Gemeenteraad van
Texel.
Zitting van Zaterdag 31 Juli 1937, aan
vangende 's morgens kwart voor tien.
Voorzitter: de heer K. Vlaming, loco
burgemeester.
Secretaris: de heer C. Jonker, gem.-secr.
De voorz. opent de vergadering met de
mededeeling, dat hem wegens afwezig
heid met ziekteverlof van Mr. Kamp
"de taak is opgedragen, deze vergadering
te leiden.
De raadsleden zijn alle aanwezig, op
dhr h.Leber na, die van verhindering
kennis gaf.
1. Notulen.
Worden onveranderd goedgekeurd.
'Dhr De Waard informeert, of dhr Van
der Kooij, havenmeester op het vliegveld,
ook provisie geniet van benzine, aan b.v.
automobilisten verkocht. De aanstelling
spreekt van luchtvaartbenzine alleen. -
Voorz. antwoordt bevestigend.
2. Ingekomen stukken. Mededeelingcn
A. van mej. Henkes, te Oosterend,
die dank brengt voor haar herbenoeming
tot vroedvrouw.
B. Proces-verbaal van de opname v.
kas en boeken van de geineente-ontv.
Alles was keurig in orde.
- C. Schrijven van het Prov. Bestuur
blijkens hetwelk in het werkverschaffings
plan, uit te voeren te Oudeschild, '25 pet.
hoogstens f2250,zal worden bijge
dragen.
PUF-AANVOER.
D. Verzoek van de Coop. Vischmeel-
fabriek Noordzee, gevestigd te Haarlem,
om te willen bevordieren, dat de Minis
ter geen uitvoering geeft aan zijn voort
nemen, om een pufaanvoerverbod uit te
vaardigen.
Dhr Parlevliet: Ik ben er sterk voor,
dat de bezwaren tegen dat verbod, bij
B. en W. kenbaar gemaakt, ter kennis
van de Minister worden gebracht. Zoo'ni
verbod zou immers groot nadeel mee
brengen, ook voor de kippenhouders. Ofj
we juist aan dit adres adhaesie moeten
betuigen Laat ons voorzichtig zijn. W'e
moeten ons aan deze coöperatie, waar,
we nog niets van weten, niet binden. In
de toekomst kon wel blijken, dat we een
verkeerde stap gedaan hebben. Laat ons'
aan de Minister vragen, de voorgestelde
maatregelen niet te nemen, maar niet
wijzen op dit adres. Dhr Van dei-
Vis: In het voorjaar hebben we over de
oprichting van die coöperatie vergaderd.
Is B. en W. daaromtrent misschien al
iets naders bekend? Voorz.: Wij we
ten van niets. Misschien kan Mr. Kamp
bij zijn thuiskomst ons inlichten. Dhr
Van der Vis: Ik zie weinig nut in het ad-
haesiebetuigen aan dit adres. Het is nog
te onzeker, welke beslissing de Minister
zal nemen. Je hoort er weinig van. Ook
in belanghebbende kringen wordt er nog
geen actie gevoerd. Laten we voorshands
een afwachtende houding aannemen.
Dhr Henkes is van oordeel, dat de puf-
visscherij internationaal geregeld dient
te worden. Dhr Dogger vindt, dat de
raad zich te weinig bij het adres houdt;
hij acht het voorbarig daaraan instem
ming te betuigen. Voorz.: Zoo denken
B. en W. er ook over. We moeten een
afwachtende houding aannemen. Indien
we aan het adres adhaesie zouden betui
gen, zou dat moeten zijn in het algemeen
Texelsch belang. Hoeveel maatregelen zijn
er wel voor de boeren genomen Stel
voor, dat men daarmee telkens in de
raad kwam om er ons oordeel over te
vragen. Ons advies is: Voorloopig op
zijn beloop laten.
Zonder hoofdelijke stemming wordt hei
adres voor kennisgeving aangenomen.
KAMPEEREN.
Dhr G.Michels, van Kamphuis Bosch-
eti-Zee geeft in een briet aan de raad
zijn ontstemming te kennen over Texels-
nieuwe kampeerverordening. Hij is varv
meening, dat „echt kampeeren" nu op
ons eiland niet meer mogelijk is; ool^
al omdat velen z.i. de f 2,50 waarborg
som p.p. niet kunnen betalen. Wie he(
wél kunnen betalen, kunnen, volgens dhr
Michels ook wel in een pension hun in
trek nemen.
Voorz: Aangezien de feiten de ver
meende bezwaren reeds hebben achter
haald, stellen we voor, dit adres ter,
zijde te leggen. Dhr Dogger: We heb
ben maatregelen getroffen, om aan euve-;
len een eind te maken. Ik was er direct!
al niet voor, maar nu, nu de uitwerking,
komt, nog minder. De tijd leert, dat
al die verboden niks uithalen. Willen we
de zedelijkheid bevorderen, dan zijn .in-
frijpender maatregelen noodig. Thans,
rijgen we er alleen maar nadeel van voor
de kleine man. Er moet een waarborgsom
van f 2,50 p.p. gestort worden. Bdj ver-i
trek wordt die, mits aan de voorwaarden
is voldaan, terugbetaald. Anders kon die
f2.50 hier besteed worden en was f 0.50
genoeg wanneer ze Texel Verlieten. Stel
len we het aantal kampeerders op 5000,,
dan beteekent dat een aardige som.
Dhr Parlevliet: Destijds hebben we als
eenig bezwaar aangevoerd: Als de politie
nu maar tactisch genoeg optreedt bij het
uitvoeren van de verordening. Ik geloof,
dat door een enkele politieman niet soe
pel genoeg is opgetreden en wel tot scha
van ons eiland. Dat geeft immers gevol
gen, die zich wreken in de toekomst. Ge
lukkig is al veel verbeterd. Onder be
paalde voorwaarden mogen niet-gehuwde
jongens en meisjes nu de maaltijden sa
men gebruiken. Ik hoop danook, dat er
geen stukken meer in de pers verschijnen
over moeilijkheden, welke kampeerders
hier in de weg worden gelegd. Wanneet
B. en W. de redacties van die bladen eens
precies inlichtten, zou dat een gunstige
uitwerking hebben. Nu zijn ze eenzijdig
ingelicht. Dhr S. Keijzer: lk ben net
met dhr Parlevliet eens en sta voor 100
pet. achter de verordening. Maar er moet
niet gevit worden. Een jongen, die meisjes
hielp een tent opzetten, ging op de bon.
Dit hoorde ik uit betrouwbare bron. Zoo
iets hoort niet. Weth. Kager: Daar is
mij niets van bekend. Het moet sterk
overdreven zijn. Dhr Henkes: Ik sta(
sceptisdi tegenover de verordening. Die
politie zou soepel optreden. Zooals de)
verordening nu toegepast wordt, is ze 'n'
verschrikking, een strop voor de gemeen
te, dit valt niet te ontkennen. Dhr Par
levliet: Ik geloof van niet. Weth. Ka
ger: Het is ons bekend, dat de uitwerking
zoo is, dat de verordening algemeen1
wondt toegejuicht. Wie meent, dat kleine
menschen er door gedupeerd worden, is
verkeerd ingelicht. Ons is bekend, dat'
het aantal kampeerders op particuliere
terreinen thans zelfs grooter is dan vo-l
rige jaren. Dhr BruinEr worden over
het kampeeren op Texel nogal veel be
zwaren te berde gebracht. Wat zegt dlu"
Epe er van? Bij hem zijn we aan een!
betrouwbaar adres. Het Volksblad heeft,
gewaarschuwd: Informeer eerst naar de
kampeerbepalingen alvorens naar Texel
te gaan. Het Nationale Dagblad noemde
Texel een soort concentratiekamp voor
mannelijke en vrouwelijke kampeerders.'
Wij juichen de verordening toe, mits ze
soepel wordt toegepast. We willen de ze
delijkheid hoog houden en geen rendez
vous geven. Maar dan ook controle op "de
hotels en pensions. Voorz.: Het lijkt
me toe, dat de heeren over het geheel
de maatregelen niet ongunstig beoordee-
len. De verordening wordt soepel toege
past. In Volksblad, Nationale Dagblad
en Volksdagblad (resp. S.D.A.P., N.S.
B. en Comm.) is critiek uitgeoefend. In
het Nationale Dagblad is later een bericht
van deze inhoud opgenomen (Vrijdag 30
Juli)
„Naast de minder prettige ervaringen,
welke eenige onzer lezers op Texel heb
ben opgedaan, blijken er gelukkig ook
kampeerders te zijn, die het beter trof
fen. Een hunner schrijft ons, dat de
toestand onder de nieuwe burgemeester
veel ten goede veranderd is.
Er is thans een kamp voor meisjes,
één voor jongens en één voor gehuwden
De kampeerterreinen zijn gunstig gele
gen en men kan er veel gepaste vreugde
beleven, zoo schrijft men".
Aan de politie is opdracht gegeven een
rapport samen te stellen omtrent het
oordeel van kampeerders betreffende de
nieuwe bepalingen.
De voorz. doet voorlezing van de hier
bedoelde rapporten van de heeren Looijen,
en Goënga. Zij luiden beide onverdeeld
gunstig. We geven hier slechts enkele
passages weer:
De stemming onder de kampeerders is
goed. De nieuwe bepalingen worden niet
te zwaar geacht. Jammer, dat er men
schen zijn, die zulke bepalingen noodig
hebben, vond een kampeerder. Ik vind
de verordening uitstekend, oordeelde een
ander; nog nimmer hebben we hier zoo
rustig gekampeerd; een vooruitgang van
Texel. Het werd hoog tijd, verzekerde
no. 3, dat Texel zoo'n verordening kreeg;
ze is niet te zwaar; nette kampeerders,
hebben er geen last van. Ik heb van de
verordening en het kampeeren op Texel
een zeer gunstige indruk gekregen, was
het oordeel van no. 4. Sinds drie jaar
kampeer ik hier niet, gaf no. 5 te ken-,
nen. E>oor de nieuwe verordening ben ik
naar Texel gekomen. Stukken is het eiland
nu vooruitgegaan. Je kunt als kampeerder
nu rustig slapen. Algemeen is het
kampeeren vooruitgegaan, gat no. 6 als,
zijn meening. Het is hier nu veel netter
en rustiger. Na de herrie van 1935—
1936 zou ik niet meer teruggekomen zijn.
luidde het oordeel van no. 7, maar nu
kampeer ik hier weer met genoegen.
Dhr Dogger interrumpeert: lk hecht
geen waarde aan zulke rapporten en
herinner me, dat dhr Epe gezegd heeft,
dat het kampeeren, enkele -uitwassen uit
gezonderd, ook vroeger ordelijk was.
Voorz. vervolgt de lezing van de rap
porten: Ook dhr Goënga komt tot de
slotsom, dat 't belang van Texel en dej
kampeerders gebaat wordt. We citeerem
enkele uitspraken van kampeerders: A.
We kampeeren hier voor het zesde jaar
en zijn dankbaar voor de verordening. De
toestand is nu zoo, dat we ons niet meer
behoeven te schamen voor onze minder
jarige kinderen, wajineer we met herr
over het kampeerterrein gaan. B. Het
kampeeren is nu op hooger peil geko
men. Met gerustheid kan men zijn kinde
ren nu naar Texel laten gaan om er tei
kampeeren. - C. Ik vind de bepalingen!
uitstekend. Het gaat er op het terrein
van de heer Barhorst keurig netjes en or
delijk aan toe. D. Enkelen zullen door de
nieuwe bepalingen wegblijven. Met dat
verlies mag men Texel gelukwenschen.
Texel is nu op de goede weg. Voorz,
concludeert, dat de verordening in een-
noodzakelijke behoefte voorziet. Dhr
Epe: Bekend is, dat de verordening niet;
met mijn sympathie in het leven is geroe
pen. „Men" zei, dat het een bende was(
op het kampeerterrein. Men had het ech
ter mis. Nu zegt „men", dat die verorde
ning voor Texel zoo noodlottig niet is.
Mijn oordeel is, dat wij ons nog niet po
sitief kunnen uitspreken. Het uitbrengen
van die politierapporten is een hanaige
zet, maar het zegt niet veel. We moetei^
niet alleen de voordeelen bekijken', maan
ook de nadeëlen onder het oog zien. Pas
ais Tiet seizoen voorbij is, kunnen we oor<
deeien. in de briei t'an dhr Michels be
speur ik een soort Tijdelijk verzet. We
moeten echter ridderlijk afwachten, hoe
het loopt. Dhr Dogger: De briet zal
geschreven zijn in een opwelling van
ontstemming. Dhr Bruin: Mogen niet-
gehuwde jongens en meisjes bij elkaar
eten? Voorz.: Op verzoek wel, maar
onder zekere voorwaarden. De politie ziet
wel, wat voor vleesch ze in de kuip heefti
- Dhr Parlevliet dankt voor de inlichtin
gen; merkt op, dat blijkbaar niet ten on
rechte geklaagd is en vertrouwt, dat de)
verordening op de juiste wijze zal wor
den toegepast. Voorz. geeft toe, dat
al het goede, dat van het kampeeren
thans gezegd wordt, niet voortvloeit uit
de nieuwe bepalingen alleen. Daar heef^
'ook dhr Epe, die de leiding heeft en-
controle uitoefent, zijn aandeel in. Dhr
Bruin: Maar 's nachts controleeren is
toch niet noodig, als overdag alles in orde
is bevonden. Voorz.: Dhr Epe meent
van wei. Hiermee sluit ik de discussie.
3. Aanbieding gemeente-rekening over
Wordt in handen gesteld van de heeren
Keijzer, Bruin en De Lugt.
4. Aanbieding rekening Algemeen
Armbestuur over 1936.
Wordt in handen gesteld van de heeren
Epe, Henkes, en De Waard.
5. Aanbieding rekening Algemeen
Weeshuis over 1936.
Wordt gesteld in handen van de heeren
Leber, Parlevliet en Dogger.
6. Vaststelling verlies- en winstreke
ning en balans per 31 December 1936!
van de N.V. T.E.M.
De Commissie, met onderzoek belast,
de heeren Dogger, Keijzer en Van der Vis,
adviseert tot goedkeuring.
De raad gaat accoord met het voor
stel om aan het bruto-winstsaldo, groot
f43038,77, deze bestemming te geven;
Afschrijving op bezittingen f22059.44,
Storting in vernieuwingsfonds f8354.33,
Storting in reservefonds f9000.—, Divi
dend aan de aandeelhouders, zijnde 7.2S
pet. van het volgestort aandeeletikapitaa!/
ad f50.000 f 3625.—
Dhr Parlevliet: Het clectriciteitsverbruik
stijgt algemeen. Laat de T.E.M. dit too-
nen te waardeeren, door er hier eu daan
een lantaarnpaal bij te plaatsen. Gewoon
lijk duurt het drie jaar eer een verzoek'
wordt ingewilligd. Voorz.: 11 komt
in de krant met uw vraag. De T.E.M.
kan er rekening mee houden, wanneer
ze haar begrooting opmaakt.
7. Vaststelling kohier rioolgeld voor
1937.
Wordt bepaald op f 1565.75.
8. Uitgifte in erfpacht strookje grond.
Het gaat om een strookje van 400 vk.
M., eigendom van de gemeente, gelegen
in het Koogerveld aan het Mienterglopy
Het is waardelooze grond. Abusievelijk
werd deze geannexeerd door Prof. Dr.
B. J. v. d. Plaats, te Batavia. B. en W'.
stellen voor het in erfpacht te geven tot;
wederopzegging voor fl.per jaar.
De heeren Parlevliet en Dogger vinden f 1
veel te weinig. Dhr Dogger: Ik moef
wel f5.p. j. betalen voor een sloott
die ik zelt heb moeten dempen.
Voorz. Deze vergelijking gaat niet op.
Aangenomen z.h.st.
9. Vaststelling vergoeding biezonder
lager onderwijs.
Goedgekeurd z.h.st.
Ingevolge art. 101 der L.O. wet be
draagt de vergoeding over 1935 voor de)
School met de Bijbel te Oosterendf S97.08,
voor de R.K. School f 1933.64 en voor
de School voor Chr. V.O. te Den Burg
f946.31.
Over 193219331934 ontvangt de
School voor Chr. V.O. te Den Burg nog
f306S.71; voor het vervolgonderwijs bo
vendien nog 1691.88.
10. Ontslag-aanvrage van den heer
P. B. Riteco als hoofd der o.l. school
te Den Hoorn.
Wordt op meest eervolle wijze verleend.
Op de vraag van dhr Dogger of al
stappen ter voorziening in de vacature
zijn gedaan, geeft de voorz. een bevestig
gend antwoord.
11. Verleening van bijdragen voor het
bezoeken van de gymnasiale afdeeling
van het Lyceum te Den Helder door
leerlingen van Texel.
Te Den Helder wordt 1 Sept. een ge
meentelijk lyceum geopend met, naast de
2-jarige onderbouw (voorbereiding): A.
een afd., bestaande uit 4 klassen, vormen
de met de onderbouw een gymnasium;
B. een atd., bestaande uit 3 klassen, vor
mende met de onderbouw, een HBS A
(HBS met litteraire afd., in tegenstelling
met HBS B; dit is een HBS meer be
stemd voor wiskundig begaafden).
De buitengemeenten zijn ingevolge de
M.O.-wet aan Den Helder bijdragen ver
schuldigd, wanneer leerlingen de voorbe-t
reidende twee klassen of de drie klassen
van HBS A bezoeken. Deze bijdragen zijn
niet te verhalen op ouders, verzorgers
ot leerlingen. t
Niet tot het betalen van deze bijdragen
zijn de buitengemeenten verplicht, voor,
wie de gymnasiale afd. bezoeken en wel,
omdat de school niet door het rijk wordt
gesubsidieerd.
Echter zullen door de gemeente Den
Helder alleen leerlingen uit andere ge
meenten worden toegelaten, wanneer die
gemeenten zich verbinden voor die leer
lingen toegelaten tot de gymnasiale
afdeeling per jaar f'200,— tê betalen.,
In hoeverre brengt de billijkheid mee,
dat de gemeente zich hiertoe bereid ver
klaart B. en W. schrijven in hun
prae-advies:
De gemeente is tot een bijdrage ver
plicht voor de leelingen, die een H.B.S.
A bezoeken en voor hen, die het onder
wijs volgen aan een H.B.S.-B ot aan
een gymnasium. Aan een H.B.S. duurt
de opleiding normaal vijf jaar, aan een
gymnasium zes jaar. Voor laatstgenoem
de afdeeling bedraagt de gemeentelijke
bijdrage per jaar de helft van het ver
schil tusschen f500 en het schoolgeld, dat
voor de betrokken leerling betaald wordt.
Dientengevolge in de meeste gevallen
meer dan f200,—. Aan een lyceum zijn
de eerste twee jaren de z.g. onder
bouw^ gelijk aan de opleiding aan een
H.B.S A. Nu heeft de praktijk geleerd,
dat de 'Ulo te Den Burg MET SUCCESi
kan opleiden voor 3e klas H.B.S. Ouders^
die deze weg bewandelen, ontlasten dus'
deze gemeente over twee jaar van een
bijdrage, die niet op hen verhaaibaai*
zou zijn. Daarnaast staat dat wil onze
Ulo een driemansschool blijven "het
gewenscht is, dat zij bezocht wordt door'
een flink aantal leerlingen, dat de school
tevens geheel doorloopt. Het Rijkssubsi
die is n.l. afhankelijk niet alleen van
het totaal aantal leerlingen, maar ook
wordt in aanmerking genomen, hoe dit
aantal over de klassen verdeeld is. Blijffl
het getai van 2e en 3e leerjaar beneden
een zeker pet. van het eerste leerjaar, dan
vervalt de rijksvergoeding in het ge
val van onze Ulo voor de derde leer-,
kracht.
Zooals de zaken thans staan, benadee-
len dus ouders, die hun kinderen van de,
gewone lagere school rechtstreeks zenden
naar het lyceum, de gemeente in tweeërlei
opzicht. Wij achten het daarom billijk,
dat in dergelijke gevallen wanneer de
leerlingen naderhand naar de gymnasiale
afdeeling van het lyceum overgaan de
bijdragen over het 3e en 4e leerjaar
op de ouders worden verhaald. Daartoe
zal het noodigzijn, dat de ouders, die hurt
kinderen naar het le of 2e leerjaar van 't
lyceum zenden, zich vóór de toelating te-,
genover deze gemeente tot terugbetaling
verbinden.
Het is nog niet bekend, op welk bedrag
de kosten per leerling van het lyceum ko
men. Naar wij zijn ingelicht, mag evenwel
worden aangenomen, dat deze kosten in
ieder geval f 200 per jaar zullen over-t
treffen.
Volgens ontvangen bericht van Burge
meester en Wethouders van Den Helder
is per 1 September e.k. toelating ge
vraagd tot de gymnasiale afdeeling voor
het dochtertje van de heer Jouwersma; zij
heeft de u.I.o. alhier doorkropen.
Op grond van het vorenstaande stellen
wij voor ons te machtigen in voorkomende
gevallen aan het gemeentebestuur van
Den Helder te verklaren, dat de gemeente
Texel bereid is voor kinderen uit deze ge
meente, die de gymnasiale afdeeling be
zoeken zullen, een bijdragen van f200 te
verleenen, met dien verstande, dat deze
verklaring met betrekking tot de leerlin
gen, voor wie toelating tot de eerste ot
tweede klasse van het lyceum wordt ver
langd, niet zal worden afgegeven, alvo
rens de betrokken ouders ot verzorgers
zich te onzen genoegen tegenover de ge
meente Texel verbonden hebben aan de
gemeente bij overgang naar de gymna
siale afdeeling over het 3e en 4e leerjaar
het bedrag der gemeentelijke bijdrage aan
deze gemeente te restitueeren.
