TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
Zaterdag 19 Februari 1938
ONTWIKKELINGSAVONDEN
in lokaal „Den Burg".
Dokter Vellenga spreekt over
Borneo en de taak van de arts
aldaar. Goed werk ook van
S.I.M.A.V.I.
Op de Woensdag j.l. gehouden Ont
wikkelingsavond voor meisjes sprak Dok-'
ter Vellenga over Borneo, op welk eilandl
hij als Gouvernementsarts werkzaam ge
weest is.
Spreker ving aan met er op te wijzen,
dat Borneo één groot oerwoud is en
daardoor zeer moeilijk doordringbaar. Aan
de kusten wonen Maleiers en Chineezen,(
die de oorspronkelijke bewoners, de Da-
jakkers, naar het binnenland verdreven.
Als gouvernementsarts is Dokter Vel
lenga vaak het binnenland ingetrokken,v
om er de kampongs der Dajakkers op te
zoeken, teneinde er de bewoners van al
lerlei zoo gevaarlijke en vreeselijke ziekten
welke in de Oost optreden, te genezen.
Op heldere en prettige wijze heeft spr.
hiervan verteld. Met tal Van foto's werd
het besprokene verduidelijkt.
Voor zoo'n tocht naar het binnenland
komt veel kijken: Dokter Vellenga had
vele koelies noodig om alle goederen,
zooals geneesmiddelen, voedingsmidde
len, e.d. te vervoeren.
Te Sambas werd gestart. Per boot ging
het langs de rivier. Alles gaat er op het
water; aan de kusten worden geen we
gen gevonden. Zelfs de huizen zijn er
boven de rivierkant gebouwd. Zoo'n huis
is eigenlijk tevens een boerderij, want
kippen, eenden, koeien, enz. treffen we
doodleuk in een gedeelte van de woning
aan. Als we de rivier een eind afgezakt
zijn, gaan we aan wal. Langs een smah
paadje leidt de weg naar de kampong,
welke uit veiligheidsoogpunt alle <jp de
bergen gebouwd zijn. De bewoners van
verschillende kampongs staan n.l. vaak
vijandig tegenover elkaar. Reeds van ver
hooren we het eentonig gedreun van do
rijststamper. De bevolking leeft n.l. hoofd,
zakelijk van rijst, welke door roofbouw
verkregen wordt. We behoeven niet bang
te zijn, dat de inlanders ons kwaad zullen
doen. Integendeel: ze zien de blanken
graag, ja, beschouwen hen als hoogere
wezens. We worden door hen van top
tot teen bekeken, want het is een groote
zeldzaamheid, als hun kampong met het
bezoek van blanken vereerd wordt. Htm
kleeding is zeer eenvoudig; de mannen
dragen slechts 'n lendengordel, de vrouwen
een rok, terwijl de kinderen vaak hcele-
maal naakt rondloopen. De rijkeren tooien
zich met armbanden en munten. Dokter
Vellenga trof er zoowaar Maria Theresia-
talers en Mexikaansche dollars aan. Ook)
guldens, nog uit de tijd van de Oost-
Indische Compagnie.
Als welkomstgroet wordt er 'n krijgs
dans uitgevoerd. Dan komt hun oer-in-
stinct weer boven; allerlei angstaanjagen-
de geluiden worden uitgestooten. Geluk-
lukk:g komt het koppensnellen heel spo
radisch meer voor. Wat de behandeling
door de arts betreft: De zieken laten
zich graag behandelen, de kleine patiën
ten minder moedig, maar dokter Vellenga
wist daar raad mee, n.l. door middel van
een groote flesch zuurtjes
Zooals gemeld komen er vele en ver
schrikkelijke ziekten voor. Er is een ver-
eeniging, de S.I.M.A.V.I., opgericht, om
de inlanders hulp te verleenen. VAN
DAAG wordt er voor dit doel op ons
eiland gecollecteerd. Spr. vertelt er van,
dat hij op één middag wel honderd aan
framboesia lijdenden met neo-salvarsan in
spoot. Reeds enkele dagen na de inspui-i
ting waren de patiënten dan weer gene
zen. Duizenden loopen er met deze en
soortgelijke ziekten rond. Een inspuiting
kost een kwartje, dus is er een groot be
drag noodigDokter Vellenga kreeg
als tegenprestatie van de inlanders kip
pen Ten geschenke
De heer H. C. Remmers bracht dokter
Vellenga namens de aanwezige dames, die
allen met de grootste aandacht de cau
serie gevolgd hadden, voor de prettige en
leerzame avond, hartelijk dank. J.
LAGE PREMIE.
SPOEDIGE OVERNAME.
DIRECTE AFWIKKELING.
Een prachtig getuigschrift voor de
Onderl. Rundveeverz. „Texel" en voor de
Onderlinge Paarden verzekering D.E.L
H.H. Veehouders! wordt allen lid!
DE GROOTE REIS.
Opvoering van de R.K. Tooneel-
vereeniging „Omhoog", ten bate
van Texels Kleedingcomité.
Naar de heer Kievits vóór de aanvang
van de voorstelling van „De groote reis",
Donderdagavond in Pen's Zaal 'door de
R.K. Tooneervereeniging „Omhoog" ten
bate van Texels Kleedingcomité opge
voerd, mededeelde, was dit de eerste
maal, dat de Tooneelvereeniging „voor
het geheele Texelsche publiek" 'speelde,
waarom hij de toeschouwers verzocht,
eenige consideratie te toonen. Het stem-'
de tot groote voldoening, dat zooals
de burgemeester na afloop opmerkte
de voorstelling getoond heeft, dat de
laatste woorden van de heer Kievits over
bodig waren. Wij willen ons gaarne aan
sluiten bij de woorden van Mr. Kamp
die hoopte, dat de R.K. Tooneelvereen.
„Omhoog" nog vele malen voor het ge
heele Texelsche publiek zal optreden.
Wat omhoog heeft geboden was een
kranige vertolking van een zeer zwaar
stuk; een stuk, dat veel van de spelers
vergde. Dat niet alle spelers even sterk1
spel te zien gaven, viel te verwachten;
daarvoor stelde het stuk aan een aantal
jonge krachten te hooge eischen, maar
het stemde daardoor tot nog grooter
voldoening, dat de hoofdrol op zulk een
voortreffelijke wijze, met zoo'n volledige
overgave werd vertolkt. Aan de heer P.
Graat komt voor deze uitmuntende ver
tolking zeker een woord van hulde toe;
hij was het die de rol had van Kapitein.
Stanhope, de compagniecommandant, ai
drie jaar aan het front, een voortreffe-'
lijke aanvalsleider, maar daarbij ook een
mensch een mensch, wie deze slach
ting tegen de borst stuit evenals dit
hij de anderen het geval is; daarbij is
Stanhope dan nog bezeten van een ra-
delooze angst; de angst voor de vijande
lijke kogels en granaten, waarvan allen
trouwens min ot meer vervuld zijn. Met
whiskey slechts weet hij zich op de been
te houden; weet hij nog tegenover zijn
manschappen de kranige, moedige ka
pitein te schijnen, die het oorlogsgevaar
veracht en die slechts één begeerte kent:
zijn manschappen tot de overwinning te
voeren.
Naast hem staat de oudere figuur van
Osborne, de eenige, die Stanhope be
grijpt en die hem daardoor tot groote
steun is. De heer D.Witte wist deze
rol behoorlijk tot zijn recht te doen
komen. Osborne is eigenlijk de vader
van de troep, die zijn kinderen weet op
te beuren en geen steun terugverlangt.
De steun, die hij toch ook niet kan ont
beren, vindt hij in de bijbel.
Dan zijn er nog de officieren Trotter
en Hibbert, resp. door de heeren C.Graat
en J.Nauta gespeeld; beiden toonden zich
waardige tegenspelers van de heer P.
Graaf. Trotter, de rustige, kalme officier,
altijd dezelfde, uiterlijk zonder eenige
angst; meest vroolijk en opgewekt, zel
den ernstig. Zijn manier, om aan ajigst
niet toe te geven, is: niet aan de oorlog
met al zijn verschrikkingen denken; grap
pen verkoopen Hibbert is weer een
ander type. Hij heeft als redmiddel uit
gekozen: doen, aisotjeziek bent. Deze
rol van een slappe figuur, van een laf
hartige, man zonder ruggegnaat, werd
goed gespeeld.
Jimmv Raleigh was de jongste van de
officieren, rechtstreeks van huis is hij'
gekomen; hij blaakt van vechtlust; vol
drang naar avontuur haakt hij naar het
oogenblik, dat hij kan oprukken. Wan
neer hij voor een uitval wordt uitge
kozen, vindt hij dat heerlijk „Is het
niet om uit je vel te springen Maar
de ontnuchtering komt gauw, als zes
man en Osborne bij die uitval sneuvelen.
Vooral in dit deel van het stuk was
kranig spel te zien. Stanhope, geheet
verslagen, nu hij zijn beste vriend, zijn
eenige vriend, moest missen. Raleigh, -
innerlijk kapot door de verschrikkingen,
die hij heeft meegemaakt. De heer W.Ran
speelde in de aanvang misschien iets te
slap Naar onze smaak behoorde Ra
leigh cricketer en rug"by-speler een
levendiger type, een vechtlustige jonge
man te zijn. Toch viel hij niet. te veel
uit de toon; in het laatste gedeelte gaf
hij zelfs kranig tegenspel te zien.
De overige rollen werden gespeeld door
de heeren Jb .Schrama als kolonel, M.
Bakker als sergeant-majoor, D.Kuip als
Masson en Wim Reij als de kapitein van
de vorige bezetting; Jb. Witte als een
Duitsche gevangene en Jn. Schrama als
een soldaat. Allen kweten zich met ernst
en toewijding van hun taak en een woord
van waardeering voor hun spel komt!
ook aan hen zeker toe.
Het decor was voortreffelijk. Daarvoor
hebben de regisseur, de heer H.C.A.Kie
vits en zijn jongelui zeker een extra pliiim
verdiend. Het sobere, houten onderko
men was zeer suggestief weergegeven.
De teekeningen en toto's aan de wand
„deden" het. Ook de geluiden kanon
schoten en mitrailleurvuur werden op
voortreffelijke wijze nagebootst.
Het slot, het ineenstorten van een deel
van het onderkomen, getuigde van een
meesterlijke regie.
Het was een avond, die de toeschou-
UW ZOON.
Wanneer uw zoon straks de schooljaren
achter de rug heeft en het practische leven
in moet, geef hem dan steun en leiding,
maar houdt hem niet aan de leiband.
Hij heeft nu het recht, zijn eigen leven
te vormen dat willen vele vaders niet
erkennen.
Speel geen dictator-in-zakformaat over
uw zoon.
Ook niet, als u meent, dat hij eerst een
verkeerde keus doet, voor werkkring!
Wat zou dat
Over twee jaar denkt hij er misschien
anders over en dan heeft hij geleerd uit
zijn oogen te kijken.
Dat is belangrijker.
U blijft toch niet altijd bij hem om voor
hem te kiezen.
Laat hem daar zelf ervaring in opdoen
hoe eer, hoe beter.
Hij hoeft geen tweede editie van uzelf
of van zijn oom te worden.
Los van de leiband.
Het eenige, wat u hem moet leeren, door
uw raad en uw voorbeeld, is, een mensch,
een flink mensch, te worden.
wers ongetwijfeld nog lang zal heugen.
Na afloop het was heel laat, reeds
kwart voor een geworden sprak de
burgemeester nog een woord van waar
deering tot spelers en regisseur. Hij
dankte de Tooneelvereen. voor de steun
aan het Kleedingcomité, dat heel Texel
weet het in nood verkeert. Spr. w.LJe
ook dank aan Tiet Kleedingcomité bren
gen voor zijn werk, aan zijn afgetreden'
voorzitter, de heer Joh. Parlevliet en
voorts aan de tegenwoordige voorzitter,
de heer J. C. Kager, voor de vele arbeid.j
door hen voor het comité verricht.
En hiermede was deze zoo geslaagde
avond ten einde gekomen. Het was zeer
jammer, dat de zaal niet wat beter bezet
was. Er waren te veel stoelen onbezet.
Omhoog had zeker een volle zaal ver
diend. H.
OUDESCHILD.
VISSCHERIJ.
Aangevoerd aan de Vischafslag alhier:
12 Eebr.95 Kg. wulken 18 et
14 Febr.93 Kg. wulken 19 et
10 Febr.: Ill Kg. wulken 20 ct.
OVER DE ZIEKTEWET.
Op Zaterdag 20 Febr. belegt de Mod.
Landarb. Bond een cursusvergadering te
De Koog; spreker: de heer J. Sintcrni-
klaas. Deze zal een kort overzicht van
de Ziektewet geven; er zal gelegenheid
zijn tot het stellen van vragen, waarvan
het bestuur hoopt, dat druk gebruikge
maakt zal worden. Daar Sinterniklaas
geen avond meer vrij heeft, is dit de
eenige cursus-avond, welke hij op Texel
geeft, zoodat ook de arbeiders van de
andere dorpen worden ojigewekt, deze
avond bij te wonen. Ter afwisseling zat
de Jeugdgroep uit Eierland een tooneel-
stukje opvoeren.
DEN HOORN
UITSLAG
VERLOTING
D.E.K.
No.
Prijs
No.
Prijs
No.
Prijs
7
47
741
58
1805
25
15
31
851
2
1815
54
104
30
865
44
1821
46
127
28
875
56
1835
4
145
1
974
45
1836
36
184
21
991
12
1888
59
259
60
I i06
32
1944
39
265
3
1148
13
1968
287
33
1224
34
1983
51
334
42
1295
19
2046
29
362
57
1299
15
2066
40
377
41
1306
16
2081
5
478
22
1335
53
2115
6
530
50
1355
48
2271
26
578
11
1393
24
2371
10
580
23
1457
52
2384
43
586
18
1492
35
2404
20
620
55
1533
14
2489
27
657
17
1677
49
665
37
1716
9
707
38
1801
7.
De prijzen kunnen tot 1 Maart worden
afgehaald bij de lieer D. C. Drijver; daar
na vervallen zij aan D.E.K.
Mededeelingen
van Texels Bioscoop-Theater
DE GESCHIEDENIS BEGON
S NACHTS.
De Nieuwe Rotterdammer schreet over
deze film: Welk een voortreffelijk ge
bruik is hier gemaakt van de zuiver fil
mische middelen als de montage, die
voortdurend buitengewoon productiet en
verrassend blijft en de totografie, die niet
alleen louter picturaal uitstekende mot
menten heeft, maar bovendien in detail-i
opnamen een treffende welsprekendheid
ontwikkelt.... Onderhoudend is de filmi
ook door de vele geestige, oorspronke;
lijke vondstenverrassend, kostelijk en
allervermakelijkstDe hoofdrollen wor
den op boven alle lot verheven wijze
vervuld door Jean Arthur, Charles Boyer
en Leo Carrillo, wier spel alleen reedSi
het zien van „History is made at night"
tot een genoegen maakt.
De Arbeiderspers: Colin Clive speelt
de rol van zijn leven. Onvergetelijk blij
ven deze brandende oogen, deze zenuw-\
achtige mono, deze met worging dreigen
de handen. Boyer is prachtig. Er zijn
momenten, dat men aan Mayerling denkt.
De fotografie bereikte in de afscheids
scène een fijne atmosfeer, die wonder
mooi aansloot bij Bojer's zwijgende droef
geestigheid. Jean Arthur, 'de waardige)
partnerin van Gary Cooper uit aeen
vorige film, is Bover's intelligente te
genspeelster, eerst teruggehouden, later,
dubbel treffend in een dramatische ja
loezie-scène met Colin Clive.
NED. ZEEMANSCENTRALE.
Woensdag hield de heer Boeré, adm.-
propagandist der Ned. Zeemanscentrale,
een lezing over deze instelling in Onsi
Huis. De bijeenkomst was slechts matig
bezocht. Ze werd geopend met het zin
gen van Ps. 25:3 waarna Ds. Van 't Hooft
uit de H. Schrift voorlas Mare. 4:35 en
vervolgens voorging in gebed.
De heer Boeré wees er in zijn inlei
ding op, dat de Centrale een beslist)
onpartijdig karakter draagt en dat ieden
«eeman in haar tehuis welkom is. Doel
van deze avond was propaganda voor
deze zeemanshuizen te maken, opdat ve
len deze tehuizen zouden steunen. Drie
dezer zeemanshuizen worden thans door"
de Ned. Zeemans Centrale geëxploiteerd,
n.l. te Rotterdam, Londen en Hamburg.
Door zeer duidelijke lichtbeelden kon
den we deze tehuizen in oogenschouw
nemen en we zagen hoe netjes en doel
matig ze zijn ingericht. Ook besprak de
heer Boeré het vele en opofferende werk
van directrice en ander personeel en hoe;
dezen er zorg voor dragen, dat het de
zeeman er zoo /gezellig en aangenaam)
mogelijk wordt gemaakt, opdat deze er
zich tehuis gevoelt. Aan het slot wekte'
de heer Boeré alle aanwezigen op, om
als donateur toe te treden, óf op andere»
wijze deze tehuizen te willen 'steunen.
Met het zingen van Gez. 58:7 en door
dankgebed 'van Ds. Moen werd deze bij
eenkomst gesloten.
O
Prenten-, Kleur-, Teekenboe-
ken. Keus uit groote voorraad.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
DE BOUW VAN DE RIJKSVERZEKERINGSBANK te Amsterdam vordert sneh
Overzicht van het metalen bouwwerk.
||||||;iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!I!IIIi||||||
llllllllllll OVER OPVOEDING.
llllll'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii'llllll
DE KOOG.
