TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
t .;n in de ledematen?
AKKERTJES
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
REIST PER WACO
WOENSDAG 6 OCTOBER 1937
fflfflfflEEHHEIZSSEB U
s
UIT DE TEXELSCHE COU- ffl
ffl RANT No. 1, 15 SEPTEMBER ffi
ffi iss7. m
ffl ffl
Teneinde bij iedereen vrije toe- ffi
gang te verkrijgen, zal onze Cou- ffl
ig rant zich houden buiten alle partij- ffl
f§ schappen en zich bepalen tot het a
[g meedeelen van hetgeen in onze
gj omgeving voorvalt en der vermei- ffl
•g ding waardig is. Ons blaadje fg
fg vinde in iedere woning op Texel tg
ig een plaats en worde een middel fg
fg van gemeenschap tusschen ver- fg
fg schillende personen en voor allen fg
fg een bron om bekend te worden fg
fg met hetgeen op ons eiland, plaats fg
fg vindt, in één woord: het worde Eg
fg de vraagbaak voor allen, dieniet fg
fg onverschillig zijn voor hetgeen fg
fg op Texels bodem voorvalt. Eg
ii m
V.
Eindelijk hadden we dus onze eerste
leeuwen gezien. Enhet leek wel, of
nu het ijs gebroken was, want nauwelijks'
15 mijlen verder ontdekten we weer een
heele familie. Twee mannetjes en vier
wijfjes, nog geen 10 pas van de weg. Ze
lagen heerlijk in het zonnetje, weggedo-'
ken in het struikgewas. Ik vermoed, dat
er nog meer bij gelegen hebben, maan
Speers voelde er weinig voor om even uit
de auto te stappen, een foto te maken en
ze te tellen. Even later weer een kolos
sale leeuw, die zelfbewust als een brand-1
weerauto, welke het recht heeft onver
wacht de hoofdweg over te steken, ons,
passeerde. Deze dag was dus weer goed.
leder, die we nu ontmoetten, riep: „Li-
ons on this road". (Op deze weg leeu-i
wen.) Allemaal verheugde gezichten, want
om de Koning der Dieren trekt men toch
het meest naai dit dierenrijk.
De stemming 's avonds in het Lower-
Sabiekamp, was, waarschijnlijk om de vele
leeuwen, die deze dag gezien waren,
uitstekend. De nieuwe dag was onze eerste
rit naar de krokodillenbrug. Niet zoozeer
om de krokodillen, maar „ons kos was
klaar geraak". Deze dag slaagde alleen
schitterend wat de kos betrof, want de
heele dag zagen we geen stuk wild, wat,
ik toeschrijf aan de koude wind en de,
bewolkte hemel. Zon is toch maar alles,;
ook in het dierenrijk.
Zoo trokken we van kamp tot kamp.
Steeds werd onze „dierenverzameling"
grooter. Zoo hadden we o.m. het geluk 'n
paar maal een heel biezonder soort te
zien ,n.l. tijgerkatten. Zij zijn iets kleiner1
dan een tijger en zoeTen "hoofdzakelijk,
's nacht hun prooi. Een verrassing w(as>
een troep van niet minder dan 50—60 ze
bra's. Een geweldig interessant gezicht.
Zachtjesaan kwamen we nu in het zuide
lijk deel van de tuin. Ook hier troffen we
weer zoo'n schitterend kamp aan, Marman
lena geheeten. Dit kamp ligt aan 3e voef
van de befaamde Drakenbergen, de
mooiste of liever de machtigste van Zuid-
Afrika. Nog nimmer zag ik zulke hooge
toppen. Een welkome afwisseling in da
vlakke velden van Transvaal. Wel werdi
het merkbaar kouder en „dat is ons glad
nie meer gewend nie". In een klein ri
viertje „rusten" nog weer een klompie
nijlpaarden. Deze heeren houden er niet
van, om zich druk te maken. De apert
brachten het er weer beter af, die wij in1
een bocht van de weg onverwachts ver-,
rasten. Een overhaaste vlucht was het ge
volg, waarbij het reuze-leuk was om te
zien, hoe de jongen op pa's of ma's rug
sprongen en zich zoo in veiligheid lieten
brengen. Jammer, dat ze, in tegenstelling
met de andere dieren, zoo schuw zijn. i
(W9rdt vervolgd.)
TEXELS POLDERLAND
VOORHEEN EN THANS
HET OUDE TEXEL.
Het oude Texel bestond uit 28 polders,
die thans met elkander en met de Qrio
en het Noorden vereenigd, één waterschap
uitmaken, bekend als dat der Dertig Pol
ders. Drooggemaakte meren of plassen
kent ons eiland niet. De landaanwinning
en de vergrooting van het eiland hebbei»
uitsluitend plaats gehad door aanstuiving)
aan de West- en Zuidzijde en door bedij
king aan de Oost- en Noordzijde. Tegen
woordig zijn al die bedijkte gronden, zoo
als we weten, door zeedijken tegen de
hooge vloeden beschermd, zoodat er geen
omkade buitenpolders gevonden worden.
De oudste bedijkingen, waardoor het
eiland vergroot is, zijn die van het Wee-<
zenspijk, de Qrie, de Kuil, het Hoorn
der-Nieuwland, het Burger-Nieuwland en
Waal en Burg.
DE ZANDDIJK VAN 1629-1630.
Een aanleiding tot belangrijker ver
grooting is de zanddijk geweest, waar
mede de Staten in 1629 en 1630 het
oude Texel met het ten N.O. gelegen'
eilandje Eierland hebben doen vereeni-
1
NIEUWS.
De K.L.M.-directie deelt ons mee,
dat de zestigdaagsche retours, die aan
vankelijk zouden vervallen, zullen worden
gehandhaafd.
S.V. TEXEL.
Uitslagen van Zondag: Alkm. Boys
Texel 3—0; Texel 2—Watervogels 2 4
1HRC 8—Texel 3 2-7.
Zoo moeten we, tot onze spijt,» op
nieuw een verloren wedstrijd noteeren
met een uitslag 30, die weer niet de
juiste verhoudirfg weergeeft. Ook nu mo
gen we vaststellen, dat het geluk tegerj
ons was. T. 1 heeft zoo goed partij ge
geven, dat na een uur spelen de stand
nog steeds 10 was en menigmaal heeft'
de A-keeper het zeer moeilijk gehad. A.
maakte na 10 mnt. reeds een punt. Jam
mer, dat onze voorhoede in haar geheel
te weinig gebruik maakte van een fout,
van de A-keeper, die meermalen de bal
liet vallen. A. beschikt over een goed elf
tal, maar kon eerst in haar spel komen,
toen het 2—0 werd uit een voorzet van
rechts waaruit Mulders in eens doelpunt
te. Joop Dukers was reeds uitgeloopen.
Dit uitloopen zou niet geschied zijn, als
Mulders zichtbaar zou zijn geweest voor
Dukers. Ons elftal heeft ook in Alkmaar
een goede indruk gemaakt. Onze;
speelwijze vond een gunstig oordeel.
Over het algemeen was men van meening,
dat ons spel beter is geworden.
Volgens afspraak werd aangevangen
met een teruggetrokken spil, waarbij de
binnenspelers de plaats van spil in het
middenveld zouden aanvullen. Dit is ver
dedigend gelukt. Menige aanval werd
zoo gesmoord, terwijl de T-aanvallen,
goed opgebouwd, alleen door een niet
fijn genoeg afwerken en niet voldoende
zuiverheid, veelal konden worden afge
slagen. Wel hebben we nu dus ons sy
steem, ingestudeerd, nu nog dit afwerken.,
We misten D.Zuidewind, ook de le res.
was verhinderd. Jac. Helsloot viel in,
die op een uitstekende wedstrijd terug kan
zien. H. Neijens bezette nu de rechtsback
plaats en heeft een prima wedstrijd ge
speeld, evenals N.de Graaf, die meer te
ruggetrokken bleef, maar juist daardoor
het elftal uitstekende diensten bewees.
De geheele le helft, na een kort over
wicht van A., domineerde T. Dikwijls
wisten P. Neijens of de vleugelspelers;
goed door te breken. P. Neijens heeft de
middenvoorpl. goed bezet, zijn openen en
doorloopen waren zeer kansvol. Ook de
overige spelers wisten zich behoorlijk aan
te sluiten, terwijl de geest tot het laatste;
oogenblik, goed bleef.
Om ruim half 3 trapt T. af. Oom
tracht door te breken, wat mislukt. Een'
zeer snelle A-aanval volgt, A. krijgt een:
vrije schop, welke wordt afgeslagen. T.
pakt beter aan, maar kan niet verhinde
ren, dat A. een corner forceert, welke
mooi voor het doel geplaatst, uitstekend'
wordt gehouden, A. komt terug met een
hooge voorzet, welke door Dukers hoog;
uit de lucht wordt gegrepen. Na het weg-1
werken komt de bal bij Gom, die even
terug speelt, waarna hij de bal weer
tracht te bemachtigen: Vrije schop. Dezo
gaat hoog over. Dan probeert T. een goe
de aanval, maar nog is A. weer te sterk»
T. geeft nogal eens een corner cadeau;
deze worden meestal overgekopt. Dan
zien we goed samenspel van Gom naar'.
Maarten, vandaar naar Henk Ran. Een
goede voorzet volgt en met de grootste,
moeite weet A. erger te voorkomen door
corner te maken. Deze wordt afgeslagen.
De bal komt bij de A-linksbuiten, die
ineens doorplaatst naar zijn rechtervleu-
VOORHEEN EN THANS.
gen. Aan weerszijden van die dijk is
veel land gewonnen. Aan de Westzijde
is het strand breeder geworden en zijn-
duinen aangestoven. Aan de Oostzijde
hebben zich schorgronden gevormd, die
in de vorige eeuw zoodanige uitgebreid
heid verkregen, dat in 1835 daarvan een
oppervlakte van meer dan 3300 H.A.
kon worden ingedijkt, terwijl na die tijd
nog buiten deze polder Eierland, twee
nieuwe polders, de Eendracht en de Vol
harding zijn tot stand gebracht, en later
een groote inham tusschen de polder
Oosterend en Eierland, het Noorden ge
naamd, is ingedijkt.
DE PRINS HENDRIK POLDER.
De eenige bedijking van belang, die in
de twee eeuwen tusschen het aanleggen
van de Zanddijk en de indijking van Eier
land is beproefd, is die van de Hoorn
en Burgpolder geweest, die, krachtens
octrooi van 1768 ondernomen, tot 1796
heeft stand gehouden. Toen echter in
laatstgemeld jaar de dijk was doorgebro
ken, hebben de gronden na die tijd weer
met de zee gemeen gelegen. In 1846 en
1847 zijn dezelfde gronden opnieuw bin
nen een dijk besloten. Zij vormen thans
de Prins Hendrikpolder.
2
gel, waar Arie goed naar Dukers terug
speelt. Het gevaar is dan gekeerd. Op
nieuw wordt een voorzet afgeslagen. Er,
volgt plotseling een tamelijk ver laag.
schot van rechts, dat via Dukers doel
treft' 10. Er is dan 15 min. gespeeld.
Na een vrije schop plaatst N. de Gnaaf
door naar P. Neijens, die zich goed vrij:
maakt en een hard schot lost dat met
moeite tot corner wordt gewerkt. Deze
komt mooi voor het doel Er wordt nog
maals voor geplaatst, waarna Henk in 't
zijnet schiet. A. loopt nogal eens in de
buitenspelval. Na een pass van Henk!
naar Maarten geeft deze plotseling een
mooi schot, dat met geluk gehouden
wordt. Weer wordt onze voorhoede opge
stuwd, half linie en achterhoede sluiten
goed aan en T. wordt sterker. Prachtig
is P.Neijens doorgebroken. Hij zal de
uitgeloopen keeper passeeren, maar deze
houdt vallende P.'s been vast, wat de>
scheidsrechter niet bestraft. A. strandt
weer op buitenspel. Goed samenspel vair
A., het schot gaat over ons doel. T. val t
aan, een hooge bal tracht de A-keeper
te vangen, hij laat deze echter vallen en
er is niemand bij om deze kans te benut
ten. P.Neijens weet het spel goed te ver
deden. Na een opbrengen van Henk,
wordt een ineens ingeschoten voorzet ge
houden. Enkele A-aanvallen worden af
geslagen, waarbij Herman eenmaal mooi
rodt. Bij een vrije schop laat de keeper de
bal vallen, maar er is niemand bij. Een
doorbraak van de A-midvoor wordt door
Niek's hinderen naast gewerkt. Een
goede A-voorzet wordt door Niek onder
broken, maar toch meteen in de beneden
hoek geschoten, waar Dukers zich fraai
op de bal werpt. Rust: 10 voor A.
Die scheuten in Uw schouder, in
Uw arm of been, neem daarvoor
nu eens wal van die wondervolle
TEXELS POLDERLAND
AKKER.CACHETS
T. pakt in de 2e helft vol goede moed
aan, Henk gaat langs de lijn, zet goed!
voor, P. Neijens vangt op en schiet naast.,
T. strandt op buitenspel. Henk en Piet
spelen goed samen. Gomert schiet na,
kort samenspel precies naast. A. krijgt,
een vrije schop; wordt corner, gaat ach
ter, Herman houdt een nieuwe aanvai
samen met Niek en Kobus, terwijl Dukers
eveneens redt, maar dan maakt Mulders»
zich vrij, sticht verwarring door een
mooie voorzet, welke met moeite wordl
weggekopt. Weer geeft Mulders een goed-?
kans. T. valt nu keer op keer goed aan,
maar de achterhoede stelt zich goed op
en speelt keurig samen. Toch weet Gom;
uit een voorzet een hard schot juist over
te plaatsen. Dan gaat Mulders midvoor
spelen, geeft naar de vrijstaande rechts
buiten, wiens voorzet mooi wordt inge-
plaatst: 0—2. Texel speelt niet ontmoe
digd verder en weet nog eenige malen
heel gevaarlijk te worden. Zelfs weet P.N.
de keeper de bal te ontfutselen, maar
zwaar gehinderd, gaat deze juist naast 't
leege doel. Goed samenspelend gaan P.
N., Maarten en P. Kikkert er vandoor,
maar zonder succes. Dukers redt door
goed uitloopen. T. boft als een vooiz.ef
van dichtbij over wordt geschoten. Nadat
we Dukers mooi zien redden, kopt de
rechtsbinnen van A een voorzet van links
in: 30. P. Kikkert krijgt dan nog een
kans, maar wordt gemangeld, wat niet
door scheidsr- Crabbendam, die overigens
goede leidde, wordt bestraft. Dan is het
einde daar.
- D.D.
(Zie ook elders in dit nummer)
ONZE DUINEN.
De duinen van Texel worden door het
Rijk beheerd en onderhouden.
De breedte is zeer verschillend; de
grootste breedte, W.N.W. van Den Burg,
is met de erin gelegen valleien en vlak
ken met welker afwatering in 1880
door het graven van slootcn is aangevani
gen bedraagt ongeveer 2300 M.. Bij het
dorp De Koog is de breedte nog geen
300 M. De hoogste duimen zijn liet
Loodsmansduin, de Zetingsnol en de Fon
teinsnol, maar ook de Kooger en een
deel der Eierlandsche duinen zijn vrij'
hoog. Ook de Zanddijk, tusschen Ue
Eierlandsche en de Koogerduinen en stick-
kende langis de Noorawestzijde van de
in 1834 en 1835 bedijkte polder Eierland,
is tot een aanzienlijke hoogte opgestoven.
Al deze duinen, die aan de Staat toebe-
liooren, kwamen krachtens K.B. van 17
Dee. 1819 in beheer, onderhoud en genot
bij de provincie, doch werden tengevolgq
van het K.B. van 27 Mei 1S76, op 1
Aug. 1876 werder door het Rijk terug
genomen. Ze zijn hier meerendecls met
helm begroeid. Aan het Noordeinde en het
Zuidcinde van Eierland ligt nog een wei
nig duin, dat aan die polder in eigendom!
behoort.
(Wordt vervolgd.)
3
LAGE PREMIE.
SPOEDIGE OVERNAME.
DIRECTE AFWIKKELING.
Een prachtig getuigschrift voor de
Ondcrl. Rundveeverz. „Texel" en voor de
Onderlinge Pa arden verzieke ring D.E.L.
H.F1. Veehouders! wordt allen lid!
UITSLAG AANBESTEDING.
Door B. en W. werd aanbesteed de le
vering van brandstoffen voor de ge»
meentegebouwen gedurende 1937—1938.,
De leverantie werd ojigedragen aan de
heeren J.C.Rab, Den Burg, en P.Vos,
Oudeschild, laagste inschrijvers.
GEMEENTE TEXEL
De Burgemeester van Texel brengt ter
openbare kennis, dat door den Minister!
van Defensie, bij beschikking van 29 Sep
tember 1937, VIIe Afdeeling no. 449 V,
aan Wieger Bernardus, dienstplichtige der
lichting 1938 uit deze gemeente, in
gaande 4 October 1937 voor een jaar vrij
stelling van den dienstplicht is verleend
wegens kostwinnerschap.
Mede, dat door den Minister van De
fensie, bij beschikking van 25 September
1937, VIle Afdeeling no. 267 V, aan Fre-
derik Hendrik Spigt, dienstplichtige der
lichting 1938 uit deze gemeente, ingaan
de 2 October 1937 voor een jaar vrijstel
ling van den dienstplicht is verleend we
gens kostwinnerschap.
Tegen deze vrijstellingen kan uiterlijk
den tienden dag na den dag van dezq
bekendmaking in beroep worden gekomen
door:
a. den ingeschrevene, wien de uit
spraak geldt, of door diens wettigen ver
tegenwoordiger;
b. elk der overige voor deze gemeente
voor dezelfde lichting ingeschreven per
sonen of diens wettigen vertegenwoordi
ger.
Het verzoekschrift, waarbij beroep wordt
ingesteld, moet met redenen omkleed zijn.
Het behoeft niet gezegeld te zijn. Hel
moet worden ingediend bij den Burge
meester ter secretarie van deze gemeente.
De Burgemeester zorgt voor de doorzen
ding van het verzoekschrift aan de Ko
ningin, die op het beroep beslist, na ad
vies van den Raad van State, afdeeling
voor de geschillen van bestuur.
Texel, 5 October 1937.
De Burgemeester voornoemd,
KAMP.
AUTOBUSDIENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland.
Inl. Waco, Kanaalw. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.
HOE LAAT
STOOMBOOTDIENST
TEXEL-DEN HELDER v.v
Op werkdagen:
Van Texel: 5.50; 7.50; 11.20; 2.35; 5.35
Van Den Helder: 6.50; 10.-; 12.20; 4.20;
6.55.
Op Zon- en Feestdagen:
Van Texel: 7.30; 11.20; 5.20.
Van Den Helder: 9,00; 12.20; 6.30.
SPORT OP TEXEL
II!
Volgens recept van Apotheker Dumont
DIENSTPLICHT