Texel -
Amsterdam
in
40 minuten
I
k.
De vlieger-schrijver
Adr. Viruly.
DE ONTWIKKELING VAN DE K. L. M.
X
Vliegensvlug
Heen en Terug
De heer Viruly 'is voor Be Texelaars
geen onbekende. Natuurlijk kennen we
zijn naam uit de pers, die van zijn presta
ties als Indië-vlieger en instructeur gerei
geld melding maakt. We kennen hem
ook en nog beter als de schrijver
van de boeken. We vlogen naar Indië,
Alles O.K.-draaienThe Green Hat; voor
al door zijn laatste pennjevrucht, Logboek)
getiteld, heeft hij de aandacht weer eens
in het biezonder op zich gevestigd. De
persoonlijke kennismaking, met de Texe
laars, dateert van voorjaar 1036, toen wij
de heer Viruly uitnoodigden een causerie
voor onze abonnee's te willen houden.
Het werd een buitengewone avond, zooals
kon worden verwacht. Vrijdagavond zal
de heer Viruly hier wederom optreden,
nu op verzoek van het Gemeentebestuur,
dat hier stellig voor de aangekondigde sa
menkomst aan de vooravond van de ope
ning van ons vliegveld een gelukkige
keus heeft gedaan.
Een korte levensschets van de beer Vi
ruly moge nog volgen:
Adriaan Viruly werd 5 Januari 1905
te Breda geboren. Na eenige jaren studie
aan de Handelshoogeschool te Rotterdam,
kwam hij in November 1925 bij de Lucht,
vaartafdceling te Soesterberg in oplei
ding voor officier-waarnemer, om na be
ëindiging dier opleiding op 15 November
1926 over te gaan naar de opleiding voor
officier-vlieger. In 1927 behaalde hij.
het F.A.I. en zijn militair brevet; na ver
werving van het vliegbewijs B in April
1931 treedt hij op 1 Mei 1931 bij de K.
L.M. als vliegtuigbestuurder in dienst.
Begin van dit jaar overschreed hij de
5000 vlieguren reeds.
Op de Indië-route had hij toen reetis
tienmaal als tweede en achtmaal als ge
zagvoerder gevlogen. Sindsdien is daar
nog een aardig kilometertje bijgekomen
en we hopen, dat de K.L.M. en haar
luchtreizigers nog tal van jaren over zoo'n
bekwame piloot mogen beschikken.
7 Oct. 1919. Stichting van de Konink
lijk» Luchtvaart Maatschappij voor Ne
derland en Koloniën N.V. De heer Albert
Plesman wordt tot administrateur en latei-
tot directeur der maatschappij benoemd.
17 Mei 1920. Opening eerste luchtdienst
Amsterdam—Londen v.v., die om de an
dere dag uitgevoerd wordt in samenwer
king met de Aircraft Transport Traveil
Ltd.
28 Juni 1920. Opening dagelijksche dienst
naar Engeland.
5 Juli 1920. Eerste luchtpost naar En
geland.
12 Juli 1920. Twee diensten per dag
op Engeland.
1 Sept. 1920. Opening Amsterdam
Hamburg—Kopenhagen om de andere dag,
in samenwerking met de Deutsche Luft-
reederei.
15 Sept. 1920. Dagelijksche dienst Am
sterdam-Hamburg-Kopenhagen.
Sept. 1920. Het eerste verkeersvliegtuig
van de Fokkerfabriek Fokker F 2 in dienst
gesteld. Het toestel is uitgerust met 1
Siddeley Puma motor van 240 P.K., met
water gekoeld; kruissnelheid van 120 K.M.
per uur, plaats voor vier pasagiers.
Voorjaar 1921. Indienststelling Fokker
F 3, uitgerust met één met water gekoelde
Siddeley Puma motor van 240 P.K., kruis
snelheid 125 K.M.; plaats voor 5 pass.
14 April 1921. Dagelijksche dienst Rot
terdam-Amsterdam-Bremen-Hamburg v.v.
(in de herfst van 1921 tijdelijk gestaakt
wegens de slechte economische omstan
digheden) Dagelijksche dienst Amsterdam
RotterdamLonden v.v.
2 Mei 1921. Dagelijksche dienst Am
sterdamRotterdam—BrusselParijs v.v.
in samenwerking met de Fransche Mij.
C.M.A. en de Belgische SNETA.
9 Mei 1921. De K.L.M. open een pas
sagekantoor op het Leidscheplein te Am
sterdam. Het eerste boekingskantoor voor
liichtpassage ter wereld.
17 Mei 1921. Opening van de ander-
daagsche dienst AmsterdamParijs v.v. -
in, samenwerking met Lignes Farman.
1 Juni 1922 De Belgische maatschappij
Sneta staakt haar werkzaamheden; de K.
L.M. neemt de dienst Amsterdam-Rotter
dam-Brussel over.
Winter 1922-'23. De K.L.M. onderhoudt
voor het eerst een winterdienst.
4 Juni 1923. De K.L.M. opent een eigen
dienst op Parijs.
23 April 1924. De dagelijksche dienst
Rotterdam-Amsterdam-Hamburg - Kopen
hagen wordt hervat, in samenwerking met)
de Deutsche Aero Lloyd en Det Danske
Luftfart Selskab.
1 Juli 1924. Indienststelling eerste Fok
ker F 7, uitgerust met één met water ge
koelde Rolls Royce Eagle motor 480 p.k.,
kruissnelheid van 140 K.M., 7 passagiers.
1 Oct.-24 Nov. 1924. Eerste vlucht Am-
sterdam-Batavia met de Fokker F 7 H'
NACC. Bemanning A.N.G. Thomassen a
Thuessink van der Hoop (K.L.M.-vlieg
tuigbestuurder, gezagvoerder), kapitein
Van Weerden Poelman, van de Lucht
vaart Afdeeling, P. A. van der Broeke-
(werktuigkundige van de K.L.M.). 3 Oct.
1924 wordt een gedwongen landing te
Philippopel in Bulgarije gemaakt. 3 Nov.
zet het vliegtuig de vlucht voort en 2-j
Nov. komt het te Batavia aan.
13 Juli 1925. Opening K.L.M.-dienst
Rotterdam-Dortmund v.v.; in 1923 over
genomen door de Deutsche Lufthansa.
Augustus 1925. Indienststelling eerste
Fokker F 7a, uitgerust met een met lucht
gekoelde Jupiter motor 480 p.k., kruis-i
snelheid 160 K.M., plaats voor 8 passa-
siers. De K.L.M. was de eerste luchtvaart
maatschappij, die met lucht gekoelde mo
toren gebruikte.
19 April 1926. De K.L.M.-lijn Amster
dam-Hamburg-Kopenhagen wordt door
getrokken tot Malmö; zoodoende wordt
de „Scandinavian Air Express" Londen—
Malmö en Parijs-Malmö tot stand ge
bracht, welke lijnen aansluiting geven op
de nachttreinen naar Oslo, Stockholm en
Gothenburg. Van de aanvang af is het een
der drukste luchtverbindingen van Europa.
2 Mei 1927. Opening dienst Amsterdam-
Rotterdam-Biussel-Bazel in samenwerking
met de Zwitsersche maatschappij Balair.
In 1928 wordt Zurich als eindpunt ge
kozen; in 1930 draagt de K.L.M., onte
vreden met de resultaten, de lijn over;aan>
de Swissair.
1 Maart 1927-19 Mei 1928. De Aineri-
kaansche millionnair W. van Lear Black
uit Baltimore maakt een groot aantal bie-
zondere vluchten met het K.L.M.-vliegtuig
H-NADP (Fokker F 7a), met G. J. Gey-
sendorffer, J.B. Scholte als vliegtuigbe
stuurders en Weber als werktuigkundige.
Gedurende 1927 werd in het geheei,
70.434 K.M. afgelegd (bijna tweemaal de
omtrek van de aarde.)
15 Juni23 Juli 1927. De heer Van
Lear Black maakt met de H-NADP een
vlucht AmsterdamBatavia en terug. Dit
is de eerste retourvlucht van Nederland
naar Java.
I Oct.-2S Oct. 1927. De driemotorige
Fokker F 7 Postduif vliegt van Amster
dam naar Batavia in 9 dagen met een be
langrijke hoeveelheid post aan boord. Die
bemanning bestaat uit luitenant-vlieger
Koppen (gezagvoerder), K. L. M.-piloot
Frijns (2e bestuurder) en Elleman (werk
tuigkundige.) 2S October zijn ze te Amster
dam terug.
Voorjaar 1928. Indienststelling eerste
tweemotorige Fokker F S. De vliegtuigen
zijn voorzien van twee Jupiter motoren
van 480 p.k., kruissnelheid van 145 K.M.,
plaats voor 15 passagiers.
Zomer 1928. Indienststelling eerste drie
motorige Fokker F 7b-vliegtuigen (3 Ti
tan motoren van 240 p.k.) Kruissnelheid
165 K.M. per uur, plaats voor 10 passa
giers.
13, 20, 27 Sept. en 4 Oct. 1928. Vier
driemotorige Fokker F 7b-vliegtuigen, be
stemd voor de K.N.I.L.M. vertrekken uit
Amsterdam naar Batavia met resp. 275,
197, 196 en 237 Kg. post aan boord.
II Oct. 192S. Eerste proefvlucht Am-
sterdam-Batavia v.v., uitgevoerd door de
K.L.M. in overleg met de Nederlandsdie
Posterijen.
11 Dec. 192S. Tweede proefvlucht naar
Nederlandsch-lndië.
12 Sept.12 December 1929. Veertien-
daagsche proefvluchten van Nederland
naar Nederl.-Indië en terug.
25 Sept. 1930-Oct. 1931. Opening 14-
daagsche dienst Amsterdam-Batavia v.v.,
uitgevoerd met driemotorige Fokker F 7b
met een reisschema van 12 dagen. De,
dienst is gebaseerd op een overeenkomst
met de Nederl. en Ned.-Indische Poste
rijen, krachtens welke de K.L.M., op zich
neemt de post te vervoeren tot een maxi
mum van 500 Kg. per vlucht. Deze 500
Kg. is ook grondslag voor de financieele
vergoeding, welke de K.L.M. van de Pos
terijen ontvangt.
Jan.-Oct. 1931. Indienststelling op de
Amsterdam-Batavia-lijn van driemotorige
Fokker F12-vliegtuigen, uitgerust met 3
Pratt Whitney Wasp motoren van 420
p.k. Kruissnelheid 185 K.M.; ingericht
voor het vervoer van vier passagiers op|
de Indiëlijn. De bemanning bestaat uit
eerste bestuurder, tweede bestuurder, werk
tuigkundige en marconist.
Juli-28 Sept. 1931. Opening van de
eerste binnenl. luchtlijn Rotterdam-Haam
stede v.v.
15 Aug.-15 Sept. 1931. Opening proet-
dienst Amsterdam-Groningen v.v!
Oct. 1931-12 Juni 1935. Opening we-
kelijksche dienst A'dam-Batavia.
2 Mei 1932. Hervatting van de dienst
op Haamstede, welke doorgetrokken
wordt tot Vlissingen.
13 Juni-1 Oct. 1932. Opening dienst
Amsterdam-Twente v.v.
Oct.-Dec. 1932. Indienststelling van vijf
driemotorige Fokker F 18-vlicgtuigen (3
Pratt fr Whitney Wasp motoren van 425
p.k.) op de A'dam-Batavia-lijn. Kruis
snelheid 195 K.M.. Plaats voor 4 passag.
12 Dec. 1933-9 April 1934. De Fokker
F. 12 Havik, gezagvoerder J. B. Scholte,.
maakt met 'n Fransch-Amerikaansch ge
zelschap een extra vlucht naar Sumatra,
Java, Bali en terug naar Europa.
18—30 Dec. 1933. De Fokker F IS Peli
kaan maakt een recordvlucht met de Kerst-
post van A'dam naar Batavia in 4 dagen,
4 uur en 40 minuten. Terugvlucht in de
zelfde tijd. Bemanning: I. W. Smirnoff
(gezagvoerder), P. Soer (2e piloot), Van
Beukering (marconist) en Grosfeld (werk
tuigkundige.)
5 Apri 1-6 Mei 1934. Mrs. Moore uit
Boston, V.S., chartert de Fokker F 18
Uil, gezagvoerder de heer Frijns, voor 'n
toeristenvlucht naar Egypte, Palestina,
Irak, Iran en terug naar Europa.
1 Mei 1934. Opening lijn Rotterdam-
Eindhoven.
1 Juni 1934. Opening K.L.M.-dienst
Amsterdam-Hull-Liverpool v.v.
2024 Oct. 1934. De K.L.M. neemt deel
aan de MacRobertson Races met de Dou
glas DC 2 Uiver, uitgerust met 2 Wright
Cyclone motoren van 700 p.k. Bemanning
K. D. Parmentier (gezagvoerder), J. J.
Moll (2e bestuurder), van Brugge "(radio-
telegrafist)en B.Prins (werktuigkundige).
Dc Uiver vliegt van Milden Hall naar
Melbourne in 3 dagen, 18 uur en 17 min.,
waar het als tweede aankomt, met drie
passagiers en 191 Kg. post en de eerste
prijs wint in de handicap-race. Na dit
succes bestelt de K.L.M. 14 Douglas DC 2
vliegtuigen.
14—22 Dec. 1934. De Fokker F 18 Snip
maakt een Kerstpostvlucht van Amster
dam naar Curasao via Marseille, Alican
te, Casablanca, Porte Praia, Paramaribo;
en LaGuaira. Afstand 10.300 K.M. Het
Oceaantraject is 3612 K.M. lang. Be
manning: J. J. Hondong (gezagvoerder),
J. J. van Balkom (2e bestuurder), S. v.d.
Molen (navigator-marconist) en S. D.
Stolk (werktuigkundige.)
19 Jan. 1935. De K.L.M. opent de lijn
Curaqao-Aruba v.v., de eerste Iuchtverbin-
ding in Nederl. West Indië.
Voorjaar 1935. De viermotorige Fol
ker F 36 (4 Wright Cyclone motoren va
700 p.k.), kruissnelheid 260 K.M., plaal
voor 32 passagiers, in dienst gesteld. Ot
geveer te zeltder tijd komen drie vier
motorige F 22 vliegtuigen op de lijnen,
deze laatste zijn uitgerust met vier Prat
Whitney Wasp Tidi motoren van 52
p.k. Kruissnelheid 230 K.M. Plaats voc
22 passagiers.
1 April 1935. De K.L.M. opent ee
dienst AmsterdamRotterdamEssen -4
Leipzig—Praag in samenwerking met d
Tsjecho Slow.-Mij.
1 Mei 1935. De K.L.M. opent een dien;
A'dam-Frankfurt-Milaan, ï'n samenwerkm
met de Deutsche Lufthansa.
12 Juni 1935. Verdubbeling van de weke
lijksche dienst Amsterdam-Batavia. D
lijn wordt gevlogen met 7 Djouglas DC 2
vliegtuigen. Elke Woensdag en Zaterda
vertrekt een vliegtuig uit Amsterdam ei
uit Batavia, om resp. Maandags en Don
dendags, dus 6 dagen later, in Batavia ei
Amsterdam aan te komen.
19 April 1936. De zomerdienst geefi
een grootere bedrijvigheid in het Euro
peesche luchtnet te zien. Amsterdam-
Praag wordt doorgetrokken naar Weener,
en Budapest. Amsterdam-Malmoe naai
Stockholm en Amsterdam-Frankfort-Mi
laan naar Rome, in samenwerking me
D.L.H. en A.LI. In het binnenlandse!
luchtverkeer wordt de lijn op Twente
heropend.
1 Juli 1936. Uitbreiding van het lucht
net in West-Indië met de lijn Curasao'
Aruba-Maracaibo, tweemaal per weekuit
voerd.
Oct. 1936. De eerste van de 11 in Santa
Monica gebouwde Douglas DC 3 toestel
len, de Ibis, in dienst genomen. De Dou
glas DC 3, uitgerust met 2 Wright Cv
clone motoren van 1100 p.k., bereikt, met
plaats voor 21 passagiers, een kruissncl
heid van 300 K.M. Herbert Ekins, Amc
rikaansch journalist, vestigt het wereldi
record voor de snelste reis om de wereld
van passagiers door gebruik te maken
van de K.L.M-luchtlijnen.
7 November 1936. De 500.000ste pas
sagier reist met de K.L.M.
19 Januari 1937. Het West-Indische net
wordt uitgebreid met een tweemaal-weke
lijksche dienst Curacao La Guaira, ter
wijl de lijn CuracaoMaracaibo driemaal
wekelijks wordt uitgevoerd.
Voorjaar 1937. De zomerdienst opent
met acht dagelijksche verbindingen met
Londen, twee naar Praag en Boedapest
en vier naar Parijs. De lijn Amsterdam
- Batavia v.v. wordt geheel uitgevoerd
met Douglasvliegtuigen van het tvpe DC3
26 Juni 1937. OPENING VAN De LI |N
TEXELAMSTERDAM, tweemaal per
dag, alleen op werkdagen.
^IP
