Ie Itieuwe Texelsche Courant SCHEUREN OF NIET? 51ste Jaargang Woensdag 5 October 1938 No. 5297 Vereeniging voor bedrijfsvoorlichting voor den Landbouw op Texel. 1 EERSTE BLAD. Texelsohe Berichten VAN MANNEN GESPROKEN. TEXELSCHE COURANT Mvwv^rMMr. i— uhmiji—iTi—w— IS SINDS 1 JULI 1930 IN DIT BLAD OPGENOMEN. I ITGAV E' N.V. Boekhandel en Drukkerij v.h. Langeveld en De Rooij Den Cu g. Tel. 11 Postrek. 653. ABONNEMENTEN' f0.75 per kwartaal buiten Den Burg 11.losse nrs 4 ct. ADVERTENTIES: 12 cent per regel minimum 5 regels. Eenzelfde adv voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor deelig tarief voor neringdoenden. TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge heel met kleine letter gezet.) HOOGWATER (ter reede van Texel v.m. (nam. ongeveer een half uur later.) 6 7 8 9 10 II 12 Oct 6.19 7,1! 7,54 8.34 9.13 9.51 10.38 Aan Zwembad „de Schans" een uur eerder. LICHT OP RHWIELFN en RIITUIGFN 5 56 ||||||!lllllllllllllllilllllllllllll'llllllllllllllllllllllllllllllllll|l|lllllllllllllllllll||||ll llllllllllll WEET U ZE ALLE VIJF IHIIIIIIIII ||||||iiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini>iiiiiii:iiiiiiiiiiiiiiiiii|||||| 176 Hoeveel pyramiden telt Egypte 177 Wie worden wel Yankees ge noemd 178 Wat is een „casus belli"? 179 Wat beduidt „R" of R.c." op recepten 180 Wat klimaat is, weet u wel. Maar wat is een clematis ANTWOORDEN. 176 Ongeveer zestig. 177 De Ncord-Amerikanen. 178 Een aanleiding tot een oorlog. 179 „Neem" of „Men neme". 180 Klimplant met blauwe bloemen. NIEUWE VRAGEN 181 De hoofdstad van Suriname is... 182 Hoeveel pooten heeft een vlieg? 183 Wat is de oorzaak van eb en vloed? 184 Wat is een limousine? 185 Welke bijnaam had Lodewijk XVI? De antwoorden en nieuwe vra gen komen in het volgend nr ||||||iiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iiiiiiiiliiiii|||||l llllllllllll WAT ER GEBEURDE.... llllllllllll ||||||!!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIII||IIII 5 Oct.: De gilden worden in Holland opgeheven. 1798. 6 Oct.: De Kerkelijke Staat bij Italië ingelijfd. 1870. 7 Oct.: De eerste Ned. nachttrein ver trekt van Rotterdam. 1931. IN MEMOR1AM—W. BRUIN. Aan de nagedachtenis van de heer W. Bruin, die vlak na de algeineene feest vreugde ter gelegenheid van het Jubileum van H.M. de Koningin op zoo noodlottige wijze om het leven kwam, wijdt Dr. A. Vis in „De Lampen Brandend" van 1 Oct. deze regelen Hij was een man van flink en trou.v karakter, die, hoewel zijn eigenlij';? werkkring al jaren rustte, toch rog stee is werkzaam was zooveel hij ko.i. Een vriendelijk, opgewekt, trou.v mensche?n broeder ook der Gemeente, die met haar meeleefde en die wij noode missen, ook in onze godsdienstoefeningen. Terwijl wij hem gedenken, gaan onze gedachten uiti tot de zijnen, wie wij toebidden de troost van Hem, Die dit leven zoo plotseling tot' zich riep. ZAKENNIEUWS. De heer Jb. Mosk heeft zijn zaak, over heel Texel dank zij de advertenties be kend als „De gezonde Apotheek", ver plaatst naar het perceel in de Wever straat, dat eertijds werd bewoond door de heer J. van Zoelen. Deze verandering beteekent een groote verbetering: De win kel toch is wel tweemaal zoo groot als de vorige; zij biedt nu plaats voor \er- scheidene tafeltjes en stoelen. Verder is zij verrijkt met een stofvrije etalagekast, door deuren met matglas van de winkel ruimte afgesloten. „Overvloedig licht en lucht" bleek hier het parool. Ook achter het woon- en winkelhuis beschikt de heer Mosk over een flinke ruimte. Daar 'ligt een groot erf met een groote werkplaats., waarin de heer Mosk zijn vischjes lekker bruin kan laten bakken. Ook zijn motor bakfiets kan hier worden gestationneerd. Met deze vooruitgang wenschen we, „De gezonde Apotheek" veel geluk. J. ♦Illül Het is een nare ziekte om door ♦jjjjjj een te strenge leefregel zijnge- OHIIII zondheid te bewaren. La Roche ♦lllill foucauld. OPMERKINGEN bij bovenstaande ontvangstposten. 1. Lammeren: Voor lammeren werd in 1937 besteed van fll,tot f 15,- Wij meenen, dat we met 150 lam meren aan den hoogen kant zijn, met f 12,aan den lagen kant en dus schatten we dit gemiddeld goed. 2. Wol: Beneden de fl,per K.G. werd vorig jaar niet zooveel er- kocht. De prijzen liepen van f0,90 tot f 1,15. 3. Oude schapen: De prijs van oude schapen schommelde vorig jaar tusschen de f21,en f25,per schaap. 4. S c h a p e n m e 1 k: Bij de informa ties naar de opbrengst van de melk kwamen we aan zeer verschillende gegevens. Een bedrijf had 60 L. melk per schaap geleverd aan de fabriek a 7,5 ct. per L. Een ander verwerk te zelf en kwam op 9,25 ct. per L. Hij had per schaap maar 35 L. ge molken. Anderen gaven op: 50 L. per schaap en meenden, dat de mid- denprijs vorig jaar wel 8 ct. was. Iemand anders liet uit zijn boekhou ding zien, dat gerekend kon worden op f 2.50 per schaap over den heelen schapenstapel (lamschapen) genomen. Weer een ander kwam op f 2.70 over al zijn lamschapen genomen. 5. Ondermelk: De ondermelk kan helaas niet door ieder behoorlijk be nut worden wegens kalver- en var kensbeperking. toch kwamen we een geval tegen, waar met de ondermelk en wat volle melk kalveren werden gemest en ze dan drie a vier cent op bracht, als de bijgegeven koemelk op verkoopprijs werd gerekend. En nu de UITGAVEN van hetzelfde bedrijf 1937. Landhuur 15 H.A. a f 70.— f 1050. Bemesting 100, Veevoeder 840,— Diverse onkosten 200,— Afschrijvingen 75. Totaal uitgaven f2265,— Ruw genomen is er dan een winst van f1060, In dit voorbeeld is geen post voor arbeidsloon gerekend, maar er is reke-i ning gehouden met gezins- en burenhulp. Mannen zijn zeldzaam. Napoleon. Men is daarom nog geen man, omdat men van het mannelijk geslacht is. Sirius. De onschuld van de man heet eer. Ebner-Eschenbach. IN AtEMORIAM E. G. GAARLANDT. In het maandblad De Reclame, officieel orgaan van het Genootschap voor Re- dame, 15 Sept. verschenen, wijdt de heer J. Chr. Wijnand 'n artikel aan de nagedachte nis v.d. heer E. G. Gaarlandt, oud-voorzit- ter van het Genootschap voor Reclame. Daar de heer Gaarlandt eenige jaren burgemeester van Texel was, nemen we uit dat artikel een gedeelte hier over: Gok in de kringen van ons Genoot schap is de overlijdensmare met groot leedwezen vernomen. Gouda's burgerva- vader immers was een figuur, welke w anneer men er eenmaal van nabij mede had kennis gemaakt, niet zoo licht ver vaagde. Met groote waardeering zullen, allen, die zijn werk in het Genootschap van nabij hebben kunnen gadeslaan, de heer Gaarlandt blijven gedenken. Hij is een dergenen geweest die het Genoot schap heeft moeten leiden door tal van moeilijkheden heen, in een tijdsbestek, w aarin de vredesduif zoo vaak tevergeefs hu.svesting zocht binnen de wanden der lokaliteiten, waar de Genootschapsleden vergaderden. Ten slotte werd de oppo sitie hem te machtig en droeg hij de lei ding aan anderen over. Dat ook zij, die zich niet altijd met zijn leiding konden vereenigen, niettemin groote waardeering voor hem koesterden, is gebleken uit de wijze, waarop het voorstel, de heer Gaarlandt tot eere-lid te benoemen, in de drukbezochte ver gadering van 8 Jan. 1936 is ontvangen. De benoeming tot eere-lid mag be schouwd worden als een eere-saluut^hemi door de leden gebracht. Zjjn nagedach tenis zullen wij te allen tijde in hooge cere houden. Dat is niet in geld uitgedrukt. Wij kwa men bedrijfjes, hiermee ongeveer gelijk, tegen, welke loonuitgaven hadden van 100 tot 300 gld. Dat was dan als geen gezinshulp aanwezig was. De winstpost f 1060. zal dus veilig met f100 voor loon verminderd kunnen worden. Verder kunnen we voor inventa risrente f200 rekenen. Men dient te be denken, dat vele boeren geld voor hun inventaris hebben geleend en daar dus hun rente voor moeten betalen. (Inventa ris op dit bedrijf op f5000 getaxeerd), .'s dat f200.—dan moet zoo'n boer dit rentebedrag uit handen geven. De inventaris eigenaar heeft er intusschen evengoed mee te rekenen. De winstpost van f1060 verminderd met flOO arbeids loon en f200 inventarisrente is f760 of plm. f50 per H.A. voor 1937 of ruim f 5.per fokschaap. OPMERKINGEN bij de uitgaafposten. Landhuur: 15 H.A. a f 70 per H.A., is voor 't goede land niet hoog. Bemesting: Alleen voor 3 H.A. hooiland tegen f33 per H.A. Veevoeder: Naar gegevens uit boek- houdingen op f7.— per schaap. De enterlingen eten daarvan mee. Diversen Verzekeringen, repara tie en onderhoud werktuigen, ver nieuwing en aanvulling klein gereed schap. Afschrijvingen: Afschrijving op Inventaris en op het paard. JAAR 1938. Met de prijzen van 1938 worden de ontvangsten voor dit bedrijf als volgt 150 lammeren a f9.f 1350. 600 Kg. wol a f 0.75 450. 25 oude schapen a f 16.400. Schapenmelk 300. Ondermelk 50. Totaal ontvangsten f 2550. De winst is «dus teruggeloopen tot f285.—. Hier is dan geen loon afge trokken en ook geen inventarisrente. In de uitgaven is het voer belangrijk duurder, terwijl er door de weersomstan digheden meer gevoerd is. De post voor voeruitgaven zal dus zeker grooter zijn, en dus het winstcijfer idem zooveel Ia- ^er dan hier. js genoemd. Stellig is dus in 1938 op zoo'n bedrijf verlies geleden. In 1932 is de narigheid al begonnen. Gezien de slechte toestand in de scha penhouderij door de lage prijzen van alle schapenproducten en schapen, kwam op de Bestuursvergadering der Bedrijfsver- eeniging „Texel" de vraag naar voren, of het misschien niet beter was voor vele schapenhouders, hun schapenbedrijf in te krimpen door weiland te scheuren. Immers oogenschijnlijk is de bouwerij meer rendabel en bekend is, dat veel schapenLand zich voor scheuren goed leent. Besloten werd, dit vraagstuk eens nauwkeurig te bekijken en hiervoor werd een commissie benoemd, die gegevens kon verzamelen en onder de loupe nemen en daarna een rapport samenstellen, dat den leden schapenhouders kon worden toe gezonden. De Commissie \Verd samengesteld als volgt: E. v. d. Ban, voorzitter; C. V e e g e r, Den Hoorn, schapenhou der, zonder bouwerij. C. Bakker, nabij Den Hoorn, scha penhouder, zonder bouwerij. J b. Roeper, Den Burg, schapenhou der met bouwerij. M. C. Keijser, De Waal, schapen houder met bouwerij. Den 22en Juli vergaderde deze Com missie voor het eerst, den 20en Sept. voor de tweede maal. Van de zakelijke besprekingen volgt hier een beknopt ver slag. Uit de inleidende besprekingen bleek al dadelijk, voor welk een moeilijke taak de Commissie stond. Deze was niet al leen: de vraag te beantwoorden, zonder meer: Welk land levert meer op, scha- penland of bouwland, want dan spreekt een eenvoudig rekensommetje ten gunste van het bouwland. Maar scheuren op groote schaal zou zeer diep ingrijpen in het Texelsche boerenleven. Het schapenbedrijf is eeuwenoud en vele families weten niet anders, of op hun bedrijven werden geslachten terug schapen gefokt, 't Is een apart vak, dat door hen door en door wor# verstaan, terwijl ze tegenover de tWTIwerij vrij t vreemd staan en er niet voor zijn inge richt. Verder ligt het land van veel scha- 1 penboeren zoo verspreid, en in zulke kleine kavels soms, dat daar de bouwerij., door veel extra arbeid altijd duur wordt. En dan is er door slechte ontwatering en omgekeerd soms door te hooge lig ging heel wat land, dat, zooals de toe stand op oud-Texel nu is t.o. van ontwa tering, nooit voor scheuren in aanmer king komt. Zoo gezien zal elk geval apart beoordeeld moeten worden en kon de Commissie niet meer doen, dan wat algemeene beschouwingen publiceeren, die ieder zal moeten aanvullen of wijzigen naar zijn bedrijf en omstandigheden, maar die toch hem, die met scheurplannen rondloopt, wat houvast en richtsnoer ge ven kunnen. Als op die manier het werk der Com missie dienstig kan zijn, is haar doel be reikt. Besloten werd eerst van enkele bedrij ven, zooals die op Texel bestaan, een eenvoudige winst- en verliesrekening op te zetten. Dit werd gedaan aan de hand van prijzen, die het vorig jaar (1937) werden besteed. De prijzen van dit jaar (1938) zijn er ter vergelijking ook naast genomen. Door informaties op tal van bedrijven, waar men soms een goede boekhouding kon en wilde laten zien, kwam de Commissie tot de gemiddelde cijfers, hierin verwerkt. Als eerste voorbeeld werd genomen een bedrijf van 15 H.A., waar uitsluitend schapen worden gehouden. Zulke bedrij ven bestaan. Toch werd direct opgemerkt, dat dit soort bedrijven wel van de minst economische zijn. Zoo'n bedrijf is als zuiver schapenbedrijf te klein. Loon kan hier eigenlijk niet worden uitgegeven, omdat het bedrijf het niet dragen kan, terwijl er tijden zijn, dat er niet genoeg werk is voor één man. Een soortgelijk be drijf wordt door een jonge kracht ze ker niet uitgeoefend, omdat hij er niet regelmatig voldoenden arbeid vindt. De ze laatste opmerking sluit in zich, dat scheuren op zoo'n bedrijf toch zeken overweging verdient. In het nu volgend voorbeeld wordt ook niet met loon gerekend, maar is ,gej dacht aan wederzijdsche burenhulp in den hooitijd b.v., zooals dat veel voor komt en verder met hulp van gezins leden. VOORBEELD I. 15 H.A. land Alleen schapen, goed land. Gerekend wordt op acht fok schapen en twee enterlingen per H.A. Dus plm. 120 fokschapen en 30 en terlingen, en één paard. Hierbij werd opgemerkt, dat dit een „dikké" bezetting is. OPBRENGSTEN 1937. 120 schapen; grootgebracht gem. D/slam per schaap: 180 lammeren. Voor eigen fok 30 lammeren. Te verkoopen dus 150 lammeren. 150 lammeren a f 12,f1800, 600 K.G. wol a f 1,— per K.G. 600, 25 oude schapen a.f23.575. 4000 L. schapenmelk a 71/2 ct. 300, Ondermelk verkocht 50, Bruto- opbrengst f 3325,—

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1938 | | pagina 1