OORLOG IN SPANJE.
In de toestand in Spanje is nog weinig
verandering ingetreden. De reehtschen
zetten hun opmarsch naar Bilbao voort
Terwijl Engeland zijn medewerking ver
leent voor het in veiligheid brengen van
de inwoners dezer stad, verzet Generaal
Franco zich hiertegen, daar hij dit als
een list der communisten beschouwd, om',
straks de gebouwen te vernietigen. Ge
neraal Franco heeft nu voor de vrouwen'
en kinderen zijn eigen gebied aange
boden. Voor de burgerbevolking heeft
hij een streek tusschen Bilbao en Santan
der aangewezen, welke, onder garantie
van het Internationale Roode Kruis, vei
lig zal zijn Het is echter niet waarschhijn-
lijk, dat de regeeringstroepen hierop zul
len ingaan.
maar ook de overige eidereenden een min
ot meer geordende, gemeenschappelijke
methode van bescherming uitoefenen en
ook de jongen naar en van het wate»'
vergezellen, wat tot gevolg heeft, dat
een zeker percentage kans krijgt om vol
wassen te worden. De bergeenden blij
ken echter niet opgewassen tegen de si
tuatie, zooals die op Vlieland wordt ge
vonden. Ze weten zich niet met succes
te verdedigen en het tragisch resultaat
is danook volgens Dr. Van Dobben, dat
in 1036 op het geheele wad bij Vlieland
waar jaarlijks zeker een duizend pa
ren bergeenden hun broed trachten groot)
te brengen, practisch geen jong meer tot
zijn recht is gekomen. De sterns, kluten
en pleviertjes zijn reeds nu uit de vogel
kolonies verdreven; spoedig zal dit met
de bergeenden ook het geval zijn en an
dere soorten zullen volgen. De schrijver
is er van overtuigd, dat de vogelbescher
ming op de wadden, een fiasco zal blij
ken als niet zeer spoedig RADIGAAL
TEGEN DE ZILVERMEEUWEN wordt
opgetreden. De methode van eierrapen
zooals die reeds tien jaren op Vlieland
wordt toegepast, om. de zilvermeeuwen
in toom te houden, helpt volgens hem
niet. Alleen vergiftigen met strychninc-
eieren op groote schaal kan z.i. baat ge
ven.
Nu aldus van verschillende deskundige
zijden de toestand zoo verontrustend be
oordeeld wordt, mag o.i. van de zijde
der lichamen, die de zorg voor de vo-'
gelbescherming in de reservaten dragen,,
worden verwacht, dat zij hun oordeel be
kend maken. Wanneer inderdaad drasti
sche middelen noodzakelijk zijn om in
de reservaten een zoo _groot mogelijke
verscheidenheid van dieren- en planten
leven te handhaven, dan mag daarvoorj
niet worden teruggedeinsd. Wel latende-
ze zich niet vereenigen met de veela^
heerschende meening, dat natuurbescher
ming bestaat in het zooveel mogelijk ver
hinderen van ingrijpen door de men/sch
en in het vrij spel laten aan de natuur, die
zelf voor een z.g. biologisch evenwicht
zorgt, in een cultuurland als het onze kart
dit slechts er toe leiden, dat de eene
soort de andere verdringt of uitroeit en;
eenzijdige soorten-arme natuur overblijft.
Nieuwe Rotterdammer Courant.
HET NUT.
Slechts elf personen woonden de Dins
dag in hotel Texel gehouden algem. ver
gadering van Departement Texel van het
Nut bij.
De voorz., Dr. A. Vis, opent met een
welkomstwoord. Hij spreekt zijn teleur
stelling uit over de geringe opkomst,
maar voegt er dadelijk aan toe, dat ge
lukkig toch alle commissies vertegenwoor
digd zijn, zoodat de vergadering toch
een vlot verloop kan hebben. De notulen,
hierna gelezen door de heer J. C. Visser,
worden onder dankzegging goedgekeurd.
Secr. merkt hier bij op, dat het Nut than'a'
114 jaar bestaat.
INGEKOMEN STUKKEN. De voorz.
deelt mee, bezoek te hebben ontvangen
van de heer Hans Beers, die hier gaarne
eens met een schimmenspel, muzikaal toe
gelicht, voor het Nut wil optreden. De
voorz. merkt op, dat het Nut steeds karig
met muzikale avonden wordt bedeeld,
waarom nadere besprekingen met de heer
Beers zullen volgen.
Vervolgens brengt de penningmeester,
de heer Jac. Roeper Jbz., financieel ver
slag uit: Ontvangsten, plus beginsaldo
f 261.89, uitgaven f 277.141':;, tekort,
f 15.25Vs. Vorig jaar sloot met een voor-
deelig saldo van f 16.29. 110 leden be
taalden f220 contributie. De penn. deelt
mee, dat de vier avonden buiten zaal-
huur slechts f93.vroegen.
De heer M. 'Kikkert verklaart, mede na
mens de heer J. de Beurs, de rekening
in orde te hebben bevonden. Ook de reke
ningen van de instellingen hieronder ge
noemd, vond deze commissie keurig in
orde.
BIBLIOTHEEK: Hierna brengt de lieer
J. Roeper Cz. van de Leesbibliotheek ver
slag uit: Ontv. plus beginsaldo f28.70;
uitg. f 21.26, saldo f7.44. Het aantal
lezers loopt steeds achteruit en bedraagt
1111 nog maar 31. Er werden dit jaar 800
boeken afgegeven, vorig jaar 1200. Er
gaan stemmen op 0111 de voorraad met
nieuwe boeken aan te vullen. Ongeveer
8 jaar geleden werd de bibliotheek vooij
het laatst flink uitgebreid. De afd. bracht
plm. f150 daarvoor bijeen, waaraan door
liet Hoofdbestuur een even groot bedrag
werd toegevoegd. Daar de financiën thans
geen uitbreiding toestaan, zal het hoofd
bestuur dat boeken verzamelt, verzocht
worden aan het departement hiervan een
deel te willen afstaan. Ook op ons eiland
zal o.a. uoor een ingez. stuk in de Tex\
Crt. getracht worden, boeken voor de bi
bliotheek te bekomen. De bibliothecaris
meent, dat er nog talrijke prachtige boe
ken liggen, die maar zelden van hun
plaats komen. Verschillende leden doen
vooi stellen aan de hand om tot een groo-
ter aantal lezers te komen.
NUTSBOUWSTICHTINGNamens de
heer C. Jonker, die verhinderd is aanwe
zig te zijn, geeft de heer J. Tiessen een
financieel overzicht van de Nutsbouwstich-
ting, welke 17 woningen telt, zes te Ou-
deschild en elf t? Den Burg. Den Burg
gaf '11 nadeelig saldo van f 1323.17, ter
wijl Oudeschild sluitend werd. De heer C.
Jonker wordt dank gebracht voor zijn zeer
keurige administratie.
KLELH ERSCHOOL: De heer A.Broek
man geeft verslag van de Kleuterschool.
Ontv. aan contributie en bijdragen f 318.75;
tooneeluitvoering U.D.I. f '270.34. Rente,
f 172.20schoolgeld plm. 50 leerlingen
1'519.90. Uitg. o.m. aan salarissen f 727.
batig saldo f 32.78. 't Kapitaal bedroeg vo
rig jaar f5578.671-. Het werd door'tvoorj
deelig saldo thans op f5611.45Va ge
bracht De contributie loopt regelmatig
achteruit. Voorz. wijdt dit aan de tijdsom
standigheden. De penningm. waarschuwt
tegen de hooge schoolgelden. Het gemid
delde is thans f 10. per leerling. De
schoolgeldregeling is progressief, zoodat)
sommigen nog aanzienlijk meer betalen.
Voorz. zou gaarne meer begunstigers zien
ingeschreven. Aan de heer Broekman!
wordt voor zijn keurig beheer dank ge
bracht.
Namens de heer H. J. Kraai doet de
heer F. M. Posthuma voorlezing van het
jaarverslag van de school. De heer J.C,
Visser trad als voorz. af; hij werd tot
eerelid benoemd. De heer J. C. Rab
volgde hem op; in de vacature werd de
heer I. Vlessing gekozen. Dank wordt
gebracht aan U.D.I. en aan de Doopsgez.
Gem. voor de belangrijke financ. steun.
Er wordt besloten dit jaar geen afge
vaardigde naar de Algem. Vergadering
te A'dam op 18 Mei a.s. te benoemen.
BESTUUR: ln de plaats van de heer
H. J. Kraai (niet-herkiesbaar) wordt de
heer C. Jonker bij acclamatie herkozen.
De heer J. Tiessen wordt bij acclamatie
herkozen als lid van de bouwstichting.
Mej. E. Langeveld moest volgens roos
ter als lid van het bestuur van de kleuter
school aftreden. Zij wenschte zich niet
herkiesbaar te stellen. Daar door het be
stuur geen voordracht van candidaten
voor deze functie was opgemaakt, wordt
op voorstel van de heer A. Broekman be
sloten, deze verkiezing tot de volgende
vergadering uit te stellen.
Niemand verlangt het woord bij de
rondvraag. De voorz. wil, alhoewel de
heer F. M. Posthuma nog geen ont-
slag gevraagd heeft, toch reeds nu de ge
legenheid gebruiken om hem dank te zeg
gen voor zijn groote bereidwilligheid,
waarmede hij zich steeds beschikbaar
stelde voor alles wat in het belahg van
het Nut gedaan kon worden. Dit is juist
het geheim van zijn hier op Texel zoo;
geziene persoonlijkheid. Steeds bereid tot
helpen. Spoedig zal hij ons eiland gaan
verlaten. Op een volgende vergadering za*
hij niet meer aanwezig zijn. Daarom geef
ik er de voorkeur aan, niet te wachteij
tot die volgende vergadering en hem daiïj
dank te zeggen. Namens allen wensch ik u
een goede levensavond toe. Een hartelijk;
applaus onderstreepte deze woorden. Met
dank voor de piettige bijeenkomst volgt
de sluiting. W.
