AKKERTJE
TWEEDE BLAD
«^PUROLJT
Mooie handen
TEXELSCHE GOURANT
Uit Texels Raadzaal
Zaterdag 26 Nov. 1938
Zitting van Woensdag 23 Nov. 193S,
aanvangende te ruim drie uur.
Voorz.: de heer Mr. A. F. Kamp, bur
gemeester.
Secretaris: de heer C. Jonker, gem.-secr.
1. Notulen.
De voorz. opent de vergadering en
stelt, nadat de raad door stilzwijgen de
vraag, of de ter inzage gelegde notulen
worden goedgekeurd, bevestigend heeft
beantwoord, aan de orde.
2. Ingekomen stukken. Mededeelingen.
A. Mededeeling van de Commissaris
der Koningin, dat de dienaren van po
litie ook een mantel mogen dragen ert
verder met een revolverkoord dienen te
zijn uitgerust. Behalve drie kwartjes voor,
dit koord, brengt dit besluit voor de ge
meente geen extra uitgaven mee.
B. Adres van de Bond van Arbeiders
in het Land- en tuinbouw- en zuivelbe
drijf. mede van de R.K. en Chr. Orga
nisatie, met verzoeken omtrent plaatsing
in de werkverschaffing ook gedurende Je
trekkingsperiode, verstrekken van bijsla
gen, o.a. voor brandstoffen, enz.
Voorz. doet voorlezing en toont aan, dat
in alle opzichten aan de verlangens tege
moet wordt gekomen. B.enW. gaan zoo
ver, z§gt spr., als ze maar kunnen
Dhr Henkes vraagt nog eenige toelich
ting. Dhr Bruin: lk dank B enW. voor
wat zij in dezen gedaan hebben.
Voorz.: Ik kaats deze dank terug naar
de Raad, die de noodige besluiten daar
toe vorig jaar nam. Dhr Parlevliet: U
kunt de werkloozen een buitengewone
dienst bewijzen, door aanvragen om plaat
sing in de werkverschaffing zoo spoedig
mogelijk in te willigen. Voorz.: Zoo
dra de aanvraagkaart van de Inspecteur
terug is ,doe mvij dat. Hoogstens gaan
er twee dagen mee heen, tenzij de be
kende loonbriefjes er niet op tijd zijn.
Dhr Parlevliet informeert nog naar
een adres van de heer Van Lieren, waarin
deze verandering vraagt van de naam
Molenglop (adressant houdt 's zomers
pension) en tevens verplaatsing eener lan
taarn en wijziging der bestrating aldaai'
verzoekt; thans liggen er z.g. „kinder
hoofdjes". Voorz. deelt mee,, dat dit,
adres aan B.enW. werd gericht. Wijzi
ging der bestrating zou nogal veel kos-,
ten. Over die naam en die lantaarn zullen
B.enW. nader beslissen Weth. Kager
stelt de naam Molendwarsstraat voor.
3. Aanbieding begrooting Algemeen
Armbestuur voor 1930.
In handen gesteld, ten onderzoek, van
de heeren Dros, Leber en Dogger.
4. Idem Gemeente-begrooting voor
1939.
In handen gesteld van de heeren Epe,
Parlevliet, Bruin, Keijzer en De Waard.
5. Benoeming bestuursleden Algem.
Armbestuur.
Herkozen worden mw. H. Rab-Akker-
man en de heeren C. A. Kaczor en C.
Stoepker, resp. met 11-12-13 stemmen.
Mede waren candidaat gesteld mw. A.
Kikkert—Van der Vis (1 st.; 1 ongeldig),
A. Blom Jz. (1 st.) en P. Dros.
Dhr Bruin: Ik zou wel eens een ver
tegenwoordiger van de arb. organisaties
in het Armbestuur opgenomen willen
zien en daarvoor aan het bestuur uitbrei-i
ding willen geven De zittende leden pas-
seeren is mijn bedoeling niet. Mijn voor
stel kan aan een nuttige samenwerking
bevordelijk zijn. Voorz.: Het kan ook
zijn bezwaren hebben We zullen daarop
eerst het reglement moeten nazien.
6. Uitbreiding laagspann ngsnet van de
N.V. Texelsdhe Electriciteitsmaat-
sdhappij.
7. Aangaan van geldleeningen ten be
hoeve van de N.V. Texelsche Elcc-
triciteitsmaatsdhappij.
Het gaat om uitbreiding van het net
langs Post- en Slufterweg in Eierland,,
in het vorig nr. omschreven De raad gaat
er z.h.st. mee accoord. Er wordt niet
over gesproken.
In vorig nr. schreven we reeds, dat het
voorstel luidde f 20.000 a 3.5 pet. van het
Weeshuis te leenen. Verder zal onder na
der te bepalen voorwaarden van de
Rotterd. Bank N.V. voor korte tijd f 15000
geleend worden. In verband met dé in
ternat. toestand kocht de T.E.M. een aan
tal weken geleden voor f6700 aan brand-
stofolie en f 1000 smeerolie. Mede is we
gens conversie eener geldleening f 3753
te voldoen. Samen plm. f11500.
Bovendien zal in 1939 nog extra kas
geld noodig zijn. Vandaar het voorstel
te beslissen tot deze leening van f15000;
af te lossen uiterlijk 31 E>ec. 1939.
Zal aan Mienterglop en Ruigedijk tot
stroom levering worden overgegaan? Er
zijn 11 perceelen aan te sluiten. Met
een meer zou de aanleg rendabel zijn.
Nu wordt een tekort van f 12.20 ge
raamd. Dhr Epe raadt aan even goed
tot aanleg over te gaan. Voorz.: Het
tekort is maar gering en de koperprijzen
dalen. Dhr Dros: Elders hebben kleine
tekorten op de expl. rekening ons toch
wel tegengehouden. Er zitten consequen
ties aan vast. Dhr Parlevliet: De T.
E.M. is ervoor iedere Texelaar, men moet
niet vragen, of er niet veel of misschien
heelemaal geen winst aan zit. De direc
teur weet zoo min als wijzelf, of er f 12
over of te kort is. Dhr Henkes: Het.
tekort is klein. Als één man de zaak kam
tegenhouden, zullen wij wel vaker stran
den. phr Epe: Laten we de stap
maar doen. De pensionbedrijven zuil ert,
er de T.E.M. dankbaar voor zijn. Dhr De
Lugt: Er zit een gevaar in, wanneer we
onze basis verlaten. Waar is de grens,
wanneer we ons niet meer houden aan
ons standpunt, dat de uitbreiding renda
bel moet zijn? Voorz.: We zullen dhr
De Rode vragen, de zaak nog eens na te
rekenen, in de hoop," dat ze de dalende
materiaaiprijs in aanmerking genomen
dan s nit. Dan blijft het principe toch
gehandhaafd. Kan het coulanter? Dhr
Parlevliet: Wanneer de huisinstallatie ge
reed is en de T.E.M. niet komt, gaat men
zelf draaien, maar zoodra de T.E.M. leve
ren kan, gaat men graag tot- aansluiting
over.
8. Aankoop van grond.
Betreft: aankoop van een H.A. grond,
gelegen aan de Schoolweg t.o. het vlieg
veld, door de eigenaar, de heer C. van
Beek, aan de heeren H.Kikkert en A.P.
Zegers voor f 1000, „in handen" gege
ven. Zie hierover vorig nr. Wordt
zonder dat daarover in openbare raad ge
discussieerd wordt, z.h.st. goedgekeurd.
Voorz. betuigt namens B. en W. en de
Raadaan de betrokken heeren dank.
9. Vethuring van grond.
De gemeente bezit te en buj Den Burg,
aan de weg naar Oudeschild, te Oude-
schild en te Oost enkele stukjes grond,,
die als tuingrond worden verhuurd; ook
een stukje achter nieuwe o.l.s. te Ooster
end kan als zoodanig worden verpacht.
Te Den Hoorn heeft de gemeente 300 vk.
M. grond als grasland verhuurd. Het
betreft in totaal een 30-tal pachters en
terrein grooter dan 0,25 A., bij dezelf
de persoon buiten beschouwing gelaten
- totaal plm. 2 H.A. B. en W. vra
gen de raad machtiging om de verhuur
van zulke kleine perceelen onder nader
omschreven voorwaarden en op grond
mede van practische bezwaren, die zich,
voordoen, wanneer de Raad telkens moet
worden gehoord, aan hen over te laten.
Dhr Parlevliet vraagt inlichtingen over
het telen van bloembollen op gemeente
grond. Voorz. antwoordt, dat dit wel
wordt toegestaan, maar onder verhooging
van de pacht alleen.
Het voorstel van B. en W. wordt aan
genomen z.h.st.
Neem dadelijk 'n
Stop die razende kiespijn!
"AKKERTJES" zijn onfeilbare pijn
stillers en bevrijden U direct van
zenuwpijnen, spierpijnen, hoofdpijn.
Onschadelijk. Let op 't AKKER-merk.
Per koker van 13 stuks -12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
10. Aanvrage van H. Kikkert om een
voorschot ingevolge de Landarbei-
derswet.
11. Idem van A. P. Zegers.
(Zie ook vorig nummer.)
Dhr Keijzer vraagt waarom aan dhr
Zegers dat perceel grond achter de o.l.
school te Z.-Eierland is aangeboden Is
voor deze grond, vraagt spr., niet meer
geld te maken, b.v. voor winkel ofklein-
industrie, in verband met het nabijle
vliegveld? Dhr De Waard vindt het
perceel voor bouwgrond te diep. Dhr
Parlevliet: Wat zal men hier voor bouw
grond kunnen maken?
Alvorens verder in het openbaar van
gedachten te wisselen, schorst de voorz.
de vergadering. Bijna een uur verstrijkt.
Dan gaan de deuren weer open. Met geen
woord wordt daarna nog van de aanvra
gen gerept. Het verzoek van dhr Kikkert
wordt z.h.st. ingewilligd. Dat van dhr
Zegers wordt aan het slot van de verga
dering nog eens bekeken en eveneens in
gewilligd, maar ingetrokken werd daarbij
het prae-advies met het voorstel tot ver
koop van grond bij o.l.s. te Z.-Eierland.
Overeenkomstig een nader prae-advies van
B.enW. werd n.l. besloten aan de heer
Zegers f 2700 voorschot tc verleenen voor
het bekomen van een plaatsje aan de 's-
Hertogenboschweg.
12. Verkoop van grond.
Zie vorig nr. over verkoop van grond
aan de Minister Ruvsweg aan mw. Jansen
Kooi. Wordt goedgekeurd z.h.st.
13. Bijdrage voor Ihet onderwijs ran hel
lyceum te Den Helder.
Aan de bespreking van dit onderwerp
gaat weder een vergadering in comité van
bijna een uur vooraf.
Aan het breedvoerig prae-advies van
B.enW. ontleenen we het volgende:
Het gemeentebestuur van Den Helder
is gebleken, dat ook voor de 2-j. onder
bouw van het lyceum geen rijkssubsidie
zal worden genoten, evenmin voor de
H.B.S.-afd. van de z.g. bovenbouw, zulks
in tegenstelling met de verwachting. Hier
door vordert Den Helder nu f 200 voor
alle buitenleerlingen, van onderhouw zoo
wel als van bovenbouw, en wel met te
rugwerkende kracht tot 1 Sept. 1937. B.
en W. vragen zich af of deze bijdrage)
geheel of gedeeltelijk op de ouders dient
te worden verhaald. In het algemeen mee-
nen zij deze vraag ontkennend te moeten
beantwoorden. Wel zouden B. en W. de
bijdrage op de ouders willen verhalen,
over het jaar, waarin een leerling niet,
naar een hoogere klasse is overgegaan en
dit ongeacht of de leerling geplaatst is in
de onderbouw dan wel in een (jer andera
afd. van het lyceum. Tevens zouden B.
en W. minder vrijgevig willen zijn t.o.
van leerlingen, die needs naar de gym
nasiale afd .zijn overgegaan; immers,
deze overgang had plaats met de weten i
schap, dat de gemeente de kosten vani
c'e gymnasiale opleiding n et voor haar re
kening zou nemen De raad maakte een
uitzondering voor een leerling, die van
de opgeheven handelsschool automatisch,
overging naar het lyceum. De bijdrage ad
f 100 p.j. voor deze leerling dient vol/
geus B.enW. gehandhaafd. Verder gam
is h i. niet noodig. i
Wat betreft bijdragen voor leerlingen,
die in het vervolg naar het lyceum gaan,
merken B.enW. op, dat onderscheid dient
te worden gemaakt tusschen A. leerlin-
die de eerste drie klassen van onze Ulo,
hebben doorloopen en B. zij, van wie dit
niet gezegd kan worden Het gemeente
belang eischt volgens B.enW dat de ge
meente de nlet-verpüchte bijdrage beperkt
tot de onder A. bedoelde leerlingen. Dan
zal de concurrentie welke het lyceum
onze Ulo aandoet tot zoo gering moge
lijke afmetingen zijn teruggebracht. Naa'
vvij hopen, schrijven B enW., zullen de
leerlingen, die de Ulo of de eerste drie
klassen van de Ulo met vrucht hebben
doorloopen, over de noodige kennis be
schikken om tot de bovenbouw van het
lyceum of 3e klas H.B.S.-afd. A of tot;
de gymnasiale afd. te worden toegelaten
Mocht deze veronderstelling onjuist zijn,
dan ligt dit of aan de leerling of aan de;
leermethode aan de Ulo of aan beide. In
dergelijke gevallen dus wanneer na
genoten onderwijs met gunstig gevolg
in de eerste drie klassen van de Ulo
toelating plaats vindt in de 2e klas van de
ONDERBOUW van het lyceum, zouden
B.enW. de helft der bijdragen gedurende
één jaar voor rekening der gemeente wil
len nemen. Nu de HBS-afd. niet voor
Rijkssubs. in aanmerking komt, behoort
volgens B.enW. met betrekking tot het
nemen voor rekening der gemeente van
de door Den Helder gevorderde bijdrage
geen onderscheid te worden gemaakt tus
schen de gevallen, waarin het betreft
leerlingen, die de HBS bovenbouw be
zoeken en zij, die gymnasiaal onderwijs
aan het lyceum ontvangen.
Vorige maal hielden B.enW. geen reke
ning met het inkomen van de ouders den
gymnasium-leerlingen, in tegenstelling
met het verleenen van bijdragen aan ou
ders in het schoolgeld ad f 300 voor
kweekschoolleerlingen. Dit standpunt heb
ben B.enW. herzien, temeer, nu het
zich laat aanzien, dat het verleenen van-
bijdragen voor kweekschoolleerlingen
door de LO.-wet 1920 niet wordt ge
doogd. Dit doet B.enW. nu voorstellen,
de gemeentelijke bijdrage voor lyceum-
leerlingen afhankelijk te stellen van het
inkomen, waarvoor de ouders in de Rijks-
inkomstenbelasting zijn aangeslagen. B.
en W. stellen voor: Bij minder dan f2000
inkomen geen verhaal, van f 2000-f 2500
f25; van f 2500-f3000 f50; van f 3000 -
f3500 f75; f3500 en meer f100.
Dhr Parlevliet: Wij zijn buitengewoon
verheugd, dat u ons standpunt hebt inge
nomen Rekening houden met het inko
men der ouders maakt de zaak o.i. rede
lijker. Buitengewoon spijt liet ons, dat
voor de kweekschool leerlingen geen
recht te bekomen is. Dat maakt de be
trokken ouders erg opposant. Over liet
geheel zijn de ouders, wier kinderen
naar de kweekschool gaan, minder goed
gesitueerd. Een hemeltergend onrecht zou
het zijn wanneer de wet geen oplossing
toelaat. Ik hoop, dat u in Den H|aag,
waar u reeds zoo vaak Texels belangen
bepleitte, ook in deze zaak succes moogt
hebben. Dhr Bruin: Het voorgestelde
lijkt ons redelijk. Ons wordt wel eens
in de schoenen geschoven, dat wij niet
„drie klassen Ulo" als voorwaarde aan
onze bijdragen moesten verbinden, maan
het voortbestaan van de Ulo is ons veel
waard. Aan die bepaling kan dus nicli
getornd worden. De voorgestelde restitu
tie is niet overdreven. Er zullen wel
ontevreden ouders zijn, maar laat men
bedenken, dat de oorzaak ligt bij het1
Rijk, dat voor kinderen van minder goed
gesitueerde ouders tniddclb. onderwijs
vrijwel onmogelijk maakt en dat Den
Helder zoo dwars zit. In het prae-advies-
is sprake van niet hoog gespannen ver
wachtingen aangaande de houding van 't
Rijk inzake bijdragen voor kweekschool
leerlingen. Wij hopen, dat de Burge
meester het voor elkander zal krijgen
Dhr De Waard: lk onderschrijf het
betoog van de heeren Bruin en Parlevliet.
Wij zien het prae-advies als de aange
geven weg. Hierna volgt goedkeuring
van de voorstellen van BenW. z.h.st. Op
gemerkt wordt, dat deze regeling geldt
tot WEDEROPZEOGING.
14. Instandhouding van de o.l. school
te Da Waal.
We schreven reeds over deze aangele
genheid. Evenals vorig jaar stellen B. en
W. voor te besluiten, dat instandhouding
van ile school gevorderd wordt. Zie
vorig nr. Er wordt niet over gediscus
sieerd. De raad gaat z h.st. met de in
houd van het prae-advies accoord.
RONDVRAAG.
VEE-INVGER. Dhr De Lugt: Ik zou
de kwestie van liet vee- i n voe rver bod wil
len bespreken De Landb. Grg. waren on
tevreden over de houding van het ge
meentebestuur. Aan de minister werd,
gehoord de Landb. Grg., gevraagd, een
kring te trekken, binnen welke invoer
verboden zou zijn. De Landb. Org. gin
gen hiermee accoord, mits het verbod op
geheven zou worden, zoodra zich op
lexel mond- en klauwzeer voordeed.
Toen B.enW. het vee-invoerverbod toch
handhaafden, hebben de Landb Org.
vergaderd. Van de uitgenoodigde wet
houders kon alleen dhr Kager verschij
nen, die ons standpunt deelde. De minder
goede verstandhouding, welke tusschen
de Landb. Org. en B.enW. dreigt te ont
staan, vindt haar oorzaak in de omstan
digheid, dat de Burgemeester is afge
gaan op het advies van een zijner wet
houders en de gem.-veearts, de heer E.
Noordijk, geheel is gepasseerd, hoewel
deze de meest deskundige op dit gebied
op Texel is. Dit wekte verontwaardiging.
Op ons verzoek gingen B enW. niet in.
Vergeefs was ons bezoek aan de Inspec
teur, die z.i. de minister niet kon advisee-
ren het verbod op te heffen, omdat
Texel om dat verbod gevraagd had. De
Burgemeester zeide: Wij staan niet ach
ter de Landb. Org. Toen deden dezn
Org. een adres toekomen aan de Kroon
Ook vruchteloos, omdat de Insp. niet
van zijn standpunt wilde 'Wijken. Hij
handelde, meende hij in de geest van
B.enW. Hierom draait het. De voorz.
heeft de belangrijkste deskundige niet
gevraagd en gaf toen een afwijzend ad
vies. Mond- en klauwzeer, eenmaal uitge
broken, is niet te stuiten. Wij meeneti,
dat het goed is, deze zaak ter tafel te
brengen, opdat herhaling worde voor
komen. Er heeft nu toch invoer plaats
langs rechte maar ook kromme wegieiii
tot scha van veel betrokkenen. Met liefdo
dragen veel veehouders in het algemeen
belang bij tot bestrijding van de rund-
vee-t.b.c. Het is hun grief, dat nu hun
belangen geschaad worden, zonder dat
het algemeen belang daarmee wordt ge
baat. De verhouding van Landb. Org.
tot Gem. Eestuur wordt daar niet beter
op. Dit is te betreuren en daarom moet
er helderheid komen.
Voorz.: Kunt u aan de hand van eenige
brief, aan wie ook gericht, aantoonen,
dat wij het standpunt innemen, dat u
veronderstelt het onze te zijn? Dhr
De Lugt: U heeft mij dat meegedeeld.
Wij welen de inhoud van uw adres aan
de Insp. niet. Toen wij hem spraken, was,
hij 's morgens door u van onze komst
(Zie verder 4e pagina.)
Uw honden blijven ondanks
v. 9uur weer en olie huishoude-
l'ike arbeid gaal, zacht en
\v^Vv\ m00i d°or
Beide in doozen 30-60, Tube 45 ct. Bi| Apoth. en Orog.
MIJNHARDT