Van een Bezoek aan Texel en Vlieland
I
Nieuwe Texelsche Couranl
f
S»
52sle Jaargang
Woensdag 19 October 1938
No. 5301
Zenuwpijnen overal?
AKKERTJES
EERSTE BLAD.
Stervend Jaar.
Er is nog werk genoeg.
Naar de Mient.
De Nieuwste Spelling.
Hollands Veiligheid
AKKER.CACHETS
,,cTo uz li aa l
3e u
I azc
ij8i
XELSCHE COURANT
IS SINDS 1 JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en E>e Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 632.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal,
buiten Den Burg tl.lossenrs. 4 ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel";
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer een half uur later.)
23 21 22 23 24 25 26 Oct.
6.11 7,07 7,53 8.35 9.10 9,43 10.14
Aan Zwembad „de Schans" een uur
eerder.
LICHT OP
Rl|\\ IELEN en RIITUIGFN 5 27
Het zingen van de herfst is
is altijd een der wijzen, die wij
het zuiverste verstaan.
Elly van Buuren.
De gouden stilte van de herfst staat
gehuifd over de landen.
De bosschen met hun gevallen blaren
zijn als massagraven van duizenden on
bekenden, doch bij hen is de dood niet
veroorzaakt door oorlogstuig; hun af
sterven is de wet der Natuur.
Kaal zijn de boomen, die pas neg als
kleurige toortsen van groen loover de,
wuivende kruinen lieten wiegen door de
zomerwind.
Er is stilte rond die boomen met hun
roestbruine stammen, er is rust in de
geuren van vergaan, die opstijgen uit
de bodem, er is weemoed en geluk bei1
de. nu, op de donkere aarde, die lang
en zwaar ademt.
Er is blijdschap over al wat er schoon
is; een verlangen ook naar gezelligheid.
't Is nu de tijd om heerlijk binnen
Te leven in een oud verhaal
En feest te vieren in een zaal
Met ridders, prinsen en vorstinnen.
(Joh. Babeliowsky)
maar ook wasemt er door de lucht de
geur, de sfeer, die Rilke deed schrijven:
Wie nu geen huis heeft, bouwt er zich
geen meer,
Wie nu alleen is zal het zeer lang
blijven.
Hij zal waken, lezen, lange brieven
schrijven
En zal in de lanen heen en weer
Onrustig loopen, als op de wind de
blaren drijven.
Zware wolkenmassa's drijven langs de
hemel, waardoor het licht met lange witte
streepen en banen gefilterd wordt.
Glimmend zijn de stammetjes en takken
van het lagere hout en de houten leunin
gen der bruggetjes: als een stervende
glimlach.
Over de grauwe landweg verdwijnt een
boer met een koe, oinwaaierd van flar
den grillige nevels.
Een herfstdraad kleeft zich aan uw
gezicht, spint zich tusschen uw haren, en,
knapt
In dit jaartij der vergankelijkheid doert
doen ze u denken, aan de Parcen, de drie
schikgodinnen uit de Grieksehe goden
leer: Clothe die de levensdraad veel-'
kleurig spint, Lachesis die hem ineen
vlecht en Atropos die hem met haan
schaar onmeedoogend afknipt....
Zoo gaat ge voort, gelukkig en wee
moedig tegelijk, door dit bronzen, bro-
kaatkleurig landschap.
Stilte alom
Een broos geluid:
De dunne ritseling van een vallend
blad
Vroeger schreven diplomaten
Lange brieven aan elkaar.
Later vlogen zij elkander
Telegrafisch in het haar.
De moderne diplomaten
Reizen naar elkander toe.
Naar een goed, geschikt gelegen
En gezellig Rendez-Vous.
Knusjes, oog in oog gezeten,
In 't vooruitzicht van 't diner,
Dee!en zij elkaar hun wenschen
Klachten en verlangens mee.
Groote Heeren Diplomaten!
Héél de wereld wacht met smart
Op het resultaat van 't werken
Van Uw hoofd en van Uw hart.
Helpt de buren uit de nesten
Helpt hen door de zorgen heen.
Daardoor helpt U héél Europa
Daardoor helpt U ons metéén.
Een Texelsch „Liefdesdrama" in
drie bedrijven.
U kent wellicht de Texelsche uitdruk
king: „Naar de Mient". Hiermede be
doeld men te zeggen tot de ongetrouwde
leden van het vrouwelijk geslacht, die
reeds in de luwte van de dertig zijn,
dat zij eindelijk wel eens wat mogen op
schieten, willen zij niet ongehuwd liaan
verdere leven slijten. Hoe is deze uit
drukking ontstaan?
I.
Het was in de jaren tusschen zestien
en zeventienhonderd de Mient was
toen nog niet met boomen beplant -dat
aan de Westerweg een rijke boer woonde
met een knappe dochter. Zij deed voor
hem de huishouding en scheen ap dezje
wijze met het leven vrede te hebben ge
vonden. Immers, hoewel de jaren reeds
aardig opschoten, aan trouwen dacht zij
niet. De goede partijen, die Pa onver-,
moeid voor haar uitzocht, wilde zij geen
van alle.
II.
4
Wat was geschied?
Bij een uitstapje aan de vaste wal leer
de zij een jongeman kennen, op wie ze
verliefd werd. Haar vader durfde zij
daarvan echter niets te vertellen. Waar
om? Dat kunnen wij niet doorzien. Het
mysterie-vrouw is als immer ondoorgron
delijk. Pa begreep natuurlijk niets van
die vreemde houding van zijn dochter.
Eindelijk kreeg hij genoeg van dat voort
durend afwijzen van aanzoeken door zijn
kind. Hij stelde een ultimatum: „Ikeisch,
dat je voor die en die datum aan iemand
je hand zult hebben geschonken".
Dochterlief trok zich echter van va
ders eisch niets aan. De datum kwam en
verstreek: zij was nog altijd dezelfde ver
stokte vrijgezellin. Gedachtig aan het
spreekwoord: „Wie niet hooren wil, moet
voelen"., liet de vader toen een hut op
de Mient zetten. Daar stopte hij zijn
weerspannige dochter in en verder keelc
hij niet meer naar haar om.
III.
Vermoedelijk verwachtte hij, dat zijn
dochter nu spoedig wel tot inkeer zou
komen en met hangende pootjes bij hem
terugkeeren. Dit gebeurde echter niet.,
In het Elzenbosch, dicht bij de Fonteins-
r.ol, woonde een heks. Deze bracht haar
's nachts stilletjes eten en drinken. i
Op een morgen waren beiden verdwe
nen.
De vader was radeloos. Nergens kon
hij rust vinden. Een boerderij aan de
Westerweg zou nog jaren lang de naam
„Betwiste Rust" hebben gedragen als
herinnering aan de rustelooze jaren van
de door wroeging zoo gepijnigde vader.
Eindelijk na lange tijd kwam uit'
Medemblik het geruststel'ende bericht, dat
zijn dochter zich daar in goede welstand
ophield. Als vader zich met haar zou
verzoenen, wilde ze wel weer terugkomen.
De heks had haar naar Medemblik ge
bracht. Uit de gesprekken tijdens de
nachtelijke ontmoetingen was de heks
gebleken, dat de „geliefde aan de vaste
wal" haar zoon was, die dominé was
geworden. Zij bracht het paar tot elkan
der. Lang heeft de halsstarrige dochter
dus niet „op de Mient" behoeven te
vertoeven. H.
Wij danken de gegevens, welke dienden
dij tiet schrijven van dit romantisch ver
haaltje, aan de heer C. S. Ponger, te Am
stelveen. Hij vond ze in de „Navorscher"
van 1911. Als immer stellen we zulke
medewerking uit onze lezerskring op
hooge prijs. Red.
|illillllililllllllllllllilliilllilllllllillllllllllli|||.liililliilllili:n iiiiniiilllllllll
WAT ER GEBEURDE....
19 Oct.: Napoleons terugtocht uit Rus
land begint. 1812.
20 Oct.: Aardbeving eischt te Osaka en
Nagova 3500 menschenlevens.
1926.
21 Oct.: Geboortedag van Alfred No
bel; Stockholm. 1833.
Illllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiilllill
llllllllllll WEET U ZE ALLE VIJF ||||||j|||||
||||||!l!llllllllllllllll!llllllllllllillllllllllll!lllllll|l|lllllllllllli:illllll!IUIIIIIIl||||||
196 Wat is de hoofdstad van Curasao?
197 De hoogste berg van Europa is....
198 Hoe heet de Parijsche onder-
grondsche trein
199 Wie was de Admiraal, die bij
Trafalgar sneuvelde
200 Het tegengestelde van hoogmoed
is
ANTWOORDEN.
196 Willemstad.
197 De Elbroes, in de Kaukasus: 5629
meter.
198 De Métro.
199 Nelson. (1805).
200 Deemoed.
NIEUWE VRAGEN
201 Welke molen brandde in 1920 on
Texel af?
202 De nieuwe R.K. kerk aan Cen
Hoorn dateert van
203 in 1877 werd het eerste land uit
gegeven in polder
204 Texels jongste dorp is
205 De 30e polder van het Waterschap
De Dertig Polders was....
De antwoorden en nieuwe vra
gen komen in het volgend nr
VOOR ONZE DAMMERS.
OPLOSSING LAATSTE PROBLEEM.
Stand: Zwart 2 dammen op 12 en 26;
14 schijven op 2, 5, 710, 13, 15, 18, 19,
23, 27, 30, 34; wit 19 sch. op 16, 17,
21, 24, 25, 28, 32, 35—39, 42-44, 46, '47-,
49, 50. Wit speelt en wint.
A. Wit bereikt een beslist gewonnen
stelling door 24-20, 38—33. 47-41.
37:28, 28—22, 21:32, 43:32, 25:1. Zwart
verliest nu door overmacht, b.v. op 24
30a, 48—37, 37:49, door 41—37 van wit.
B. Op 1015, 13—18, 15:24 volgt 16—
11 en na 27, 510, 48:25 is zwart's>
stand ook hopeloosi
C. 16—11, (27:16a), 38—33, 25:1, 1:45
(16:7b), 45:1, 25:24, .46:37, 47—42, 43
38, 1:45, gewonnen
Maar nu heb ik een feestartikel gezien
ter eere van het regeeringsjubileum en
daarin werd „bruisend" geselireven met
s-c-h-, alsof De Vries en Te Winkel ge
heel vergeefs gestreefd, ja, geleefd had
den.
Een drukfout misschien, zult u zeggen.
Maar niks, hoor.
Vanwege de hoogheid van de schrij
ver, hieraan het woord, werd diens bij
drage in zijn handschrift afgedrukt.
En wie was deze schrijver?
Het wasminister Slotemaker de
Bruine zelf.
Onlangs verscheen in de Daily Express
dit ingezonden stukje:
Hoe komt het, dat Holland, dat
toch zoo zwak bewapend en rijk
aan grondstoffen en producten
schijnt te zijn, aan alle oorlogs
dreiging schjjnt te ontkomen? Het
komt mij voor, dat het juist in de
gevarenzone ligt.
De Redactie teekende hierbij aan:
Holland volgt de laatste tijd een
krachtige neutraliteitspolitiek. Bo
vendien zou geen der groote mogend
heden Holland tot oorlogsbasis van
de vijand gemaakt willen zien, zoo
lang zij het kunnen voorkomen.
Deze beide overwegingen, gepaard
met het feit, dat Holland geïso
leerder ligt dan Bejgié en minder
gemakkelijk te overrompelen is,
schenken het een betrekkelijke vei
ligheid.
—Op het in Budapest gehouden eucha
ristisch wereldcongres, was voor het eerst
Esperanto als hulptaal ingevoerd. Gezien
het zeer groote succes, twijfelen we er
niet aan of ook op de volgende congres-'
sen zal het Esperanto als zoodanjg wor
den gehandhaafd. De zittingen en kerk
diensten werden bijgewoond door meer
dan 4UU Esperantisten uit elf landen.
Van die verschietende pijnen,
dan hier, dan daar? Ze blijven
weg met één of twee van dio
Volgens recept i/an Apotheker Dumont
der reize, gedaan door
zestien personen uit Cu»
maarden, den 25en du-
gustus begonnen en den
30en dito geëindigt, 1781
door Sjoerd Kinnerts van der I3ii,
brouwer Cumaardon
5.) 's Dingsdags avond aan boord van
ons schip zijnde gearriveerd, naamen we,
na een pijpje gerookt te hebben, ons
avondmaal. We dronken een glaasje, en
wat laater een pot coffij genomen en
zo zijn we, taamelijk versien, ter rust
gegaan, hoewel de lugt wat ongestuimig,
was en het vrij wat weerligte. 's Nagts1
tuszen Dingsdag en Woensdag begon de
wind uit het W.-W.t.N. en eindelijk in
krimpende uit het Z.W. extra hard op te
waaijen. Dit duurde tot 's anderdaags
laat op de agtermiddag. Dog wij, in de
haven leggende, laagen veilig en wel en
sliepen tot 's Woensdags morgens tot 5
uur of wat laater. Het woeij bij na een
storm, zo dat wij genoodzaakt waaren om
in de haaven te blijven leggen. Hier
kwam het bekend sprookje ons te pas:
beeter wel gebleeven als kwalijk gevaa-
ren of: Die in storm een goe ree heeft,
doet gek dat hij seilt.
Na het morgen ontbijt met een pot
coffij te hebben genuttigt, gingen som
mige uit wandelen, andere rookten een
pijp in de herberg „de Moorekop" en zog
ten dijvertiszement. Eenige wandelden na
Roosenhout, hier vooren geinelt, als ook
na Drakensteln, een groot heerenhuis en
tuin. Zij spraa'ken met de waterhaalders
breedvoerig over de put, hier vooren ook
aangehaalt. Hier was de put dicht bjj.
Hier was ook een zeer hooge en groo
te sandheuvel, daar wij bij op klauter
den. Op het allerhoogste van deese heu
vel was een seer hooge pyramyde van
IH
hout ongericht met rondsom houten sit-
bankenT tot gemak en tot vermaak om
van daar de allerfraaiste en vermaakfe-
lijkste gesigten te verschaffen.Aan de
agtersij of West of N.'W. kant met
bosch beplant als van els, yper, eiken,
bierk en ook dennen of sparreboomen,
aan de Oost of Z.O.-s|ij met een Doolhof
of starrebosch beplant niet onderschei
den zitplaatsen voorsien en prijeelen
fraay beschilderd en met de daar bij
paszende inschripties voorsien, als onder
andren
De Welvaard bloeit in 't land
daar d'Eer de vrijheid kroont,
de konsten züjn gearzt,
Verdienste word beloond.
En nog een
De Handel, door de Magt beschermd
Schenkt overvloed,
De zeeman voorgestaan
Vreest onweer vuur nog b!oed.
Van dees kant had men een allerheer
lijkst gesigt over de groene velden, die
voor de vee-hoederij heerlijk waaren, en
ook over de bou- of koorenakkers. En
ook zo had men een aangenaam gesigt
in en over zee tot de Helder. En tuszen.
beide een getal van vaderlandse zeeka-
steelen, die voor 't Texelse gat ten an-
anker laagen, 's daags te vooren van ons
van nabij bekeeken. En door de aanhou
dende harde wind een ongestuime zee,
en ook tot ons leedweesen zaagen wij van
deese hooge sandheuvel af een schip in
nood, van voor sijn anker weggedreeven,
en gekapt in 't uiterste gevaar van met
man en muis te vergaan, dog eindelijk
door een drieste Loodsman uit Texel
gered en op een veilige legplaats ge-
bragt. (Wordt vervolgd).
