VAN DER KOOI £„r9sdorp
PENSIONS - KOOG-TEXEL.
S. PRINS
C. HUISMAN
Abonneert u op dit blad.
BADSEIZOEN.
Openbare
Psychometrische Seance
EXTRA VOORDEELIG
Zoekt U een goedkoop adres
Witte servetten 15 ct. per 100.
Speciale prijzen voor pensions.
Levensmiddelenbedrijf
Zomertijd is Limonadetijd
Tweka-badpakken en
Strandpantalons
Badmutsen en -schoenen.
Uitverkoop.
De uitverkoop wegens
opheffing gaat nog door.
A. VAN STRATEN
een net meisje
Waar koopt men
sigaren, sigaretten, enz.
Pension gezocht
Adverteert in de Texelsche Courant.
De Zuiderzee-haring
sterft uit.
Mijn rijwiel
bij SIEM DE WAAL.
Aanbesteding.
het afbreken v. d. bestaande
en het bouwen van een
nieuwe Pastorie
STRANDTENTEN
met witte carbolineum
BAKKER's Ijzerhandel.
f 10.000 gevraagd
Waar de stilte spreekt.
Boekhandel Parkstraat.
RUNDVET p pond 40 c LIMONADE p flesch 60, 43 c
GROVE RIJST 8 GAZEUSE 13
ZELFRIJZEND BAKMEEL p pak 13 BESSENSAP 15
SLAOLIE p fl 70 RUMBOONEN p ons 10
JAM p KG-pot 39 GEVULDE IJSBONBONS 10
ANIJS FRAMB.HAGEL p y. pond 19 VRUCHTEN IUJUBES p 2 .ons 15
CHOC. HAGEL 18 DESSERTCH'OC. 25
VLOKKEN p 2 ons 17 FROU FROU p 1/2 pond 22
AZIJN p gr. fl 11 IJSWAFELS 22
Bij aankoop van een pond KOFFIE vanaf 50 ct. of een ons THEE vanaf 25 ct en
een half pond KOFFIE vanaf 25 ct een HALF POND THEEBISCUIT voor 5 ct.
HUISHOUDZEEP 6 dubbele stukken voor slechts 25 ct.
voor tafel-, thee- en ontbijtserviezen, kop en schotels, glaswerk, lepels, messen,
vorken, enz. enz., alles voor pensions SPOTGOEDKOOP.
Kanaalweg 194-5 Spoorstraat 15 hoek Spuistraat» Den Helder.
Den Burg Oosterend
Wij bieden U deze week als extra reclame aan
1 groote flesch Limonade en V2 pond fijne
Vruchtenkoekjes voor 52 cent
Limonade gazeuse per groote flesch 10 c
Spuitwater 8
Bovendien als EXTRA AANBIEDING
1 pak Custard en 1 pak maizena
16
6 pakjes pudding
25
1 pond vruchtengries
36
V2 pond chocoladehagel
13
pepermunt
22
1 kilo appelstroop
29
4 pond bruine boonen
25
2 fl spiritus
25
1 flesch bleekwater
10
3 groote stukken toiletzeep
25
3 doos schoencream
25
1 pak theelichten
17
6 rollen closetpapier
25
4 pond groene erwten
25
Versch gebrande pinda's
per pond 11
Bak- en braadvet
36
Met blijdschap geven we kennis van de
geboorte van onze zoon
KEES
D. H. KLOOSTERMAN
H. KLOOSTERMAN—Kalis.
Amsterdam, 31 Mei 1937.
Den Texstraat 27.
TijdelijkAnna Paviljoen.
GETROUWD:
A. HOOY Az.
en
G. DAALDER
die mede namens wederzijdsche familie har
telijk dank zeggen voor de bij hun huwelijk
ondervonden belangstelling.
Lutjewinkel, 3 Juni 1937.
J. G. DEKKER, DEN BURG,
a contant.
PIETJE SMIT, Warmoesstraat 43.
door het bekende Haagsche medium
op Donderdag 10 Juni in Pen's Schouw
burgzaal.
Aanvang 8 uur. Toegang 25 ct.
Kaarten verkrijgbaar bij B. Kuiper,
„Waaldam" en B. Coevert, Weststraat, den
Burg.
GEVRAAGD:
voor het seizoen.
C. P. EELMAN, Huis Frans, b.d. Koog.
bij voorkeur zijn
Natuurlijk in
Sigarenmagazijn MOOI TEXEL
Weverstraat 30.
v. 12- 24 Juli, 2 pers. en 1 kindje a f 5,-
p. d., aparte bediening. Loevezijn, Kuinder-
straat 40 huis, Amsterdam.
De heer B. Havinga schrijft aan de N.
Rott. Crt.
De haringvisseherij in de Waddenzee
heeft dit jaar in het centrum van de be-
langstelling gestaan. Hiervoor was ook
alle reden, want de jaren 19|36 en 1937;
zijn voor de beoordeeling, of deze vis-
scherij van blijvende aard zal zijn of niet,
inderdaad van groote beteekenis. Ook het
wetenschappelijk" onderzoek heeft zich
voortdurend met deze visscherij bezig ge
houden.
DE RIJKDOM AAN HARING
IN DE ZUIDERZEE.
Reeds in de 16e eeuw wordt gewag
gemaakt van de groote hoeveelheden ha
ring, die in de Zuiderzee gevangen wer-,
den. Enkhuizen was een belangrijk cen
trum, doch ook voor andere plaatsen
rondom de Zuiderzee vormde deze visch
een belangrijke bron van inkomsten. Jaar
in, jaar uit, begon, zoodra de strengste
winteiworst voorbij was, de visscherij op
haring met alle mogelijke soorten visch-
tuigen, als zegens en kuilen, reepnetten
en fuiken. In Maart werden de scholen
grooter en in April was in goed vis-
scherslatijn, „de zee wit van haring ei(
kon je ze met, een emmer opscheppen".
Bijna elk jaar en dit is geen visschers-
latijn werden zoo groote hoeveelheden
haring gevangen, dat de afzetmogelijk
heid verstopt raakte en de visch, daar
door zoo goed als waardeloos geworden,
als mest op het land gebruikt werd.
In de laatste jaren, die aan de afsluiting
vooraf gingen, werd in de Zuiderzee en
het aangrenzende deel "van de Waddenzee
zoo ongeveer 160 millioen stuks haringen
per jaar gevangen.
Maar ondanks deze geweldige tol, die
de mensch elk jaar voor de toegang tot
de Zuiderzee eischte, verscheen het vol
gende voorjaar de haring weer in de
zelfde aantallen. Geen visscherij was in
staat, de haringstand merkbare afbreukr
te doen: hier kon men waarlijk spreken,
van een onuitputtelijke rijkdom.
DE AFSLUITING VAN DE
ZUIDERZEE.
Toen nu voor de eerste maal in 1933
de afsluitdijk het de haring onmogelijk
maakte, de Zuiderzee als vanouds bin
nen te dringen, vroegen velen zich af,
hoe zal hét nu verder gaan? Et waren,
optimisten, die meenden, dat zich buiten
de afsluitdijk een nieuwe Zuiderzee zou
vormen met ongeveer overeenkomstig ka
rakter als de oude en dat de haring hier
wel even gunstige voortplantingsmogelijk-
heden zou vinden. Toen na de afsluiting
groote hoeveelheden kuit op de voet van
de dijk en ook op tal van plaatsen elders
in de Waddenzee werden gevonden en de
vangsten even rijk bleven als voorheen,
leek het, of deze feiten zelfs de grootste,
optimisten in net gelijk zouden stellen.,
Evenwel: de zee buiten de afsluitdijk-
werd geen tweede Zuiderzee en verschilde
daarvan in alle mogelijke opzichten.
Krachtige eb- en vloedstroomen, nog ster
ker dan voorheen, stuwde de zeegaten in
en uit en de larven der haringen, die in,
de Waddenzee geboren werden, werden
meegevoerd de Noordzee in. Terwijl vroe
ger de larven in de rustige wateren van.
de Zuiderzee bleven hangen en gelegen
heid kregen hier op te groeien, kwamen
ze nu in de Noordzee terecht.
Waren de larven hiertegen bestand,
konden ze met andere woorden in de
Noordzee opgroeien in plaats van op de
historische paaiplaatsen in de Zuiderzee,
waaraan het ras was aangepast? De
vangsten in de jaren 1933 tot en met 1935
konden op deze vraag geen antwoord
geven. De in die jaren gevangen visch
was n.I. nog geboren in de oude Zuider
zee, daar de haring 3 jaar oud is, vóór
zij aan de voortplanting deelneemt en
dan op weg naar en op de paaiplaatser
gevangen wordt.
IN 1936 BLEEK DE HARING
GROOTER.
Het is begrijpelijk, dat met zeer groote
belangstelling de vangsten van 1936 te
gemoet zijn gezien. Zou de in 1933 gebo
ren haring even talrijk zijn vertegenwoor
digd a Is vroeger met de 3-jarige exempla
ren het geval was? De opmerkzame vis-
schers viel het reeds op, dat in 1936
de haring groot van stuk was, hetgeen
als een ongunstig teeken werd beschouwd.
Deze opvatting is volkomen juist, want zij
wijst er op, dat de kleine, in het alge
meen dus jonge haring niet in de nor
male verhouding in de vangsten aanwezig
is. De vangsten bestaan n.I. uit haringen»
van verschillende jaargangen, de jongste
zijn de 3-jarige, verder komt nog een
groot percentage 4-jarige voor, 5-jarige
vindt men reeds veel minder, maar zelfs
S- en 9-jarigen worden, zij het ook spo
radisch aangetroffen. Zekerheid gaf het
jaar 1936 nog niet aangaande de moge
lijkheid van voortplanting in de Wadden
zee, want er was in 19*33 nog een aan-,
merkelijke hoeveelheid haring het IJsel-
meer binnengedrongen, die zich daar, in
het toen nog brakke water, ook nog heeft
voortgeplant.
Van de jaargang 1933 kunnen we dus
niet met beslistheid zeggen of deze in de
Waddenzee of in 't IJselmeer geboren is.
In 1934 kwam geen haring meer in het
IJselmeer.
1937 kon ons dus wel de zekerheid ver
schaffen ot voortplanting van de haring
in de Waddenzee mogelijk is of niet. Bij
het onderzoek der vangsten van 1937 bleek
nu, dat er slechts een klein percentage ha
ring, geboren in 1934, bij was. Geheet
ontbreken deed zij niet, maar voor de
practijk was het percentage veel en veei
te klein.
De sterke daling in de vangsten, die dit
jaar is opgetreden, is dus veroorzaakt,
doordat van de jaargang 1933 een te ge
ring aantal exemplaren voorkwam, en
doordat de jaargang 1934 bijna geheel
Niet in de regen of in de zon
Altijd klaar als ik er om kom.
Geen ander gaat er mee aan de haal
Want ik stal hem
Het college van Kerkvoogden en Notabe
len van de Ned. Herv. Gem. Eijerland op
Texel te de Cocksdorp zal onder erkende
Texelsche aannemers in perceelen of in
massa trachten aan te besteden
met bijbehoorende werken te de Cocksdorp.
Bestek en teekeningen zijn ad f 3 (rest.
f I) verkrijgbaar in Boekhandel Parkstraat.
Besteding en inlichtingen volgens bestek.
onderhoud u het beste
Ook andere mooie frissche kleuren als
geel, oranje, rood en blauw hebben wij in
voorraad.
Per 1 KG 3 KG 5 KG
68 65 64 ct per KG
tegen 4 pet. als eerste hypotheek.
Ruime overwaarde.
Brieven onder no. 518 aan het bureau
van dit blad.
Naar de uitgever ons meedeelt, is het
boek, waarin Jan P. Strijbos zijn mooie
door Sj. Kuperus verluchte natuurhistorische
schetsen geeft en aan Texel eenige hoofd
stukken gewijd zijn, bij hem uitverkocht.
Onze Boekhandel heeft nog enkele exem
plaren voorhanden. Wie alsnog een exem
plaar van dit vlot geschreven Strijbosboek
wil bezitten, raden we aan, met koopen
niet lang te wachten.
ontbrak.
Deze omstandigheid verklaart ook,
waarom de haring dit jaar zoo groot van
stuk is.
De haring in de Waddenzee heeft tot
in dit jaar nog geheel gedreven op dei
nog in de Zuiderzee in 1032 en vroeger]
geboren exemplaren, 't oude Zuiderzee-ras
dus. Echte Waddenzee-haring speelt in de
vangsten geen rol.
GEEN GUNSTIG VOORUIT
ZICHT.
Van welke zijde men de zaak ook be
kijkt, nergens opent zich een gunstig ver
schiet. AI wat het wetenschappelijk onder
zoek aan het licht heeft gebracht ov"êö
de gedragingen van de naringen in CTe
waddenzee wijst er op, oat "Zij 'nier dij
range na met Uie groote vrucnTDaarneiq
kan ontplooien, ais 111 oe 'uiderzee Tiey
gevai was, net miïïeu orTJkt daarvoor met
geschikt te zijn. Daarom is er fvrijwel geen
kans op, dat op de duur de Waddenzee^
haring de_ Zuiderzeeharing in belangrijk
heid zal evenaren. Men mag wel 'als ze
ker aannemen, voor zoover iets op het
gebied der visscherijwetenschap kan vast
staan dat de haringvangsten in de ko
mende jaren nog belangrijk verder zullen
dalen naarmate de oudere jaargangen van
het tooneel verdwijnen.
Volledigheidshalve wil ik hier nog aan
toevoegen, dat men nog rekening zou
Knnnen houden met de kans, flat zich
een haringras zal 'gaan ontwikkelen, dat)
aangepast is aan de levensomstandighe
den in de Waddenzee. Erg groot lijkt
de kans hierop niet, immers in het
overige verder oostelijk gelegen deel
van de Waddenzee is nooit een belang
rijke visscherij op haring tot ontwikke
ling gekomen. De waddenzee is nu een
maal niet een bevoorrecht gebied, geen
enkele vischsoort wordt er in groote
massa gevangen en het staat te vreezen,
dat het westelijk gedeelte hiervan, dat
thans van de Zuiderzee is gescheiden, hier
geen uitzondering op zal gaan vormen.
[WAAR DE r -mjSl
IsilLTE SPRKKKT
■Hl t n n» Lrvrsrv verwin
