Jl c liter filap.
De Nieuwe Texelsche Courant
No. 5177 50ste Jaargang Woensdag 11 Aug. 1937
De N.V. Texelsche Electriciteits Maatschappij in 1936
EERSTE BLAD.
Financieeie uitkomsten
bevredigend.
't Gaat goed met de T.E.M.
REIST PER WAC0
Jaar
1928
1929
1930
1931
1932
KWH
175
196
256
292
320
Jaar
1933
1934
1935
1936
KWH
355
410
471
521
III
'm RONDVLUCHTEN: dagelijks Efi
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel liuis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
In dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal
buiten den Burg f 1losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deefig tariêt voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels.)
ZONDAGSBLAD, 16 blz., in roto-gra-
vure, f0.50 per kwartaal; buiten Den
Burg f0.70.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer Vj uur later.)
12 13 14 15 16 17 18 Aug
1,05 1.35 2.12 3,04 4.03 5,12 6,27
LICHT OP
Rl|WIELEN en RIITUIGEN 9 04
Simon Gorter, die een poosje Doops
gezind predikant geweest is en daarna
journalist werd, heeft o.a. een novelle
geschreven onder de titel „Een praatje".i
Op een Nutslezing hier heeft Ds.
Westmijze die ons doen kennen en waar-
deeren. De geschiedenis speelt zich
af in een denkbeeldig dorp, doch men
kan zonder eenig bezwaar elke gemeente,
groot of klein daarvoor in de
plaats stellen. Gorter zegt in zijn pen-
nevrucht:
Er zijn te Sattem twee gezegden in
omloop, wier zwarte zondenlijst zeer'
lang is. Teeken ze, mijn lezer, en brand
aan hun onwaarde, liefdeloosheid en hui
chelarij het merk der schande in, geesel
ze met scherpe slagen, overal waar gij'
ze los vindt loopen. Het eene is: ALeit
noemt geen koe bont, of er is wel een.
vlekje aan. Het andere: Ze zeggen, hel;
moet waar wezen. Hebt ge het zelf ge
zien, gehoord, bijgewoond Neen, z e
zeggenWie zeggen Nu, z e, ik weet
het" niet, men, de menschen natuur
lijk. Goed, hebben die het zelf gezien,
gehoord, bijgewoond Neen, dat juist
niet, maar het moet toch waar wezen
zeggen ze.
Kwaadsprekers stichten veel onheil.
Mijd zulke lui en houd ook zelf al
tijd uw tong in bedwang.
VAN OVER DE GRENS.
DE NI ET-INMENGING.
De vergadering der sub-commissie voor
de niet-inmenging is Vrijdag weer uit
eengegaan, zonder dat men uit de moei
lijkheden is geraakt. Het eenige posi
tieve resultaat was het besluit om van,
de controlecommissie te Londen, voor
zitter onze Iandgienoot Van Duim, een
technisch rapport te vragen omtrent de
werking van het controle stelsel en om
trent mogelijke verbeteringen. Hierdoor
worden de bezwaren van Duitsche en
ltaliaansche zijde ondervangen, die ge
richt waren tegen het voortduren van-
het eenzijdige toezicht in de Spaansche
wateren, uitgeoefend door de Engelsche
en Fransche vloot.
Overigens schijnt er ook eenige ver
zachting te zijn gekomen in het Russi
sche oordeel zulks kènnelijk onder
invloed van de door Londen en Parijis
uitgeoefende druk zoodat er aan een
vergelijk in de toekomst wellicht min
der moeilijkheden in de weg zullen staan
Maar meer is er ook niet bereikt. Zeker
blijft nog voor een dag of veertien al
les bij het oude.
ROME EN LONDEN.
Overigens gaat op het oogenblik de
grootste belangstelling uit naar de po
gingen tot toenadering tusschen Enge
land en Italië: De Internationale pers
weet reeds te melden, dat de EngelschT
ltaliaansche besprekingen begin Septem
ber te Rome zullen beginnen en aller-
wege hoort men uiting geven aan het
optimisme, waarvan men zich afvraagt,
of het nu wel gerechtvaardigd is. Alld
in de laatste jaren opgedane ervaringen
leeren ons toch, dat men geen enkele
Aan het Jaarverslag over 1936 is
het volgende ontleend:
De financieeie uitkomsten zijn, de nog
steeds voortdurende economische crisis
in aanmerking genomen, niet ongunstig
te noemen. Na afschrijving van f 22059,14,
reserveering van negen duizend gld. vooi.
biezondere doeleinden en storting van
fS3o4,33 in het vernieuwingsfonds, kan
op 't aandeelenkap. 7.25 pet. dividend
uitgekeerd worden.
De vastrechttarieven en de K.W.li.-prij
zen voor krachtdoeleinden werden met
ingang van 1 Mei verlaagd. De slechte
economische omstandigheden, waaronder
nog zeer veel aangeslotenen gebukt gaan,,
maakten deze tariefsverlaging noodzake
lijk. De gewijzigde tarieven deden, hei;
aantal verbruikers meer dan normaal toe
nemen, terwijl geen afnemers meer tot
beëindiging van hun afname overgingen.,
Aan deze tariefsverlaging is de daling
der inkomsten ten opzichte van 1935 en
vorige jaren toe te schrijven.
De machine-installatie in de centrale
bleef ongewijzigd. Voor de electriciteits-'
opwekking werden hoofdzakelijk de moto
ren gebezigd, tijdens de jaarlijksche revi
sie der motoren in Juni en Juli is één der
locomobielen in bedrijf gesteld.
In het verslagjaar is de electriciteits-
levering practised niet onderbroken ge-i
weest.
Het laagspanningsnet te Den Burg werd
aan de Emmalaan uitgebreid. Besloten
werd tot uitbreiding van de L.S.-netten
te De Koog en de Laagte, waarvan de uit
voering in Januari 1937 plaats vond.
Aangesloten werden 36 perceelen, hier
van waren 20 nieuw gebouwde.
31 Dec. 1936 waren aangesloten 1522
verbruikers.
31 Dec. 1935 waren aangesloten 1461
verbruikers.
Het electricitcitsverbruik is in 1936 ge
stegen van 689154 kwh in 1935 tot
792255 kwh, een toename van 103103
kwh, of 14.9 pet. De afname voor licht-j
en huishoudelijke doeleinden is gestegen
met 13 pet. (7.1 pet. in 1935.)
GEBRUIK PER AFNEMER.
Per afnemer bedroeg het gemiddeld ge
bruik over
gebeurtenis op het gebied der diploma
tie mag overschatten. Volgens de nieuw
ste methoden behoeft er tusschen een
vriendelijk diplomatiek lachje en een he
vig diplomatiek gekijf geen dag te ver-
loopen. Dat gaat zoo over en weer en;
menigmaal is de zaak reeds ten einde
voordat men de oorzaak goed en we!
begrepen heeft. Wat nu de motieven
van de zoo plotseling veranderde atmo
sfeer tusschen Londen en Rome betreft;
er bestaan voor de partij ter eene zijde,
Mussolini, twee lezingen. De eene zegt:
Nadat duidelijk is geworden, dat Duitsch-
land op het oogenblik geen lust heeft
om oorlog te voeren en dat het zich'
door de Duce ook niet tot een oorlog)
wil laten aanzetten, zou de Duce deze
relaties met Duitschland weer willen af
breken en liever met Engeland zaken
doen. in een andere lezing wordt echter
beweerd, dat Mussolini van plan zou
zijn een Italiaansch-Duitsch-Engelsch ver
bond tot stand te brengen. Maar diplo
matieke acties zijn gelijk zetten in een
schaakspel. Ze houden dikwijls verschil
lende voortzettingsmogelijkheden in eu
de speler, die de eerste zet doet, heeft,
op dat oogenblik nog volstrekt niet be
sloten, welke van de mogelijke varianten
hij kiezen zal.
WAAR HET LONDEN OM GAAT
De motieven van Engeland draaien in
hoofdzaak om de problemen in de Mid-
dellandsche Zee. Het is waarschijnlijk,
dat de gedachten van de Engelsche re-
geering zich steeds meer richten op de
zeer ongewenschte kanonnen, vliegtuigen
en duikbooten van Ceuta, Mallorca en
Ibiza en hoe de nieuwe steunpunten ver
der mogen heeten; men kan er zeker
van zijn, dat Londen een hooge prijs voor1
de ontruiming van deze posities zou wil-'
ten betalen. Het vraagstuk is: Hoe schaft
men een militair feit zonder militaire
middelen uit de wereld Men zal de
plank niet ver mis slaan, indien men aan
neemt, dat het kabinet-Chamberlain be
loofd heeft, zeer vrijgevig te zijn, indiei|
de andere partij tot het door Engeland-
gewenschte bereid is. Maar men kan nog)
niet beoordeelen, of Mussolini zijner
zijds aanleiding vindt om deze punten'
waarop hij zich zoo stevig heeft vast
gezet zelfs tegen een goede prijs
weer te verlaten.
ER VLOEIT WEER BLOED
IN HET VERRE OOSTEN.
De toestand in het Verre Oostena blijft
dreigend. Zooals bekend bevindt Peiping
zich op het oogenblik in handen van
Chineesche Japansch-gezinde troepen, zoo
dat gezegd kan worden, dat het belangt
rijke gebied van Tientsin en Peiping zich
reeds onder de macht van Japan be
vindt. Japan eischt nu, dat de vijf noor
delijke provincies van China zelfbestuur
krijgen en inderdaad is er in Peiping
door pro-Japansche Chineezen daartoe af
een raad gevormd. 'Nu beteekent zelf
bestuur voor de vijf noordelijke provin
cies voor Nanking zooveel ais Tiet verlies»
van een der vruchtbaarste gebieden vatl
het land. Dat kan Tsjiang-Kai-Sjek nim
mer toestaan, zelfs niet, indien hij
gezien de Japansclve militaire overmacht -
wilde. Want onder de Chineezen zou
dan zoo'n verzet tegen hem ontstaan,
dat het zeer wel mogelijk is, dat dan
de communisten hun kans schoon zien,
om hem weg te vagen. De generaal-op-
perbevelhebber heeft danook geen andere
keus dan oorlog en het schijnt wel, dat
hij deze zal aanvaarden ook. Hoewel
er nog geen oorlog verklaard is, duurt
de mobilisatie aan beide zijden nog steeds
voort. Er zijn reeds duizenden Chinee
sche en Japansche soldaten gevallen. Op
het oogenblik wordt er reeds stevig ge
vochten aan de spoorlijnen Peiping-Han-
op't vliegveld (minstens 8 pers.) ffi
Ifi Gezellig zitje in het Stationsge- BB
bouw eii op het terras.
S3 GOEDE CONSUMPTIE ffl
m BILLIJK TARIEF. ffl
GEBRUIK PER HOOFD VAN
DE BEVOLKING.
Jaar KWH Jaar KWH
1928 24 1933 63
1929 31 1934 76
1930 43 1935 86
1931 51 1936 98
1932 56
Hoogste belasting in de centrale was:
in het jaar 1935 320 KW.
in het jaar 1936 340 KW.
De max. belasting van het eigen ver
bruik in de centrale was 10 K.W.
Duur van het maximum ten opzichte
van de:
opgewekte kwh: 2659 uren, in 1935 2567
uren.
verkochte kwh: 2400 uren, in 1935 2223
uren.
Door de tijdsomstandigheden neemt het
gebruik van electriciteit voor kookdoelein-
den in de huishouding langzaam toe.
Thans zijn 17 fornuizen aangesloten (12
in 1935) en kleine verwarmingsapparaten
komen ook meer in gebruik.
kou en Tientsin-Poekoe. Inderdaad, de
toekomst ziet er dreigend genoeg uit.
OORLOG IN DE PERS.
Tusschen Berlijn en Praag heerscht
weer eens een hevige persoorlog. De
oorzaak is het verbod van de Tsjechi
sche regeering aan de Sudeten-Duitsche
kinderen om gevolg te geven aan een
uitnoodiging, om zich naar een vacan-
tieverblijf in Duitschland te willen be
geven. Dit verbod van Praag berust op
de vrees, dat Duitschland dit uitstapje
tot propaganida-doeleinden zal uitbuiten
en deze vrees heeft inderdaad reden van
bestaan. Echter moet worden erkend, dat
de motiveering van het verbod kwetsend
en niet oprecht is geweest. Men grond
de het verbod n.l. op „gebrek aan Ie-»
vensmiddelen in Duitschland". Waar
schijnlijk zal dit overigens wéï het we
derwoord zijn aan de Duitsche bladen,
die beweerden, dat men die arme onder
voede Duitsche kindertjes uit Sudeten-
Duitschland nu eens hun buikjes vol zou
laten eten.
Helaas wordt door deze voortdurende
ruzie tusschen Berlijn en Praag de toe
stand ook in Midden-Europa steeds
meer gespannen en vandaar ook, dat er
aan deze op zichzelf niet zoo belang
rijke persoorlog in Londen en Parijs veel
aandacht wordt besteed.
AUTOBUSDIENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland.
Inl. Waco, Kanaalw. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.
