AKKERTJE
TWEEDE BLAD
TtXELSCHE COURANT
MISBRU YCK
Uit het land
van „Oom Paul".
Iets over Mond- en Klauwzeer.
Zaterdag 13 Aug. 1938
Neem dadelijk 'n
en die migraine trekt weg!
RIJMELARIJTJE.
KAPPERS-KLACHT.
De Ned. Kappersbond kwam in
Hotel American bijeen. Er werd
een motie aangenomen, waarin
gezegd werd, dat de abnormale
groei van het aantal kappers
zaken in Nederland zeer funeste
gevolgen zal hebben. Bij de mi
nister van Economische Zaken
wordt er met de meeste klem op
aangedrongen de Vestigingswet
op 'het kappersbedrijf van toe
passing te verklaren.
De kapper, die haast alle dag,
Zijn medemensch zit in de haren,,
Kan, als men hem gelooven mag,
Het met zijn zaken niet meer klaren.
Hij, die gewend is om de klant
Het mes steeds op de keel te zetten,
Gaat nu het mes, o wreed bedrijf
Tegen zijn eigen gilde wetten.
De groei der zaken neemt meer toe,
Dan de normale groei der haren,.
Zoo zit geen klant meer in de stoel.
De kapper echter op de blaren.
Zij, die de menschen onbewust(?)
Steeds bij de neus hebben genomen,
Schijnen, althans naar mijn bescheid,
Er zelf nu kaal af te komen.
Geen wonder, dat de kappersbond
Bij de regeering aan komt kloppen,
Om deze toevloed van patroons
Op wettelijke wijz' te stqppen.
Zoo ziet men kappend Nederland,,
- Het is althans voor hen te hopen
Net als de bakker en kruid'nier
Op d' oude dag college loopen.
Maar dan alleen met dit verschil,
Wellicht heeft u daarvoor int'resse
De een krijgt warenkennis en
De ander harenkennis-lessen.
Zoo keert de tijd der gilden weer
En zullen vjj het nog beleven,,
Dat zij ons niet zoo'n lompe, maar
'n Gediplomeerde kerving geven..
Doch moog'Lijk wordt door hooger hand
Daar wel een middel op gevonden,
En aan het kappersonderwijs
Nog een verbandcursus verbonden
Ja, lezer, nu schei ik er uit,
Want 'k denk opeens met schrik en beven,
Dat ik me ook vanavond nog
Aan de barbier moet overgeven.
HU1B DE RIJMELAAR.
(Voor nadruk toestemming te vragen
aan de auteur.)
RADAELLI, de Engelsche uitvinden
die brandblusschende bommen heeft
vervaardigd. Deze bommen zijn met
een vuur-verstikkend gas gevuld. Wan
neer de bom in het vuur wordt ge
worpen ontploft hij, het gas stroomt
naar buiten en het vuur wordt ver
stikt.
VAN ZON EN MAAN.
MAAN
Datum: Op: Onder-
l14 Aug. 21,12 9 21
M 15 21 31 10,30
n- 16 2!,59 11,41
W. 17 22 28 12 54
l' 18 23,05 14,06
V 19 23.53 15 16
7 20 24.51 16.18
ZON
Op: Onder:
5.42 20,27
5 43 20 25
5 45 20,23
5 46 20 21
5 48 20 19
5 49 20 17
5,51 20 15
Donderdag 18 Aug. Laatste kwartier.
Misbruyck verkeert het soetste soet
In walchelijk en bitter roet
Ja leytsaem, nutte medicijn,
't Ontijdt gebruyekt, keert in fenijn.
Anna Visscher.
LAGE PREMIE.
SPOEDIGE OVERNAME.
DIRECTE AFWIKKELING.
Een prachtig getuigschrift voor de
Onderl. Ruud vee verz. „Texel" en voor de
Onderlinge Pa arden verzeker i ng D.E.L.
H.H. Veehouders! wordt allen lid!
ESPERANTO.
Aan het Wegencongres te Den
Haag namen 2100 personen uit een groot
aantal landen deel. Wat een talen werden
daar gesproken. Wat een tijdverlies. En
dan nog het grootste bezwaar: niet all©
deelnemers "konden de sprekers volgen.
Natuurlijk waren er onder de 2100 ook
Esperantisten. Zij houden aan hun ge
sprekken met buitenlandsche geestver
wanten" de aangenaamste herinneringen.,
NEGEN-EN-TWINTIG landen waren
vertegenwoordigd op het Aardrijkskundig
Congres, dat J828 Juli te Amsterdam
gehouden werd. Een prachtgelcgcnheid.
was dat voor Esperantisten onder de
deelnemers om met elkaar te converse©-*
ren. Wat werd er met redevoeringen in
allerlei talen weer veel tijd vermorst. In
voering van het Esperanto als gemeen
schappelijke taal voor alle deelnemers is
DE oplossing.
Binnen 'n kwartier voelt Ge U als her
boren. Ge hebt Uw dag gered! Wer
ken verrassend snel. Onschadelijk!
Per koker van 13 stuks - 12 stuivers.
Pet doos van 2 stuks - 2 stuivers.
f*ADAMTIC Wij garandeeren de goede
UAHArc I IC werking van "AKKERTJES"
EEN STUK HISTORIE
ENGELAND ZET DOOR.
„Een andere maal zal het beter gaan,
zeiden hardop vele Engelschen. Zij bedoel
den de inlijving van Transvaal. Werkelijk
stuurde de Engelsche regeering van dat
oogenblik aan op de inlijving der beide
republieken. Deze sloten daarom een
nauw verbond (1897), en begonnen zich
geducht te wapenen. De minister Cham
berlain begon nu rechten te vragen vi or
de Uitlanders. Om de vrede te bewaren
gaven Kruger en andere leidsmannen der
Boeren zeer veel toe. Maar dan vond
Chamberlain alles onvoldoende, en ten
slotte brak hij alle onderhandelingen met
dreigende woorden af. Inmiddels maakte
hij het Engelsche leger in Zuid-Afrika
voortdurend sterkei. Toen begrepen de
Boeren, dat zij geen keus hadden, dan ge-
heele onderwerping aan Engeland, of
oorlog voeren voor hun vrijheid. Zij kozen
het laatste, hoewel zij wisten, dat zij
van geen enkele staat in Europa hulp
konden verwachten President Steyn en
zijn Vrijstaters zijn tot het einde toe hun
bedreigde broeders getrouw gebleven.
Daar de Boerenlegers in elk geval tegen
een Britsche overmacht zouden staan, was
het verstandig niet te wachten, tot Engeland
al zijn voor de oorlog bestemde troepen
in Zuid-Afrika had geland. Daarom stelde
Kruger ten slotte aan de Engelsche regee
ring als uiterste eisch alle geschilpunten
te onderwerpen aan een scheidsgerecht,
en inmiddels alle troepenzendingen n; ar
Zuid-Afrika te staken. De Engelsche regee-
rinu weigerde hooghartig zulke „aanmati
gende eischen" zelfs maar in overweging
te nemen.
DE STRIJD BEGINT.
Zoo ontbrandde dan toch de oorlog
tusschen een handvol vrije mannen en het
wereldbeheerschend Albion (1899). De
Boeren begonnen, onder leiding van gene
raal Joubert, de oorlog aanvallenderw ijs.
O, hoe juichten de vrienden der Boeren
over de schitterende overwinningen, die
de wakkere strijders „voor vrijheid en
voor recht" op hun overmachtige belag rs
behaalden. In alle gevechten werden in het
begin de Engelschen bloedig geslagen.
Maar het gejuich kwam te vroegwant
de Boeren wisten wel te overwinnen, niet
van de behaalde voordeden intijds het
rechte gebruik te maken. Het sciioone be
gin werd gevolgd door een reeks van
rampen. Engeland zond steeds meer strijd
krachten naar Zuid-Afrika, en ten slotte
zooveel, dat de Britsche legers samen meer
menschen telden, dan de hccle boeren
bevolking, de vrouwen en kinderen mee
gerekend. Engelands beste generaals, Roberts
en Kitchener, werden naar het oorlogs-
terrcin gezonden. De eerste groote neder
laag leed Cronjé, die na heldhaftige ver
dediging bij Paardeberg zich aan Roberts
moest overgeven. Met snelle ntarschen trok
Roberts nu verder, naar Bloemfontein,
Johannesburg, Pretoria.
ZWARE DAGEN.
Wat zware dagen kwamen nu voor de
hoogbejaarde president Kruger. Toen de
Engelschen van alle kanten zijn land bin
nenstroomden, moest hij op zijn oude dag
alles verlaten, wat hem lief was; ook zijn
zwakke, ziekelijke vrouw, die hem onmoge
lijk volgen kon. Toen Pretoria bedreigd
werd vertrok de president naar een klein
plaatsje in het Oostendaar was nu
eenige tijd in een spoorwegwagon, de zetel
der regeeringen van daar kwamen nu
de wakkere aansporingen tol de burgers,
om manmoedig vol te houden in de recht
vaardige strijd. Maar toen het bleek, dat
de Boeren ook uit die oorden de Engelschen
niet konden weren, toen kon er geen vaste
regeeringszetel meer zijn. Zijn zwakke
gezondheid verhinderde de oude Kruger
om de kommando's in het veld te volgen,
gelijk Steyn deedhij zou linn tot last
geweest zijn. Daarom vertrok hij, met toe
stemming zijner regeer ng, naar Europa.
Mogelijk zou hij voor zijn strijdend volk
de tusschenkonist der groote mogendheden
kunnen winnen. Hoe moet het de oude
man te moede geweest zijn, toen hij zijn
ongelukkig volk verlietIn de Portugeesche
stad Lorcngo-Marquez werd Kruger door
liet Nederlandsche oorlogsschip de „Gelder
land", dat onze Koningin hem voor dat
doel had aangeboden, afgehaald en naar
Europa gevoerd.
(Slot volgt.)
VEREENIGING VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING VOOR DE
LANDBOUW OP TEXEL.
Ieder veehouder weet wel, wat deze
ziekte te beteeken heeft wanneer zij op
zijn bedrijf wordt geconstateerd. Gedu
rende de jongste stal-periode deed het
mond- en klauwzeer zich op menig bedrijf
voor; nu eens werd alleen de rundvee
stapel aangetast, dan weer eens alleen,
de wolveestapel, doch op vele bedrijven,
werden zoowel de koeien als de' schapen,
ziek. Ik geloof, dat de varkensstapel op
Texel er vrijwel buiten is gebleven. De
veehouder weet natuurlijk, dat paardenj
slechts zelden door deze ziekte worden,
aangetast, en wanneer het gebeurt, dat
dan „de verschijnselen steeds zeer vaag,
zijn te noemen.
BIJ RUNDEREN.
De allerduidelijkste verschijnselen ziet
men bij het rund. Wanneer ik een koe
zie, waarbij het speeksel uit de mondi
loopt en daarbij dat typisch „smakken",
hoor, dan denk ik direct aan mond- en'
klauwzeer. Er komen verschillende ziek
ten bij de koe voor, waarbij de tong wordt
aangetast, doch bij geen enkele ziekte
treft men 't zoo eigenaardig smakkend
geluid aan. Dit is dus wel een zeer ken
merkend symptoom der ziekte. Verder
ziet men blaréh in de mond en op de
tong, stijve gang, blaartjes op de spe
nen en natuurlijk algemeen ziek zijn.
BIJ SCHAPEN.
Bij schapen verloopt de ziekte geheel
anders. De dieren zijn een paar dager,
suf, l'ggen aan de grond, zijn stijf. Lang
niet altijd treft men blaartjes aan in
morid en op de tong. Niet zelden ziet
men hier totaal niets. Aan de kroon,
randen echter, dat zijn dus de plaatsen,
waar de huid overgaat in de hoornschoen,
treden blaren op, die doorbreken tenge
volge waarvan later „ontschoening" op
treedt. Doet de ziekte zich voor, zooal9
dit najaar in de periode van het ram-
loopen, dan zijn daarvan vele gelde scha
pen het gevolg, iets wat voor het bedrijf
een groote schadepost beteeken t. Treedt
de ziekte op tijdens het lammen der scha
pen, dan kan men er van verzekerd zijn,
dat alle pasgeboren lammeren sterven,
indien men tenminste geen maatregelen
treft, welke maatregelen bestaan in het
doen inspuiten dezer diertjes met se
rum, dat schitterend helpt. Jonge dieren
als nuchtere kalveren, biggen en pasge
boren lammeren, sterven heel spoedig,
wanneer zij besmet worden. De aller
grootste schade echter wordt veroorzaakt,
door de z.g. „na-ziekten". Wij hebben
slechts de uiergebreken en de misvormde
klauwen te noemen. Vooral deze zieke
lijk veranderde klauwen komen veel voor
en men dient deze zoo spoedig mogelijk'
te laten behandelen. Bij schapen ziet men
aan de klauwen iets dergelijks. Dleze
dieren kunnen maanden nadat de ziektci
reeds geweken is, nog kreupel loopen.
Men moet er voor zorgen, dat de hoefjes
behoorlijk besneden worden; alle losse
hoorn verwijderen, zonder bloedingen te
veroorzaken. Dus voorzichtig geduldig
werken.
HOE TE BESTRIJDEN?
Het mond- en klauwzeer is een ziekte,
die over de geheele wereld voorkomt en
een geweldige schade veroorzaakt. Geen
wonder danook, dat sinds jaren door
vooraanstaande geleerden gezocht wordt
naar een goed bestrijdingsmiddel de/jer
ziekte. Het doel is, een entstof te vin
den zooals wij deze b.v. sinds jaren be
zitten tegen vlekziekte der varkens. Al
leen een entstof zal uitkomst kunnen bren
gen. Geen z.g. kwakzalversmiddelen of
huismiddeltjes, die nog zoo graag en zoo
veelvuldig gebruikt worden. Het zou aar
dig zijn eens te kunnen berekenen, Tioe-
veel er in een ziekteperiode zooals wjj
nu weer achter de rijg hebben, door ,jle
veehouders in Nederland aan kwakzal
versmiddelen is uitgegeven. Voor de des
kundige staat het al jaren vast, dat alleen
een enting met cultuur en serum Je op
lossing zal zijn van dit vraagstuk. Men
kan wel door het gebruik van chemische
middelen als zalfjes en wasschingcn, het
ziekteproces gunstig beïnvloeden, doch
het gaat er om, de ziekte te voorkomen.
Men moet gezonde dieren kunnen enten,
waardoor deze onvatbaar worden. Wan
neer men één keer zoo ver is, kan men
zeggen, dat het problqeni is opgelost. Irt
de couranten hebben wij de laatste dagen
weer berichten over deze ziektebestrijding!
kunnen lezen. Naar men zegt, heeft een
Duitsch geleerde kans gezien koeien ge
durende drie maanden onvatbaar te ma
ken. Men schijnt wel op de goede weg
te zijn. Laten we hopen, dat het waar is
en dat, wanneer er weer eens mond- en
klauwzeer optreedt, wij een zeker middel
in de hand hebben om de gevreesde ziek
te een halt toe te roepen.
||||||niiillliiiiiiliiiiiiliiiiililiiiiillllliiiilliliilllllliiiiillliiiinn:il!illliiiillilil||||
GEMEENTE TEXEL
lllllliiiiiiii'iiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiillllll
BELEEFD VERZOEK AAN RUITERS.
Teneinde te voorkomen, dat de vrije toe
gang tot de Staatsduinen verboden wordt,
wordt beleefd verzocht,
zich niet met paarden te begeven
buiten de wegen door het duinge
bied.
Bovendien maakt men zich strafschuldig
door anders té handelen.
Ook is het ongeoorloofd, paard te rij
den:
a. over de voet- en rijwielpaden
in de gemeente;
b. op het zeestrand binnen 1000 m
afstand van strand-k.m.-paal no. 20.
c. in de Dorpsstraat te De Koog.
HET GEMEENTEBESTUUR
VAN TEXEL.
-