Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
VOOR DE VISSCHERS.
(Vervolg van le pagina.)
De betrokkenen kunnen echter z.i. thans
niets doen. De gemeentebesturen Texel's
bestuur deed wat het kon. Binnenkort
komen er waarschijnlijk adressen van
Texel, Terschelling en Harlingen.
Als de conclusie van de commissie gun
stig is en de Kamer accepteert deze, dan
is de vraag, wat de minister zal doen
Het zou een zeer ongewone gang van
zaken zijn, als de minister opnieuw wei
gerde Dan zal een uitspraak van de Ka
mer worden gevraagd om de zaak door te
zetten. De Tweede Kamer zal dus uitein-i
delijk beslissen. Als de zaak verloren
wordt zal dat met eere geschieden. Bin
nen het raam van de wettelijke mogelijk
heden is gedaan, wat mogelijk is. Er is
en er zal worden gevochten tot het ui
terste. Getracht zal worden voor Pa-
schen een beslissing te krijgen. Blijft eens
gezind. Dit zal ons optreden ten goede'
komen. Aparte acties 'zullen de zaak al
leen maar schade doen.
Een hartelijk applaus beloonde de dui
delijke uiteenzetting van de heer Drop.
De heer A. Boon (die een aparte actie
voor de wiervisschers had gevoerd) zeide
de waarschuwing geproefd te hebben. Hij
voelde, dat afzonderlijke actie thans
krankzinnigheid zou zijn. Als de minister
echter allen als belanghebbenden had aan
genomen, wilde hij apart actie voeren.
Dhr Drop zeide, met genoegen te
hebben vernomen, dat dhr Boon inzag,
thans niets te moeten doen. Wat er na erv
kenning moet gebeuren, lijkt bij de heer;
Boon op onwetendheid te berusten. Als
de betrokkenen in het algemeen als be
langhebbenden worden erkend, wordt elk
geval afzonderlijk onderzocht door een
plaatselijke commissie, waarbij het ge
meentebestuur ontzaggelijk veel werk zal
moeten verrichten. Er wordt onderzocht
of er steun dan wel crediet verleend zal
worden, er is de kwestie van waardever
mindering van eigendommen, opleiding
van kinderen, etc.
Dan begint eigenlijk pas het werk.
Voor afgewezenen moet in beroep worden
gegaan, etc. Eensgezindheid is dan meer
dan ooit noodig.
Nadat ook nog een vraag van de heer
Pogger is beantwoord, sluit voorz. Hen-
kes de vergadering met dank aan de hee»
Drop voor zijn duidelijke uiteenzetting en
voor het vele werk, tot heden door hem
verricht.
GIFTEN VOOR HF.T WITTE KRUF?-
Fam. K., Den Hoorn f2.50.
GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING.
H E., Oosterend f5.—.
G. B., Oosterend f 2.50.
Fam. K., Den Hoorn f2.50.
yEEL TEXEL WEET HET
ST. DEUS DF.DIT.
De aandacht van de leden van deze
landarbeidersbond wordt gevestigd op de
advertentie, waarin zij tot een vergadering
worden uitgenoodigd.
PENSIONGIDS.
De pensiongids 1938 van V.V.V. Mooi
Texel gaat weldra weer ter perse. Opgaaf
van advertenties, wijziging ot aanvulling
van reeds verstrekte gegevens kan nog
geschieden tot uiterlijk Donderdagavond
13 Januari a.s.
ORANJEFEEST.
We schreven reeds over de wijze, waar
op het feit van de a.s. gjeboorte van een'
Oranje-prins of -prinses op initiatief van
de Oranje-Vereen, hier feestelijk zal wor
gen gevierd.
Wanneer de klokken zullen luiden en
wanneer de saluutschoten 101 of 51
gelost zullen worden, hangt at van de tijd,
waarop het geboortebericht ons bereikt.
Het zal zijn onmiddellijk na het bin
nenkomen van dit bericht, wanneer de
heuglijke tijding tusschen zeven uur 's
morgens en 10 uur 's avonds wordt ver
nomen.
Komt het geboortebericht tusschen 10
uur 's avonds en 7 uur 's morgens, dan
worden de schoten gelost en de klokken
geluid des morgens om zeven uur.
Wanneer het bericht niet te laat komt,
wordt op de geboortedag des avonds
door Tex. Fanfare taptoe gehouden.
Komt het bericht voor des middags
twaalt uur, dan zullen, op voorstel van
de. Fanfare, na het klokluiden gedurende
een halt uur van de torentrans af muziek
nummers ten gehoore worden gebracht.
De dag. na de geboortedag, op de na
tionale feestdag dus (dit is een Maandag,
indien de geboorte op Zaterdag plaats'
heeft), vangt, zooals uit het bovenstaande
blijkt, misschien met klokgelui en saluut
schoten aan. Indien dit gelui en deze
schoten op de geboortedag reeds hebben
geklonken, worden de feestelijkheden des
middags ingezet en wel met Volksspelen
op de Groeneplaats, van half twee tot
vier uur:
VRAGENBUS
Wie kan een onzer abonné's helpen
aan een opgaaf van de samenstelling van
bakolie (boterolie)? Wij hebben er in
onze naslagwerken vergeefs naar gezocht.
Zitten er ook zuren in zooals in sla-olie?
Red.
HOE LAAT
STOOMBOOTDIENST
TEXEL-DEN HELDER v.v
Op werkdagen:
Van Texel: 5.50; 7.50; 11.20; 2.35; 5.35
Van Den Helder: 6.50; 10.-; 12.20; 4.20;
6.55.
Op Zon- en Feestdagen:
Van Texel: 7.30; 11.20; 5.20.
Van Den Helder: 9,00; 12.20; 6.30.
ZOO SPRAK.
CHAMBERLAIN, min.-president van
Engeland: Japan heeft nooit getracht door
vreedzame middelen een regeling tot stand
te brengen inzake zijn strijd tegen China.
Engeland is nog steeds bereid met alle
vreedzame middelen de vrede te dienen..
STOJAD1NOW1TSJ, minister van
buitenlandsche zaken van Joego-Slavië;.
Nooit hebben de volken in dit deel van-
Europa (de Balkan) een tijd van zoo
stabiele vrede gekend als nu. Als er drei
gende wolken aan de hemel van de inter
nationale politiek zijn, dan stjjgen deze
wolken niet op uit de Balkan.
Voor heeren boven 16 jaar:
a. „Rondjesloop" door Den Burg. Deel
nemers gelieven zich om 1.15 uur aan te
melden voor hotel Texel. Inleggeld 10
cent. Prijzen f5.t3.f2.fl.
b. Touwtrekken. Inleggeld 10 ct. Prijzen
13.en f 1.50.
Voor dames boven 15 jaar:
a. Baltrappen. inleggeld 10 ct. Prijzen
f3.—, f2.—, fl.—fl.—
b. Strijd om de man. Inleggeld 10 ct.
Prijzen f3.—, f2.fl.—
Van halt vijf tot zes uur zal men op
de Groeneplaats getuige kunnen zijn van
de vertooning van lichtbeelden en films,
waarvan oud en jong zullen kunnen genie
ten. Met behulp van Vonk's Geluids
installatie zal het toelichtend woord, daar
bij gesproken, door ieder kunnen worden
gevolgd. Voor de projectie zorgt de Tex.
Courant Wanneer er niet gesproken
wordt worden grammof. platen gedraaid.
Om half acht stelt Tex. Fanfare zich
op voor een rondgang met als einddoel-
het terrein-Koogerstraat, waar, na een
toespraak van de Burgemeester, een bui
tengewoon fraai en omvangrijk vuurwerk
zal worden ontstoken. Ook op het terrein
zal muziek aanwezig zijn. Entree 20 ct.
Kinderen beneden 14 jaar 10 ct.
Na het vuurwerk wordt er in de Ned.
Herv. Kerk een Oranje-avond belegd.
Daar worden o.a. twee interessante
Oranje films vertoond. Een van het hu
welijk' van de Prinses en de Prins en een:
van hun Blijde Incomste in Soestdijk.
Ook zal een groot aantal lichtbeelden,
betrekking hebbende op blijde en droeve
gebeurtenissen in het Koninklijk Huis op
het witte doek gebracht en toegelicht
worden. Ter afwisseling zullen nationale
liederen worden gezongen. De toegang
is bepaald op slechts 10 ct.
PLUIMVEEFILM.
Donderdag 20 Januari a.s. zal de Coop.
P.T.V. „Texel" in hotel Texel een Pluim
veefilm vertoonen. Aanvang acht uur.
(Zie adv.)
DEN HOORN
LEZING OVER VISSCHERIJ.
Ook de Zaterdag in Ons Huis door de
heer J. Parlevliet gehouden lezing over
de visscherij mocht zich in flinke be
langstelling verheugen. De heer Jb. Lap
heette spreker en de overige aanwezigen
hartelijk welkom, waarna de heer Parle
vliet begon met een woord ter aanbeve-i
ling van het gebruiken van meer visch..
Daarna vertelde spr. over de treilervis-
scherij bij IJsland, waarbij gedemon
streerd werd een klein model trawlernet,
vervaardigd door de heer F. Krijnen, van
Oudesehikl en afgestaan aan Texels Mu
seum. Ook werden nog verschillende licht
beelden vertoond over de visscherij bij en
kiekjes var. IJsland. In de pauze werd;
zeker wel de grootste reclame voor .„eet
meer visch" gemaakt, want alle aanwezi
gen werden onthaald op een fijne haring.
Hierna vertelde spr. veel over de haring-
visscherij, over de loonen, het leven aan,
boord van de loggers, de wijze van vis-
schen, enz Ook over hachelijke gebeur
tenissen, door hem persoonlijk mede ge
maakt. Uit al zijn mededeelingen viel wel
op te merken, dat dit bedrijf aan spreker
goed bekend is. Zijn causerie werd dan
ook met groote aandacht gevolgd. Aan
het slot bracht de heer Jb. Lap' spr. en,
de aanwezigen hartelijk dank.
Holy Ghost Fathers Bagamoyo
Tanganyika Territory, B.E. Afrika.
Bagamoyo, 2 Jan. 1938.
Zeer geachte heer redacteur,
Hierboven mijn nieuwe adres. Ik kon
het niet eerder opgeven, daar er van twee.
kanten werd getrokken. Het ging er om
of ik in het koele binnenland (Morogoro)
een bestaande school zou gaan opwerken
of hier aan de kust een nieuwe stichten.
Tot het laatste is nu besloten en mijn
eerste zweetdruppels zijn hier gestort, die
de laatste wel niet zullen wezen. De
thermometer n.l. schommelt hier tusschen
30 en 34 gr. Celsius en het heetste jaar
getijde, JanuariMaart, begint pas. Maar
dat is tenslotte bijzaak. Ook dat ik mij
er aan zal moeten gewennen zes ot acht
keeren per dag te verhemden, om de erg
ste prickley heat of roode hond zooveel
mogelijk te weren.
Bagamoyo levert het droevige gezicht
op van eën doode stad, van een lijk in
ontbinding zou ik bijna zeggen. Waar
vroeger tienduizenden menschen dooreen-
krioelden, liggen nu heele straten in puin
of ziet men slechts hier en daar sporen-
van bewoning. Als oude hoofdstad van
Tanganyika en uitgangspunt van alle
groote karavanen naar het binnenland van
missionarissen, ontdekkingsreizigers en
helaas ook slavenjagers, was hier vroeger
alles leven en bedrijvigheid en welvaart.
In een groot kamp neven de stad zag
men vroeger wel tot 50.000 dragers jaar
lijks at en aankomen. Bewijzen van de
vergane grootheid dezer stad, die nu nog
slechts eenigc honderden bewoners telt,
is een statig regeeringspaleis, zijn een
menigte prachtig gebeeldhouwde deuren
en kozijnen, die men ziet staan en han
gen in de heel en half ingevallen huizen
van de uitgestorven straten. Ook de Missie
heeft uit die tijd een keurige kathedraal
en een groote pastorie, veel te groot voor
de huidige behoeften. De uitgestrekte ne
vengebouwen zijn geducht bewerkt dooi
de tand des tijds, die hier onmeedoogen-',
knabbelt in het snikheete en vochtige klii
maat. Mombasa en Waa lijken me veel
koeler; daar loopt de kustlijn veel gun
stiger voor de zeewind en ligt er ook geen
hopeloos lang eiland als Zanzibar vlak
voor de kust.
Tot de Missie behoort een belangrijke
kokos-plantage, die vóór de crisis veel
bijdroeg om onze honderden schooltjes,
overal in het binnenland verspreid, op de
been te houden. Nu wordt er sinds jaren
zeer weinig zooal eenig profijt gemaakt,
doch voornamelijk gaat het werk door
om het noodlottige stilliggen der machi
nes te voorkomen, alsook het gevaar voor
verbranden of vervuilen der plantage.
Behalve vijt Zusters, die belast zijn met
de meisjes-ischool, hospitaal en apotheek,
ouden-van-dagen-tehuis en melaatschen
dorp, enz., heb ik hier momenteel nogétn
jonge Pater voor het buitenwerk en twee-
Broeders, voor plantage, machineriën, enz.
U begrijpt waarom het oog viel op
Bagamoyo voor de nieuwe kustschool,
OOSTEREND.
N. C. R. V.-FILM.
Vrijdag 8 Jan. in de Geref. Kerk.
De middagvoorstelling van de N.C.R.
V.-Film, welke om 5 uur begon, werd door
een flink aantal personen bijgewoond.
Ook door vele ouderen, die voor 'savonds
geen kaart meer konden bekomen.
Ds. Van der Leer sprak een kort ope
ningswoord. De avondvoorstelling begon
om S uur. Van Den Hoorn en Den Burg
reden drie bussen. Om acht uur is de
Geref. Kerk tot de laatste plaats bezet.
Ds. V.d. Leer laat ter opening zingen
Ps. 75:1 en gaat voor in gebed. Ds. gaf
zijn vreugde te kennen over de groote op
komst en zei verder o.a.: Het zal een
genoegen zijn om het werk der N.C.R.V.
van dichtbij te zien. Treffende beelden'
worden geg-even; moge u hier winst uit
meenemen. De blauwe busjes worden
ieder aanbevolen.
Hierna wordt eerst vertoond de film
„Hoe 't reilt en zeilt". We wonen eerst
een belangrijke bestuursvergadering bij,
waarin besloten wordt tot de bouw van
een nieuwe studio. Vervolgens zien we de
radio beluisteren in de huiskamer, we
zien en hooren uitvoeringen in de studio,
de omroeper voor de microfoon, Prinsjes
dag in Den Haag, met de reportagewagen
met bovenop de heer Tolk; Koninginne
dag in Rotterdam, waar mevr. Grimberg-
Huvser duizenden kinderen dirigeert. De
collectanten voor het nieuwe orgel voor
de NCRV vragen de aandacht en daarna
vertoont de film ons in kleuren de pracht
uit de omtrek van de studio. Op de hei
maken we de oefeningen mee van de Gele
Rijders, waarbij Z.K.H. Prins Bernhard
in 't gelid galoppeert. Ter afwisseling
wordt gezongen en dan volgt op de film,
getiteld „In Stormgetij", een stuk levens
geschiedenis van een jonge man, die van
zijn christelijke opvoeding afwijkt en ten-
als het eenig remedie om wat vervallen
is weer op te beuren. Een commerciëel,
opleven van Bagamoyo in de naaste toe
komst althans, schijnt welhaast uitgeslo
ten door de nieuwe haven- en hoofdstad
Dar-es-salaam met haar groote spoorweg
dwars door het land. En een stuk ten
noorden van Bagamoyo heeft Tanga een
spoorlijn tot diep in het binnenland.
We zijn ondertusschen aan het oprake-
len gegaan der oude gebouwen, voor zoo
ver ze nog bruikbaar zijn, en voor een
honderd jongens hopen we plaats te ma
ken vóór Februari. Vroeger leefden er
honderden kinderen op de Missie, meestal
vrijgekochte slaafjes, en waren de Missie
werkplaatsen beroemd. Oorlogsschepen
en handelsvaartuigen kwamen hier hun
averijen herstellen.
Van de aanvang af heeft de Missie
haar offers en toewijding biezonder be
steed aan de slaven, meerendeels door
haar op de Bagamoyo-markt vrijgekocht
voor prijzen die variëerden tusschen 200
en 300 gulden. In de jaren van haar be
staan. heeft ze aldus aan meer dan 3000
van die ongelukkigen vrijheid en christe
lijk geloof kunnen geven en vele houder
den verlieten de Missie als degelijke vak
lui. En heel veel werd er ondertusschen
gedaan om de omgeving uit groote stof
felijke ellende ook op te beuren, en te
brengen tot een gezonder en beter be
staan. Vooral bij tijden van beproeving,
toen b.v. in 1870 duizenden menschen
stierven aan cholera, wel 40 tot 50 dooden
per dag. Op het kerkhof liggen over de
dertig meestal zeer jong gestorven mis-
sionarissen, wier gemiddelde leeftijd ze
ker niet boven 30 valt.
Bagamoyo was bezit van de Mohame-
daansche Sultan van Zanzibar en het deed
me goed in het Dagboek der Missie de
volgende woorden te lezen, door de Ara
bische magnaat in 1878 op de Missie uit
gesproken: „Gij hebt Bagamoyo ge
maakt; vroegter was het maar een dorp,
jrm en zonder beschaving, dat heden ech
ter een bloeiende stad is door de stuw
kracht. die gij aan de landbouw hebt ge
geven, terwijl ieder nu uw voorbeeld na
volgt".
De neergevallen en bijna afgebroken
draad zal ik met Gods hulp weer opne
men. Tijden en omstandigheden verander
den, maarniet zoo de roeping der Missie:
die is en blijft: vrijmaken, beschaven, op
heffen. Vooreerst zal de school komen
te staan in het teeken van landbouwkunde
en vak-onderwijs, waarvoor gelukkig nog
ruime werkplaatsen en heel wat werktui
gen aanwezig zijn, ofschoon onze oude
motor nog maar onder 5 atmosferen kan
werken inplaats van 15, vanwege de ge
barsten pijpen. Voorts moet er een me
dische afdeeling komen voor de behande
ling van de meest verspreide kustziekten,
die een onfrisch lijstje uitmaken, jazelts
de oorspronkelijke bevolking met uitster
ven bedreigen op korte termijn. Dan werk
tuigkunde, enz., enz.
Zes jongens heb ik hier. De anderen
moet ik vinden en dan disciplineeren. De
school organiseeren en het personeel vor
men. En dan de rekeningen betalen. Als
mijn kokosnoten nu maar flink meehelpen.
Geld, zegt men, is de wortel van alle
kwaad. Stuurt me worteltjes!
PATER WITTE.
slotte in den vreemde door de radio tot
inkeer komt. Schitterend is het om te
zien, hoe Jan van kleine jongen at de aan
trekkingskracht naar zee voelt. Wanneer
hij groot is, gaat hij naar zee, maar Jan
wijkt van het pad van zijn vader af en
komt in de kroeg. Na een scheepsonge-
luk wordt hij naar een ziekenhuis ver
voerd. Tijdens zijn verblijf daar wordt
hij getroffen door de klanken van de ra
dio; Blijf met mij, Heer, als 't zonlicht
niet meer straalt. Die missen hun uit
werking niet.
De films maakten diepe indruk. Het was
een schitterende avond. De beelden waren
helder, de klanken iets te sterk en minder
duidelijk. Ds. Moen sprak aan het einde
een dankwoord. Wij zijn de N.R.C.V.
dankbaar, zei spr. De radio is na de boek
drukkunst wel de grootste uitvinding. God
heeft ons ook hierin de taak gegeven.
Gods zegen moge rusten op de NCRV.
Mogen haar programma's blijk geven van
een nuchter kerkelijk standpunt en de
luisteraars voeren tot Christus. Dat haar
eenheid en samenwerking mogen leiden
tot de kerkelijke eenheid. Dat we moge
bidden voor haar leiding tot verheerlij-
lijking van Jezus Christus. Ds. Moen
liet tot slot zingen Ps. 150:1 en ging voor
in dankgebed. D.
Goed
y* drukw
drukwerk
bevordert Uw omzet
TEXELSCHE
DRUKKERIJ
COURANT.
Als het staat in de
I Texelsche Courant.
