Oudeschild, uit de lucht bekeken.
TEXELSCHE COURANT
DERDE BLAD.
Texelsohe Berichten
Zaterdag 16 October 1937
m tfl
VEREEN. OUD-LEERLINGEN
LAGERE LANDBOUWSCHOOL.
PR A AT A VOND.
Dinsdag heeft de vereen, van oud-leer
lingen van de Lagere Landbouwschool
haar eerste praat-avond van dit seizoen,
gehouden. De vrij druk bezochte bijeen-.
I komst werd geopend door de voorz., de
I heer Kikkert, die allen hartelijk welkom*
heette, speciaal de sprekers van deze
avond, burgemeester Kamp en K. Lap Pz.
I KOLONISATIE
IN DE WIER1NGERMEER
De Burgemeester had tot onderwerp
gekozen: Kolonisatie in de Wieringermeer.
Het is mij in tweeërlei opzicht een ge
noegen hier te vertellen van de Wieringer
meer, zoo vino Mr. Kamp aan. In de
eerste plaats Tien ik als burgemeesten
verheugd kennis te maken met de jongerci
landbouwersgeneratie en in de 2e plaats
omdat de Wieringermeer een landstreek
is, waar ik met zooveel genoegen Tieb
gewerkt. Ik zal eenige deelen voorlezen
uit mijn boek Zuiderzee-land, dat ik met
Paschen van dit jaar heb* voltooid. De
opdracht van de uitgever was, aldus spr.,
een volksboek te schrijven, een populair
boek, dat iedereen kan begrijpen. Als
een boek een volksboek wil worden, moeJ
ten de uitgevers echter zorgen, dat de
prijs zoodanig is, dat deze binnen ieders
bereik valt. Een prijs van f5.90 is dil
helaas niet. Dit is zeer jammer. Ik bied!
daarom dit boek aan voor het school-,
archief of -bibliotheek, opdat het doo-
ieder geraadpleegd kan worden.
Men heeft mij wel eens gevraagd: had
men niet alleen de Wieringermeer kun
nen droogleggen, zonder de kosten van de
afsluitdijk te maken. Dit had zeker ge
kund, maar dan had men niet het enorme,
voordeel gehad een zcetwatermeer in het
midden van ons land te hebben. De kos
ten van de afsluitdijk zijn wel zeergroot
geweest, maar een zoetwatermeer is zeer
belangrijk voor de omliggende landerijen,
als reservoir met drinkwater voor die-:
ren, maar ook voor menschen. Langza
merhand zullen we zien, dat de omlig
gende steden haar drinkwater uit het
IJsselmeer zullen halen. Texel ligt helaas
te ver van dit meer verwijderd. Voor 'rv
waterleiding, die Texel eens hoopt te
krijgen en waarschijnlijk zélfs in een
niet zoo verre toekomst, moet het water
uit de duinen worden betrokken. Nog
eenige voordeelen van die afsluitdijk zijn:
geen overstroomingsgevaar en een snel
ler en beter verkeer tusschen Friesland'
en Holland.
Van de luchtopnamen, welke de K. L.M. op ons verzoek van ons eiland
vervaardigde, is die van Oudeschild zeker een der best geslaagde. Wat geeft ze
een goed beeld van de haven en van de ligging van het dorp. Duidelijk ook
teekenen zich de perceelen land tusschen' Oudeschild en Brakenstein af. Voor het
T.E.S.O.-gebouw wacht de autobus en daarnaast een reeks auto's de aankomst
van de boot af, onze trotsche „Dokter Wagemaker", die van de hoogte, waarop
wij vlogen, maar een miniatuur-bootje was. De beide kerken, de school, de
molen, de misthoorn, het havenkantoor, de scheepshelling bij aandachtige be
schouwing kunt u dit alles en nog veel meer op deze K.L.M.-foto ontdekken
We brengen in herinnering, dat wij 22 diverse luchtopnamen van Texel lieten,
vervaardigen op prentbriefkaartformaat., Toezending geschiedt na ontvangst van
f 1.10 (giro 652.) j
De landwinst, die de droogmaking der
Zuiderzee geeft, is 220 duizend H.A..
(Texel is 18 duizend H.A. groot). Die
Wieringermeer gaf een landwinst van 20
duizend H.A. Is dit land noodig? Zeer ze
ker. Men heeft uitgerekend, ihoeveel
bouwland en weiland verloren ging, ten-,
gevolge van de uitbreiding der steden,,
verbreeding der wegen, het graven van
kanalen, enz. Van 19121922 bedroegl
dit 24 duizend H.A.
De drooglegging der Zuiderzee ver
rijkt ons land met tien pet. bebouwbare!
grond. In de tijd van acht maanden is de
Wieringermeer drooggemalen. Bij de
Haarlemmermeer heeft men er indertijd
'4 jaar overgedaan. Na de drooglegging
zijn de gronden natuurlijk zout, maar men
heeft geleerd, dat men zilte gronden het
best aan zichzelf kan overlaten. Er moet,
wel gedraineerd worden, maar daarnd
kan men toch rustig het regenwater het
zout laten verdrijven.
De verkaveling heeft geleid tot kavels
van 20 H.A. Dit leek het meest geschikt
Doch het boerenbedrijf blijkt thans lie
ver kavels te hebben van 25 H.A., welke
men in de NO. polder dan ook prompt
maakt.
Het land moest natuurlijk in cultuur
worden gebracht, Daarom werden be
drijfsleiders aangesteld, die ieder 300 H.A.
kregen om te ontginnen. Deze bedrijfslei
ders hadden de voorkeur bij het uitgeven,
van boerderijen. Welk een invloed de
nieuwe polder had, bleek wel uit liet
feit, dat toen voor de eerste maal 67
boerderijen in pacht werd gegeven, de
pacht in Friesland zeer daalde. Spr. ver
telde er dadelijk bij, dat andere mciu
schen hem vertelden, dat dit onmogelijk1
was, doch indertijd ging dit verhaal als
een loopend vuurtje door de nieuwe pol
der.
Spr. las hierna een stuk uit zijn boek
voor over de eerste inzaai in de Wierin-
germeerpolder. Vervolgens eenige andere
stukken over het oogsten en het bou
wen in de Wieringermeerpolder.
VENNOOTSCHAPPEN
EN COÖPERATIES
De heer K. Lap Pz. hield vervolgens 'n
inleiding over: Vennootschapvorming en
coöperaties.
Er zijn drie soorten van vennootschap
pen. De vennootschap onder firma, dat is
die vennootschap, welke twee of ineei;
personen aangaan, teneinde onder ge
meenschappelijke naam een firma te stich
ten. De vennooten zijn met hun geheele
inkomsten aansprakelijk. Gaat de firma
failliet, dan gaan tegelijkertijd ook de
vennooten failliet.
Een commanditaire vennootschap is een
vennootschap, die bestaat uit eenige per-/
sonen als werkende vennboten en een ot
meer geldschieters als stille vennooten. De
werkende ot commanditaire vennooten
zijn met hun geheele vermogen aanspra
kelijk, de stille vennooten alleen voor het
door hen ingebrachte kapitaal.
De derde soort is de Naamlooze Ven-,
nootschap, de N.V. Deze vorm van ven
nootschap komt het meest voor. Ieder!
der vennooten is slechts aansprakelijk:
voor het door hem ingebrachte kapitaal
Het maatschappelijk kapitaal is verdeeld
in aandeelen. De vennooten moeten vood
minstens een vijfde deel in dit maatschap
pelijk kapitaal deelnemen
De coöperatie is in alle deelen der sa
menleving bekend. We kennen coöperatie
ve credietvereenigingen, -productieveree-
nigingen, -zuivelfabrieken, -aardappel
meelfabrieken. De coöperaties werken met
veranderlijk kapitaal. Ieder lid is gerech
tigd uit te treden.
We onderscheiden drie soorten van coö
peraties: die, achter de naam van welke'
staat: W.A. Dit beteekent: Wettelijke
aansprakelijkheid. De leden zijn dan aan
sprakelijk voor het tekort.
Staat er U.A. achter de naam, dan be
teekent dit. uitgesloten aansprakelijkheid.,
De leden zijn dan voor het bedrag van
hun inleg verantwoordelijk.
Wanneer er G.A. achter de naam staat,
beteekent dit, dat de leden voor een ze
ker bedrag boven hun inleggeld veranti
woordelijk zijn.
Het coöperatieve stelsel heeft vooral
onder de boerenstand een groote vluchfi
genomen. Voordeelen noemt spreker dat
onnoodige tusschenpersonen worden uit
geschakeld; waardoor de aankoopprijzen
lager kunnen zijn. Voor de middenstand
is de coöperatie echter een groot gevaar.
Op de nadeelen wenschte spr. echter
niet verder in te gaan.
De heer Van den Ban deelde nog iets1
mee over moderne methoden voor grond
onderzoek en toonde een zeer eenvoudige!
vinding, waarmee in weinig tijd de zuur
graad van de bodem kan worden bepaald;
Tenslotte vertelde spr. over de verge-
lingsziekte bij bieten. Deze ziekte wordt
door de bladluis overgebracht en wor'ctt
veroorzaakt door een virus. De bestrij
ding moet geschieden door de stekbieten,
- die de vergelingsziekte hebben uit
te selecteeren om zoo de gezonde planten-
over te houden.. Dat de vergelingsziekte
zeer schadelijk is, blijkt wel uit het feit
dat opbrengstvermindering van tien pet.
geeii zeldzaamheid is.
DE EXCURSIE moet wegens onvo,"
doende deelneming voorloopig uitgesteld.
Het Bestuur zal nader overwegen, wat
te doen staat. I n ieder geval wordt de ex
cursie niet van het programma afgevoerd.
H.
Diagramstand: Wit Kd8, Dg4, Pd7 en
een pion op h5. Zwart Kf7 en een Paard,
op Ii8, wit speelt en dwingt in twed
zetten mat af.
(Oplossing volgt.)
OPLOSSING LAATSTE PROBLEEM.
Wit: Kg2, Lg7, Pe3, en f5, pi a4, f2,
g4 en h4.
Zwart: Kf4, Taö, pi e4.
Mat in drie zetten.
1. Ld4 dreigt 2. Pg3
Ta42. I>e7.
Td6 2. Pe7.
Thö 2. Pg7.
imnilllll VOOR ONZE DAMMERS.
LEERZAAM EINDSPEL.
1 2 3 4 5
Wit wint hier door 436 en verhindert
dan 37—42 met 49—43 en 36—47, het,
klassieke klem-zet-motief. Na 436 moet
zwart dus offeren en wel door 3944; wit
slaat 49:40 en zwart speelt 3742. Wit
dwingt hem nu met 36—47 tot damhalem
op 48, waarna volgt 40—34 en wit wint..
OPLOSSING LAATSTE PROBLEEM.
Diagram-stand: zw. 10 sch. op 6, 8, 10,
12, 13, 18, 20, 28, 32, 36 en 1 dam op 25u
Wit 11 sch. op 16, 19, 21, 30, 34, 35, 37,
41, 44, 47, 48
Wit speelt 47—42, 48—43, 16—11, 11:4,
4:20.
||||||niiii:iiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiajM
RIJA1ELARIJTJE.
iitiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiriiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii||||||
HU1B DE RIJMELAAR.
Verzet u tegen het begin, want g)
[f] de dwaasheid van het kind wordt gji
EB de ondeugd vau de jongeling en gj
EB de misdaad van de man. M>j
EB Orison Swett Marden.
00 BB
fflffiBSffiffllfiffifflfflffl y fflfflffifflfflfflffifflEBEB
VOOR ONZE SCHAKERS.
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
NIEUW PROBLEEM.
DAAR ZIT MUZIEK IN....
Dan zal er de klaroenstoot zijn.
Het heugelijk signaal,
I Dat eindelijk de inzaam'ling
Begint op groote schaal.
Dan zwaait de fiere dirigent
Zijn stok weer door de lucht,
En maakt Wout op de groote trom
Een denderend gerucht.
Dan komt een reuze-auto voor,
Daar gaan de gaven in,
En dat begrijpt u zeker wel,
Hoe ineerv hoe beter zin.
Och zeg mij, welke dorpeling
Geeft niet met groote vreugd
Zijn gave aan Excelsior,
Die ons zoo vaak verheugt?
Toch altijd kwam zij haren naam
Met groote eere na,
Helpt allen mee, opdat 't voortaan
Ook weer „steeds hooger" ga.
Want instrumenten, weet u wel,
Dat is een eerste eisch,
Dus daarom moet er aangepakt
Stelt gij een prijs op prijs.
Excelsior, succes vandaag,
Oost'renders, weest paraat.
Hebt gij iets met Excelsior op
Toont het dan met de daad!
Vanavond blaast" Excelsior
Met ongekend geluid.
Dan blaast en slaat en trommelt ze
Een elk zijn woning uit.
