„Dokter Hartje
HET VAK VAN SPIONNEEREN
Leverziekte bij schapen,
Maggi's Soepen
beheersen ons land
MAGGI' SOEPEN
linn
Illlllllllllllllil HOE LAAT Illlllllllliilllll
Als U een Maggi's Soep volgens de gebruiks
aanwijzing klaarmaakt en proeft, zult U begrijpen
waarom. Maggi's Soepen hebben zo iets fijns.
Ze zijn bijzonder smakelijk, voedzaam en geurig.
Het is alsof U ze zelf hebt gemaakt Alleen zijn
ze voordeliger. Slechts water en een korte kook
tijd zijn nodig, om een verrukkelijke 6oep te
bereiden. Maggi's Soepen zijn een genot op tafel!
Let op de geel-rode etiketten
en de fabrieksmerken: de naam
MAGGI en de Kruisster
ii.
Men kan aan deze ziekte, meestal „gal
ligheid" genoemd, drie verschillende
trappen waarnemen of er even zoovele
tijdperken aan toekennen, welke door de
volgende kenmerken onderscheiden wor
den.
1. In het eerste tijdperk wordt het
schaap, dat tevoren vlug en gezond was,
neerslachtig. De eetlust is verminderd,
het herkauwen gaat traag. Het dier be
weegt zich langzaam vooruit, de oogen
zijn bleek en geelachtig en staan flauw,
de neus is droger dan te vonen, de huid;
onder de wol is bleeker dan in de ge«
zonde staat. Men kan de ruggiegraat door
de wol heen voelen, de uitwerpselen zijn
harder en minder groen dan natuurlijk,
somwijlen zijn ze wit.
Wordt zoo'n schaap, waarbij zich de
eerste teekenen van het ongans of de gal
ligheid vertoonen, geslacht, dan ontdekt
men waterblaasjes, welke hier en daari
in minder of meerder getal, over de bui
tenste zelfstandigheid en tusschen de'
kwabben van de lever verspreid zijn
Deze blaasjes hebben een lichtblauwe
kleur en de grootte van de kop e:nea
bakerspeld, of zij zijn iets grooter en
bevatten een weiachtig kleverig vochfy
Dikwijls hebben zij het aanzien van kleir.e
korreltjes en bevatten ze een kalk- of
gipsachtige stof, welke door uitdroging
van het gemelde vocht schijnt verdikt te
zijn. Dit verschijnsel wordt door de sla
gers steenachtigheid genoemd. De zelf
standigheid der lever is bij vele schapen
harder dan natuurlijk en donkerbruin. De
.gal is dik en lijmig, de galbuis is door
taaie galstof vernauwd. De kleur der Ion
gen is bleek, de spiervezelen zijn slap en
het schaap is zeer vermagerd.
Het eerste tijdperk der ziekte duurt
korter of langer, somtijds eenige maan
den, voordat het aanmerkelijk toeneemt en
tot de tweede trap overgaat, terwijl zulks
op een andere tijd, binnen wein'ge we
ken, plaats heeft.
2. In het tweede tijdperk van de lever
ziekte is het schaap neerslachtiger en
de eetlust neemt meer en meer af, 111 één
woord, de bovengemelde verschijnselen
nemen in hevigheid toe. Het schaap wordt
nu oogenschijnlijk zwaarder, zoodat de
buik zich uitgezet vertoont, terwijl hel
vleesch er evenwel afgaat, wat gemakke
lijk ontdekt wordt, als men de hand over
de rug strijkt. De oogleden bol en bleek
en de oogen zijn geler dan te voren. De
neus, die in het begin der ziekte droog
was, wordt snottig, de mond slijmig en
de gang zeer loom. De wol wordt ge
makkelijker dan te vonen uit de vacht
getrokken. Hierbij voegen zich hardlijvig
heid, dorheid van de huid, verminderde
urineloozing, schommeling van vocht in
de buik en bij sommige pijnlijkheid ei'
van bij het aanraken Om kort te zijn,
men neemt duidelijk de teekenen van be
ginnende waterzucht en gebrek van gal in
de darmen waar.
Bij de opening van het gedoode schaap
vindt men in dit tijdperk der ziekte een
tegennatuurlijke verzameling van water in
de buikholte. Dit water is helder door
schijnend of eenigszins bruin, welke kleur
schijnt af te hangen van de meerdere ot
mindere ontaarding der lever. In de lever,
galblaas en darmen worden de platte
leverbotten aangetroffen De duur van 't
tweede tijdperk is evenals 'het eerste on
beperkt, daar onderscheidene omstandig
heden de voortgang der ziekte kunnen be
spoedigen of vertragen. In het algemeen
duurt het tweede stadium evenwel kor
ter dan het eerste tijdperk.
3. In het derde en laatste stadium is
het zieke dier ongemeen loom van tred.
De oogen zijn nog geler dan te voren cn
tevens waterig. De neus is thans ze:r
slijmerig, de oogleden zijn zuchtig ge
zwollen en doorschijnend. Het geheel;,
lichaaim is met water gevuld, de wol
zit zoo los op het lichaam, dat men zon i
der eenige tegenstand geheele vliezen-
er kan uitlichten.
Deze verschijnselen, vooral de water
zucht, nemen elke dag toe, totdat het dier
eindelijk sterft, nadat er doorgaans een
ontlasting van een dunne, bleekgroene
drek is voorafgegaan. Blijkens de opgege
ven in- en uitwendige kenteekenen van de
leverziekte of .galligheid, moet hetzelve
beschouwd worden als een algemeen; on
gezonde gesteldheid van de schapen,
waarbij hoofdzakelijk de lever aangedaan
en ontaard wordt bevonden. Deze ontaar
ding is het gevolg van verstoppingen in
de fijnste vaten van dit ingewand, ver
oorzaakt door het stollen van de vochten.
Hierdoor wordt de lever tot gal afschei
ding -ongeschikt.
#111111 De best beraamde list kan zijn
#111111 ontwerper schaden en dikwijls
♦iiiiil wordt de ontwerper het slachtoffer
#111111 zijner eigen snoode daad. La
♦Iiiiil Fontaine.
IIIIHIIIIII WAT ER GEBEURDE.... Illlllllllll
ijjjlliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll
5 Nov.: Willem van Oranje landt in En
geland. - 1688.
6 Nov.: De eerste stoommachine, de
„Leeghwater", wordt in het werk
gesteld om de Haarlemmermeer
droog te malen. - 184S.
7 Nov.: Eerste wielerwedstrijd tusschen
Parijs en Rouaan. 1860.
8 Nov.: Livingstone ontdekt de water
vallen van de Zambesi; hij geeft
daaraan de naam: ,,Victoria"-vallen
1855.
De listigheid houdt het niet lang
#iiiiil uit tegenover de oprechtheid.
Qv&r enkele dagen open ik mijn praktijk.
A«n een ieder geel ik geheel gratis
en kosteloos advies. Allicht dat ik
helpen kan, want ik bezit meer dan
25 jaar ervaring. Bundels dankbe
tuigingen kan ik U voorleggen van
menschen, die opgetogen zijn over
mijn htflp en ik popel van verlangen om
ook aan U mijn beste krachten te geven.
Illlllllllll VAN OVER DE GRENS IIIIHIIIIII
||||||i:iiiiiiiiiiii>i>iuiiiiiiiiiuiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiinii||||||
HET IS ANDERS
IN MIDDEN-EUROPA.
Te Weenen, in het mooie Belvedèrepa
leis zetelde het scheidsgerecht van Du.t-
schers en Italianen, dat de Slowaaksch
Hongaarsche aangelegenheid moet rege
len. Beide partijen hebben bij voorbaat
verklaard, de uitspraak te zullen aanvaar
den. Dat Roetheniëé niet „zoo maar" aan
Hongarije zal komen, is reeds duidelijk.
De Roethenen zijn geen Hongaren en de
Duitschers willen zich op een zuiver:
„volksch" standpunt stellen. De Italianen
sloten zich hierbij aan. Het gaat er dus'
alleen om de grens te trekken, zooals di
liet billijkst zal kunnen vallen. De Duit-
sche delegatie staat onder leiding van
Goering en Von Ribbentrop, de Italiaan-
sche onder die van graaf Ciano; voorts
zijn er natuurlijk de Slowaken met de
Tsjechische Minister van Buitenl. Zaken
Chvalkowsky en de Roethenen met hun
nieuwe minister-president Volosjin. Polsn
zoowel als Roemenie vallen et buiten,
wat vooral de Polen tegenviel, doch
de Tsjechen en Slowaken eischten, dat,
ais Holen er bij zou zijn, ook Roemenië
genoodigd zou moeten worden, hetgeen
Hongarije natuurlijk allesbehalve marde
zin zou zijn geweest. Ook West-Europa
bleef hierbuiten, wel een bewijs, van de
totaal gewijzigde situatie in Midden-Eu
ropa.
FRANKRIJK EN ENGELAND
In Frankrijk en Engeland merkwaar
dig teekeii van de wijziging in de inter
nationale politiek na Muenchen hebben
ministerwisselingen plaats gevonden.
Frankrijk heeft in Paul Rexnaud een
nieuwe krachtige Minister van Finan
ciën gekregen; financieel herstel is 'hel)
eerste, wat Frankrijk noodig heeft.
In F,ngeland zijn lord Runciman, de be
kende „waarnemer" in Tsjecho-Slown-
kije en sir John Anderson in het kabinet
opgenomen.
In beide landen staan staan de parle
mentaire debatten in het midden der be
langstelling. Veel spanning is er echter)
niet. Frankrijk gaat duidelijk in rechtsche
richting en de communistische oppositie
„Zoolang de wereld gebaseerd
is op onderling wantrouwen, zul
len er spionnen zijn". Han
delsblad.
De buitenstaander bemerkt de spion-
nage pas wanneer zij uitkomt, zooals nu
bij liet proces tegen de Duitschers in
Amerika. Maar het eigenlijke spiomiee-
ren geschiedt eerst recht wanneer er ni.ts
zichtbaars naar buiten treedt. Het is een,
vak, dat vrijwel door en voor alle landen
wordt beoefend, die op het inlernatio-
naal-politieke terrein dit is een ter
rein dat ook in vredestijd diplomatiek
en strategisch gesproken een slagveld
is een rol van beteekenis spelen. Wio
zch in de kaart laat kijken, lijkt naar bui
ten plotseling een zonderlinge boosdoe
ner. Maar morgen kan het een ander zijn
De netten der spionnage-afdeelingcn
der mogendheden zijn steeJs gespannen,
soms dwars over en onder elkaar. Waai
levensbelangen op liet spel staan, is men
nu eenmaal niet kieskeurig in zijn
middelen al kunnen tact en verfijndheid
eveneens tot spionnen-middelen behooren.
De klassieke verleidingen der Mata Hari's
van tijdens en vóór de wereldoorlog,
worden ook nu nog in het vuur gebracht,
maar daarnaast zijn met radio, vliegtuig
film en andere technische wonderen,
nieuwe mogelijkheden geopend. Cok hier
nieuwe zakelijkheid.
In Amerika moer het jachtterrein wel
blezonder aantrekkelijk zijn, omdat dacr
toch de persoonlijke mogendheden zoo
veel grooter zijn. In die smeltkroes van
oove.e rassen en nationaliteiten, die alle
doorcengeniengd worden en tot Air.cn-
kaansche staatsburgers gefatsoeneerd, km
men strooblonde haren en blauwe oogen
hebben, of donkerbruine huid met zwarte
wenkbrauwen, zonder daardoor alleen al
tot vreemdeling te worden geteekmd,
evenmin als door een uitheemsch accent.
De buiten laiulscbe spion vindt daarginds
kan liet Daladier en Bonnet niet moeilijk
maken. En Engeland heeft wiel een zeer
felle oppositie, doch Chamberlain staat
eveneens zeer sterk. Een toetssteen word!
nu in Engeland de motie welke Cham
berlain heeft voorgesteld, waarin het La
gerhuis uitspreekt de bekrachtiging van
het Britsch-Italiaansche accoord toe te
juichen. Uit het debat hierover en het
stemmencijfer, waarmede de motie zal
het stemmencijfer, waarmede de motie zal
worden aangenomen, kan men ten naaste
bij de positie der regeering aflezen.
DUITSCHLAND, LITAUEN EN POLEN.
In liet Memelgebied vieren de Duit
schers feest, daar Litauen thans blijk)
gegeven heeft zoowel met Duitschland als
met Polen goede vrienden te willen zijn.
Een vriendelijkheid jegens Duitscliland
was, dat de staat van beleg in het Me
melgebied, welke de ontplooiing van de
nationaal-socialistische actie daar be'ette,
werd opgeheven. Practisch beteekent dit,
dat het Memelgebied zelf zijn lot in de
hand neemt en zich min of meer in de;
positie plaatst van Danzig, waar eveneens
aan het Duitsch karakter alleen de for-
meele aansluiting bij het rijk nog ont
breekt. Een vriendelijkheid jegens Polen
was, dat Litauen de actie in het land
tot het terugkrijgen van het Wilnage-
bied, dat Polen thans nam, verboden
heeft.
BERLIJN EN DE BALKAN.
Ook op de Balkan is de omkeer in
Midden-Europa uitermate goed merkbaar.
De reis van de Duitsche minister van eco
nomische zaken, dr. Funk had er groot,
succes en een hartelijke economised; sa
menwerking tusschen Zuid-Slavië, Bulga
rije en Turkije is in de maak.
DE OPSTAND IN PALESTINA.
In Palestina, dat in volledige staat van
opwinding verkeert, zijn de Arabieren
thans een algemeene staking begonnen.
Het verdeelingsplan schijnt thans wel van
de baan te zijn, doch wat zal er dan voor
in de plaats komen? Allicht wordt het
dan voor de Joden ongunstiger. In het
Engelsche Lagerhuis gaf minister Mac
Donald nadere biezonderbeden over de
de toestand.
bijna altijd en soms ook op belangrijke
plaatsen, gewezen land- of stamgenooten,
bij wie een handig man oude snaren in
trilling kan brengen.
Prof. André Siegfried heeft eens be
schreven. hoe bij het uitbreken van
de wereldoorlog in het oude Europa, in
menig hotel in New-York het eten aan
brandde, omdat de koks van Fransche
afkomst waren en hun zenuwen niet kon
den bedwingen. En de heer Von Papen
zal eenmaal in zijn memoires heel wat
interessante biezonderheden kunnen ver
tellen over het Duitsche spionnage-of-
fensief, dat tot 1917 tegen Amerika werd
gevoerd met medewerking van vele Ame-
rikaansche staatsburgers, die hun Heimat
niet konden vergeten.
Spionneeren is een vorm van oorlog
voering, waaraan precies dezelfde moed
en offervaardigheid ten grondslag kunnen
liggen als aan die, welke aan de militaire
fronten heerschen. In oorlogstijd kan
iemand, die stilletjes of onder valschei
voorwendsels bij de tegenpartij inlichtin
gen tracht te krijgen, tot de kogel ver
oordeeld worden zonder aanspraak te
kunnen maken op de gewone eervolle
behandeling van krijgsgevangene. Maar
een militair, in eigen uniform, die in de
vijandelijke linie informatie zoekt, en dus
openlijk voor zijn eigen partij uitkomt,
is geen spion in de zin van de Haagsche
Conventie van 1907, al is zijn doel het
zelfde. Er zijn dus schakeeringen in de
straf en de opvattingen over de eervo?-
heid of oneervolheid van de daad. Nie
mand zal trouwens een gezant of een
militair attaché, wiens taak het eveneens
kan zijn om zooveel mogelijk te weten te
komen, niet inbegrip van datgene, dat
de andere partij liever niet wil loslaten,'
een spion willen noemen. Maar een
gezantschap, dat spionnen gebruikt, al zal
het die in nood natuurlijk moeten desa-
voueeren is in de historie niets onge
woonsv
iiüllllllll ALGEMEENE TEXELSCHE Illlllllllll
Illlllllllll POLITIEVERORDENING. Illlllllllll
WAT NIET MAG.
Het is verboden steenslag, ba
saltslag, grind, hoogovenslakken,
schelpen of dergelijke te vervoeren
over de openbare wegen met voer
tuigen (ook wanneer die met ande
re stoffen of goederen zijn be
vracht), die een deel van de lading
door- of af laten vallen. Art. 43.
'JE STRIJD IN SPANJE.
Aan de Ebro schijnt generaal Franco
te willen toonen, dat het vertrek van
16000 ltaliaansche vrijwilligers hem niet
merkbaar verzwakt heeft. De rechtsclien
dringen hier steeds sterker op en schij
nen de linkschen wel achter de Ebro te
zullen opdringen, voorzoover ze nog ont
komen kunnen. Generaal Franco leidt
bier persoonlijk de operaties.
DE KOLONIALE KWESTIE.
Uit Tanganiyka wordt gemeld, dat
daar een vergadering van Engelsche,
Zuid-Afrikaansche, Nederlandsche, Griek-
sche en Indische kolonisten een scherpt
houding aannam tegen de mogelijkheid
van overdracht van dit gebied aan
Duitschland en zelfs van gewapend verzet
vZerd gesproken. De koloniale kwestie
is eerst in haar beginstadium. Er zal no$
heel wat moeten gebeuren, voor er wer
kelijk overdracht van koloniën aan
Duitschland plaatsvinden zal. Het schijnt,
dat in elk geval in Engeland en moge Tijk,
ook in Frankrijk eerst de parlementaire
verkiezingen achter de rug moeten zhn
en de richting Chamberlain—Daladier er
gesterkt uit te voorschijn moet komen,,
voordat op dit gebied werkelijk iets ge
beuren kan.
TEXEL—DEN HELDER v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 5.45; 7.45; 11.20; 2.35; 5.35
Van Den Helder: 6.45; 10.-; 12.35; 4.20:
7.05.
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel: 7.45; 11.20; 5.35.
Van Den Helder: 9.10; 12.35; 7.05.