TRIUMPH
J
CEi
vT
SIGARET
No. 5234 51ste Jaargang Zaterdag 26 Febr. 1938
1
EERSTE BLAD.
VRIJHEID.
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
Texels»:he Berichten
KrWGj,
41
/^P I
Ll T
FIRMA TONNEMA Cie
SNEEK
Uw advertentie in dit blad wcrrdt
op Texel buis aan buis gelezen.
XELSCHE COURA
||||||illlllllllllllllll!llllllllllllllllllll!:]llllllllllllllll!lllll<illllllNIIIIIIUHIIIl|||lil
VOOR DE ZONDAG
llillliiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll
Een van de woorden, die, wanneer ze
worden uitgesproken, steeds een prettig
gevoel verwekken, is het woord „vrijheid"
ieder mensch weet en gevoelt zich gebon
den. Hij wordt in iedere levensverhouding
in zijn vrije beweging belemmerd. Hrt
kind, dat loopen heeft geleerd, wil vrij
zijn van de lijn, waaraan vader en moeder
het binden. Het gevoelt zich gebonden,
in de schooljaren voelen vele jongeren
de schoolmuren als even zoovele belem
meringen voor hun vrijheid. Buiten is het
wijde, vrije veld. De schoollokalen zijn
de kooien, waarin ze zich als „gevangen
vogels" gebonden weten. Vele jonge
menschen, die tot rijpheid komen, snak
ken naar vrijheid om door niets gehin
derd hun levensweg naar eigen zin en
wensch te kunnen voortzetten. En de
ouderen: ze gevoelen zich beklemd in tal
van verhoudingen, die hen verhinderen
in volle vrijheid, overeenkomstig de in
hen, in ieder inensch, levende drang te
leven.
leder mensch snakt naar de vrijheid;
hij voelt zich gebonden. Dit is een der
teleurstellingen, die in ieders leven een,
rol spelen. Deze teleurstelling wordt te
ernstiger gevoeld, naarmate omtrent de
juiste beteekenis van "het woord vrijheid/
minder heldere denkbeelden bestaan, le
der verlangt naar vrijheid, maar velen
verstaan daaronder: los van alle banden.
Voor hun beset is het zoo, dat wanneer
ze maar vrij waren om naar eigen in
zicht, willen en wenschen te handelen,
daarin door niets gehinderd, dan het le
vensgeluk zou zijn verkegen.
Theoretisch gesteld schijnt deze op
vatting juist te zijn. Wie kan doen wat
hij wil, heeft wat hij begeert. Vervulling
van de bestaande begeerten moet levens
volheid, moet bevrediging geven.
Toch leert de werkelijkheid iets an
ders. Wie eigen begeerte kan volgen en
dit doet, staat binnen een minimum van
tijd voor een levensbankroet.
Wie vrijheid zoekt in de weg van los
bandigheid, komt in de grootste gebon
denheid. Vrijheid is een kostelijk goed
Mits de beteekenis van dit wóórd goed
wordt verstaan. Daarop komen we
nog eens terug.
ZONDAG, 27 Februari 1938.
Ill VOOR HOOFD EN HART. MIHIiiill
ZONDAG
Het leven is een droom, maar droo
men is geen leven. C. Huvgens.
MAANDAG
Onnoozele menschen zeggen domhe
den, verstandige menschen begaan re.
E b n e r-E schenbach.
DINSDAG
Vaak mgakt het bezit van de macht
een tyran van iemand, die de natuur tot
slaat had bestemd.
P. L. C o u r i e r
WOENSDAG
Hoevelen onderschatten de kracht van
de eenvoud. En toch is deze de ware
sleutel tot het hart. Wordsworth.
DONDERDAG
\lleen is beter dan met slechte men
schen samen, met goede menschen samen
is beter dan alleen. Rueckert.
VRIJDAG
Het komt zelden voor, dat men het
oordeel en de moed heeft om zuiver eti
eenvoudig te zijn, wat men is.
A 1 b a I a t.
ZATERDAG
Het is altijd wijs naar raad te luiste
ren, maar niet altijd hem op te volgen.
B o u t a u 1 d.
4 Vulpenhouders en vulpotlooden
4 hebben we in groote sorteering 4
voorhanden, ook in de prijs, welke 4
U wilt besteden. 4
BOEKHANDEL PARKSTRAAT. 4
Pretoria, 18 Jan. 1938.
Groote afstanden. Een ritje
per motorcar100 K.M.
Zuidafrikaners, die nooit de zee
zagen.
Zijn de Afrikaners, al ot niet in „hier
die land" geboren, behulpzamer dan in
andere landen? üf zijn ze het alleen ma r
langs de weg? En, zoo ja, komt dit soms
door de groote afstanden, welke er tus-
schen de diverse plaatsen liggen en waar
door men absoluut „gesjochten" is, als
er eens iets aan je motor kapot raakt,
dat je zelf niet „recht" kunt prutsen
Afstanden spelen hier een rol. Alleen
de Witwatersrand, waarin zich de enorm
iiijke goudrif bevindt, is dicht bevolkt;
daar liggen de plaatsen vlak bij elkaar.
Maar dat is ook de eenige streek. Merk
waardig is het, dat de grootste twee
steden van Transvaal zoo dicht bij el
kaar liggen, n.l. Pretoria en Johannes
burg. Samen tellen ze meer dan een halt
millioen inwoners. Voor Afrikaansche be
grippen liggen deze steden heel dicht
bij elkander, hoewel het voor een Texe
laar toch altijd nog 65 K.M. is. Krugers
dorp ligt weer 30 K.M. verder.
Aan zulke afstanden wen je gauw, hoe
wel ik het eerst toch wel vreemd vond.
Zoo was ik op een Zondagmiddag in
Krugersdórp. Ik moest vandaar naar Pie-
toria en maakte me gereed voor de trein.
Maar dat vond vriend Spiers heelemail
niet noodig: „Met de motorcar is het
toch veel gemakkelijker?" en zoo werd
ik even, via Johannesburg, waar mijn
koffer stond, naar Pretoria gebracht.,
een slordige 100 K.M. Net zoo'n achter
middagritje, vond Jaap Rijk.
Afstanden De Afrikaner gaat er met
de vacantie graag op uit en het liefst naar
de zee. Kaapstad is de meest geliefde
plek, met zijn prachtige rotsen, welke
zoo uit de zee oprijzen, duizend meter
hoog. Tijdens de vacantie is het daarom
raadzaam, dagen van tevoren een plaats
in de trein te bespreken, want alle trei
nen, ongeacht het groote aantal wagens,
dat ingelascht wordt, zijn dan vol. En
toch ligt Kaapstad ongeveer 1000 mijlen
van de Witwatersrand (Pretoria en Jo
hannesburg o.a.). Wie dus maar 'n paar
dagen vacantie heeft gaat niet zoo ver
weg en wipt met de auto even naar Dur
ban, dat niet zoo ver ligt, maar voor een
Hollander toch nog 650 K.M. (plm Den
Helder- Parijs). Deze reis is voor de
„Rand"-bewoners de kortste, om de zee
zee te kunnen zien. Er zijn danook nog
duizenden arme Afrikaners, (die zijn er
ook, maar daarover in een andere brief),
die nog nimmer de zee zagen en die ze
wel nooit zullen zien ook, hoewel Zuid-
Afrika, breed beschouwd, een „schier
eiland" is. Maar toch is dat niet zoo
vreemd, al meenen wij Hollanders van
wel. Want hoeveel Texelaars zijn er niet,
die nog nimmer „echte" bergen gezien
hebben. En toch liggen deze niet zoover
van Texel af. Vooral niet uit Zuid-Afri-
kaansch oogpunt bekeken.
S1EM DE WAAL.
(Wordt vervolgd.)
ARTHUR SCHOPENHAUER.
22 Febr. 1938 was het 150 jaar ge
leden, dat Arthur Schopenhauer, die
als wijsgeer wereldbekend werd, te
Dantzig werd geboren.
WAT KWEEKEN WIJ IN ONZE TUIN?
De heer S. S. Lantinga, tuin-
bouwmedewerker van de VARA,
sprak in Pen's Zaal.
Dinsdagavond heeft in Pen's Zaal de
heer S. S. Lantinga, tuinbouwmedewer
ker van de V.A.R.A., een lezing gehou
den over tuinwerkzaamheden, groenten,
vruchten, sierbooinen, bloemen, kamer
planten, enz.
Namens het bestuur van de afd. Den
Burg van de Moderne Landarbeidersbond
heette de voorz., de heer A. Kiewiet, de
aanwezigen hartelijk welkom. Tevens
sprak hij er zijn leedwezen over uit,
dat de opkomst zoo bedroevend slecht
was. Niet meer dan een veertig belang
stellenden waren aanwezig.
Voor deze kleine schare toehoordei s
begon de heer Lantinga tegen half negen
zijn causerie, die door tal van lichtbeel
den waaronder vele gekleurde wei d
opgeluisterd.
tópr. wilde eerst nog opmerken, dat de
omstandigheden hier niet zoo gunstig zijn
voor het kweeken van verschillende plan
ten als elders, maar er zijn natuurlijk wel
planten, die ook op Texel gedijen. Als
men zorg draagt, dat men ze kweekt op
een plaats, die tegen de hevigste winden)
beschut is, zullen de bezwaren tot een
minimum beperkt blijven.
'••y
w'
Ook op Texel moet een liefhebber z.i.
in staat zijn in eigen tuin iets op te.
bouwen, hetgeen door geen vakman te
verbeteren is.
Het kweeken van groenten heeft groote
voordeden. In een jaar tijd kan men dik
wijls wel drie of vier verschillende ge
wassen oogsten op dezelfde grond.
Kweekt men onder een broeiraam, dan
kan men zelfs tot acht verschillende
producten komen in één jaar tijds. Ook
kan men onder een broeiraam nog lied
goed bloemplanten kweeken.
Wil mén kool verbouwen, dan raadde
spr. aan, de Late Langedijker witte kool
te nemen, d.i. een koolsoort, die in Octo<
her wordt geoogst en de gehecle winter
goed blijft. Men kan er dus de hede
winter door plezier van beleven. Over
het algemeen raadde spr. aan bewaar-
soorten te kweeken, opdat men in de
winter nog verschillende groenten kan
eten.
Het kweeken van fruit moet eigenlijk
ook een ieder doen aldus spr. Fruit is
n.l. zeer gezond en wordt over het alge
meen nog niet voldoende gegeten. Ot
het kweeken van fruitboomen op Texei
echter mogelijk is, wist spr. niet te ver
tellen. Indien men vruchtboomen wil heb
ben, neme men zoo ging de heer Lan-
WOORD EN DAAD
WOENSDAG 14 JUNI 1911.
Tegenwoordig alle leden.
Benoemd tot onderwijzeres aan de
M. U. L. O. mej. J. A. P. Grentzius, van
Den Haag.
Benoemd tot gemeente-geneesheer te
De Cocksdorp de heer P. J. de Cock, te
Enter, gem. Wierden.
- In de kosten van onderzoek inzake
stoomtramaanleg een bijdrage van f 1475
\erleend.
Besloten tot aanstelling van een derde
leerkracht te De Cocksdorp.
Op verzoek eervol ontslag verleend
aan de heer E. Hoegsma, onderwijzer aan
de Mulo.
Op verzoek eervol ontslag verleend
aan de gemeentereiniger P. Wilner.
- Besloten tot het huren van een per
ceel grond aan de Hallerweg voor een
mestvaalt.
ZATERDAG 15 JULi 1911.
Voorz.de heer J. S. Dijt, loco-burge
meester.
Afwezigde heeren Lap en Mets.
Aanbieding gemeenterekening 1910:
ontv. f71080, uitg f67353. Batig saldo
f 3727
Aanbieding rekening Alg. Armbestuur
1910: ontv. f5131, uitg. f5495. Nadeelig
saldo f 364.
Vaststelling rekening Alg Weeshuis
232
Hl NO
Zocht en toch krachtig -
heerlijk van smaak - op
wekkend en verkwikkend,
De kenmerken van het
edele natuurproduct,
waaruit KING pepermunt
is bereid.
- v
tinga verder b.v. een appel, een peer
en een pruim. Indien men late soorten
kweekt, kan men er lange tijd plezier van
hebben en in het voorjaar geven de
vruchtboomen prachtige bloesems. Hier
bij kan men nog kleine vruchtsoorten
kweeken, zooals kruisbessen, aalbessen,
zwarte bessen, aardbeien, enz. Bedenk
echter wel, dat, als men met kweeken
begint, er niet dadelijk het eerste jaar
veel vruchten zullen zijn. Dit moet lang
zaam groeien.
Ten slotte vertelde spr. nog vele in
teressante biezonderheden over de ver
zorging van kamerplanten eu planten in
tuin. Spr. liet daarbij tal van zeer fraaie
lichtbeelden zien, o.a. een beeld van een
tuin van een Weensche arbeider-amateur.
Het aantal volkstuinen, zoo zeide spr.
nog, is de laatste jaren aanzienlijk toege
nomen. Rond Amsterdam treft men niet
minder dan vijfduizend van dergelijke
tuintjes aan. Spr. achtte deze tuinen van
groot cultureel belang. Het is noodzake
lijk, dat de arbeider eens de groote stad
ontvliedt, om dan in hun tuintje een
andere wereld te leeren kennen.
De heer Kiewiet sloot om kwart over
elf met een woord van dank de bijeen
komst. H.
VAN TEXELS RAAD.
1911: ontv, f19907, uitg. f 18904. Batig
saldo f 1003,—
De heer P. J. de Cock deelt mee, zijn
benoeming niet aan te nemenreden voor
zijn vertrek uit Enter verviel nl.
Voorz. deelt mee, dat zich voor de
betrekking van gemeentereiniger, salaris
f250 per jaar, niemand heeft aangemeld
Besloten wordt aan B en W wat betreft
het salaris vrij mandaat te geven.
Vaststelling kohier schoolgelden 3e
kw. 1911 f390.
ZATERDAG 22 JULi 1911.
Herstemming leden Gemeenteraad.
Gekozen in de vacature, door periodiek
aftreden ontstaan, de heer J P Kikkert Pz.
met 359 stemmen de heer D. Pz. Bakker
werd gekozen met 393 stemmen Op de
heeren J. Nz. Kikkert en K. Lap Bz. werden
uitgebracht resp. 354 en 350 st. In de twee
plaatsen, te vervullen wegens vermeerde
ring der bevolking, werden gekozen de
heeren A. Az. Eelman en J C. Visser, resp.
met 408 en 368 stemmen.
De heeren C. Wz. Bakker en M Reuvers
kregen resp. 354 en 350 stemmen.
DINSDAG 25 JULI 1911.
Installatie van de heer E. G. Gaarlandt
als burgemeester dezer gemeente. De be
noeming geschiedde bij K. B. van 7 Juli
1911. De installatie geschiedt bij monde
van de heer J. S. Dijt.
233
