JPeven.
Oe Hieuwe Texelsche Courant
"y&ERT
No. 5217 51ste Jaargang Woensdag 29 Dec. 1937 Q
EERSTE BLAD.
REIST PER WACO
VAN OVER DE GRENS.
EEN TERUGBLIK.
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCH E COU RANT
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
HOOGWATER ter reede van "Texel v.m
(nam. ongeveer y» uur later.)
3! 12 3 4 5 6 Jan
7,51 8.34 9.02 9,37 1\11 '0,45 11,18
LICHT OP
RI|W1ELEN en RIITUIGEN 4 24
AUTOBUSDIENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland,
lnl. Waco, Kanaalw. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.
Het jaar 1937 heeft de wereld nog met
de rust en de vrede gebracht, die zij
toch zoo noodig heeft. Integendeel
Wij mogen ons reeds gelukkig achten,
dat de oorlogsbrand, die in Oost en West
woedt, zich niet heeft uitgebreid tot een
wereldbrand. Toch, al wil men het nieuwe
jaar niet met pessimisme tegemoet tre
den hoopvol zijn de vooruitzichten niet
Wij laten hieronder een kort overzicht
volgen van de voornaamste gebeurtenissen
welke in de verschillende landen plaats
hadden
VEREEN. STATEN.
Belangrijke gebeurtenissen op politiek
gebied vielen in Amerika niet voor, uitge
zonderd dan het „Panay"-incident, dat
groote ontstemming tegen Japan heeft ge
wekt en waarover ongetwijfeld het laat
ste woord nog niet is gesproken. In de
loop van het jaar leed President Roosevelt
een nederlaag inzake de hervorming van
het Hooggerechtshof. Dit verhindert even
wel niet, dat hij zich nog steeds in een
groote populariteit verheugt. Voor natuur
rampen is Amerika evenwel niet gespaard
gebleven een deel van het uitgebreide
gebied werd geteisterd door hevige over
stroomingen, die tallooze menschenlevens
eischten en enorme schade veroorzaakten
Op economisch gebied valt melding te
maken van een aantal „sitdown"-stakin-
gen, welke een groot deel van de industrie,
tijdelijk desorganiseerden en het zaken
leven eveneens op groote schade kwatr<
te staan.
ENGELAND.
Een van de meest op de voorgrond tre
dende gebeurtenissen, met welke het gan
sche Engelsche volk meeleefde, was de
kroning, in Mei, van Koning George VI,
die in de plaats trad van zijn broeder
Eduard VIII, wiens geruchtmakende troon
afstand in Dec. 1936 nog versch in het,
geheugen ligt. Het land verloor twee
staatslieden van de eerste rang, zij het
dan van verschillende richting: Sir Austen
Chamberlain en Ramsav MacDonald. Een
staatsman van even groote bekendheid,
doch van minder groot kaliber, verdween
eveneens van het tooneel, door zich uit de
politiek terug te trekken, n.l. Stanley
Baldwin, die' als minister-president werd:
opgevolgd door Neville Chamberlain.
Engeland zag zich verschillende malen
voor netelige problemen geplaatst, ver
oorzaakt door de burgeroorlog in Spanje/
waarvoor niet altijd een even gelukkige
oplossing werd gevonden. Het speelde
een eerste rol bij de herhaalde pogingen,
om non-interventie van andere staten te
bevorderen, daarbij krachtig geholpen
door Frankrijk, met welk laatste land het
op politiek terrein zeer nauw blijft sa
menwerken. Het plan tot verdeeling
van Palestina veroorzaakte groote moei
lijkheden, daar zoowel de Joden als da
Arabieren zich er tegen verzetten. Dit ver
zet heeft een terreur in het leven geroe-
pen, welke door de Engelschen met.
kracht van wapenen werd onderdrukt.
FRANKRIJK.
Het glanspunt van 1937 (maar dan ook
het écnige) wordt gevormd door de ten
toonstelling te Parijs, welke millioenen
bezoekers uit binnen- en buitenland trok.
Gelukkig degenen, die in de stilte
van uiterlijke kalmte en inwendige ge
moedsrust kunnen arbeiden aan hun
bestaan. De meesten onzer moeten
staan te midden van 't gedaver van
het volle leven en in de hurrie van
een jacht naar nieuwe mogelijkheden.
Maar ook dit heeft zijn bekoring en
niet straffeloos plaatsen wij ons bui
ten dat volle leven, wanneer onze
taak er midden in is. De stilte, zon
der welke wij niet kunnen, vinden
we dan in onszelf, in een kalm ge
moed. En in die innerlijke stilte put
ten we de kracht voor de door veel
gerucht omgeven strijd van alle dag.
Midden in het volle leven moeten we
staan, om 't volle leven van onze tijd
te begrijpen en er vat op te krijgen
ten goede. Wie zich afzijdig houdt
zonder noodzaak, laat een der midde
len schieten om de wereld beter te
maken. Met onze zuivere principes
en vooral met onze werken, met on
ze tot daden gekristalliseerde zede
lijke begrippen, dienen we midden in
het volle leven te staan hopelijk
tot hou-vast voor anderen.
Overigens verkeerde en verkeert het land!
nog in groote financieele moeilijkheden.
De regeering-Blum moest tenslotte wij
ken voor de groeiende oppositie en werd
vervangen door het Kabinet-Chautemps.
Het Volksfront bleef behouden maar ten
koste van de franc, die aanmerkelijk
zakte Dc door het bewind gevolgde
economische politiek bleek noodlottig voor
het land. Handel en bedrijf ondervonden
groote hinder van de talrijke stakingen,
waarbij gewoonlijk de stakers de fabrie
ken bezetten en in hun houding werden
gestijfd door het lauwe optreden van de
autoriteiten Men. krijgt zeer sterk de in
druk, dat het land meer en meer een
speelbal wordt van de uiterste linksche
elementen, hoewel de laatste tijd eenige
matiging valt te constateeren. De in
voering van de 40-urige werkweek vond.
weinig instemming bij de werkgeverskrin
gen, die door loonsverhoogingen en ver
schillende sociale maatregelen reeds sterk
zijn getroffen. De Duitsch-ltaliaanschein
menging in Spanje, zag men uit de aard
der zaak met leede oogen, vanwaar de
nauwe samenwerking met Engeland om
de non-interventie te bereiken, echter zon
der resultaat. Groot opzien baarde het
ontdekken van een rechtsche organisatie,'
welke over een groote hoeveelheid wa
pens en ammunitie bleek te beschikken. In
verband met deze ontdekking werd een
groot aantal personen, waaronder zeer
vooraanstaande figuren, gearresteerd.
DU1TSCHLAND.
Het Derde Rijk deed ook in 1937 veel)
van zich spreken. In Januari werd de ver
houding tot Frankrijk critiek, tengevolgej
van werkelijke of vermeende plannen van
Duitschland tot indringing in Marokko.
Deze critiek werd spoedig opgelost door1
het vastberaden optreden van Frankrijk..
Daarop volgde het bombardeeren, door
Snaansche regceringsvliegtuigen, van de.
kruiser Deutschlaiul, als represaille bom
bardeerde een Duitsch eskader Almera
Later beweerde Du.tschland weer, dat dc
kruiser Leipzig in de Middell. Zee had
blootgestaan aan een mislukte torpedo-
aanval; bij gebrek aan bewijs liep dit ge
val evenwel met een sisser at. In Oos
tenrijk blijft het Duitsche nationaal-socia-
lisme de voelhorens uitsteken, doch klaar-/
blijkelijk met weinig succes. Met Tsje
choslowakije werd de toestand tamelijk
gespannen. Er heerschte ongerustheid
over de Fransche, Engelsche en Ameri-
kaansche bewapeningswedloop, 'die
Duitschland, door financieele uitputting,
niet kon volgen. De luchtvaart leed een
gevoelig verlies door de ondergang van
de „Hindenburg" in Amerika. De kerk
strijd nam voortdurend scherpere vor
men aan Dr Schacht werd ontheven van
zijn functie als minister van economische,
zaken; hij werd benoemd tot minister1
zonder portefeuille. Opzien baarde de ver
klaring van Duitschland, dat het de on
schendbaarheid van het Belgische grond
gebied waarborgde, onder voorbehoud dat
dit gebied niet door andere mogendheden-
als militair operatieterrein wordt gebe-,
zigd. Mussolini bracht een bezoek aan
Hitlei en werd uitbundig toegejubeld. Hij
legde de nadruk op de sterke band tus-
schen Italië en Duitschland en de betee-
kenis van de as RomeBerlijn.
ITALIË.
In het begin van 1937 kwam tusschen
Italië en Engeland een accoord tot stand,
een z.g. „gentlemen's agreement", be
treffende het waarborgen van eikaars
wederzijdschc belangen, in de Middell.
Zee, waaruit zou moeten blijken, dat
Italië geen plannen heeft met betrekking,
tot de Balearen, waarover telkens nieuwe
geruchten opduiken. Ten aanzien van het
vrijwilligersprobleem in Spanje schrikte
Italië er blijkbaar' nog steeds voor terug,
kleur te bekennen. Mussolini ijverde
opnieuw voor de vervulling van zijn
droom, een „bloc van vier" te vormen,
bestaande uit itajië, Duitschland, Frank
rijk en Engeland, dat echter weinig kans
heeft verwezenlijkt te worden. De vriend
schappelijke gevoelens voor Oostenrijk
Zjijn sterk verkoeld; ook met Frankrijk,
werd dc verhouding er niet beter op. Met
Zuid-Slavië daarentegen werd in Maart
een verdrag gesloten, dat betere betrek
kingen met dit land verzekert. In
Abessinië bleek nog lang niet overal
rust te heerschen; o.a. werd te A did if,
Abeba een aanslag gepleegd op de
sedert afgetreden - onderkoning Orazi
ani. De toestand der financiën moest
onbevredigd worden genoemd. Een ver
lies. niet alleen voor Italië, doch voor de.
geheeie wetenschap, was het overlijden
van Marconi, de uitvinder van de draad-
looze telegrafie. Met betrekkelijk wei
nig verwondering nam de wereld half
December kennis van Italië's uittreden
uit de Volkenbond, dit bracht weinig ver
an-dering in de bestaande toestand.
SPANJE.
Dit ongelukkige land heeft in het al
ge'oopen jaar de \erschrikking gekend van
de burgeroorlog, in weerwil van de ontel
bare commissies en conferenties om er
een einde aan te maken of wijziging ter,
goede in de toestand te brengen. Zoowel
aan de zijde van Franco als aan die van
de regeering bleven tallooze „vrijwilli
gers" strijden; zonder hen zou de strijd
vermoedelijk reeds lang zijn beslecht
Vooral van de zijde van Franco werd
weinig medewerking aangetroffen om zich
van deze buitenlandsche strijdkrachten te
ontdoen. Ter zee deden zich talrijke inci
denten voor, gevolgd door de gebruikc
lijke papieren protesten. Het feit, dat de
greote mogendheden niet één lijn trekken
en een vastberaden houding aannamen,
was oorzaak, dat dit euvel niet in de kiem
werd gesmoord. Nederland is bij deze
incidenten slechts in geringe mate be
trokken geweest, men weet, dat alle Ne
derlandsche koopvaardijschepen door een
onzer oorlogsbodems in de gevaarlijke
oorlogszone werden geconvoceerd, mits.
hun lading geen aanleiding geeft, con
vcoi te weigieren. Het heet, dat Franco
een groot offensief voorbereidt, dat de
beslissing zou moeten brengen. Inmid
dels traden de laatste tijd de regecrings-
troepen krachtig op.
JAPAN—CHINA.
In het begin van Juli deed zich een
Chineesch-Japansch incident voor, dat,
voor de Japanners aanleiding werd om
oin over te gaan tot een nieuwe inval
in China. Het punt van aanval was Sjang
hai. Evenals in Spanje heerscht in China
de oorlogstoestand, zonder dat formeel
de oorlog is verklaard. Tegen de verwach
ting in heeft China zich ditmaal krachtig
verzet tegen de Japanners, niet onwaar
schijnlijk in de hoop, dat een of meer
der Westersche mogendheden of de Vol
kenbond tusschenbeide zouden komen,
welke hoop evenwel niet is vervuld. Wèl
is in de meeste landen een beweging
gaande om Japansche goederen te boy
cotten. Meer en meer is gebleken, dat Ja
pan niet alleen zich wil nestelen in be
langrijke Chineesche gebieden, doch ook
- en misschien vooral de Europee-
sche en Amerikaansche handel in het
Oosten wil fnuiken. Zijn houding, vooral
tegenover Engeland en Amerika, bracht
dan ook in deze beide landen een heftige
ontstemming teweeg. Talrijke „indelen
ten" verwekten aanzienlijke wrijving;
vooral het in de grond boren van de ka
nonneerboot „Panay" heeft in Amerika
groote beroering tot gevolg gehad. Reeds
zijn Sjanghai en Nanking in handen ge
vallen van de Japanners, wier troepen
hun marsch voortzetten, hoewel de Chi-
neezen heldhaftige tegenstand bieden.
RUSLAND.
De gespannen toestand tusschen Rus
land en Japan bleef voortduren. Het anti
communistische verbond Duitschland
ItaliëJapan heeft er veel kwaad bloed,
gezet In juni bezetten Russische troepen
enkele in de Amoer gelegen eilanden en,
ontstond een gevaarlijk conflict met Ja
pan, dat evenwel uit de weg kon worden
geruimd. Talrijke andere kleinere inci
denten droegen niet bij tot verbetering
van de toestand. Japan's optreden in
"Al/tVf
China tenslotte werd door Rusland met
toenemende ontstemming gadegeslagen.
Van Japansche zijde werd herhaaldelijk
beweerd, dat China openlijk of in het
geheim door Rusland werd gesteund, of
zelfs, dat er een Chimeesch-Russisch
verbond bestond, wat intusschen niet te
bewijzen viel. Rusland's bewapening
ging in 1937 met reuzeschreden vooruit.
Met vaste hand bleef Stalin de teugels,
van het bewind in handen houden. Er
vonden verschillende „zuivcrings-actics"
plaats, waarbij vele hooggeplaatste amb
tenaren en militairen in ongenade vielen,
en onverbiddelijk werden terechtgesteld*
Naar het heette hadden zij zich schuldig!
gemaakt aan sabotage, spionnagc, land
verraad, enz. Zeer onlangs hadden de
algemeene verkiezingen plaats een
schijnvertooning, daar van stembusge
heim geen sprake was en slechts op door
de regeering gestelde candidaten mocht
worden „gestemd".
BELGIE.
Groote beroeringen heeft onze Zuide
lijke nabuui in het afgeloopen jaar niet
gekend. E>e Rexisten, die aanvankelijk een
zekere aanhang hadden verworven, zijn'
in de loop van het jaar geheel op 'de,
achtetgrond geraakt. Minister-president
Van Zeeland, een markante figuur onder
de Europeesche staatslieden, wiens be
wind ongetwijfeld sterk heeft bijgedra
gen tot de verhooging van het aanzien van
zijn layid hij ondernam o.a. een reis
naar Amerika ter bespreking van midde-
.len en mogelijkheden om de internatio-j
nale handel te doen herleven en monetairq
kwesties op te lossen gaf er de voor)»
keur aan, naar aanleiding van tegen hem,
ingebrachte beschuldigingen in verband met
zijn vroegere functie aan de Banc|ue Na
tionale ,dc koning het ontslag van zijn)
kabinet aan te bieden. De vorming vani
een nieuw kabinet ging met groote moei
lijkheden gepaard. Na verschillende po
gingen van andere formateurs slaagde de
minister van Staat Janson. Brussel be
leefde de vertooning van een negen-iino-
gendheden-conferent.e, welke zou trach
ten een oplossing t te vinden voor het
conflict tusschen Japan en China, doen,
op niets uitliep. Koning Leopold trok de
aandacht door zijn reizen naar Engeland
eensdeels ondernomen om besprekin
gen te voeren over een nieuw Westersch
pact, anderdeels, naar men beweert, met
het oog op een nieuw huwelijk.
OOSTENRIJK.
Het jaar 1937 kenmerkte zich voor
Oostenrijk door nationaal-socialistisdhe
woelingen, die echter geen ernstige karak
ter droegen. Voorts kwam de kwestie van
het herstel der Habsburgers weder op het;
tapijt, welke door Schussnigg als een
buitenlandsche aangelegenheid wordt be
schouwd, doch in het buitenland veel
stof deed opwaaien. Van zekere beteeke-
nis is het feit, dat onlangs een groot aan
tal vaste eigendommen in Oostenrijk! aan
het Habsburgsche Huis werd terugge
geven
PORTUGAL.
Dit land trok alleen de aandacht door
zijn niet altijd verklaarbare houding ten
aanz eil van de Spaansche burgeroorlog en
door het verbreken van de diplomatieke
betrekkingen met Tsjechoslawakije op
grond van een geweigerde wapenleveran-,
tie Enkele bomaanslagen op politieke per»
sonen mislukten.
ZWITSERLAND.
Het grootste deel van het Zwitsersche
volk verklaarde zich bij referendum te
gen de communistische agitatie. Onlangs
werd een nieuwe bondspresident be
noemd
TSJECHO-SLOWAK1JE.
Dit land leed een ernstig verlies door
de dood van Thomas G. Masiarijk, de pre
sident-bevrijder, die op 87-jarige leeftijd
ontsliep. Hij werd opgevolgd door E>r,
Benesj.