r
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Texelsohe Berichten
Eenige belangrijke
mededeelingen aan de
Texelsche veehouders.
Vereeniging Oud-Leerlingen Lagere Landbouwschool.
Zaterdag 15 Januari 1938
DE WIEG VOOR HET' VORSTELIJK KIND,
vervaardigd door de zusters van „Bronovo" te Den
laag.
De heer E. Noordijk schrijft ons:
Het mond- en klauwzeer heeft op Texei
vele schapenbedrijven aangietast en op
menige boerderij treft men thans schapen
aan, die heftig kreupelen tengevolge van
het loslaten van de hoonischoentjes. Op
zichzelf is dit al een ernstig lijden voor
de dieren, aangezien hierdoor hevige kreu
pelheden optreden. Echter behoeft het
hierbij nog niet te blijven. Dergelijke
schapen loopen n.I. zeer veel kans boven
dien aan rotkreupel te gaan lijden. Door
de losgelaten hoorndeelen ontstaan kieren
en spleten, waarin de smetstof, die het
rotkreupel veroorzaakt, volop gelegenheid'
geeft, zich te ontwikkelen. Zoo zijn er
thans reeds enkele schapenbedrijven, waar
naast de overblijfselen van het mond- en
klauwzeer, in de vorm van losse schoe
nen, ook rotkreupel werd geconstateerd.
IEDERE VEEHOUDER ZIJ DUS OP
ZIJN HOEDE.
Hij denke niet, dat bij de kreupele
dieren alleen de naweeën van het mond
en klauwzeer in het spel zijn; hij dient
zijn schapen ook op rotkreupel te con
troleeren.
De eerste verschijnselen zijn, zooals
iedere Texelsche schapenhouder weet, ont
steking van de tusschenklauwhuid; deze
is roou ontstoleen, is vochtig en is be
dekt met een stinkend geel beslag.
Wanneer men dergelijke verschijnselen
waarneemt, dient men onmiddellijk aan
gifte te doen bij de Burgemeester.
Nog mag ik er misschien op wijzen,
dat men verstandig doet,de losse hoorn,
welke na het mond- en klauwzeer is op
getreden, te verwijderen, zonder bloeding
te veroorzaken. Dit besnijden doet men
het best, wanneer de ziekte als zoodanig
is geweken, dus enkele weken nadat de
dieren ziek werden. Wanneer men de zieke
hoorn grondig wegneemt, zullen de
dieren weer net eerst een nieuwe ge
zonde hoornschoen krijgen en zal er het
minste gevaar bestaan voor het optreden
van rotkreupel.
Wat de aangifte van herstel van mond
en klauwzeer betreft, dient men niet te
lang te wachten. Na de aangifte van her
stel blijven de dieren immers bovendien
nog 15 dagen verdacht, zoodat men pas
15 dagen na de aangifte weer een vrij
bedrijl 'heeft. Wacht men te lang, (op
het herstel van de z.g. naziekten is niet
te wachten), dan laat de Inspecteur van
de Veeartsenijk. Dienst de papieren ver
wijderen, zooals reeds bij meerdere vee
houders is geschied.
RUNDVEE-T.B.C.
Ik maak van deze gelegenheid gebruik
om nog iets te zeggen over de tubercu
losebestrijding. Door het mond- en
klauwzeer is het onderzoek dit seizoen
ernstig vertraagd, vrijwel uitsluitend be
drijven, die besmet werden en waar dé
dieren van de ziekte als zoodanig waren
hersteld, werden onderzocht. Dit onder
zoek toch kan geen enkele nadeelige in
vloed op de runderen uitoefenen. Ver
wacht mag worden, dat het mond- en,
klauwzeer thans binnen niet te lange tijd
weer tot het verleden zal behooren; ae
laatste twee weken kwamen er (slechts
enkele nieuwe aangiften, waaronder nog
van bedrijven, die reeds besmet waren.
Dan kap ook het onderzoek op t. b. c.
weer met kracht worden voortgezet.
Veehouders, die er prijs op stellen hun
dieren spoedig onderzocht te hebben, wil
len mij "vel even waarschuwen?
Dit zij vermeld om het kletspraatje,
volgens hetwelk dat druppelen ge
vaar zou opleveren, tegen te spreken.
llllllilllilllilllllllllllllllll'illllllllllllllllllllllllllllllUllllllllilllllllllllllllllllllllll
mill* VAN ZON EN MAAN. •I|||||
||lii|ll>illllllllllllllllllllllll!lll!llllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll||||||
MAAN
ZON
Datum: Op:
Onder:
Op:
Onder
Z. 16 Jan. 17,12
7.41
8 04
16,16
M 17 18 35
8,13
8,03
16.17
D. 18 19,57
8,39
8,02
16,19
W'. 19 21 15
9,01
8.0!
16,21
D. 20 22,31
9.22
8,-
16 23
V. 21 23 43
9,43
7,59
16 24
L 22
10,05
7,58
16,26
Zondag 16 jan. Volle maan
GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING.
C. M. K., Ooste eno f7 50.
L„ De K. fO.SO.
FILMAVOND.
Ten bate van jeugdige R.K. werkloozen
wordt Zondag 23 Jan. in het St. Jans
huis een filmavond gegeven. Entree 25 ct.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor te den Burg-Texel
werd gedurende de maand Dec 1937
Ingelegd f I -I8n3 69
Terugbetaald 1907'',41
Derhalve minder ineelegd dan
teiugbdaald 4266,72
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 9
ARM GEBROKEN.
Mevr K. Koogerstraat, maakte Woens
dagmiddag tengevolge van een lichte dui
zeling zutk een val van haar stoel, dat
een harer armen boven de elleboog brak.
Na hier voorloopig door een geneesheer
te zijn verbonden, heeft zij zich de vol
gende dag naar het Hospitaal te Den
Helder moeten begeven.
WEER THUIS
Onze plaatsgenoot W. Schaatsenberg
is deze week na een verblijf van ruim twee
maanden in het St. Ludwinagesticht te
Den Helder weer naar huis teruggekeerd.
Zooals bekend, werd hij 10 Nov. j.l bij
een rijwielbotsing op de Hoogeberg zeer
ernstig gewond; de heer H. Koorn hel
daarbij het leven Wim is thans bijkans
geheei hersteld. Dat hij weer spoedig ,,aé
oude" mag zijn!
LIEP VRIJ GOED AF.
Toen de heer J. Huisman Rz. Woens
dagmiddag aan het Koogereinde bezig
was met het rechtbuigen van een dwars-
stang van een acht meter hooge telefoon
paal, brak de stang plots af. H., die op
ieen 6 M. hooge ladder stond, stortte neer
en kwam in de berm terecht. Daar hij
last had van pijn in de rug en in een
zijner polsen, werd hij door P. B. per
auto naar zijn ouderlijke woning gebracht.
Op advies van de geneesheer is hij Don
derdagmorgen naar het hospitaal te Den
Helder vervoerd. Daar bleek, dat hij een,
pols gebroken had. In de rug bleek niets
te zijn gebroken of ontwricht, zoodat
de gevolgen van dit ongeval minder ern
stig zijn gebleken, dan aanvankelijk ge
vreesd werd.
HET IS HEUSCH GEBEURD.
Hij wist, waar Abram de mosterd
haalde.
Het gebeurde dezer dagen, dat een on
derwijzeres de leerlingen van de laagste
klassen een briefje mee naar huis gat,
met de mededeeling, dat de kinderen bij
de a.s. blijde gebeurtenis ten paleize vrij
af zouden krijgen. Een jeugdige snaak
kwam thuis en zei:
Moeder, juffrouw zegt, dat als er
een vlag op 't postkantoor staat, we nieli
naar school hoeven. Het stond op een
briefje, dat we hebben meegekregen.
Nu, waar is jouw briefje dan vroeg
de moeder.
Nou, mijn briefje heeft juffrouw in
de kachel gegooid.
Waarom? vroeg de moeder.
Ik had er een „wiegie" op getee-,
kend A.B.
GEMENGD KOOR.
Het staat weer flink op pooten, Den
Burg's Gemengd Koor. Na een onder
houd ,dat het bestuur met de bekende
toonkunstenaar T. de Hoogh een dezer
dagen had en na een bespreking met de
leden in een Woensdag hiertoe belegde
vergadering, werd dezelfde avond nog tot,
wederoprichting van het Gemengd Koor
besloten.
Wij hebben aan deze uitslag niet ge
twijfeld. Er is in ons dorp met zijn
zeshonderd gezinnen plaats voor een Ge
mengd Koor, dat aan geen kleur ot rich
ting gebonden is. Bovendien mocht im
mers op leden van buiten Den Burg wor
den gerekend en wat zeker de door
slag gat op een uiterst bekwaam di
recteur als de heer De Hoogh heeft ge
toond te zijn.
Met ongeveer vijf-en-twintig dames en
heeren zijn Woensdag in de beste stem
ming de repetities begonnen. Wie mede
wil toetreden, wordt vriendelijk uitgenoo-
digd Woensdagavond a.s. in Eelman's
Zaal te willen komen. Aanvang der repe
tities half negen.
DEN HOORN.
ORANJE-BAL.
Op de avond van de Nationale Feest
dag geeft de heer D. Rotglans in Loods
manswelvaren bahnuzick. Hij verbindt
daaraan een attractie met als prijs een
gratis-retour Texel—Amsterdam op zelt
te kiezen data na weder openstellen van;
de luchtlijn. Zie adv.
EIERLAND.
GRATIS CURSUS.
Blijkens adv. in dit nummer wordt er
bij voldoende deelname een cursus gege
ven in aardappelselectie. Deze cursus,
welke wordt gegeven door de N.A.K.,
kan geheel GRATIS worden gevolgd, en
zal worden gehouden op Zaterdagmiddag,
omdat voor deze cursus een leeraar van
elders komt, die per laatste boot Texel nog
kan verlaten. De cursus zal, behoudens
goedkeuring, worden gegeven in de lagere
school te Midden-Eierïand. Inlichtingen
zijn te bekomen aan de adressen, die
voorkomen onder de advertentie. De G.
OVER REMBRANDT.
Woensdag a.s. wordt de reeks Ontwik
kelingsavonden, uitgaande van het Nut en
J.H. Panorama weer voortgezet.
Het eerst komen de dames aan de
beurt. Ook de oudere zijn hartelijk wel
kom.
Mevr. Kamp, de echtgenoote van onze
Burgemeester zal die avond vertellen over
leven en werken van de groote schilder
Rembrandt. Een groot aantal fraaie licht
beelden, zal het gesproken woord verj
duidelijken. Wie belang stelt in hetgeen
Rembrandt als schilder heeft gepresteerd
blijve niet thuis.
De toegang is geheel kosteloos, terwijl
in de pauze gratis een kop thee wordt
aangeboden.
Het is de oprechte bedoeling van de
Commissie, welke deze avonden organi
seert, haar programma zoo in te kleeden^
dat dames en heeren van iedere richting
en van iedere leeftijd daarin belang kun
nen en mogen stellen.
Met nadruk zij er op gewezen, dat ook
oudere bezoekers steeds aanwezig mogen
zijn.
De eerstvolgende avond voor heeren is
bepaald op Woensdag" 26 Januari. Dan
zal Luit. ter Zee 2e klas J. H. Geijs over
Duikbooten en wat daarmee in verband
staat, spreken.
OUDESCHILD
DE VISCHAFSLAG IN 1937.
De totale opbrengst van de aan de
vischafslag aangebrachte visch bedroeg:
in het jaar 1933 f33738.46;
in het jaar 1934 f33942.
in het jaar 1935 f38723.
in het jaar 1936 f 30706.
in het jaar 1937 f 24244.
Op de praat-avond van de Vereen, van
Oud-leerlingen van de L.L.S. op Woens
dag- j.l. heeft de heer P Koorn Tz. eer<
inleiding gehouden over: Melkcontrole
Aan een bepaalde teeltkeuze en een daar
bij aanpassende verpleging, aldus spr., is
het vooral te danken, dat de melkprodu. i
tie per koe, zoowel wat de hoeveelheidi
melk als wat het vetgehalte betreft, in
de loop der tijden aanmerkelijk is opge
voerd. Toch loopen de producties bij de
verschillende koeien nog zeer uiteen.
Soms werd bij groote melkgift een hoog
vetgehalte, soms een laag vetgehalte ge
constateerd, en bij weinig melk is het al
niet anders. De oude meening, dat een
groote inelkgift gepaard moet gaan met
een laag vetgehalte en omgekeerd, bleek
dus onjuist te zijn. Van belang is het te-
weten dat. de aanleg voor melkproductie,
zoowel voor de hoeveelheid als voor het
vetgehalte, erfelijk is. Voor de veehouder
is het van groot belang de melkproductie
van hun koeien zoo juist mogelijk te
weten en daarmee hun voordeel te doen:
bij het aanhouden van koeien en bij de
fokkerij.
UITVOERING VAN DE MELKCON
TROLE. Een zeer juist overzicht van
de melkproductie van de afzanderlijke
koeien wordt bij dagielijksche controle
verkregen. Maar zoo'n uitgebreide con
trole is nogal kostbaar. In de praktijk zien
we dan ook een-, twee-, drie- of vier
weeksche controle, d.w.z., dat de con
trole op de melkgift om de twee, dno,
ot vier weken geschiedt.
Bij het proefmelken wordt vastge
steld de hoeveelheid melk, die de koe in
een etmaai geeft en er worden monsters
genomen voor bepaling van het vetge-
MELKCONTROLE.
halte van de in dat etmaal geproduceerde
melk. De biezonderheden, die zich moch
ten voordoen, worden genoteerd. Dif
aantal Kg. en het vetgehalte worden be
schouwd als de gemiddelde dagproductie
gedurende 14 dagen bij de tweeweeksche,
ot gedurende 21 dagen bij de 3-weeksche
controle. Het is, om juiste resultaten te
verkrijgen gewenscht, dat de omstandig
heden op de dag van het proefmelken, wat
voeding, tijd en wijze van melken betreft,
zoo veel mogelijk gelijk zijn aan de om
standigheden gedurende de betreffende
periode. B.ij afwijking moeten de biezon-
dere omstandigheden op de melklijst ver
meld worden.
De koeien in de controle hebben een
nummer. Dit wordt gebrand op de achter
zijde van de rechterhoorn. De melk wordt
tot op een halve Kg. nauwkeurig gewo
gen .waarbij naar beneden wordt afge
rond. Nadat de melk is gemengd, wordt
daaruit een monster van ongeveer 40
cc geschept. Het mengen geschiedt het
best door overgieten van de eene emmer
in een andere; het is noodig, omdat het
vetgehalte bij het einde van het melken
belangrij'K groocer is, dan aan het begin.
Ter bepaling van het vetgehalte wordt
een dagmonster samengesteld uit de
monsters van avond- en ochtendmelk met
inachtneming van het aantal Kg. melk. De
gegevens omtrent hoeveelheid melk, vet
gehalte en biezonderheden worden over
gebracht op een melklijst. Voor iedere
koe is zoo'n lijst aangelegd. Wanneer de
koe droog gezet is, worden de berekenin
gen uitgevoerd.
In vojgend-nr. zal o.a. worden vermeld,
welke factoren op melkproductie en(of)
vetgehalte van invloed zijn.