-
(SRIEPen KOU
Wat we van Wol willen weten
NOORDERLICHT.
N.V. TEX. ELECTR. MIJ.
VOEREN WE ZOO OP TEXEL?
HET IS VOOR HET KIND.
«a 'JM52S8HS
Er zijn heel wat kinderen, die er treu
rig aan toe zijn.
Heel wat kinderen, wie het aan liet
noodigste ontbreekt.
Daar kunnen we allemaal wat verbete
ring in brengen door Kinderpostzegels)
of „Voor het kind"-prentbriefkaarten te
koopen.
Die zegels kosten maar weinig meer
dan de gewone maar alle beetjes helpen.
Vele kleintjes maken een groote en groote
vreugd kan worden bereid aan de mis
deelde jeugd, wanneer de opbrengst aan
de hooge verwachtingen beantwoordt.
De Nederlandsche Wol Mij. heeft
een zeer moeilijk jaar achter de
rug.
Reeds ©enige maanden geleden werd
aangekondigd, dat de financieel© resulta
ten van de Nederlandsche Wol Mij. over
het boekjaar per 30 Sept. 1938 allesbe
halve bevredigend zouden zijn. Het zoo
juist gepubliceerde jaarverslag brengt
hiervan de ^bevestiging. Vergeleken met 't
voorafgaande boekjaar hebben de wol-
prijzen een val van 40 pet. te zien gegeW
ven en het behoeft geen betoog, dat een
laag prijsniveau voor een maatschappij'
als de Nederlandsche Wol Mij. ook een
belangrijke beperking van de winstmarge
beteekent. Door de hierboven bedoelde1
prijsval was natuurlijk noodzakelijk op de
voorraad van verleden jaar belangrijke
bedragen af te schrijven. Nu is de voor
raad volgens de nieuwe balans (f 884.326)
hoog©r dan op die van verleden jaar]
(f754.819), hetgeen in het licht van het
bovenstaande wellicht ©enige verwonde
ring wekt.
Die voorraad is echter bij de Neder
landsche Wol een zeer wisselende factor
en de post is niet te vergelijken met een
voorraad van een industrieel bedrijf,
waar deze een meer constant karakter
draagt In ieder geval staat het vast, dat;
de goederen tegen belangrijk lagere prij
zen te boek staan dan het vorige jaar»
zoodat verdere afschrijvingen, gezien liet
thans tamelijk stabiele en lage prijsni
veau, vrijwel als uitgesloten zijn te achten.
Het meest belangrijke punt, dat bij een
bedrijf als dit in het oog dient te wondert
gehouden, is echter het internationaal ka
rakter. Immers, het product wordt van
overzeesche landen gekocht en het wordt
ook weer grootendeels naar liet buiten
land verkocht. De politieke situatie en de
algemeene toestand van de goederen
markten zijn de doorslaggevende facto
ren voor de gang van zaken. Helaas moet
worden geconstateerd, dat deze beide
reeds sinds geruime tijd uiterst ongunstig
zijn, terwijl er weinig vooruitzicht bestaat,
dat daarin in de naaste toekomst ver
betering zal komen. Het is uiterst on
waarschijnlijk, dat indien de goederen-
prijzen in het algemeen laag blijven, arti
kelen als wol en katoen daarop een uit-'
zondering zouden gaan vormen en een,
krachtig herstel zouden te zien geven. Bo
vendien is men ten opzichte van het alge
meen verloop der goederenprijzen in het
licht van de wereldtoestand niet biezon-
der optimistisch. In het gunstigste gevali
wordt een handhaven van het tegenwoor
dige lage niveau als waarschijnlijk ge
acht. Het is in de loop der maanden ge
bleken, dat de wereldhandel in sterke
mate wordt belemmerd, eensdeels door
beperkende maatnegelen van tal van lan
den, alsmede door het overgaan van het
Sudeten-Duitsche gebied naar Duitsch-
land, anderdeels door de geringe kans,
dat de toenaderingspogingen op politiek
gebied, die nog altijd door de Britsche
regeering worden voortgezet, tastbare re
sultaten zullen afwerpen.
Illinium VAN DE BOEKENPLANK.
(Voorhanden in Boekhandel Parkstraat.
Chr. Nordhoff en James N. Hall, De
muiterij op de „Bounty". Met foto's uit
de gelijknamige film. 256 blz. Geb. f2.90
John Knittel, Via Mala. Zwitsersche
Roman. 598 blz. Geb. f4.90.
Pearl S. Buck, De Goede Aarde. 356
blz. Geb. f 2.90.
KERSTSPROKEN, 38 verhalen om
voor te lezen. Verzameld door N. Base-,
nau-Goemans. Met platen. 386 blz. Voor
heen, in 3 deeten, f 16.70. Thans in één;
deel. Prijs slechts geb. f 2.90.
Gerard Walschap, Sibylle. 234 blz.
Geb. f3.50.
Arthur van Schendel, De Grauwe
Vogels. 250 blz. Geb. f 3.90.
Dr. Alb. Vis schrijft in „De Lampen
Brandend" van deze maand:
Ongeveer een jaar geleden werd het
plan tot het stichten van een rusthuis
voor oude (re) menschen op T exel voor
het eerst geopperd, d.w.z., voor het eerst
hier in ons maandblad geuit. En nu zul
len er ongetwijfeld lezers geweest zijn,
die dachten: in een jaar kan dit toch wel
worden uitgevoerd. Laat me beginnen te
zeggen, dat dit ten eenenmale onjuist
is. Ja, zeker, wanneer men de beschikking
over voldoende kapitaal heeftis het
werken gemakkelijk. Of wanneer inen het
er op waagt, door b.v. tegen lage rent©
kapitaal te leenen, zooals vroeger wel
werd gedaan, kan men zeker in enkele
maanden het plan ontwerpen en laten
uitvoeren. Maar: beide mogelijkheden, die
ik hier noemde, deden zich bij ons niet
voor. Althans: de eerste: voldoende
„eigen" kapitaal was er jiiet wij moe
ten van de grond af beginnen en
zeer terecht is de voorloopige commissie,
die zidh tot het oprichten van dit rust
huis constitueerde, er niet voor, als het
tenminste ©enigszins ontweken kan wor
den, kapitaal te leenen. In de eerste
plaats zou dit de exploitatie sterk druk
ken duidelijker gezegd: zou daardoor
een veel hoogere pensionprijs der bewo
ners moeten worden gevraagd en bo
vendien is de rentestandaard al zoo laag,
is dus het geld zoo weinig waard, dat
een lage rente niet de zekerheid geeft,
winst te kunnen maken en zoo de exploi
tatie loonend. Want: in geen geval zal
het rusthuis een stichting worden, die
geld wil verdienen, al moet er natuurlijk
altijd een behoorlijke reserve zijn, om mo
gelijke moeilijkheden het hoofd te kun
nen bieden. Daarom waren wij het er
over eens, dat eerst de burgers onzer
Gemeente Texel aan het plan zouden
wennen, voordat wij met een verzoek om
steun ons tot hen zouden richten. Toch,
dit moest ook al weer niet te lang du
ren, al is het in stilte gebeurd, de com
missie heeft allerminst stilgezeten. Air,
dit nummer verschijnt, zal menigeen al
een bezoek hebben gehad van 2 onzerf
commissieleden, om ons te helpen, het
plan mogelijk te maken. Maar waarschijn
lijk is de commissie nog niet klaar met
dit werk, als gij dit leest. Daarom moet
ik mij van verdere biezondeiiheden op
dit oogenblik onthouden. Wel kan ik u
verzekeren, dat wij lang niet ontevreden
zijn over de loop der zaken. In de
loop der maand December zal ieder die
de „Texelsche Courant" leest - dat
wil zeggen: IEDER op ons eiland wel
nadere gegevens onder de oogen krij
gen. Dit korte artikeltje diende alleen
er toe, uw belangstelling wakker te hou
den en u er op voor te bereiden, dat bin
nenkort langs andere weg ieder, die ook
maar eenigszins in de termen valt, zijn
of haar belangstelling daadwerkelijk zal
kunnen toonen. Langzaam maar zeker
wordt ook hier het opgezette doel be
reikt.
„NOORDERLICHT".
Deze naam is op Texel al bekenden
toch, zooals ik boven al schreef, zal als
het Rusthuis er komt, deze naam niet er
voor worden gekozen. Daarover later wel
meer. Nu alleen nog dit: de redactie der
Texelsche Courant gaf mij inzage vaneen
vervolgartikel uit de Wieringer Courant,
waaruit mij blijkt: op Wieringen IS al
een rusthuis, dat .„Noorderlicht" heet.
Maar, op de naam komt het immers niet
aan? Wel hierop, DAT er een rusthuis
komt, waarin ouden van dagen, wie het te
moeilijk is, zelf een huishouding voort
te zetten, kunnen wonen, hun „tehuis"
kunnen vinden. Dat het er komt..... ik ben
er van overtuigd. Hier alleen nog deze
opmerking: het wordt geen Doopsgezind,
zelfs geen Vrijzinnig Tehuis. Maar: een
algemeen, al zijn er aan de opname na
tuurlijk enkele voorwaarden verbonden.
Ik heb een jaar geleden op verzoek
van een onzer diakenen dit maand
blaadje opengesteld, om het plan te op
peren en dit heele jaar door het plan
„warm" gehouden laten „rijpen", maar
omdat het steeds in De Lampen Bran
dend stond denke men niet: het wordt
een huis, alléén voor Doopsgezinden of
vrijzinnigen. Neen, we hopen daarop te
rug te komen, maar, omdat ik hier en
daar deze klanken vernam, moesten mij.
deze opmerkingen uit de pen: het Tehuis,
dat naar wij vertrouwen binnen af-
zienbaren tijd op Texel zal verrijzen, zal
ALGEMEEN zijn.
VERDUISTERING is niet hetzelfde als
diefstal. Wie zich een gehuurde stofzui
ger toeeigent, maakt zich schuldig aan
verduistering. Wie een stofzuiger weg
neemt, pleegt diefstal.
3. Voor zijn tent sprak Jerrie het pu
bliek toe. Hij wist, hoe luj zijn mensen
moest pakken, maar het was nog vroeg
in de avond en het scheen, dat men nog
weinig lust gevoelde om naar binnen te
gaan. Terwijl Jerrie door zijn smakeljjk
opgediste verhalen het .publiek tot een
bezoek poogde te bewegen, sloop de ad
ministrateur van het circus de tent bin
nen. Jerrie bemerkte hier niets van. Als
hij het had geweten, was hij niet zoo
rustig blijven praten, want de administra
teur Simson was jaloers op Hawkins en
had maar één wens: eigenaar van het
circus te worden.
llllllllllll ESPERANTO. llllllllllll
OOK IN AMERIKA begint het groote
nut van Esperanto steeds meer door te
dringen. Dit blijkt uit de besluiten, geno
men in het congres der Noord-Amerik.
Esperanto-vereeniging, gehouden in Cle
veland. Er werd een commissie benoemd,
die tot taak kreeg een wetsvoorstel uit te
werken om Esperanto te doen invoereiJ
bij die staatsinstellingen, welke te maken
hebben met het buitenlandsch verkeer en
om Esperanto in te voeren op de scholen
op gelijke voet als andere vreemd©
talen. Tevens werd besloten een Espe-
ranto-instituut te stichten.
LAGER TARIEVEN. DUURDER
KOLEN.
GROOTER AFNAME. MEER
AANSLUITINGEN.
Aan het verslag van de N.V. T.E.M.
over het afgeloopen boekjaar ontleenen
we, dat de financieel© resultaten nie?
zoo gunstig waren als over de vorige
jaren. Dit vindt zijn oorzaak eensdeels in
de tariefverlaging, anderdeels in de hoo-,
gere brandstofprijzen.
De totale inkomsten over 1937 ^ijn vrij
wel gelijk aan die over 1936, hoewel
met Mei 1936 de tarieven verlaagd wer
den en derhalve over de eerste vier maan
den van 1936 de hoogere tarieven gol-,
den. De door de tariefverlaging gevolgde
daling der inkomsten is in 1937 nage
noeg opgeheven door hooger stroomver
bruik en nieuwe afnemers.
HET 10- JARIG BESTAAN.
Ter gelegenheid van het 10-jarig be
staan der N.V. werd aan het personeel
een gratificatie toegekend, krachtens art.
27 der statuten, groot 10 pet. der jaar-'
wedden.
FONDS VOOR MACHINEBREUK.
in de loop van het jaar werd door de
Raad van Comm. onder het oog gezien de
vraag, of sluiting eener verzekering te
gen machineschade wenschelijk is. De ge
vraagde premie bleek echter nogal hoog,
terwijl de machines niet alleen in goede
toestand verkeeren, maar ook goed be
diend worden Op grond hiervan werdi
besloten zelf het risico te dragen, maar
met het oog hierop een fonds te vormen.
Over de 10 jaar, dat het bedrijf bestaat,
is f 7000 a f 8000 aan premie uitgespaard.
f 22529.33 werd afgeschreven
f 7430.09 werd in het fonds voor ma-
chinebreuksehade gestort;
f 1339.20 werd aan gratificatie boven
vermeld uitgekeerd.
Het dividend kon op 7.25 pet. worden
bepaald.
De electriciteitslevering werd in het
afgeloopen jaar vrijwel niet onderbroken.
llllllllllll WAT ER GEBEURDE....
10 Dec.: Voor de eerste maal Nobel
prijzen uitgereikt. 1901.
11 Dec.: Vredesconferentie te Versail
les. 1918.
12 Dec.: Het eerste instituut voor blin
denonderwijs te Amsterdam ge
opend. 1808.
13 Dec.: Heinrich Heine geboren.
1797.
4. Simson had een afschuwelijk plan
beraamd. Hij liep op een man toe, die
sedert kort als een manusje van alles was
aangesteld. Dat kwam Simson goed van
pas, omdat de man daardoor nog niet
met alle gewoonten van het circus op de
hoogte was. Op een toon, alsof hij het
precies wist, zei Simson tot de man „Je
moet wat lucht uit de achterband van de
motorfiets laten. Je weet toch, dat een.
volle achterband voor de motorrijder le
vensgevaarlijk is". De man keek verbaasd
maar deed wat hem gezegd werd. Toen
sloop Simson stilletjes weg. Wat voerde
Simson in zijn schild
NIEUWE PRIJSRAADSELS.
84 Vul eens in:
G niet stilstaan.
M staat ver weg.
H heeft twee poten.
85 Mijn oom heeft een lange
BMaak van die B een
G en je hebt een andere naam voor
tuin.
86 Welke roos is geen bloem?
De raadsels SI—82—83 staan in de
krant van 26 Nov. De oplossingen inzen
den na no. 90.
llllll LANDBOUW EN VEETEELT.
Naast enkel hooi kan men voor melk
koeien één van de navolgende meng
sels maken;
2 gew. deelen soyameel, 2 lijnmeel, 2
boonenmeel, 2 roggemeel en 2 havermeel
óf 2 gew. deelen soyameel, 2 lijnmeel,
2 roggemeel, 2 havermeel, óf 1 gew.,
deel soyameel, 1 lijnmeel, 1.5 boonen
meel, 2 havermeel.
Hiervan kan men rekenen, dat ongeveer
noodig is bij een productie van: 5 Kg.
melk plm. 1.25 Kg. krachtvoer, 10 Kg.
melk 2.5 Kg. krachtvoer, 15 Kg. melk
3.75 Kg. krachtvoer 20 Kg. melk 5 Kg.
krachtvoer, 25 Kg. melk ruim 6 Kg.
krachtvoer.
Bij tusschengelegen producties naar
evenredigheid. De aangegeven hoeveelhe
den krachtvoer dient men evenwel slecnts
ter oriëntatie te beschouwen. Vooral ook,
omdat deze hoeveelheden mede afhanke
lijk zijn van de kwaliteit van de gron<4
en het hooi.
Opgemerkt moet worden, dat te groote
hoeveelheden boonenmeel branderi.g zijn
en dikbloedigheid kunnen veroorzaken. Ze
worden als regel gebroken, geweekt of
gemalen gevoerd. Het laten malen zal
vermoedelijk het best zijn. Rauwe heele
boonen kunnen in de maag sterk uitzet
ten, opgeblazenheid en verstoppingen ver
oorzaken.
Waar over boonenmeel gesproken
wordt, wordt meel bedoeld van paarde-
boonen, schapenboonen, dus meel van
boonen, behoorende tot het geslacht Vicia,
faba. Bij variëteiten van het geslacht
Phaseolus (hiertoe behooren o.a. bruine
en witte boonen), kan zich blauwzuur
ontwikkelen, dat zeer giftig is.
In te groote hoeveelheden gevoerd, kan
ook roggemeel dikbloedigheid veroorza
ken. Met een combinatie van boonenmeel
en roggemeel zal men dus steeds de noo-
dige voorzichtigheid moeten betrachten.
Hierbij is met het samenstellen van de
mengsels voor de melkkoeien dan ook
rekening gehouden. Het mengsel, dat bij
kalveren (pinken) is aangegeven, met het
meeste boonenmeel er in, zal vermoede
lijk, wat het kwantum boonenmeel betreft,
nog wel gevoerd kunnen worden. Zeker
heid hieromtrent hebben wij daarvan niet.
zoodat men bij eventueel voeren zelf de
verantwoording draagt. Veiliger achten
wij het. een ander mengsel met wat mim
der boonenmeel er in te kiezen Heeft
men vrij veel graanmeel ter beschikking
zoo zal men goed doen, naast vrij veei
boonenmeel aan het jonge vee GEEN
roggemeel extra te voeren. Wil men wat,
havermeel extra geven, dit kan natuurlijk-
geen kwaad.
Dan rug en borst Hink met Dampo
inwrijven en Dampo diep inademen.
Wonderlijk zooals dèt help tl
Oooi
tub# 40 oj. Pot 50 ct. H A I J A
||||||llllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllll(j|lllllllllllllllllllllllllllj||llllllllll||||||
||||||!i!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiini||||||
|||ll|i!i!:iiii!::!:niii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii:iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniuiiii||||||
llllllllllll RECHTSVRAGEN. |||||j||||||
||||||!i!!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilliii>iiiiiiiiiiiiliiiiii!iiiliiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiliiiiitiiii||||||
||||||l!IIIIIIIIM!IIIIIIIIllllll!lllltllllllllll llllll IN EN OM
llllll:tl!llllll
llllll^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiillllll
||||||:illllllllllll||||||lll|[|||||llllltlllllll!lllllllllll!1lllllll|[j||ll!!llllllll|]|||||||||||
||||||:lllllllll!lllll!llllllllllllllllllllllll|||||llll|i|||l!lllllllllllllllllllllllllllllll||||||
HET CIRCUS ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii!iiniii||||||
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii;iiiiiiiiiiiiii:iiii!IIiii||||||
llllllllllll VOOR DE JEUGD
Illli|iiiiiiiiii:ii|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiini>u!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|j|jjj
||||||:illlllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|llllllll|||||llllllllllllllllllllllll||||||
||||||lllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|lll||||||||||||||l|/|||||
