f,
Oe h'ieuwe Tpxelsche Courant
No. 5271 51sle Jaargang Woensdag 6 Juli 1938 „1'L"X
EERSTE BLAD.
Allebei: een week hechtenis
SPRUTOL
Zeilwagensport
N.V. WACO Autobusdiensten
Zomersproeten
TEXELSCHE COURANT
is sinds I Juli 1930
to dit h!»d tifwar*ttDcn
HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer een half uur later.)
6 7 8 9 50 11 12 Juli
4.04 5,04 (5,10 7,13 8 06 8.51 9.39
Aan Zwembad „de Schans" een uur
eerder.
LIL HT OP
KI1WJE1 I N e- PIITl'K I b O 53
UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 052.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg tl.losse nrs. 4 ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
VAN OVER DE GRENS.
DE SPAANSCHE DOOLHOF
Het Spaansche conflict heeft in de
laatste tijd zoo ingewikkelde vor
men aangenomen, dat zelfs ingewij
den nauwelijks de weg meer weten
te vinden in deze doolhof. Vooral
nu zich weer een aantal nieuwe pro
blemen hebben voorgedaan, wordt
het steeds moeilijker, om de heele
kwestie te overzien.
Vier vraagstukken hebben op 't oogen-
blik de aandacht: het bombardeeren van
Britsche schepen in Spaansche havens, het
bombardeeren van open steden, de door
de regeering van Barcelona geuite drei-/
gementen met betrekking tot het nemen'
van tegenmaatregelen en tenslotte het
vraagstuk van de niet-intnenging en de
terugtrekking der vrijwilligers.
Wat de kwestie der luchtaanvallen op
Britsche schepen betreft, is de spanning;
over Engelands houding door het welwil-1
lende antwoord van Franco aan Londen
wat afgenomen. Franco behoudt zich 't
recht voor, militaire doelen te blijven'
bombardeeren, maar de nationalisten zul
len, volgens Franco, alles doen, om te:
voorkomen, dat Britsche schepen daarbiji
zullen worden getroffen. Bovendien heeft;
Franco wederom voorgesteld, Almeria als
veiligheidszone in te richten onder neu
trale controle. Het blijft intusschen nog
de vraag, of dit laatste vooHstel zal wor
den aanvaard door de republikeinen.
Het tweede vraagstuk betreft de bom
bardeering van open steden. De regec-,
ring van Barcelona heeft de vorming van.
een neutrale commissie van onderzoek
naar deze bombardementen goedgekeurd.
Ook Nederland is uitgenoodigd, maar on
ze regeering wil daartoe, zooals Zaterdag
gemeld is, slechts overgaan, indien ook
Franco de werkzaamheden van een derge
lijke commissie goedkeurt. Voorloopig ziet.
het daarnaar echter niet uit, want het is>
nauwelijks aannemelijk, dat Franco het
voordcel, dat zijn sterkere luchtmacht hem
schenkt, uit handen zou willen geven.
Met de dreigementen van Barcelona,
loopt het nogal los. Wel hebben deze aan
vankelijk in Italië en Duitschland groote
|iIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!III:IIIIIIIIIIIIIII1IIIII!IIII|::HIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIII|||||||
WEET U ZE ALLE VIJF
IIIIIIiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihiiiiiiiiiüiiiiiiiiIIIIII
46. Hoeveel gerechtshoven telt ons
land en waar zijn ze
47. 's Werelds hoogste berg is
48. Wat is een boekanier
49. Wie stichtte de Jezuïeten-orde
50. Wie vond de telefoon uit
ANTWOORDEN.
46 Vijf: Amsterdam, Den Haag, Den
Eosch, Arnhem en Leeuwarden.
47 Mount Everest (Himalaya): 8884 M.
48 Vrijbuiter; Amerik. buffeljager.
49 Ignatius van Lovola 1534.
50 Philiop Reiss, Friedrichsdorf (1861)
NIEUWE VRAGEN
51 Hoeveel bloed bevat het mensche-
lijk lichaam
52 Waar werd Maarten Luther ge
boren
53 Wat beteekent 't woord: Eskimo
54 Uit welk land komt de tulp
55 Zeppelins zijn genoemd naar...
De antwoorden en nieuwe vra
gen komen in het volgend nr.
MAAR WAARVOOR
4> Iemand., die zijn tong tegen een
inspecteur van politie had uitge-
stoken, heeft, een tijdje terug,
V ten week hechtenis gekregen.
Iemand, die een levende kat in
<r een brandende bakkersoven heeft
gegooid, waardoor het dier on-
der de vreeselijkste martelingen
is gestorven, heeft ook een week
hechtenis gekregen.
Het is niet onze taak, op deze
en andere vonnissen critiek uit te
oefenen.
O Maar wel mogen wij consta-
teeren, dat dierenmishandeling
O te onzent als strafbaar feit nog
niet „voor vol wordt aangezien",
sb Menschelijkerwijs betreuren wij
dit, omdat wij dierenmishandeling
tot de lafste en dus ergerlijkste
verschijnselen van criminaliteit re-
kenen.
opwinding veroorzaakt, maar de Spaan
sche regeering heeft daarop waar
schijnlijk onder druk van Londen en Pa
rijs al spoedig verklaard, dat het
nooit haar bedoeling is geweest, buiten-.
landsche steden aan te. vallen.
De terugtrekking der vrijwilligers
schijnt thans eindelijk voortgang te krij
gen. De kwestie der kosten hiervan is nu
geregeld. Het gaat er nu om, of de
heide partijen haar toestemming aan dit
plan zullen geven. Overigens zullen zich
bij een eventueele terugtrekking ook nog
wel moeilijkheden voordoen. Men is te
dien aanzien in het buitenland weinig-
hoopvol gestemd en dat is een veeg
teeken.
Ondanks alle verwarring kan tenslotte
wel gezegd worden, dat het Spaansche1
conflict, hoewel het natuurlijk voor de;
buitenwereld gevaarlijk blijft, naar men-
schelijke berekening geen Europeescho
brand meer tengevolge zal hebben. Lon
den toen schijnt vastbesloten om, wat er
ook gebeuren moge, zijn politiek van
passiviteit te handhaven en onder deze.
omstandigheden kan ook Frankrijk moei
lijk tot avontuurlijke ondernemingen te-
sluiten.
verdwijnen spoedig door een pol
Bij alle Drogisten
DE TSJECHOSLOWAAKSCHE
KWESTIE
In de oplossing van het Tsjechoslo-
wanksche probleem schijnt nu wat
schot te komen. Het nationaliteiten-sta
tuut is reeds voor een goed deel uitge
werkt en naar alle waarschijnlijkheid zul
len verschillende onderdeden reeds in
de loop van deze maand ter goedkeuring
aan de volksvertegenwoordiging worden
voorgelegd. Daarmee is echter nog niet
gezegd, dat alles in Tsjecho-Slowakije
nu botertje tot de boom is. De Praag-
sche regeering zal uit de aard van de
zaak niet aan alle eischen der minder-1
heden, in het bijzonder aan die der Duit-
schers, kunnen voldoen. Een alle partijen
ten volle bevredigende oplossing is dan-
ook welhaast onmogelijk. Maar in ieder
geval zullen vele wrijvingspunten uit de
weg geruimd kunnen worden en daarmee
is reeds veel bereikt.
VERKIEZINGSSTRIJD IN AMERIKA.
In November vinden in Amerika de
Congresverkiezingen plaats en hoewel de
ze nog betrekkelijk veraf zijn, is de ver
kiezingsstrijd reeds uitgebroken. In het
bijzonder loopt de strijd over de enorme
sommen., die in de laatste jaren door dei
regeering zijn aangewend om het econo-i
misch apparaat op gang te brengen.
Ook thans wordt wel drie en een half
milliard voor hulpmaatregelen uitgege
ven. De tegenstanders van de „New-
Deal "-politiek beweren nu, dat de regee
ring met deze grootere uitgaven zich de-
overwinning bij de Congres-verkiezing,
tracht te koopen. Met andere woorden:
dat zij aan zooveel mogelijk staten en
gemeenten zooveel mogelijk geld wil la
ten toevloeien om zich van de gunst der
daar wonende kiezers te verzekeren.
Men heeft hier te doen met typische be
schuldigingen en tegenbeschuldigingen,
zooals ze in de Amerikaansche partijpoli-
OOK VOOR TEXELS STRAND.
Ons bestaan is vol raadselen.
Waarom beginnen op zeker oogenblik
en niet op een ander oogenblik al
le kinderen te tollen
Waarom dacht honderd jaar geleden
geen sterveling er aan, des zomers met
vrouw en kinderen in zee te spartelen
U zult zeggen, omdat onze overgroot
ouders zoo preutsch waren. Maar dan stel
ik een andere vraag:
Waarom was, als dat de reden is, ons
in wol en laken gestoken voorgeslacht,,
dat zoo graag over murmelende beekjes'
en lommerrijke bosschages schreef, niet
ten minste verzot op wandelingen over
het des zomers zoo koele strand
Waarom brachten zij, die toen de tijd
hadden, niet, evenals wij, heele zomers
of heele dagen dan 't strand door
Zoo is er een andere, een werkelijk
aetueele vraag, die we niet tot onze
overgrootouders, maar tot onze tijdge»
nooten richten:
WAAROM KOMT DE ZEIL.-
WAGENSPORT ER BIJ ONS
NIET „IN"
Waarom is dat wel het geval aan de
Belgische en aan de Engelsche kust, maart
niet aan de Hollandsche Is dit geen
raadsel Let wel, er is nergens ter we
reld (volgens de Haagsche Post. waaraan
we dit stukje ontleenen) een strand, dat'
voor die zeilwagensport zoo geschikt is
op zeer vele plaatsen als het Hol
landsche strand. En er is bovendien geen.
land, dat eerder in aanmerking zou komen
om het zeilwagenland bij, uitnemend
heid te zijn dan Holland.
waar immers Prins Maurits in
1601 met technische bijstand van
Simon Stevin (die d£ uitvinder
van de zeilwagen wordt ge
noemd) HET EERST IN EURO
PA EEN STRAND BEZEILDE.
Ge moet de teekeningen van het eiken
houten gevaarte zien, waar de „overmoe
digste telg der Oranjes" de Fransche ge
zant, de „admirant" van Arragon en an
dere edelen mee vervoerde. Dat ging met
een toen ongekende snelheid van veertig
K.M. per uur somwijlen en het was nog
wel een "plompe kast van een meter of
zestien lengte (Belangstellenden kunnen
aan ons Bureau een desbetreffende il
lustratie bekijken. Red. Tex. Crt
Op verscheidene plaatsen aan de Belgi
sche zeekust, overal waar men bij eb een
brcede strandvlakte heeft, bevinden zich
kantoren, waar men zeildoeksche strand
wagens met zeilen, lichte beweeglijke
strandvogels kan huren. Ze zijn bij lange
na niet zoo groot als Prins Maurits' zeil-
karos; hoogstens een meter of drie,
vier en hun geraamte of „chassis" is van)
bamboe en dun ijzer gevormd, waarop
zich vlak achter de mast twee ach
ter elkander geplaatste ijzeren stoeltjes
bevinden. Wielen als van een motorrij
wiel. Een groot zeil. En de voorman
zit aan het stuur als reed hij auto. Soms
houden zich een of twee jongens aan
de mast overeind en ziet ge een heele
tiek van ouds her schering en inslag wa
ren. Met het oog op de nieuwe econo
mische crisis en de stijgende ui (ga ven
der federale regeering, welke door da
Republikeinen natuurlijk zullen worden
gebruikt om bij de komende verkiezings
strijd als propagandamateriaal tegen de
Democraten te dienen, wordt het resul
taat van de verkiezingen met bijzondere
spanning tegemoet gezien. Alles wijs)
er op, dat de verkiezingsstrijd een onge
woon levendige zal zijn zelfs voor
Amerikaansche verhoudingen.
DE STRIJD IN CHINA
In China worden steeds grooter ge
bieden onder water gezet. Thans zijn
weer de dijken van het Keizerskanaal
doorgestoken. Dit laat niet na, groote in
vloed uit te oefenen op de krijgsver
richtingen. Van de Japansche aanval van
het noorden uit op Hankau is sinds lang
geen sprake meer en alleen langs de
rivier is de voorloopige Chineesche hoofd
stad nog te bereiken. Maar Japan heeft
een luchtmacht, waarmee rekening gehou
den moet worden. Nog steeds ontmoeten
de Japanners veel tegenstand van de Chi-
neezen, die er niet aan denken, de strij<(
op te geven. Mede door de overstroo
mingen, die toch al veel schade en kom-'
mer berokkenen aan het geteisterde,
China ziet het er niet naar uit, dat
de Japanners spoedig hun doel het'
volledig breken van de Chineesche te
genstand zullen bereiken.
DE ZEILWAGEN, gebouwd dopron
ze vroegere plaatsgenoot, de heer J.
Boekhold. oud-leeraar Z.V.S. alhier.,
thans woonachtig te Terschelling.
familie over zandbeddingen en geulen
heen vliegen, recht vooruit voor de wind
of lavcerende. Wanneer wij denken aan
Holland's stranden en vooral aan die
stranden in het Noorden en aan die op
de eilanden, het enorm brcede en vrijwel
ononderbroken strand van Texel, enz,,
dan verbaast het ons, dat de
zoo sportieve Hollandsche jeugd
niet reeds in massa doet, wat
een enkeling reeds vóór de we
reldoorlog deed: ZELF ZOO'N
ZEILWAGEN construeeren.
Overigens kan men ze ook kooien, mis
schien in ons land, in elk geval van ver
huurders aan het Belgische strand.
In Scheveningen ziet men wel zeilwa
gens. Hier en daar elders ook wel, maar
het is uitzondering onder ons, wat re
gel kon zijn
De eerste rit met een zeilwagen heeft
een heel aparte bekoring. Dat "/.it 'm in
het rhythme, dat men dan voor het eerst
van zijn leven leert kennen.
Ten slotte aan wie een tocht per zeil
wagen mocht gaan maken, nog dezö
goede raad: zorg, dat ge een oliepakl
of beter nog op warme dagen een
badpak aan hebt, want als ge van de
vochtige harde zandvlakten plotseling in
bet geulwater ploft, fonteint de zeilwa
gen naar rechts en links en naar boven.
Druipnat van het water en lachend om
het avontuur staat in zoo'n geval de nog
onervaren strandzeiler een oogenblik la
ter naast zijn groote witte vlinder.
Een heerlijke sport. Een zeil- en tevens
een watersport.
Gaarne willen we hen, die een zeilwa
gen willen bouwen, zooveel mogelijk
behulpzaam zijn. Reeds stelden we ons
in verbinding met de heer Boekholdj.
die ziin ervaring op dit gebied zeker
wel dienstbaar wil maken aan de be
vordering van deze mooie sport aan 't
Texelsche strand.
WAT ER GEBEURDE... ltï||||||
6 Juli: Pasteur verricht de eerste en
ting tegen hondsdolheid 1885.
7 Juli: Geboortedag van de componist
Gustaaf Mahler 1860.
8 Juli: VascodaGama zeilt de haven
van Lissabon uit voor een tocht naar
Indië 1497.
Sinds 15 Mei geheel gewijzigde
DIENST- en TARIEFREGELING
a 5 ct. verkrijgbaar bij onze chauf
feurs en aan onze kantoren.
.lilllllilllllll!lllllliiiilllllililllllilillllliillllllii<illllllllllll:illllllllllllll||||||
VRAGENBUS.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiIIIIII
- S.S. LAFAYETTE. Wordt in ons I
land gesloopt. Ging begin Mei in een
dok te Le Havre in vlammen op. W'as
in 1930 gebouwd. Een der mooiste sche
pen van de Comp. Général Transatl. 1
Groot 25000 ton; bestemd voor 1072 1
pass. Bemanning 495 koppen. Snelheid 18
mijl.