I
ABDIJSIROOP
Jaargang
Zaterdag 3 December 1938
No. 5314
EERSTE BLAD.
VERGEET ZE NIET
Op Texel
op de Wilstervangst
Voor Jong
en Oud
ste
AKKER'S Céh VeSist&ikte
TEXELSCHE COURANT
||||||iiini!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii:iiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|||||l
VOOR DE ZONDAG
Achter de breede etalageramen heeft
iedere winkelier het beste van het bestei
het mooiste van het mooiste, het lekker
ste van het lekkerste uitgestald. Een hel
der licht beschijnt de schatten, waarvoor
in dorp en stad duizenden kinderhartjes'
vol verwachting kloppen en waarom dui
zenden kindermonden 's avonds in aan
doenlijke toewijding zingen onder de
schoorsteen. De spanning nadert haar
hoogtepunt. Eén dag nog en dan zal het
„heerlijk avondje" gekomen zijn.
Voor de lokkende etalageramen staan
dezer dagen nog anderen dan zij, die met
welgevulde beurs zoeken naar wat hun
kleinen straks zal doen juichen van blijd
schap. Daar passeeren ook de moeders,
die van haar kinderen niet minder hou
den, al dragen ze een omslagdoek ot
een onoogelijke mantel in plaats van een
bontjas. Daar gaan ook de vaders voor
bij, wier inkomen te schamel is, om hun
te veroorloven, iets waar te maken van de
droomen, die hun kinderen droomden,
toen ook hun hartjes vol verwachting]
gingen kloppen. En daar staan die klei
nen zelf, bleek en bedremmeld, „weg"
van al dat schoons, begeerig naar een
eigen deel. In en uit komen vaders ent
moeders, beladen met pakken en pakjes,
spoortreinen, boeken, poppen, spellen,
jmeccanodoozen, wat niet al. Twee werel
den schuren voor die étalages langs el
kander: die van de vervulling en die vant
begeerte.
Kinderen weten
gelukkig wei
nig van zorg. En ze
begrijpen niet, waar
om een „goed en hei
lig" man hen zou
vergeten. Want - al
kloppen kinder -
harten onder armoe
dige kleeren, ze zijn
er niet minder teer,
minder begeerig,
O minder fantasierijk
om.
In deze dagen vieri
't moederhart hoog
tij. En 'het weet, dat
geven beter is dan
ontvangen Mogedit
geven zich ook uitstrekken tot die klei
nen, wier vaders en moeders zich stomp
rekenden over de schrale inkomsten vant
het gezin, om tenslotte te moeten begrij
pen, dat Sinterklaas de deur voorbij zou
gaan, tenzij
Als elk gezin eens tien procent van.
wat het voor het „heerlijk avondje" opzij
legde, besteedde voor de verwarming van
de kinderhartjes der armen. Hoeveel paar
oogen zouden er schitteren van gelukj
hoeveel monden zouden opengapen voor
het wonder van St. Nicolaas. En hoeveel
moeders zouden in stille dankbaarheid,
deelen in het groote geluk van haarkleine
kinderen, wie zij zelf dat geluk he
laas niet geven konden.
ZONDAG, 4 December 1938.
VOOR HOOFD EN HART.
ZONDAG
Sleohts hij is gelukkig, die gelooft het
te zijn.
MAANDAG
Niets, dat waard is gedaan te worden,
is gemakkelijk.
DINSDAG
Gij kunt nooit rechtschapen zijn, tenzij
weggeeft wat u dierbaar is.
WOENSDAG
Het is gemakkelijker goed te zijn voor
teder, dan voor één. A. Dumas.
DONDERDAG
Blijf goed en geef altijd wat in uw ver
mogen is om gelukkig te maken. Zoo zal
uw huis niet rijk worden, doch wel uw/
hart.
VRIJDAG
Zelden kan Natuur ontveinzen haren
aart, die node liegt, al vermomtze haai.'
gepeinzen, schoonze loos een wijl be
driegt. Vondel.
ZATERDAG
Een kort woord, snel en fel gesproken,
heeft meer kracht, dan een langh swaer
bericht, dat slaep'rig uyt geseghtwordt.
H u y g e n s.
Als de vogeltrek begint en de lucht
doorzwermd wordt door legers van allen
hande vogelfamilies, gaat het hart van
de vogelaar sneller kloppen: De tijd is
dan aangebroken om zijn spannend be
roep te gaan uitoefenen. Welke vogel-i
soort hij begeert? De goudplevier, in de
volksmond beter-bekend als plevier, re-
genfluiter, tuter, op Texel het best be
kend als wilster.
Met het j,wilsteren" is beslist nog een
aardige boterham te verdienen. De wil
steraar heeft steeds magere en vette da
gen en daar neemt hij dan het gemiddel
de van. Vooral in Friesland wordt dit
bedrijf druk beoefend. Wie een groot-
jachtacte heeft, mag gaan wilsteren. Op
ons eiland is het vrijwel met het wilste
ren gedaan. Deze winter hebben vyjj tent-
minste op Texel slechts twee personen
aangetroffen, die als het weer ten
minste geen spelbreker is alle dagen
met hun spullen er op uit trekken. Waar
heenWe gaan naar de plaats, waar
we de dag tevoren groote zwermen wil-
sters in de lucht zagen duikelen of de
grond aan het ontwurmen zagen. Aldus
Bram en Tienus, aan wie wij hadden ge
vraagd, of we ook eens van de partij
mochten zijn. Nu, daar was geen bezwaar
tegen en zoo werd in het schemerdonker
van de wordende dag de reis aanvaard.
We gaan vandaag naar het Noorden,
zegt Bram: Gister zijn we daar ook ge
weest. Een goed plekje. We kwamen met
31 wilsters thuis.
Al fietsend naar het Noorden, komen
we veel over het wilsteren aan de weet.
De wilster is een trekvogel. Reeds be
gin Juli wordt hij hier gesignaleerd en
ihij trekt tot in de winter door. Bij.
strenge vorst verdwijnen ze als sneeuw
v<5t>r de zon. Maar blijft het kwakkelen,
dan kan de wilsteraar zijn slag blijven
slaan tot Maart toe.
Zijn jullie de eenige vangers op
Texel?
Ja, wij gelooven tenminste niet, dat
er 'hier op het oogenblik ook nog anderen
aan het vangen zijn. Een heel verschil
met vroeger; toen waren de wilsteraars
ook hier zeer talrijk. Wat daar de oor-'
zaak van i:s, weten we niet. Er is altijd
een boterham mee te verdienen geweest.
Wel is de prijs sterk teruggeloopen.
Vroeger, in de mobilisatie, bracht een
exemplaar wel zestig cent op, later ving
je er nog menig keertje een halve gulden
voor. Ze doen nu 22'/2 cent.
Onze zegsman verkoopt de vogels te
Den Helder, vanwaar ze naar het buiten
land worden geëxporteerd, vnl. naar En
geland en Frankrijk
Of het aantal wilsters dan misschien
is verminderd?
Geen sprake van Dat zult u strakjes
wel zien. Ontelbaar zijn ze nog. Maar.
Texel heeft de gouden eeuw van het wil
steren gehad. Woorden als „Vinkenliaan"
zijn voor de jongere generatie histori
sche klanken geworden.
Het loopt tegen zeven uur„ als we het
vangterrein hebben bereikt. Het is hel
der weer en zoo goed als dag, hoewel
het zonnetje nog op zich laat wachten.
Er staat bijna geen wind. Uit het noord
westen komt een heel klein zuchtje.
Neen, meent Tienus, als hij bezig
is met 'het uitpakken van een hoog;
smalle kist, waarin het materiaal opge-i
borgen is: Neen, echt wilsterweer is 't
lang niet. Dan moet je zuidenwind heb
ben. Het net slaat met de wind op de
grond. Als nu de wind zuid is en de zon
nog niet zoo hoog is geklommen, kunnen
de vogels het bij de laagstaande zon nielj
goed bekijken en dan loopen ze er prach
tig in. Maar, het zal vandaag ook wel
weer losloopen. En lukt het vandaag niet,
.dan lukt het morgen
Een ruime, gezonde opvatting.
Het net wordt uitgezet. Nou, nou, den
ken we, daar komt nog heel wat voort
kijken. Er moeten verscheidene stokjesi
en paaltjes aan te pas komen, eer je met
vangen kunt beginnen. Het materiaal heb
ben ze zelf gemaakt. Ook het »roen-ge-
verfde net. Op de fabriek kan net nooit
zoo geschikt vervaardigd worden, wordt
ons verzekerd.
Er is al 'heel wat leven in de lucht.
Gekrijsch van meeuwen boven alles uit.
Die hebben letterlijk overal de grootste
mond en zijn overal het grootst in aantal.
Ook vliegen er zwermen kieviten, wulpen
en hier en daar een eend.
Nou, heb je 'm gehoord zegt Bram
glunderend, net nadat wij voorzichtig had
den opgemerkt, dat er geen wilster te
zien was.
Neen, wij hadden niets gehoord of ge
zien. Maar de goeUe vogelaar ontgaat
geen enkel geluid, ook het fluiten van 'n
enkele wilster niet.
We vinden het een flink net, waarover
de gebroeders beschikken.
Groot? Het mocht wat. Dit is maar
tien bij twee meter. Vroeger hadden we
netten van 35 bij drie meter Maar de vo
gelbescherming heeft kans gezien ook in
ons bedrijf een beperking in het leven te
roepen.
Aan het eind van het net, dat plat op
de grond ligt, wordt een draad van 35
meter bevestigd. Door eenige andere dra
den slaagt men er nu in met een ste
vige ruk aan deze lange draad het net in
een ondeelbaar oogenblik om te gooien
Bram en Tienus verschuilen zich niet in
een tentje, maar achter een stuk zeil. „Je
moet goed om je heen kunnen kijken",
verklaarden zij. Vervolgens worden er
twee z.g. lokvogels uit een kistje ge
haald. Deze vogels, twee doodgewone
wilsters, die de vorige dag gevangen zijn,
worden resp. voor en achter het net,
neergezet op een „wip". De wip is een
hefboom, waarvan de langste arm onge
veer een halve meter is De vogel wórdt
met de pootjes op een kussentje vastge-i
bonden. Maar niet roekeloos. Neen, zij
worden voorzichtig behandeld. Aan het
korte hefboompje nu wordt een touw
gebonden, dat eveneens bij het zeil
(scherm) eindigt. „Hoe dat gaat, zul je
straks wel zien". En dan worden er even
tjes niet minder dan zestig z.g. poppen
uit de kist gehaald. Het zijn opgezette
wilsters of keurig uit kurk nagebootste
In Friesland volstaat men reeds met wat
klei, waarvan op handige wijze een vogel-
liChaam nagemaakt wordt. Veertig wor
den er in slagorde vóór het net" in de
grond geprikt en aan de andere kant
komt de rest.
SMRVUi
elschen Hoest en Verkoudheid op
de borst dudelijk goede verzor
ging. Hoe licht kan een kleine
verergering groote gevolgen heb
ben en oorzaak zijn dat men ge-
ruimen tijd het bed moot houden.
Wacht dus niet. maar neem in zoo'n
geval dadelijk de beproefde Abdij
siroop, welke de voortgang stuit.
Abdijsiroop heeft een dubbele wer
king. want zU bevat kruiden-
extracten en de beste hocstbe-
dwlngendostofcodeine". Daardoor
slijmoplossend en hoeststlllend.
tegen hoest, griep, oronchltls, asthma
Flacon DO ct.. f 1.50. f 2.40, l 4.20. Alom verkrijgbaar
U WERKT HARD? Prachtig.
IIIHI+ Maar is het resultaat de moeite
1111110 waard Veel mensChcn verwarren
IIIIH0 „hard werken" met „iets berei-
IIHII0 ken".
KtV
WAT ER MET DE TX 49 GEBEURDE.
Aan boord en bij de kotter TX 49, schipper C. Vlaming,
hebben wij enkele foto's genomen, waarvan we er hier drie
afdrukken. Vorige Zaterdag heeft u gelezen van het bange
avontuur, dat schipper Vlaming en zijn bemanning be
leefden. Het schip verloor beide masten, terwijl van het
stuurhuis de meta'.en onderbouw alleen behouden bleef. We
hebben getracht u van deze vernieling een zoo goed moge
lijk beeld te geven. -■
