51st" Jaargang
De Kisiiwe Texslscfie Courant
Woensdag 27 Juli 1938
No. 5277
EERSTE BLAD.
N.V. WACO Autobusdiensten
Texelsche Berichten
Veel Groote Sterns op Texel
minium van over de grens, iiiiiiiiiiii
i
TEXELSCHE COURANT
IS SINDS I JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg tl.lossenrs. 4 ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer een half uur later.)
27 28 29 30 31 1 2 Aug
9.55 10,49 11,36 12,20 12.55 1,02 1.44
Aan Zwembad „de Schans" een uur
eerder.
LICHT OP
Rl|WIELEN en RIITUIGEN 9 29
||||||lllllllltllll|jllllllllllllllll!lllllllllllllltlllllllll!lllllllllllllll!llllllllll.Hll||||l|
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Nog altijd blijft de politieke
maaltijd sterk gekruid, al zijn wij
daaraan langzamerhand zoo ge
wend, dat wjj het bijna niet mer
ken. Toch is wel duidelijk, dat
de toestand in het Verre Oosten
hoogst ernstig is geworden.
iDE TOESTAND
IN HET VERRE OOSTEN.
Volgens het Chineesche program zal
de burgerbevolking tegen het einde der
maand Hankau moeten verlaten, terwijl
tegelijkertijd het buitenlandsche departe
ment naar I sjoenKing worden over
gebracht, gelijk dat met alle burgerlijke
besturen het geval zal zijn. Uiteraard
blijven de militairen op hun post. Aan
het front van Hoekau is, naar het schijnt,,
de rust voor eenige tijd teruggekeerd.
Deze rust zal echter van korte "duur zijn,
daar regelmatig nieuwe Japansche troe
pen ter versterking worden aangevoerd.
In de internationale wijk van Sjanghai
is het weer tot een aantal moordaansla-'
gen op vooraanstaande persoonlijkheden
gekomen.
Japan heeft de handen meer dan vol
aan de strijd met China. Dat bleek on
dubbelzinnig uit het feit, dat het de
Olympische spelen voor 1940 moest af
zeggen. Daarom is men niet verwonderd,
uit Tokio de nadrukkelijke verklaring te»
vernemen: „Wij willen geen oorlog met
Rusland". Aldus heeft de woordvoerder
van het departement zich uitgelaten.
In een officieel bericht, dat de Japan
sche regeering verstrekte, beluistert men,
in hoe weinig positieve bewoordingen,
het ook gesteld moet zijn, niettemin 't
verlangen politieke verwikkelingen zoo
veel mogelijk te vermjjden. Scheen het
eenige dagen geleden, dat men langs di
plomatieke weg was vastgeloopen, thans
schijnen nieuwe mogelijkheden tot een
vergelijk te komen, aan de orde te zijn.
De legerleiding heeft tenlotte aan de
diplomatie overgelaten deze zaak te rege
len. Mochten verdere onderhandelingeni
mislukken, dan overweegt men te Tokio
een militair deskundige naar de heuvel
Tsjangkoefeng te zenden, om de toestand
daar nader te bestudeeren.
Volgens de verklaring van de Japan
sche woordvoerder is echter ook het ge
duld van zijn land begrensd. Tevens vónd
men gelegenheid erop te wijzen, dat de
buitenlandsche bladen het geval hebbek
opgeblazen. Een feit blijft intusschen, dat
de Japansche pers onmiddellijk alarm
heeft geslagen, welk rumoer echter als
bij tooverslag is gesmoord. Wellicht is
hier langs diplomatieke weg nog een ver
gelijk mogelijk. Daarmede zullen echter
veel wporden en veel tijd gemoeid zijn..
HET TSJECHOSLOWAAKSCHE
PROBLEEM.
Ook hier is bezorgdheid voor het be
houd van de Europeesche vnede gewet
tigd. Immers: de Tsjechische regeering
legt de laatste hand aan het Nationali
teitenstatuut, dat dezer dagen gepubli
ceerd zal worden. Alvorens het parlement
echter tot behandeling zal overgaan,,
krijgt de Sudetenduitsche partij de gele-
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii:iiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu||||||
IIIIIIIIIIII WAT ER GEBEURDE...
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiliiiiitliiliiiiiiliiiitiiiliiiiiii!iiiiiiii:iiiili!iiiiiiii||||||
27 Juli: Robespierre ter dood ge
bracht. 1794.
28 Juli: OostenrijkHongarije ver
klaart aan Servië de oorlog 191 I.
29 Juli: Mussolini wordt 55 jaar-'38.
||||||lllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllll|||||lllll|l|||lllllllllll!ll!lllllllil|llll|||||||
IIIIIIIIIIII WEET U ZE ALLE VIJF Illlil lllll
lllllliiiiiiiiitiiiiii.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiuimiiiiillllll
76 Wat is een talud?
77 Wie stichtte de Kaapkolonie?
78 ls Java grooter dan heel Neder
land?
79 Waar is Paul Kniger begraven?
-80 Wanneer stierf de uitvinder Th.
Edison
ANTWOORDEN.
76 Glooiing van dijk, weg, enz.
77 Jan van Riebeeck (1618—1677)
78 Java is bijna 4-maal zoo groot.
79 In Pretoria, Zuid-Afrika.
80 18 Oct. 1931 te W.-Orange (V.S.)
NIEUWE VRAGEN
81 Wat is een archipel
82 Wie was Robespierre
83 Waardoor is Pisa bekend
84 Welke bekende schrijver gaf een
boek over het leven der bijen
85 Wat beduidt de afkorting: R.I.P.
De antwoorden en nieuwe vra
gen komen in het volgend nr.
||||||lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllUllllllllllllllll||||||
IIIIIIIIIIII POSTDUIVENSPORT.
lllll|iiiiiiiiiiillliiiiiililiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiwiiiiiiin||||||
EEN DUIF, DIE HET DEED.
Deze doffer N9-28-28417, eigenaar J.
van Zoelen, heeft een pracht staat vani
dienst achter zich; al eenige jaren neemt,
hij niet meer actief aan de vluchten deel.
Als jonge doffer was hij niet te slaan;
in alle vluchten won hij een prijs. In de
Oostvluchten vloog deze duif van de sta
tions Osnabriick, Linde, Stendal, ja, zelfa
van Kustrin, eenige honderden K.M. ach
ter Eerlijn. Op de Zuidvluchten startte
hij o.m. van Orleans, Eordeaux en Dax
(1200 K.M.) Met zijn vlucht van Dax in
't Intern. Nationaal Concours verwierf hij
de prijs voor verst wegkomende prijsduif,,
alsmede de speciale Friesland-prijs.
Deze doffer wordt nu als fokdoffer ge
bruikt.
genheid van een en ander kennis te ne
men. De regeering is zeer toegeeflijk,
hetgeen men van de Henlein-partij nu
juist niet kan zeggen. Deze staat op in
williging van haar eischen voor de volle
100 pet. De kruik gaat zoolang te water
tot zij breekt....)
Internationaal is Berlijn in deze zaak
gemoeid en het doet alles, om de kwes
tie in der minne te regelen, want voor
dreigende ontwikkelingen voelt het Derde
Rijk thans blijkbaar minder dan ooit. Ge
heel vreemd daaraan zal ongetwijfeld hef
bezoek van Hitiers adjudant kapitein Wie
demann een Lord Halifax niet zijn. Hitler
schijnt een neutraliteitsstaat Tsjechoslo-
wakije, in de geest van het België van
voor de wereldoorlog, te willen bevorde
ren, maar het is nog zeer de vraag, of het
betreffende land dit zelf zou toejuichen.:
Achtergrond van deze overwegingen
vormt natuurlijk het Duitsche verlangen
Tsjechoslowakije bevrijd te zien van J'
bondgenootschappen, die Berlijn'in zjjn
bewegingsvrijheid belemmeren Het
schijnt evenwel, dat men te Praag niet be
reid is, Rusland van het Tsjechische po
litieke firmament te verwijderen, hetgeen
Duitschland natuurlijk een doorn in het
oog is. Hoe Praag nu ook gesteld is
op een niet-aanvalsverdrag, men zal ook
daar niet vergeten zijn, dat Oostenrijk,
enkele maanden geleden een dergelijke)
garantie door Berlijn als een vodje pa-'
pier zag verscheuren.
□iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii
HOTEL DE HOOP
DE COCKSDORP,*
zooals dat er na de
restauratie uitziet.
l>i||llll!ll||!ll!llllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllll
Sinds 15 Mei geheel gewijzigde
DIENST- en TARIEFREGELING
a 5 ct. verkrijgbaar bij onze chauf
feurs en aan onze kantoren.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiiiii
BROED-RESULTA-
TEN OVER HET
ALGEMEEN GUN
STIG, ONDANKS
SLECHT WEER. -
ER IS VAN DE
KAPMEEUW OOK
WAT GOEDS TE
ZEGGEN.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiii
WAT ZEGT
J. P. STRIJBOS
ER WEL VAN
iiillllliliiiiiiiiillliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllllilliiii
Aan een artikel van Jan P. Strijbos in
De Telegraaf van 23 Juli over de broed-
resultaten van dit jaar ontleenen we:
Voor de meeste vogels is de broedtijd
thans voorbij. Toch kunnen we van tal
van vogels nog nesten met jongen en
zelfs met eieren aantreffen, al zijn das
dan in de regel tweede of derde broed
sels. Rietzangers en karekieten zingen»
nog, hetgeen natuurlijk nog op nesten
of jongen wijst en de spotvogels en de
vliegenvangers, welke pas in begin Mei
of nog later in ons land verschijnen, very
zorgen op het oogenblik nog overal hun
jongen.
)ndanks het slechte weer gedurende
de geheele broedtijd, vallen de resultaten
nog best mee. De heel vroege broedvogels
zooals kievit, wulp, wilde eend, groote
lijster, blauwe reiger en nog een paar
profiteerden van het ongekend mooie en
warme weer van de Maartmaand en begon
nen daardoor gestimuleerd extra vroeg
met de voorbereidingen, zoodat er al'
jonge wulpen waren in de eerste Mei-
week. De hooitijd werd door het slechte
weer verschoven en daar het rapen van
de eieren van onze kieviten en andere
weidevogels een week eerder eindigde
(dank zij de nieuwe vogelwet), hadden
deze vogels, afgezien dan van het mise-'
rabele weer in April en Mei, een rustige
broedtijd. Wel viel het ons op, dat velei
weidevogels slechts kleine broedsels wis
ten groot te brengen en in de duinen had
den ook de wulpen slechts één, hoogstens
twee jongen bij zich. Wat op zichzelf al
een wonder mag heeten, als we de koude,
de hagelbuien en het gure, winderige we ei»
in aanmerking nemen, waarmee deze vo
gels in het open veld te kampen hadden.
Op de bekende en de groote broed
plaatsen, zooals op Texel en op de Peeri
aan de Hoek van Holland, begonnen de
vogels pas vrij laat met broeden en thans
vinden wij daar nog tal van groote sterns,
en zelfs kluten en scholeksters, welke
nog zitten te broeden.
Door de storm en het hooge wafer
zijn alle nesten van groote sterns op de
Mokkeplaat weggespoeld. Ook op Griend
gingen vele nesten door hoogwater ver
loren. Op de schorren, achter de Een
dracht hadden echter de groote sterns
wijselijk de hoogste gedeelten betrokken
zoodat de schade daar betrekkelijk nog}
meeviel.
MET DE GROOTE STERNS
GAAT HET GOED.
Dat het met die GROOTE STERNS
OP TEXEL thans de goede kant opgaat,
Foto Kikkert.
is verheugend. Heel lang geleden nestel
den deze fraaie vogels geregeld en in
groot aantal op Texel. Met de mensclH
onteerende sterntjesmoord in de jaren,
1907- '08 kregen de groote sterns de
groote klap en jarenlang was er op Texel
geen groote stern meer te bespeuren.
Lenige jaren terug beleefden wij echter de
terugkeer. Die eerste schuchtere vesti
gingspogingen hadden echter niet veel
succes. Er is geen vogelsoort, welke zoo
gevoelig is, vooral in het begin van ko
lonievorming. Een kleine kolonie van deze
vogels zal zich in de regel niet weten te
handhaven pas wanneer vele tientallen
liefst honderden paren tegelijk, gereed
maken tot nestelen, is er een redelijke
kans, dat de poging tot het stichten van
een nieuwe kolonie resultaten, zal opleve
ren. Dat hebben we gezien op de Beer
en hetzelfde is ook weer liet geval ge-,
weest op Texel.
DE KAPMEEUW NOG NUTTIG?
Nu doet zich het merkwaardige gevall
voor, dat de kapmeeuwen in het begin
van zoo'n vestigingspoging een handje
kunnen helpen en verschillende vogel
wachters, die door hun omgang met de,
vogels en jarenlange ervaring zeker als
deskundigen mogen meespreken, zijn het
er over eens, dat de kapmeeuwen in het
allereerste begin van kolonievorming nut
tig werk kunnen verrichten, zelfs een.
noodzakelijke factor kunnen beteekenen.
Men zou zelfs kunnen zeggen, dat de
groote sterns de kapmeeuwen noodig
hebben, althans in 't begin, wanneer haar
aantal nog gering is. De kapmeeuwen
vermeerderen niet alleen haar gelederen,
maar vormen een strijdbare en vooral
weerbare macht, jagen de nestenroovers
uit de buurt en zorgen dus voor een
grootere veiligheid.
Ook bij andere vogelsoorten zien wij
wel, dat de eenc van de andere profi
teert. De tureluur zoekt bescherming bij
het nest van een kievit, die voor geen
kleintje vervaard is en zwarte kraaien,,
blauwe reigers en zilvermeeuwen durft
aanvallen, in tegenstelling met de ture
luur, die lang geen held is.
Het wonderlijke is, dat de kievit de
tureluur in zijn broederf duldt; de kievit,
zal het de tureluur in geen enkel opzicht
lastig maken, terwijl hij andere voge's,
zooals scholeksters, zorgvuldig uit zijn
terrein zal weren.
Zooiets zou ook kunnen bestaan tus-
schen kapmeeuw en groote stern, als deze
laatstgenoemde nog te gering in aantal
is om zelf het hof schoon te houden. En
indien dit werkelijk het geval is, dan is
er nog iets goeds te zeggen van de kap
meeuwen.
HET ZEEKAMP N.J.V.
Dit jaar aan Den Oever.
In tegenstelling met eerder gepublL
c erd bericht, werd ons gisteren medege
deeld, dat het zeekamp van het N.J.V. dit
jaar NIET op Texel zal worden gehou
den, doch verplaatst is naar de haven vatt
Den Oever. De Marine heeft als loge
mentschip beschikbaar gesteld Hr. Ms.
Wachtschip Buffel. Voor oefeningen kreeg
het kamp 12 Marine zeilsloepen in
bruikleen. Hiermede wordt overdag op de
Waddenzee en Noordzee gezeild, waarbij
de deelnemers onder deskundige leiding
worden onderwezen in de zeilkunst.
Circa 150 jongens zullen dit jaar aan
het kamp, dat van 113 Augustus duurt,
deelnemen.
9^
Aan het Orgaan van het N.I.V., De
Trom, ontkenen we nog, dat het veran
keren van de Buffel op Texelstroom on
overkomelijke bezwaren bleek op te le
veren, terwijl de haven van Oudeschild
voor dit jaar voor dit schip ongeschikt
bleek.