DOST
"dv^lMjjnhardtjë'
Dokter Ha rlje
TWEEDE BLAD
UW BRIEVEN
ZOODRA ZE GEREED ZUN
m
Éf 'Wi 'Wt IfiPW
TEXELSCHE COURANT
fexelsche Berichten
Hol!. Mij. van Landbouw
K
Voor Joodsche Vluchtelingen
Zaterdaq 19 Nov. 1938
fife-vi ,i m
mm
ëW t
ÉHlof ÉÉI
De pijn verdrijver bij uilnemendbcid
Ba^2mÊI&®aSBBei&58&R
voor onze dammers.
Hf 1
il
w, ml. vm
m
fel
8
Dr. J. GRASHUIS over opfok van
kalveren, schapenvodding en C.L.
O.-eontrole op mengvoeders.
Voor zeer veel belangstellenden lie rft
Dr. J. Grashuis in een gecombineerde bui
tengewone ledenvergadering van de afd.
Eierland en Texel der Holl. Mij van L.
Woensdag in de Lindeboom gehou
den - gesproken over de opfok van ka-
veren, schapenvoeding en de C.L.O.-con
trole op mengvoeders.
De heer A.J.Keijser, voor/., van de
afd. Texel, die de bijeenkomst opende,
gaf zijn voldoening té kennen over het
groote aantal aanwezigen.
OPFOK VAN KALVEREN
Dr. Grashuis ving aan met er op te
wijzen, dat bij de opfok van kalveren
over het algemeen veel fouten worden
gemaakt, waardoor te veel ge'd wordt uit
gegeven. Men kan, zei spr., ZEKER CA.
F 30.BESPAREN en wel door de vol
le melk eerst gedeeltelijk, later geheel
door ondermelk te vervangen Volle melk
kost veel meer dan ondermelk, doch de
voedingswaarde is slechts tweemaal zoo
groot. De ondermelk heeft op vele boer
derijen een s'echte naam. Dit ligt niet
aan de ondermelk, maar enkel daaraan,
dat zij op verkeerde wijze wordt toege
diend.
MAAK DEZE FOUTEN NIET
Veelal geeft men de ondermelk te koud
aan de jonge dieren terwijl de hoeveel
heid bovendien dikwijls te groot is, b.v.
vijf L. koude ondermelk tegelijk. Hier
door kan kramp, koliek, diarrhee op
treden en, wanneer men daarmee door
gaat, zal het dier tenslotte aan uitput
ting sterven Ook de kans op bloedwa
ter is niet gering. Daarom geve men de
ondermelk in lauwe toestand, liefst koe-
warm. Aan elke portie kan men b v. een
scheut kokend water toevoegen
Voorts geeft men de ondermelk vaak
in bedorven toestand. In de zomer i-
de melk spoedig bedorvenzelfs in ge
pasteuriseerde melk worden dan wel rot
tingsbacteriën aangetroffen. Deze bac
teriën zijn dan ook in de ondermelk. Ik
durf wel zeggen, aldus spr.; dat in de
zomer de meeste jonge dieren sterven
door het drinken van bedorven melk
Daarom is het aan te bevelen de onder
melk zuur te maken. Voeg b.v. de eerste
maal een liter karnemelk toe aan een bus
ondermelk en laat de melk dan een ot.
twee dagen staan. De yolgende keer kan
men dan een gedeelte van die zure 011
derm-elk aan de nieuwe ondermelk toe
voegen. De zure ondermelk is dan ge
lijk aan karnemelk. Ook de voedings
waarde is tegenwoordig dezelfde.
Zure ondermelk is een uitstekend
krachlvoeder, dat men zelfs nog kan ver
strekken aan volwassen dieren. D<e sa-
vr.K
VAN ZON EN MAAN.
MAAN
ZON
Datum
Op:
Onder
Op:
Onder
21 Nov
5,43
15,10
7 31
16,00
M. 21
65!
15,44
7,32
15,59
D. 22
7.54
16 24
7,34
15 57
W.23
8 5')
17,12
7.36
15 56
0. 24
9 38
18,06
7,38
15 55
V. 25
10 19
19,03
7,39
15,54
l. 26
10,52
20,05
7,41
15 53
Dinsdag 2
2 Nov
Volle
maan.
Illlll* VRIENDSCHAPMen is
IIIIII+ maar al te vaak bevriend met
llllll# menschen, die men niet kent. Daar-
llllll# door komt het, dat zoo menige
llllll# vriendschap stand houdt, totdat.
Illlll# men elkaar kent.
menstelling waarborgt een goede spier
en beenderontwikkeling. Er is geen an
der krachtvoeder dat dit op een derge
lijke wijze doet.
VOERSCHEMA. Spr. gaf vervolgens'n
voerschema voor de opfok van kalveren.
De eerste dag geeft men biest. Biest be
vat vele vitaminen en mineralen. De
bedoeling er van is het jonge dier wat
reservevoedsel mee te geven. Voorts be
vat de b:est biezondere eiwitten, die da-
delijk in het b'.oed kunnen worden opge
nomen en liet dier beschermen tegen
besmettelijke ziekten. Zender biest is er
groote kans, dat er een besmettelijks
ziekte optreedt. Ook al weer niet over
drijven met de biest, slechts een ge
deelte er van geven De eerst: week geeft
men het dier 3 tot 4 liter moedermelk
per dag, de tweede week mengmelk, dus
melk van verschillende koeien, liefst met
laag vetgehalte, plm. 4' L per dag. De
derde week 4 L. volle melk en 2 L.
ondermelk in drie giften. Vierde week
2 L. volle melk en 4 L. ondermelk. Vijf
de week 6 L. ondermelk. Zesde week
89 L. ondermelk. Dat kan dan al in
twe emaaltijden. Enkele weken blijft men
dan op 9 L. Zoo omstreeks de 2!d-a
week geeft men 10 L., waarop men zoo
lang kan blijven als men zelf wil. Vo
rig jaar en dit jaar, aldus spr., zijn er
op deze wijze kalveren opgefokt en de
resultaten waren uitstekend.
Naast ondermelk kan men na 14 da
gen wat hooi bijvoeren. Later wat meel-
voer, niet door de melk, maar droog.
Na 4 a 5 weken begint het kalf dit
meelvoer te eten, eerst zeer weinig
een pond in de twee weken later
meer; na 4 tot 5 maanden D/a Kg. per
dag. Dan blijft men op dit kwantum, dat
behouden moet blijven, tot de dieren on
geveer een jaar oud zijn: Als de kalveren
goed zijn ontwikkeld kunnen zij het dan
zonder krachtvoer stellen.
DE SAMENSTELLING VAN HET
KRACHTVOER. De samenstelling van
het mee! komt er weinig op aan, aldus
dr. Grashuis. Hoofdzaak is, dat minera-
en zijn toegevoegd. Er zijn proeven ge
nomen met tweeling kalveren, waarvan,
het een zonder mineralen, het ander met
mineralen werd opgefokt. Het eerste
soort toonde afwijkingen in stappen en
gang, terwijl de huid dof en vaal was
De andere dieren zagen er prachtig uit.
Voorts is het gewenscht in wintertijd
wat vitaminen extra te geven
Hierna was er gelegenheid tot het stel
en van vragen.
Vraag: Als men ondermelk van scha
pe.mielk gebruikt, hoeveel moet men dan
geven? Antvv.Niet meer dan 7 tot8
liter. - Vraag: Op Texel is het moeilijk
aan ondermelk te komen Kan geen wei
worden gebruikt? Antvv.: Wei heeft
minder eiwit dan ondermelk. Dan dient
dus aan het krachtvoer eiwit ook dier
ijk eiwit te worden toegevoegd. De
resultaten zijn echter niet zoo goed als
met ondermelk. De overgang van volle
melk naar wei moet langzamer zijn. Lan
ger dus nog volle melk geven.
(Zie verder volgend nr.)
I|IIIIm|ii'"uiiiiiiii'"" iiiuiKiiiiiMuiiiii'-iiniiiiii" .iiMi'iiiNiiiiiiniiu.i mm
lilllimill VOOR ONZE SCHAKERS
||||||lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllll!!lllllllli:!!ll||||||
OPLOSSING VORIG PROBLEEM.
Wit: Ka5, Dfó, Ta4, en h4, Ld3, Pc3,
pi b5, c4, d2 en e5.
Zwart: Kc5, Lfl, Pg5 en g6, pi a7, el,
eó, f3 en h6.
Mat in 3 zetten.
1. Le7 dreigt 2. Dd8, Kd4, 2. DdS+.
Pf7, 2. Df3: Pe7 2. De7:f. P. anders 2.
De7t.
NIEUW PROBLEEM.
a b c d e f g h
Wit: Kb3, Ddl, Tcó en f3, Lgó, pi d2,
d4, en e3; zwart: Kd3, Db8, Tc7 en e4,
LhS, Peb, pi b4, e5 en f4; mat in twee.
zetten.
Oplossing volgt.
V.V.V. TEXEL.
Dinsdag a.s. vergadert afd. Den Burg
in hotel De Zwaan. Laat het nu eens 'n
vergadering zijn, waarin geen belangstel
lende ontbreekt Om 't bezoek t: bevor
deren verloot het bestuur onder de aan
wezigen een(Dat vindt u in de adv.)
MECHANISATIE IN DE
LAN'DBOUVV.
Over bovengenoemd onderwerp zal
voor de Vereen, van Oud-leerlingen der
L.L.S. de heer K. van Gaaien, uit Mid
den meer, komen spreken en wel op Don
derdag 24 Nov. m hotel Texel. Het be
stuur vraagt hiervoor de belangstelling
van alle leden en donateurs, terwijl verder
ieder welkom is.
Na zijn lezing zal de spreker dcev.n
tueele vragen, voor zoover mogelijk, be
antwoorden. Komt in grooten getale en
stelt u qp de hoogte van wat er op 't
gebied der mechanisatie gebeurt
De G. |r.
TEXELS KLEIN TOONEEL.
Op 2e Kerstdag.
Door Texels Klein Tooneel is voor
opvoering op 3e Kerstdag iu studie geno
men „Frans knapt 't op", klucht in driq
bedrijven, door Anjoel Valo en Piet Mos-
sinkoff.
Illlll# In een eenvoudige levensopvat-
llllll# ting ligt de .bron van stil genot en
llllll# ware blijmoedigheid.
l|||||iiiii:ii:iiini:iiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii||||||
llllll UIT ONZE TAAL-TUIN.
lllll|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiii||||||
IN ZIJN KNOLLENTUIN zijn betec-
kent: het buitengewoon naar /ijn zin
hebben. Men leidt deze zegswijze af van
hel leit, dat een li.aas, die zich te. goed
/it te doen aan het loof van de knollen,
in een tuin, of op een knollenland, wel
zeer in zijn schik moet zijn.
DAMPO BIJ HCOFD- NEUS- KEEL- EN BORSTVERKOUDHEID.
Wonderlijk zooals dat helpt zoowel bij kinderen als volwassenen. Pot 50 et.
Tube 40 ct. Doos 30 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
Mcdedeelingen
van Texels Biosconp I heater
IKOM JIJ OOK BIJ DE
BRANDWEER?
In het kleine stadje Roseda'.e worden
ieesteüjkheden gehouden, waarvan een
baseball-wedstrijd een der hoogtepunten
vormt. Niet zoozeer om het baseball al
leen, als wel, omdat de populaire spe
ler Smokey Joe Grant (Joe Brown), van
de partij zal zijn. Echter... Smokey blijkt
zich meer dan tot het basieball aan
getrokken te voelen tot zijn uitvinding,
een brandblusch-apparaat in de vorm van
een bom. Bij pogingen om dit instrument
te verkoopen, geraakt hij verward in de
strikken van een geraffineerd meisje
|une, die het op zijn centen voorzien
heeft. Smokey, die nogal ijdcl is, be
seft dit niet en laat voor haar zelfs zijn.
meisje Sally in de steek. Gelukkig be
merkt hij spoedig zijn vergissing. Tal
rijke vermakelijke geschiedenissen vol
gen elkaar op, maar tenslotte weet |o-
zijn apparaat toch te verkoop en Ze'1"»
s'aagt hij er in de baseball-wedstrijd,
waar hij op het laatste oogenblik ver
schijnt, te winnen en de lieftallige Sally
opnieuw aan zich te binden, thans voor
goed. Een amusante klucht, gelijk alle
films van Joe Brown, waarnaar men mei
plezier zal kijken.
Ook helpen „Mijnhardtjes" wonder
goed en snel bij Hoofdpijn, Spii,
Rheumatiek, Maandbezwaren,
Zenuwpijnen, Griep, Gevatte koude.
1 „Mijnhardtje" 5 ct.
12 „Mijnhardtjes" 50 ct.
GESTOLEN GOUD.
Dick Foran is een eerlijke, moedige
cowboy, die zich echter de vijandschap,
van de machtige, maar gemeene Aoei
Cain op de hals heeft gehaald, omdat!
hij verliefd is op Judy Ware en die
liefde beantwoord vindt. Ace Crain be
sluit Dick uit de weg te ruimen. Hij
laat een postwagen overvallen en be
schuldigt Dick Foran valschelijk, daar
van de dader te.zijn. Dick krijgt 10 jaar.
gevangenisstraf, maar wegens goed ge
drag wordt hij reeds na vijf jaar in vrij
heid gesteld. Dan begint zijn strijd
oin zijn onschuld té bewijzen en die van
Cain aan te toonen. Cain is geen gemak
kelijk tegenstander, sluw, valsch en te
vens invloedrijk als hij is. Niettemin ge-
ukt het Dick na talrijke opwindende
avonturen de bandiet te ontmaskeren.
Een spannende, knapgespeelde Wild
westfilm.
Men schrijft ons:
Het hoofdbestuur der Maatschappij tot
Nut van het Algemeen, diep onder de
indruk der nnti-scmietische gruwelen,der
laatste jaren, welke in de laatste dagen
een toppunt hebben bereikt, roept de le
den en departementen der Maatschappij,
op, 0111 naar 'krachten, individueel en
als vereeniging er toe mee t: werken,
het leed van de duizenden Joodsche,
vluchtelingen althans iets te verzachten.
Het Hoofdbestuur weet, dat de kas van
c'e meeste departementen in de moeilijke
tijden, waarin wij leven, geen offers toe
laat, maar het is er van overtuigd, dat
ee.i beroep der besturen op de offervaar
digheid hunner leden n et te vergeefs zal:
zijn.
Het Hoofdbestuur zal uit de Alg. Kas
f 10CO voor dit doel beschikbaar stellen
en spreekt de verwachting uit, dat dit
cijfer in de komende weken door bijdra
gen der departementen, die gaarne vóór
1 Dec. aan iiet adres der Mij. tegemoet
worden gezien, giro 110. 5SU82, zal wor
den verveelv uldigd.
Het eindbedrag zal ter beschikking van
hel Ned. Comité voor Joodsche vluch
telingen worden gesteld.
Moge dit beroep op de gezimlheid en
de offervaardigheid van allOTr die dit
'e/cn, een krachtige weerklank vinden
Het Hoofdbestuur der Mij. tot
Nut van het Algemeen.
RECHISVRAGEN
ERFENIS. A. aanvaardde een erfenis,
alsmede zekere goederen, welke nog niét
betaald bleken te zijn. A wist dit, maar
weigert de leverancier van de goederen
te betalen. Wat te doen? Antw.Langs
gerechtelijke weg A tot betalen nopen,
wanneer hij de zaak niet regelen wil.
||||||lll!lllllllllllij||||llllllllllllllllllllllllllll!llllilllllllllllllll|llllllllllllll!ll||||||
OPLOSSING LAATSTE PROBLEEM.
Stand in cijfers: wit 7 sch. op 25, 27.
2o, 33, 39, 42, 40. Zwart 7 sch. op 1, 8,
10, 17, 19, 24, 26. Wit speelt en for--
ceert de winst van een schijf of van de-
partij. Geen varianten Een biezonder
iraai stukje.
Als eers.e zet wordt 27 21 gespeeld,
zwart dwingend tot 8 12. Vervolgens
zet wit 42 37, met de dreiging 28 -22,
-3 '32, 32:5, terwijl op 10 15 dezelfde
slag tot ruit 14 volgt. Zwart moet daar
om gedwongen 10—14 spelen. Hierop
antwoordt wit 38—33, met dreiging 28
23, zoodat zwart geen andere zet heeft
dan 16. Met het tempo 4641 for
ceert wit de zet 611 van zwart, waarop
hij door 4641 meteen een combinatie-
mogelijkheid heeft opgebouwd. Na 6—11
wordt n.l. de slagzet 37—31, 21—16,16:9
uitgevoerd met winst voor wit.
hen prachtig staaltje van damkunst.
NIEUW PROBLEEM.
12 3 4 5
,<im 'y/M wk Yi
Wi
m
46 47 48 49 50
Cijferstelliiig: zwart 12 sch op 3, 7
10, 17, 18, 20—22, 25, 36; wit 12 sch.
op 30, 32—35, 38, 39, 41, 42, 48—50. Wit
speelt en wint.
Oplossing volgt.