De Nieuwe Texelsehe Courant 52ste Jaargang Woensdag 9 November 1938 No. 5307 EERSTE BLAD. Het staat er met Nederlands schatkist slecht voor. Hoe Texel in 1813 de Franschen verdreef. Texelsehe Berichten TEXELSCHECOURA IS SINDS 1 JULI 1030 IN DIT BLAD OPGENOMEN. UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij v.h. Langeveld en De Rooij Den Burg. Tel. 11. Postrek. 652. ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal; buiten Den Burg tl.losse nrs. 4 ct. ADVERTENTIES: 12 cent per regel minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor- deelig tarief voor neringdoenden. TEXELAARTJES: 4S ct. (4 regels, ge heel met kleine letter gezet.) HOOGWATER (ter reede van Texel v.m. (nam. ongeveer een half uur later.) 10 11 12 13 14 15 16 Nov 10.11 10,52 11,39 0.46 1,46 3,02 LICHT OP RIJWIELEN en RIITUIGEN 4 36 ONDERWIJS EN OPVOEDING JONGELUI VAN 19-20 JAAR. Een merkwaardig resultaat bij onderzoek hunner geestelijke ver mogens. Wij willen u iets vertellen van de uit slag van een merkwaardig onderzoek naar de geestelijke vermogens, het begrip, de verstandelijke ontwikkeling van 1100U Nederlandsche staatsburgers in de leef tijd van 19 a 20 jaar. Dit onderzoek, mogen we aannemen, geschiedde op zeer deskundige wijze en wel door niemand minder dan Prof. Poels, hoogleeraar in de proefondervinde lijke en toegepaste psychologie aan de Utrechtsche Universiteit. Het resultaat was niet bemoedigend. Van de 11000 jongemannen van 19 20 jaar had een derde deel het verstandelijk peil bereikt van een kind van elf jaar; een vijfde deel stond óp het peil van kinderen van 11—13 jaar; - een vijfde deel (ruim) stond op het peil van kinderen van 13-13 jaar Dus wel 70 pet. der jongemannen van 19—20 jaar had een verstandelijke ont wikkeling, welke normaal is te achten voor kinderen van 1115 jaar. De „prof" trekt hieruit de conclus:e, dat ieder wie dan ook - die zich tot het publiek wil richten, woorden moet kiezen, die begrijpelijk zijn voor kinderen, van 9—13 jaar. Dat geeft te denken. Illllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinllllll IIIIHIIIIII WEET U ZE ALLE VIJF ||||||i!|||| llllll'iiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiillllll 226 Taptemelk bestaat voor pet uit water. 227 De President van Frankrijk heet. 228 Een mandau is een 229 Wat beduidt de afkorting: „N.N."? 230 Waar ligt Ontario ANTWOORDEN. 226 Ruim 90 pet. water. 227 A. Lebrun, geb. 1871. President sinds 1932. 228 Zwaard, in gebruik bij de D»-> jaks op Borneo. 229 Nomen nescio: „de naam weet ik niet". (De praktijk leert, dat de waarheid meestal is: „de naam moogt u niet weten".) 230 In Canada (provincie.) NIEUWE VRAGEN 231 Het grootste meer van Europa is 232 Een mandril is een 233 Een auto „B"-5434 komt uit....? 234 Wie was Prthagpras? 235 Hoe heet het instrument, waar mee men hooge temperaturen meet WAT ER GEBEURDE.... iiiiiiiiiüiI! 9 Nov.: De Duitsche Keizer wordt van de troon vervallen verklaard. 1918. 10 Nov.: Maarten Luther te Eisleben geboren. 1483. 11 Nov.: Wapenstilstand. 1918. MAAR WIE SCHAFT RAAD? Door een negental Nederlandsche spe cialisten op financieel gebied is een adres gezonden aan de voorzitter van de Mi nisterraad. Tot de 9 onderteekenaars behoort Mr. Dr. A. Van Doornick, oud-beheerder der Nederlandsche schatkist, en verder o.a. de President der Ned. Bank: Mr. Trip en de heer C. J. Ph. Zaalberg. Deze 9 deskundigen dan meenen, dat het met de Nederlandsche staatsfinanciën' verkeert loopt. Ze berekenen, dat alleen voor de Staat de toename der „zicht-, bare" schuld in de laatste 9 jaren, 13SO millioen gulden bedraagt. Verder is de schuld aan pensioenfondsen e.d. sterk toe genomen, zoodat in totaal de toename der staatsschuld 1500 millioen gulden bedraagt. Daarenboven komt dan nog; de geweldige toename der gemeenteschul- den. Wat willen nu de negen heeren om af te komen van „de weg, die regelrecht naar de afgrond moet voeren LEEST EN OVERDENKT... Het heele overheidsbeleid, thans veelal gericht op een kunstmatige welvaartsvermeerdering, zal omge zet moeten worden in een beleid, dat er in de eerste plaats op ge richt is, de productiekosten te ver lagen en de bestaansvoorwaarden van het particuliere bedrijfsleven te versterken teneinde een natuurlijke verruiming van de werkgelegenheid te verkrijgen. Deze omschrijving is zoo vaag, dat ieder er mee accoord kan gaan. Maar als de „Heeren Negen" het voor het zeggen hadden, zouden wij zoo schrijft De Eoerderij voor de boer niet erg gerust zijn t Stelsel der econo mische vrijheid heeft geleid tot de vor ming der beschutte groepen, tot de uit groei van gevaarlijke trustorganisaties en winkelmaatschappijen, welke met z'n alle boer en middenstander in de put hebben geholpen, en wij vreezen, dat de Heeren dat stelsel onveranderd willen handha-1 ven. Van de heer Zaalberg is bekend, hoe hij zich telkens weer heeft gekeerd tegen de „steun" aan de landbouw. Van de heer Trip is bekend, dat die een opruiming wenschte van de kleine boerenbedrijven, een demping van de scheidingsslooten en een gebruik van, tractoren e.d. in het gewone boerenbe-' drijf Intusschen, dat de Negen de noodtrom roeren, heeft toch dit nut, dat de aan dacht van het geheele Nederlandsche volk' wordt gevestigd op de slechte toestand der staatsfinanciën. Dat de pers over het Adres het een en ander doet hooren, is niet te verwonde ren. Enkele bladen (o.a. Het Vaderland en Het Handelsblad) stemmen met de: strekking van het adres in, hoewel zij: eenige aanmerkingen hebben, Andere bla den maken ernstig bezwaar tegen het feit,, dat het adres uitsluitend negatief is erj nergens aanwijzingen geeft om tot ge nezing van de ongezonde toestand te ko men. De Nederlander (c.h.) schrijft: „Wij kunnen tot ons leedwezen vooralsnog tot' geen andere conclusie komen, dan dat de brief van de negen mannen ons tamelijk wel in de kou laat staan". De Arbeiderspers (soc. dem.) is scher per, en zegt: „Hoe men deze bezuinigin gen tot stand zal brengen zonder een al- geheele ontwrichting te bewerkstelligen is de heeren een zorg. Daarover breken zij zich de hoofden niet. Met een schaainte- looze rondborstigheid, die alleen haar ver klaring kan vinden in een volledige staat van verbijstering, bekennen deze finan ciers, dat ook zij geen program van con crete maatregelen bezitten. Dat moet de regeering tezijnertijd maar opknappen. Hun eenige wetenschap is, dat het met' de bezuiniging tot dusver allerellendigst is gegaan, dat wij bezig zijn vast te loo- pen en ons eenig heil zou nu liggen in nieuwe en radicale bezuinigingen" De nabije toekomst met haar nieuwe belastingen, belastingwijzigingen en eenige verlichting van de belastingdruk zal lee- ren, hoe de zaak er in feite voorstaat., Laten we ons op het ergste voorberei den. Mogelijk valt het dan nog mee. 3. WIE NIET STERK IS MOET SLIM ZIJN. Juliette, het Fransche meisje, droeg een mandje met brood onder de arm en ging het veld in om '11 bestelling op boerenhoeve uit te voeren. Juliette zager niet onaardig uit, ofschoon haar gelaats kleur eenigszins bleek was. Misschien was deze bleeke kleur wel grootendds oo - zaak, dat de ravenzwarte kleur van ha, en en oogen zoo in 't oog viel. In 'n wip was ze over Ie vonder het veld ingegaan. Van het gesprek der man nen had /jj blijkbaar niets gehoord. Juist kwamen toen eenige jonge lie den van de andere kant en /e voegden, zich hij de mannen. Zeg eens, riep een der varensgasten, tot een der jonge lieden, Gerrit Brouwer geheeten, moet je niet met de Francaisc mee? Bedoel je met Juliette? Ja, andere Fransche meisjes zijn er toch te Oostierend niet. Ik zou je danken. Nou, toon je nu maar niet zoo af- kcerig. Ze doet moeite genoeg voor je. Dat is haar zaak. Maar je schijnt niet te willen bijten. Dat is mijn zaak. Verdween ze maar van ons eiland met alle andere Franschen, riep een der mannen. Dat is onze zaak, sprak Gerrit on verstoorbaar kalm. Wat meen je daarmee? vroeg Aai hem op de man af. Wat ik daarmee meen? Eenvoudig dit: we moesten ons wapenen en naar de Schans trekken om de Franschen te verjagen en Texel vrij te maken van de verdrukking. Als er kans op was om te slagen, dan waagde ik er nog graag mijn ouwe kop aan, verzekerde Aai, ernstiger dan gewoonlijk. 't Zou dollemanswerk zijn, meende een der voorzichtige» van het troepje Als wij nu ook kanonnen en goede geweren hadden, zooals de Franschen, ja, dan zou er iets gewaagd kunnen wor den, maar nu? Eer wij voor de Schans konden aankomen, zouden de Franschen. ons al tot pulver hebben geschoten Maar wij behoeven liet n,'et met kanonnen te probeeren. hlet spreekwoord zegt: „Wie niet sterk is, moet slim zijn", vervolgde de jonge spreker weer. Wat wij met geweld niet kunnen klaarspelen, kan misschien door list ge lukken. Laat Juliette het maar niet hoo ren, spotte een der jonge mannen. Wat zanik je toch altoos met dat Fransche wicht stoof Gerrit op. 't Is toch van algemeene bekcnJ- heid, dat z,e een goed oogje op je hoeft. Dat is mij een zorg, maar ik moet niemendal van haar hebben. AI wat er Fransch is, kan ik eenvoudig niet meer uitstaan. Wacht maar een beetje, vriendje. Binnenkort komen ze 0111 het restje van de jongelingen hier uit 011s midden weg te halen. Nu. het zal lang duren, eer ik voor Napoleon ga vechten. Als de nood aan de man komt, zal ik ook wel trachten bij een Engelschman aan boord te,komen. Er zijn al zoovee!: jonge personen van hier onder de Engel- schen opgenomen, dat ze ons ook nog wel zullen kunnen gebruiken. GEORGE BIZET, de beroemde Fransche componist, wiens lOCe ge boortedag onlangs allerwege werd gevierd. E11 wat die Juliette betreft, aldus mengde Aai zich weer in het gesprek:: Maakt jelui daar niet druk over. Ik keu een aardig meisje. Het heet Aagje en ze heeft meer kans op Gerrit Brouwer dan, de Fransche inamsel. De jongeling bloosde sterk en lachte glunder hij de woorden van Aai, die de spijker precies op de kop had geslagen., Toen begon de oude visscher weer: Maar je sprak zooeven van door slimmigheid de Franschen uit ons mid den te verjagen. Hoe zou je dit dan, willen aanleggen Een vast plan zou ik je nog niet kunnen voorleggen, maar daarop zal toch wel wat te vinden zijn. Dat beu ik met je eens, maar liet is nu misschien niet c'e gelegenheid om daar verder op in te gaan. Wij moeten op ons tellen passen. Misschien zou 't goed zijn om er eens over te praten met de bewoners van het Nieuweschild en ook1 met die van 't Oudeschild. Die Oudeschilders zullen er wel niet zoo gemakkelijk toe te bewegen zijn, olschoon zij de Franschen misschien nog meer haten dan wij. Waarom zouden zij dan juist niet heel graag meedoen Omdat pas het nieuwe fort „De Lunette", dat Napoleon vlak bij 't Oude schild aan de Westkant heeft laten ma-, keu, klaar is gekomen. Ik heb gehoord, dat ze er morgen het geschut op zouden, brengen. Nu begrijp je toch wel, dat, zoo de ingezetenen van Oudeschild iets te gen de Franschen zouden ondernemen, in enkele minuten het 'heele dorp in puin zou zijn geschoten. Ja, dat is waar en zoo is 't gemak kelijk te verklaren, dat ze daar nog niet zoo spoedig de kat de bel zullen aanbin-/ den. Maar als wij eens gewapend in hun dorp verschijnen, geloof ik toch vas(, dat ze zich bij ofls zullen aansluiten. Wij moeten over die zaak nog eens rijpelijk denken en trachten een goed uit voerbaar plan te beramen. Laat er echter niets van uitlekken, opperde weer dezelfde persoon, die reeds een paar malen tot voorzichtigheid had aangemaand, voorzichtigheid is de moe der van de porceleinkast. - Jawel, maar voorzichtigheid is net als zuinigheid. Ze bedriegt soms de wijs heid. Die waagt, die wint, voegde de jonge Brouwer hem driest toe. En, zoo liet de oude Aai er op vol gen: Dan maar niet te lang getalmd, want met passen en meten wordt de tijd ver sleten en kloek gewaagd is half gewon nen. fWordi vervolgd 1 CONSULTATIEBUREAU. Vrijdag werden over 66 adviezen verstrekt. zuigelingen LORD CRA1GAVON, premier van N.-Ierland, die zich krachtig tegen de vereeniging van N.-Ierland met de ler- sche Vrijstaat door De Valera nage streefd verzet. 'DENKT U DAARAAN. Stroomafnemers van de T.E.M. aan De Koog, De Cocksdorp en in Eierland wor den herinnerd aan de sti oomonderbreking, op morgen, Donderdag, van 9 uur v.m. tot half vijf nam. ZONNESTRAAL-LOTERIJ. In de serie loten, geplaatst door de heer Alb. Backer, viel een prijs, een ver zilverd theezeefje met bakje op lot 110. 158015. Wie van anderen loten kochten, kunnen bij de heer A. Backer en aan het Bureau van dit blad de volledige lijst inzien.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1938 | | pagina 1