c/asee maten
De Nieuwe Tpxelsche Courant
No. 5231 51ste Jaargang Woensdag 16 Febr. 1938
EERSTE BLAD.
Texelsche Berichten
De Zuiderzeesteunwet
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1030
In dit blad opgenomen.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer y. uur later.)
18 19 20 21 22 23 24 Febr
11,20 11.47 0.03 0,32 1,02 1,42 2,41
LICHT OP
RIIWIELF.N en RIITUIGEN 5 44
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg tl.—; losse nrs 4 ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
VAN OVER DE GRENS
WAT GEBEURT IN DUITSCHLAND?
Aan het einde van de vorige week, die
toch reeds zoo rijk was aan belangrijke
politieke gebeurtenissen, deden in allo
buurstaten" van Duitschland geruchten
over ernstige gebeurtenissen in Berlijn en
elders de ronde. Deze geruchten zijn wei
onjuist geweest, maar desondanks krijgt
men de indruk, dat de crisis tusschen,
de partij en zekere legerkringen nog
geenszins geëindigd is. Dit sluit intus-
schen niet uit, dat deze crisis zeer wel
zal kunnen worden opgelost, zonder de
binnenlandsche orde te verstoren.
Over de gebeurtenissen van 4 Februari
en de daarop volgende dagen worden op
het oogenblik in het buitenland twee le
zingen gegeven, die van de Duitsche ot-
ficieele mededeelingen verschillen. De
eene lezing zegt het volgende: het huwe
lijk, dat Von Blomberg beneden zijn stand
sloot, was voor de generaalsgroep onder
leiding van Von Fritsch slechts een voor
wendsel om bij Hitier op ontslag van de
veldmaarschalk, die men in legerkringen
„Hitlerjunge Quex" noemde, hoewei hij
zeker geen volbloed nazi was, aan te
dringen, om in zijn plaats Von Fritsch
benoemd te krijgen. Het initiatief van het
leger had in zooverre succes, dat Hitier
Von Blomberg, om welke redenen is nog
onbekend, inderdaad liet vallen. Maur1
daarmede was het probleem regime-leger
nog geenszins opgelost. Dit ontstond
eigenlijk eerst op het oogenblik, dat het
vraagstuk van Von Blomberg's opvolger
ter sprake kwam. Het is duidelijk, dat er
toen van officierszijde getracht is, een op
perbevelhebber benoemd te krijgen, die
nog minder nationaal-socialistisch dan
Von Blomberg was, terwijl de nazi-krin
gen natuurlijk op de benoeming van een
zuiver nation.-socialistische opperbevel
hebber aandrongen. De candidaat der of
ficieren was Von Fritsch, terwijl de
nazi's Goering, Von Reichenau en mis
schien ook Himmler op hun lijstje had
den staan. De officieren zouden met ge
vaarlijke consequenties gedreigd hebben,
indien een van deze drie partijleden be
noemd zou worden. Toen werd generaal
Keitel als compromis-candidaat op de
voorgrond geschoven en deze generaal,
die er ongeveer dezelfde opvattingen als
Von Blomberg op na zou houden, werd
inderdaad, zij het ook onder een andere
titel, de opperbevelhebber van de Duit
sche weermacht, terwijl Von Fritsch ge
dwongen werd, zijn ontslag te nemen
Volgens deze lezing zou dus alles bij het
oude gebleven zijn. De pro-nazistische
Von Blomberg en de anti-nazistische Von
Fritsch zijn verdwenen en vervangen door,
de ietwat neutrale Keitel en Von Brau-
chitsch. Het evenwicht zou dus zijn be
waard, want het ontslag van 13 verdere
generaals had inderdaad slechts plaats,
wijl zij voor hun functie reeds veel te
oud waren.
Nu is er echter een tweede lezing, die
aanmerkelijk van de eerste verschilt.
Volgens deze zou generaal Keitel niet de
neutrale persoon zijn, voor wie men hem
in het algemeen houdt. Hij zou behooren
tot de menschen, die meenen, dat niet de
legerleiding, maar de 'S.S. plus de Ge
stapo verreweg de sterkste machten in
het land zijn. Derhalve zou hij de poor
ten van het leger voor de parfiij willen
openen, wijl dit toch op een gegeven
oogenblik en dan misschien met ern
stige wrijvingen zou moeten gebeuren.
Zoo gaarne willen we anderen vol
maakt zien, maar onze eigen gebre
ken verbeteren wij niet. Wij willen,
dat men anderen scherp terechtwijst,
maar zelf nemen we geen terechtwij
zing aan. Ons mishaagt de ruime
vrijheid, die anderen genieten.
En zelf willen wij van onze eischen
niets laten vallen.
Wij willen dat men de vrijheid van
anderen door voorschriften beperken
zal, en zelt dulden wij onder geen
voorwaarde, dat men onze teugel ook
maar iets strakker zou aantrekken.
Zoo blijkt het dan, hoe zelden wij
de naaste en onszelf niet gelijke maat
meten.
GENERAAL KEITEL.
De nieuwe opperbevelhebber van
de Duitsche weermacht.
Nationaai-socialistische propaganda in 't
leger, verwijdering van niet geheel be
trouwbare officieren en de benoeming
van nieuwe officieren onder controle van
Himmler met zijn Gestapo zouden daar
van het gevolg zijn.
Verder wijst deze tweede lezing er
op, dat Keitel door menschen, die hem
kennen, als „Mussolini's man" wordt be
schouwd en zijn benoeming als „Musso
lini's overwinning in Berlijn". Keitel zou
de Italiaansche weermacht voor veel so-
lieder houden dan zijn ten val ge
brachte collega's van beide faculteiten,
Von Blomberg en Von Fritsch. Derhal
ve zou hij zich niet verzetten tegen een
nog nauwere samenwerking met Rome.
Eerst de komende weken zullen 'kun
nen toonen, wélke lezing de juiste is.
Het zal interessant zijn, de verdere ont
wikkeling in Duitschland met aandacht
te volgen.
HET PROCES - NIEMOELLER.
Zekere aanwijzingen over het verder
verloop der ontwikkelingen in het Der
de Rijk zai'l misschien net proces-Nie
moelier kunnen geven. Het is bekend,
dat de dappere dominé van Dahlem de
sympathie genoot van machtige leger
kringen, wie het een doorn in het oog
was, dat de vroegere duikbootkapitein
loor de nazi's als een staatsvijand werd
behandeld. Uit het proces, dat tegen hem
gevoerd wordt, zal nu "kunnen blijken,
ot de hem steunende kringen Inderdaad
nog over invloed beschikken. Tot op het
oogenblik ziet het er naar uit, dat dit
niet meer het geval is. Nadat verschil-,
lende voorstellen van zijn verdedigers over
de kwestie der openbaarheid, het oproe
pen van getuigen, enz., wa en verwor
pen, besloot de rechtbank de vertegen
woordigers van de z.g.. Belijdeniskerk,
die tot op dat oogenblik in de zaai
waren toegelaten, eveneens uit te sluiten.
Dit besluit noopte Ds. Niemoeller tot
de verklaring, dat hij onder deze omstan
digheden van elke verdediging afzag, wijl
deze dan toch doelloos zou worden, in
deze omstandigheden staat het proces er
voor Ds. Niemoeller weinig gunstig voor.
ENGELSCH-ITALIAANSCHE
TOENADERING.
Na de uitbreiding van het accoord van
Nyon blijven de Engelsche en Italiaan-,
sche pers nog steeds vriendelijke woorden
:illllll!llllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllll<IIIIIUIIIIIIIIII!ll|||ill
GEA1EENTE TEXEL
Er wordt de aandacht op gevestigd,
dat brieven, aanvragen en andere stuk
ken, bestemd voor het Gemeentebestuur,
dienen te worden geadresseerd aan den
Burgemeester van Texel, ZONDER ver
melding van diens naam. Stukken, die
niet per post worden toegezonden, be
hooren TEN RAADHUIZE te worden
bezorgd en NIET aan de woning van
den Burgemeester.
Door op de gevraagde wijze te han
delen wordt eventueele vertraging bij
afwezigheid van den Burgemeester voor
komen en een spoedige afdoening be
vorderd.
over en weer vinden. Dat is een verblij
dend verschijnsel juist in een tijd, dat de
veranderingen de vrees doen ontstaan,
voor nauwer Italiaansch-Duitsche sa
menwerking, ook in Spanje. Nu wordt
echter beweerd, dat de toegeeflijke hou
ding van Mussolini juist een gevolg is
van de gebeurtenissen in Duitschland.
„Duitschland, in Weenen heerschend":
Dit is het eenige werkelijke gevaar, dat
er voor Italië in Europa bestaat. Daar
tegen zou Mussolini nu beveiliging zoe
ken door een nieuwe toenadering tot
Engeland. Ons schijnen deze politieke -
combinaties veel 'te ver te gaan en zoo
lang er nog geen begin gemaakt is met
de terugtrekking der Italiaansche vrijwil
ligers uit Spanje, zal ons optimisme ge
temperd moeten blijven.
DE REGEERING - GOGA TRAD AF.
Het halt fascistische kabinet van Goga
in Roemenië is maar een kort leven be-
scuoren geweest. Onder de druk der
openbare meening is zijn bewind jammer
lijk ineengestort. De koning vormde daar
op een regeering van nationale eenheid
en stelde de verkiezingen voor onbepaalde
tijd uit. Dat is inderdaad de beste op
lossing om een einde te maken aan dc
in Roemenië gevoerde strijd en "dreigende
onlusten te voorkomen. Men zal in Eer
lijn en Rome teleurgesteld, daarentegen,
in Londen en Parijs, alsmede natuurlijk
in Joodsche kringen, verheugd zijn.
DE STRIJD IN HET VERRE OOSTEN.
De oorlog in China wordt met ver
schillend resultaat in de verschillende oor
logsgebieden voortgezet. Hoewel de
Chineezen dapper weerstand blijven bie
den, krijgt men in de laatste dagen doch
de indruk, dat er in het Hemelsche Rijk
iets begint te hapeien. Hier en daar zou
den zich reeds onlusten hebben voorge
daan en in het kamp van Tsjiang Kai-
sjek zouden verschillende scheuringen
vallen waar te nemen. Voor de Japanners
zou dat zeer aangenaam zijn, maar toch
verbetert hun positie zich weinig.
Rusland concentreert al sterker strijd
krachten in het Verre Oosten en het is
duidelijk, dat het eens van de onvermijde
lijke uitputting der Japanners denkt te
piofiteeren. Ook Engeland en de Vereen.
Staten nemen een steeds krachtiger hou
ding tegen Tokio aan; ze hebben reeds
gedreigd een vlootbouwwedstrijd te zul
len ontketenen, waarmede Japan geen ge
lijke tred zal kunnen houden.
GRAVIN G. APPONYI.
De verloofde van Koning Zogoe
van Albanië.
TEXELS GEMEENTEBESTUUR
HOUDT VOL. Wederom een
uitvoerig schrijven aan de
Tweede Kamer. Niet de wier
ziekte, maar de AFSLUITDIJK
is oorzaak van het niet terugko
men van het wier.
Het Gemeentebestuur heeft een uitvoe
rig schrijven gericht aan de Tweede Ka
mer der Staten Generaal. In deze brief
wordt de teleurstelling tot uitdrukking
gebracht over het teit, dat door de Minis
ter van Waterstaat in Maart 1937 geen
gevolg is gegeven aan de (voor Texel
gunstige) conclusie der Commissie voor
de verzoekschriften inzake het adres van
D. Vlas c.a. te Oudeschild. Zooals be
kend, betreft het hier de erkenning dey
visschers benoorden de Afsluitdijk als
belanghebbenden in de zin der Zuiderzee
steunwet.
Ook wordt in het schrijven van Burge
meester en Wethouders van Texel op
nieuw geargumenteerd om mede de wier-
visschers te erkennen.
De Minister van Waterstaat is van mee
ning, dat het verdwijnen van het wier uit
sluitend is te wijten aan het optreden van
de wierziekte, die ook in het buitenland
veelvuldig voorkomt.
Op Texel heerscht echter de overtuiging,
dat de afsluitdijk de oorzaak is, dat het
wier niet terugkomt.
Teneinde bewijsmateriaal te verkrijgen,
heeft burgemeester Kamp in 1936 en 1937
een enquête ingesteld bij een aantal bui-
tenlandsche biologische visscherijstations,
met de vraag ol het wier, waar dit ten
gevolge van de bekende ziekte is verdwe
nen, reeds is teruggekomen. Uit een aan
tal der in beide genoemde jaren ontvan
gen antwoorden blijkt, dat inderdaad
net wier op sommige plaatsen in het bui
tenland terugkomt. De bij deze enquête
verzamelde gegevens zijn bij het schrij
ven van het Gemeentebestuur aan de»
Tweede Kamer overgelegd.
Thans moet worden afgewacht, wat het
standpunt van de nieuwe Minister van
Waterstaat zal zijn, wanneer een ander
maal ingezonden adres, op deze materie
betrekking hebbende, zal worden behan
deld.
Zijn wij goed ingelicht, dan hebben ook
de gemeentebesturen van Den Helder,
Wieringen, Harlingen en Terschelling zich
tot de Tweede Kamer gewend.
DEN HOORN.
VERLOTING D.E.K.
Vanavond kwart voor zeven heeft in
Loodsmanswelvaren de trekking plaats van
de D.E.K.-verloting.
WAARHEEN ZEEMAN?
Vanavond hoopt de heer J. C. Boeré
in Ons Huis een lezing te houden over
de Nederlandsche Zeemanscentrale. Dei
aanvang is bepaald op halt acht. De le
zing zal met lichtbeelden worden ver
duidelijkt en belooft belangwekkend te
zijn, daar de heer Boeré als administra
teur van genoemde Centrale zijn onder-,
werp volledig beheerscht en veel interes
sante biezonderheden zal kunnen vertellen.
HOE LAAT
STOOMBOOTDIENST
TEXEL-DEN HELDER v.v
Op werkdagen:
Van Texel: 5.50; 7.50; 11.20; 2.35;. 5.35
Van Den Helder: 6.50; 10.-; 12.20; 4.20;
6.55.
Op Zon- en Feestdagen:
Van Texel: 7.30; 11.20; 5.20.
Van Den Helder: 9,00; 12.20; 6.30.
