Naar de Shetland-eilanden.
51sle Jaargang
No. 5293
De Itieuwe Texelsche Courant
Woensdag 21 September 1938
EERSTE BLAD.
N.V. WACO Autobusdiensten
TEXELSCHE COURANT
IS SINDS 1 JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal,
buiten Den Burg tl.— lossenrs. 4 et.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 4S et. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.
(nam. oqgeveer een half uur later.)
22 23 24 25 26 27 28 Scpt
8.36 9,24 10,05 10.44 11.18 11,52 12.14
Aan Zwembad „de Schans" een uur
eerder.
LICHT OP
RIIWIELEN en RIITUIGEN 7.29
'iiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiillill
VAN OVER DE GRENS.
WAAR GAAN WE HEEN
Een week van haast ondragelij
ke spanning is geëindigd met een
gevoel van tenminste eenige op
luchting. De 69-jarige Engelsche
minister-president, Neville Cham
berlain, is, zooals vorige week ge
meld, naar Berchtesgaden gereisd,
téneinde een laatste poging te
doen, door een persoonlijk gesprek
met Hitier te Berchtesgaden een
oorlog te voorkomen. Het besluit
was door hem genomen in volko
men overeenstemming met de Fran-
sche regeering.
Het beeoek van Chamberlain aan Hitier
heeft korter geduurd dan men in het
algemeen had aangenomen. Reeds Vrijdag
keerde de Engelsche minister-president,
naar Londen terug, niet echter, dan nada<
er een nieuwe afspraak tot een samen
komst in de loop van deze week te Bad
Godesberg was gemaakt. Bad Godesl.ey
ligt ongeveer halverwege tusschen Londen,
en Eerchtesgaden. „De heer Hitier
wenscht een oud man nog zoo'n langt
reis te besparen", verklaarde Chamber
lain bij zijn aapkomst te Londen.
De algemeene indruk is thans, dat het
voorbarig zou zijn zich een definitief
oordeel te vormen over de besprekingen,
te Eerchtesgaden óf te pogen de verdere
loop van zaken te voorspellen. Er wordt
evenwel op gewezen, dat het feit, dat
een volgende samenkomst is vastgesteld,
in ieder geval als een hoopgevend tee ken
beschouwd mag worden.
Zeker is wel, dat Hitier aan Chamber
lain bepaalde voorstellen heeft gedaan
die deze Zaterdag te Londen in de ka
binetsraad besproken heeft. Daarbij wa
ren ook Runciman en Ashton Gwatkin,
die Chamberlain uit Praag had laten
overkomen, aanwezig.
Onzekerheid heerscht over de volgen
de stappen, die nu genomen zullen wor
den. Men zal voorloojiig wel het resul
taat van het tweede onderhoud tusschen
Chamberlain en Hitier moeten afwachten.
(Zie ook elders in dit nummer)
DE TOESTAND IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Intusschen spitst zich de toestand in
het Sudeten-Duitsche land meer en meer
toe. De partij van Henlein heeft haar
hoofdkwartier van Praag naar Eger ver
legd, terwijl de Tsjechische regeering in
verschillende Sudeten-Duitsche districten
het standrecht heeft afgekondigd. Te Eger
heeft de regeering een huiszoeking laten
doen in het hoofdkwartier der Sudeten -
Duitsche partij en er zou zelfs een bevel
tot inhechtenisneming tegen Henlein uit
gevaardigd zijn. Henlein is echter zoo
wijs zich tijdelijk schuil te houden. Mag
men de Duitsche bladen gelooven, dan
heerscht er op het oogenblik in het Su
deten-Duitsche gebied de grootste ver
warring. Vele Sudeten-Duitschers zou
den naar Duitschland gevlucht zijn en
van de verhalen, die deze menschen de
correspondenten van de Duitsche bladen
doen, rijzen ons de haren ten berge.
In Duitschland meent men op het oogen
blik dan ook, dat een oplossing nog
slechts gevonden kan worden in een volks-
DR. EDUARD BENESJ, in 1S84 te
Pilsen geboren, promoveerde in 1908
op een proefschrift over het Tsje-
gische vraagstuk. In 1915 moest hij
uitwijken wegens revolutionnaire ar
beid. In het buitenland legde hij met
de latere president Masaryk de
grondslagen van de republiek. In 1919
keerde hij terug als minister van
buitenl. zaken, welk ambt hij tot
1935 bekleedde. Toen werd hij pre
sident. Voor hoe lang nog
stemming en een vreedzame aansluiting,
der Sudeten-Duitschers bij Duitschland.
Praag verklaart daarentegen, dat liet
in de Sujeten-Duitsche gebieden vrij
rustig is en dat men alles zal doen, om
de rust verder te handhaven. Derhalve
heeft men het standrecht afgekondigd,
heeft men de Sudeten-Duitsche partij in.
feite ontbonden en heeft men geëischt;
dat alle inwoners van de Sudeten-Duit
sche gebieden hun wapens moeten inle
veren. Van een volksstemming zegt Praag
niets te willen weten.
Sinds 15 Mei geheel gewijzigde
DIENST- en TARIEFREGELING
a 5 et. verkrijgbaar bij onze chauf
feurs en aan onze kantoren.
FlUSLAND NEEMT
MILITAIRE MAATREGELEN.
Wat zal Rusland doen, indien de Su
deten-Duitsche kwestie werkelijk tot een
gewapend conflict leidt? Tot nog toe
hadden de Sovjets niet duidelijk laten blij
ken, dat zij dan hun plichten als bond
genoot tegenover Tsjecho-Slowakije zul
len nakomen. Thans krijgt men berichten,
die er op wijzen, dat Rusland bij een con
flict om Tsjecho-Slowakije wel zeer de
gelijk zal ingrijpen. Onder bevel van
maarschalk Blücher, die men uit het
Verre Oosten naar het Westen heeft la
ten overkomen, zou in de Oekraine een
Russisch leger van niet minder dan
750.000 man bijeengebracht zijn. De
luchtmacht zou van 1200 tot 2000 toestel
len versterkt zijn. Negen Tsjechische of
ficieren zouden in de Oekraine zijn aan
gekomen om als verbindingsco.nmiss.e op
te treden.
FRANKR1JKS HOUDING.
Belangrijker dan de vraag, wat Kus
land in een geval van een gewapend con-
fl.ct zal doen, is misschien nog 'het
probleem van Frankrijks houding. Hoe
wel men er in regeeringskringen nog
Steeds de nadruk op legt, dat Frankrijk
in geval van ernst zijn verdragsplichfen
zal nakomen, beginnen zich onder het
volk toch sterke stroomingen bemerkbaar
te maken, die meenen, dat het Sudeten-
Dnitsche land maar aan het Derde Rijk
moet worden uitgeleverd, en dat men voor
3.5 millioen Sudeten-Duitschers, die1
bovendien zelfs niets liever willen dan
tot een Groot-Duitsch Rijk te behooren,
niet naar de loopgraven mag trekken.
Vooral de vroegere minister-president
Flandin is een voorvechter van deze laat
ste opvatting. Aan de regeering moeten
deze stroomingen wel buitengewoon on
aangenaam zijn. Zij weet, dat het om
meer gaat dan slechts het zelfbeschik
kingsrecht van 3.5 millioen Sudeten-Duit
schers. Zij weet, dat Tsjecho-Slowakije,
meer is dan slechts een „dwaze staat,
geschapen door dwaze staatslieden", zoo
als reeds in 1919 werd beweerd, maar in
het leven werd geroepen als een dam,
tegen een mogelijke machtsuitbreiding,
niet zoozeer territoriaal maar wel poli
tiek, van Duitschland naar het Oosten.
Maar het blijft steeds moeilijk, de massa
van zooiets te overtuigen.
door JAN l'. STR1J BOS.
I. MET EEN KATWIJKSCHE
LOGGER DE NOORDZEE OP.
EEN JEUGDDROOM WORDT
WERKELIJKHEID
Toen wij afgeloopen zomer een reis
maakten naar de geïsoleerd liggende en
weinig bezochte Shetlands, ging een lang
gekoesterde hartewensch in vervulling,
werd een jeugddroom werkelijkheid. Ja
renlang hadden wij er mee rondgeloopen,i
maar telkens doken er onoverkomelijke
hinderpalen op, waardoor wij het plan
w eer een jaartje moesten uitstellen. Maar
als het voorjaar dan weer in het zicht
raakte, kwam het plan weer op de prop
pen, want al die lentebedrijvigheid van
plant en dier, niet het minst ook de mani-,
festaties der vogels, de wetenschap dat)
daar thans weer ontelbare drommen
zeevogels naar het Noorden trokken om
er hun nesten te bouwen op de rafel
randjes der Shetlandsche .vogelbergen, dat
alles was wel in staat om je uit hef
evenwicht te brengen en dan zaten we
weer lang en breed over de mogelijkhe
den te filosofeeren. Tenslotte spraken wet
er over, als over een sprookje, een onbe-'
reikbaar ideaal, waaraan we zelf niet meer
geloofden.
Maar dit voorjaar werd het dan toch
ernst. Een goedgezinde schipper van een.
Katwijksche logger wilde de twee zwer
vers er heen brengen en tegen half Juni
moesten wij ons gereed houden. Maar in.
de laatste Meinacht kwam plotseling het
bericht, dat we de volgende morgen het'
ruime sop zouden kiezen. Nimmer begon
een tocht slechter voorbereid, viel de
start voor een trip, die mogelijk maanden,
zou vergen, ons zoo onverwacht op het;
lijf. Maar ook zelden zal een zwerftocht
met meer enthousiasme begonnen zijn en
/oo stapten we op een verrukkelijke Juni
avond als „prenters" aan boord van de!
K.W. 176. Onder „prenters" verstaande
logger- en trawlergasten passagiers.
AAN BOORD VAN DE KW 176.
Het eigenaardige leven aan boord van
de logger, zoo geheel verschillend met
ons normale bestaan, de ontmoetingen
met bonte visschen, 'n dolfijnsoort, met
mollemokken en drieteenmeeuwen en
stormvogeltjes. vooral ook de omgang
met de bemanning, zonder uitzondering
allemaal prettige, eenvoudige, zorgzame
en gastvrije kerels, wel dat beviel ons
bovenmate en nimmer zullen we die reis
naar de Noordelijke vischgronden verge
ten. Het weer was uitstekend en toen we
Doggersbank gepasseerd waren en de
zee wat rauwer dn wilder werd, waren
we al wat meer geacclimatiseerd, zoodat.
de zeeziekte ons niet met haar volle ge
wicht onverhoeds op het lijf kon vallen.
Toen kwam de eerste nhcht, dat we de
vleet, het meer dan 4 K.M. lange haring
net zouden schieten. De „binken", zooals
de matrozen zichzelf betitelen, hadden
de avondmaaltijd alle eer aangedaan en
flink „gebunkerd". Want nu kwam er
werk aan de winkel. I>e versche groente,
welke wij uit IJmuiden hadden meege
nomen, was vrijwel weggewerkt, maar
wij hadden nog volop versche, gebakken
schol en pannevisch en rijst en een g too te
teil met „trutje frutje", waarmee Giel,
een der „oudsters" het gekookte vruch
tenallerlei bedoelde. Die Giel was een
onbetaalbare grappenmaker en een pracht
kerel. Met stijgende verwondering zagen
wij toe, hoe de bemanning de enorme por
ties in een moordend tempo wegstouwde.
„Je doet je oogen maar dicht en je kijkt
maar naar mij", zei Giel. die naast mij:
zat. En toen liij merkte, dat deze welge
meende raad niet in zijn volle omvang
tot mij doordrong, vervolgde, hij: „Je
stampt je maar vol tot aan de knop van
je pet". Geheel bezweet door het inspan
nende werk van liet eten en glimmend
van het vet, kropen ze daiarna voor
cenige linen in de kooi.
DE BUIT BINNEN
Maar alreeds om één uur in de nacht
klonk de kreet „kok in het ruim" en
daalde de reepschieter, een knaap van
12 jaar, een kind haast nog, af in de don
kerte van het ruim om de zware speer-
reep op te schieten en begonnen de ina-
rozen het lange net te „halen". Uur na,
uur „klauwden" zij de vleet binnen boord,
sloegen ze met geweld de zilveren harin
gen in de krebben en toen de zon boven
de einder verscheen, was de buit binnen.
Deze was niet erg bemoedigend: in to
taal slechts zeven ka,ntjes en toen ook
de volgende vischnacht ver beneden de.
verwachtingen bleef, besloot onze schip
per na kort beraad de steven te jvenden
en naar Lerwick op te stoomen, de
groote haringhaven va,n de Shetlands, omi
praaiberichten in te winnen. En dat be-i
Rekende voor ons, dat we binnen luttele
uren voet aan wal zouden zetten; dat we
eindelijk de Shetlands, „de beloofde
eilanden", zouden betreden en dus veel
spoediger dan we gedacht hadden. Want
het had heel goed kunnen gebeuren, dat
we bij een overvloedige vangst in die
eerste nachten, waren blijven visschen,
totdat we de 38 last haring, welke we
konden bergen, binnen hadden.
(Wordt vervolgd.)
BROEDENDE KLEINE MANTELMEEUW.
llllll'llllilliillllllillllllllllllllllllllllliiUlllllllillliniiiiiiiliilllliilliiiilliiiiiilllin
WAT ER GEBEURDE... lüjllllll
21 Sept.: Mac Adam, uitvinder van
de naar hem genoemde wegen, in
Schotland geboren. 1756.
22 Sept.: Frankrijk wordt tot Repu
bliek uitgeroepen door de Natio-
nnale Conventie. 1792.
23 Eoerhaave, wereldberoemd arts, te
Leiden overleden. 1738.
4
Om iedere foto, schilderij, tee-
kening een lijst, die j>ast; ook
past bij uw beurs.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
MIDDENSTANDERS.
Een abonnement bij
N.V. PROVINCIAAL BELANG.
Handelsinformatie- en Incas- Q
sobureau voor de Midden-
stand, opgericht 1864, biedt
in deze tijd groote voordee-
len
Een volledig prospectus,
waaruit zulks duidelijk blijkt
met een ex. van de 14-daag- Q
scl e zeer verzorgde courant
wordt op schriftelijke aan-
vr.-ige p.o. verstrekt.
N.V. PROVINCIAAL BELANG,
Amstelstr. 14, Tel. 32000 (6 lijnen)
AMSTERDAM C.
Voor Middenst. Fed. en Bonden
kan een speciale overeenk. getrof-
fen worden.
□□□□CZCDDO
