TWEEDE BLAD
Bij het 75-jarig bestaan
der Parochiekerk te
Den Burg
TEXELSCHE COURANT
Texelsohe Berichten
Woensdag 4 Jan. 1939
CONSULTATIEBUREAU.
We brengen onder de aandacht, dat de
eerste zitting van het zuigelingenbureau
van dit jaar bepaald is op Vrijdag a.s.
BEVORDERD.
Onze plaatsgenoot P. Slikker is met
ingang van 3 Jan. bij het Reg. Wielrij
ders te 's Hertogenbosch bevorderd tot
sergeant.
R.K. VOLKSBOND
In de Maandagavond gehouden leden
vergadering van de R.K. Volksbond, afd.
Den Burg, is in de vacature - H.Zijm,
met bijna algemeene stemmen de heer J.
de Veij gekozen.
BEGINSELMENSCHEN.
Zoo luidt het onderwerp van de rede,
welke Pater Euoebius Peters Vrijdag a s.
in Pen's Zaal hoopt te houden. Werkloo-
zen genieten reductie op de toegangsprijs.
Zie adv.
SCHAAKCLUB S.l.V. IN 1938.
Het begin van het seizoen is voor S.
l.V. een gunstige tijd geweest. Niet al
leen, doordat 't ledental gestegen is tot 26,
maar ook door de goede verstandhouding.
Besloten werd om op 7 Jan. a.s. de com
petitie te beginnen. Op de laatste schaak
avond van het jaar is een siinultaan-wed-
strijd gehouden, met als simultaanspelers
de heeren P. v. Sambeek en J. Schrama.
Een avond als deze is uiterst leerzaam en
spannend. Moge 1939 ons een spannende
competitie en veel leden brengen.
DE COOP. P.T.V. IN 1938.
Over het jaar 1938 werden bij de Coop.
P.T.V. Texel aangevoerd 2.857.611 eieren.
De aanvoer bleet' over het geheel bijna
gelijk aan 1937.
De gemiddelde prijs der eieren was
bijna 18 ct. per honderd stuks liooger
dan in 1937.
Binnenkort wordt de jaarvergadering
voor de leden gehouden.
Wie omtrent financieele resultaten, in
het afgeloopen jaar bereikt, meer wil we
ten, verzuime niet, deze vergadering te
bezoeken.
VOOR TEXELS KLEEDINGCOMITE
Ten voordeele van Texels Klcedingco-
mité zal op Vrijdag 13 Jan. a.s. door de
Cocksdorper Tooneelvereen. V.E.L.O. in
Pen's zaal een uitvoering worden gege
ven. Het Amerikaansche blijspel „Om
10.000 dollars", waarmee De Cocksdorp
in Oosterend zooveel succes oogstte, zal
ook hier zeker een goed onthaal vinden.
Bovendien moet het voor de bezoekers,
een prettige gedachte zijn, dat zij door
deze avond bij te wonen mede de kas van
het Kleedingcomité versterken. U weet
immers, dat dit Comité aan de gezinnen
van behoeftigen de noodige steun zoo
veel als maar in zijn vermogen ligt ver
leent.
DE WAAL.
ONGEVAL.
Maandag begaf de plm. 80-jarige heer
C. Bakker, van Den Burg, Gesticht van
Weldadigheid, zich te voet naar Ooster
end voor familie-bezoek. In De Waal had
had hij even gerust. Nabij Molenbuurt
kwam hij door de gladde weg te vallen,
waarbij hij een been brak. B.
DEN HOORN.
TELEFOON.
Loodsmans Welvaren is thans telefo
nisch te bereiken onder no. 12, Den
Hoorn.
LEZING VAN E. NOORDIJK.
Zaterdagavond, aanvang half 8, zal de
heer E. Noordijk in Ons Huis een praat-
avond houden. Na de pauze zullen licht
beelden vertoond worden.
WIE WAREN DE GELUKKIGEN?
De chocolade-stoomboot in de etalage
van bakker Dros woog 8 pond 3 ons en
90 gram. De heer Dros had 4 prijzen uit
geloofd. De le prijs, een groot krenten
brood, werd gewonnen door C. Huisman,
die 8 pond, 3 ons 2 gr. raadde; 2. een
dennenappel met bonbons door Jb. Lap:
9 pond; 3e en 4e, een bus cacao, door
Janna Jonker en K. Lap Jbz.8 pond 2'_>
ons.
OOSTEREND.
KERKNIEUWS
Ds. E. C. B. Kok, predikant bij de
Geref. Kerk in H.V., die, zooals gemeld,
a.s. Zondag afscheid neemt, doet 22 Ja
nuari a.s. zijn intree te Bussum, alwaar
hij bevestigd zal worden door ds. Van
Deth, Haarlem.
DAT IS KRAS
Een voor ons bestemde brief, 26 Dec.
door het K.L.M.-vliegtuig Reiger uit Jo
hannesburg meegenomen en Oudejaars
avond 6u. te A'dam op 't Centraal
station afgestempeld, kwam gisteravond
(3 Januari 1939) per laatste boot pas?
in o.ns bezit (aankomst Schiphol Oude
jaarsdag tien voor vijf n.m.)
In vijf dagen van Zuid-Afrika naar
Nederland; in drie dagen van Amster
dam naar Texel.
Het kan ook anders; denk maar eens
aan de post van de Pelikaan, welke de
zelfde avond nog in alle windrichtingen
werd doorgezonden en reeds de volgende
morgen haar bestemming; bereikte.
DE KOOG.
KERKNIEUWS.
Tot koster van de N.H. kerk alhier is
benoemd de heer M. Boogaard alhier.
DE COCKSDORP.
DE STELLA.
De Deensche logger Stella, welke 2e
Kerstdag in de Lierlandsche gronden
strandde, heeft alle kans om weer vlot
te komen. Bij de wisseling van eb en
vloed is het scheepje reeds eenige nieters
in de goede richting geschoven. De po
sitie mag gunstig worden genoemd. De
uit steenslag bestaande ballast plm.,
25 ton is gelost en zoodra nu het tij
gunstig is zullen de Texel en de Storter
melk van Reederij Doeksen samen pro-
beeren de Stella vlot te brengen. Het
water, dat door lekkage in de machine
kamer was doorgedrongen, is wegge
pompt en het ziet er naar uit, dat de be
manning, de kapitein en drie manschap
pen, die nog steeds in De Hoop logeeren,
binnenkort met hun scheepje hun reis
naar Denemarken kunnen voortzetten.
Het ligt in de bedoeling van de kapitein
de logger als vrachtschip te gebruiken.
Illlllllllll SPORT OP TEXEL "liilj
S.V. T EX EL-NIEUWS.
Bij de aanvang van 1939 nemen we ons
voor dit jaar tot een goed en nuttig jaar
te maken. Allen, dus niet alleen het be
stuur en andere" leidende functionarissen:
in onze vereen., hebben zich spontaan bij
dit voornemen aan te sluiten, leder heett
een taak te volbrengen, zoowel particu
lier als in het vereen, leven. Juist zij, die
niet lichtvaardig over hun verplichtingen
heenstappen maar zich toeleggen op het
serieus naleven daarvan, zullen de beste
steunpilaren worden voor de samenle
ving en zeker van onze S.V. Texel.
Momenteel is de eerste taak het zoo
goed mogelijk afwerken der competitie.
Van iedere speler wordt verwacht, dat hij
zich degelijk zal voorbereiden, door trai
ning; door het doen en nalaten van al
wat voor de goede conditie van de spe
ler noodzakelijk is. Zoo wordt bereikt,
dat een wedstrijd spelen niet enkel een
kwestie van 90 min. voetballen is, maar
dat een speler reeds van te voren zijn
taak heeft overwogen, waardoor het hem
gemakkelijker zal vallen, moeilijke situ
aties te overwinnen. Dat hierdoor het
clubleven, de kameraadschap, het zich
samen één voelen, wordt versterkt, is ze
ker. Daarom repeteeren we juist bij de
aanvang van dit jaar. deze oude lessen
nog eens. Laat 1939 een jaar van voor
uitgang worden, zeker zal dit onze popu
lariteit nog meer doen toenemen.
Hoewel het slechte, natte weer, dat op
de winterperiode is gevolgd, onze ver
richtingen heeft gedwarsboomd, zal toch,
getracht worden, a.s. Zondag het comp.
rad weer op volle toeren te brengen. Voor
ons luidt het programma:
Texel 1 uit naar MFC. Texel 2 thuis
tegen De Cocksdorp. Texel 3 uit naar
Helder 6.
Hier is dus alle reden aanwezig om de
spieren wat los te maken. Allen ter trai
ning morgenavond op de gewone tijd:
8 uur.
Adspiranten. A.s. Zondag zal, in
dien het terrein dit toelaat, een proerwed-
strijd gespeeld worden als voorlooper der
serie wedstrijden om de clubinsignes.
Donderdagavond trainen. Laten we ho
pen op gunstig weer.
Junioren en a'dsp. gelieven de con
tributie mede te brengen, opdat 193S kan
worden afgesloten.
Binnenkort volgen biezonderheden
over de feestavond. D.D.
Texel 1 tegen MFC:
B.Beumkes
H.Neijens P.Neijens
H.Ran G.Witvliet J.Weijdt
Th.Lap N.deGraaf M.Vlaming A.Verseput
Res.: A.Dros. A.Verheijen
Texel 2 thuis tegen SVC:
W.Geus
J.D.Blom G.Wilner
H.Boon J.Helsloot W.Vlas
J.Kiljan B.Kiewiet D.Huizinga C.Zutfen
P. Hemelrijk
Texel 3 uit tegen Helder 6:
'S.Keijser
Jac.Gieles O. Ollijslagers
J.Westdorp JoopKikkert S.Langeveld
P.Vlaming J.Kiewiet N.Tuinder A.Keijser
W.Langeveld
Res.: J.Kikkert.
Afberichten vóór Vrijdagavond 8 uur
Hallerweg no. 3.
IV.
PASTOORS UIT DE
MIDDELEEUWEN.
Na De Koog, Oosterend en Vlieland
ressorteerde onder parochie Den Buig de
kerk, welke gelegen was in de buurtschap
DE WAAL.
Volgens De Fremery was deze kerk
aan St. Bonifacius, volgens Van Heussen
aan den H. Odulphus gewijd. Zij telde
in 1514 onder pastoor Joannes de Witte
een 240 communicanten. Aanvankelijk lag
De Waal aan zee, waarvan het thans door
den polder Waal-en-Burg wordt afge
scheiden.
Toen in 't begin der 16e eeuw nieuw-
land, „Burclnvael" geheeten, werd inge-
dij kt, gingen eenige personen er toe over
aldaar een nieuwe kerk te bouwen. Dit
lokte verzet uit vanwege het Haagse he
kapittel van St. Marie, waarbij „de kerk
van den Burch en de daartoe behoorende
vicarieën" den 12en Mei 1453 door
Philip van Bourgondië geïncorpeerd wa
ren. Dit kapittel was van meening, zijn
geestelijke rechtsmacht op het nieuw in
gedijkte land te kunnen doen gelden. Den
9en Juli 1507 werd de opbouw der kerk
door het Hof van Holland verboden en
„ingeval van oppositie" zou een dagvaar
ding volgen. En inderdaad volgde deze
den 21en Juli 1507, waarna de zaak door
het kapittel in behandeling werd geno
men. Inmiddels verbood het Hof van
Holland om jiangende dit proces „de
kerk, die men toch bezig was te bouwen,,
te doen wijden."
Hoe verder de voltooiing van dien
kerkbouw geschied is en waar zij precies
gestaan heeft, heb ik tot dusver niet kun
nen achterhalen. Van de kerk in De Waal
is slechts een grafsteen uit het jaar 1596
overgebleven.
Volgens opgave van den Officia al van
den Dom te Utrecht, zijn aan deze kerk
als cureyt vanaf 1440 tot 1556 dertien
priesters verbonden geweest. Van deze
was de laatste Jan Dirks (1556), Texe
laar van geboorte en den 22en Dec. 1548
in den Utrechtschen Dom door den wij
bisschop Nicolaas van Nieuwland tot sub
diaken gewijd. Zijn wijdingsbref be
rust in het archief der Ned. Herv. kerk,
PASTOOR J.P.A.BRINKMAN.
OOSTEREND.
ZIEKENFONDS j
Dezer dagen zijn de kaarten van het
nieuwe Onderlinge Ziekenfonds uitge
deeld. D.
DE TX 49
De TX 49, die, zooals bekend, op de
Noordzee door storm overvallen werd en
deerlijk gehavend Oudeschild bereikte, is
gisteren te IJmuiden aangekomen. Daar
zal aan het herstellingswerk de laatste
hand worden gelegd. Het vaartuig kan;
Donderdag weer op Texel zijn. D.
EIERLAND.
GROOTE SCHUUR VERBRAND
VAN DE VOLHARDING
Gisteravond omstreeks vijf uur is brand
ontstaan in de groote landbouwschuur
van de hofstede Volharding, eigendom v.
de heer B.Dros en in gebruik bij de heer
A.Dros Bz. Het vuur breidde zich zeer
snel uit en de brandweer van Den Burg
samen met die van Oosterend, kon niet
verhinderen dat de schuur binnen het uur
met de grond gelijk werd gemaakt. De
achtermuur alleen bleef overeind staan.
HET VEE GERED. In de schuur be
vonden zich 18 stuks rundvee en drie
paarden; ook 25000 K.G. geperst hooi
en stroo. De koeien en de paarden kon
den, zij het met moeite, bijtijds in veilig
heid worden gebracht; het hooi en stroo
ging in vlammen op.
Naar de heer A.Dros meedeelde was 't
even over vijven toen hij de brand ont
dekte. De knechts waren nog kort tevo
ren in de schuur geweest maar hadden'
niets verdachts bespeurd. „Ik rende de'
schuur binnen", aldus onze zegsman, „en
greep een brandbluschapparaat. Er was
echter geen redden meer aan. Liet vuur
vond in hooi en stroo gretig voedsel."
De heer Dros is toen naar zijn wo
ning gevlogen deze ligt een dertig M.
van de schuur om een mes te halen en
zijn vrouw te waarschuwen, die op haar'
beurt de knechts terugriep, die reeds op
weg naar huis waren. Dros is toen naar
de schuur teruggesneld om de dieren los
te snijden. De stalknecht W.Bulder ver
telde ons hierover nog: „Toen ik in de
stai kwam kon ik al geen meter meer zien
van de rook. Dros had al een paar koeien
losgesneden en ook Lambert Bakker
kwam gauw helpen. Gelukkig kwamen we
net op tijd. Bij het lossnijden van de
touwen vielen er al vonken op m'n rug
Maar we zijn er allemaal heelhuids af
gekomen. Dros bezeerde zich wat aan een
duim, maar dat was ook alles".
Kort na half zes kwam de brandspuit
van Den Burg. Van het rieten dak was
toen reeds niets meer over. Met twee
stralen werd het vuur bestreden. Aan,
redden was geen denken. Doch door 't
snelle ingrijpen kon voorkomen worden,
dat een tegen de achtermuur aangebouw
de kapberg, een kleinere schuur en de
achtergelegen groote ijzeren loods wer
den aangetast. Even na zes uur stortte;
de voormuur in. Twee jongens, die in,
de nabijheid stonden, konden juist op
tijd wegspringen. Om kwart over zes
verscheen de brandspuit van Oosterend,,
die ook aan het blusschingswerk deel
nam. Gevaar voor uitbreiding bestond)
er toen niet nieer.
Er was ondanks de regen zeer veel be
langstelling. Burgemeester Kamp, dè heer
W.H.Lap, gem.-secr. Jonker e.a. waren
ook aanwezig. Het vuur was tot ver in
de omtrek zichtbaar; ook in Den Burg.
Het nablusschen nam nog vele uren in
beslag. Schuur en inventaris wanen bij
de Tielsche Verzekerings-Mij. verzekerd.
Omtrent de oorzaak tast men in het dui
ster. Men sprak van kortsluiting, maar
zekerheid bestaat hieromtrent allerminst.
Onvoorzichtigheid met vuur van pijp of
sigaar achtte de heer Dros uitgesloten,
daar zijn knechts onder hun werk nooit
rooken. H.
Naar we vernamen moet ook omstreeks
1885 een groote brand op de Volharding!
(een der oudste boerderijen in de polder
en eertijds Ons Genoegen geheeten) heb
ben gewoed.
Illlllllllll GEMENGD NIEUWS IHIIIh
Amsterdams tram vervoerde in '38
vier millioen pass. meer dan over '37.
Ruim drie ton wel meer ontvangsten.
De Amsterdamsche posterijen ver
werkten bij de jaarwisseling anderhalf
millioen nieuwjaarskaartjes.
Een Ahnelosche arts werd door de
rechtbank veroordeeld tot tien gld. boe
te of vijf dg. omdat hij een overlijdens-
acte had afgegeven zonder dat hij lijk
schouw had verricht, naar hij verklaarde
om verufwonende personen een dubbele
loop ft: besparen.
Tc Rotterdam wordt in het zieken
huis a.d. Gordelweg een 2-j. meisje uit
Krimpen a.d. Lek verpleegd, dat door de
slecht beleend staande ouders verwaar
loosd werd. Buren vonden het kind met
een bevroren voetje schamel toegedekt op
een niet verwarmde zolder tijdens de
felle kou.
Van Ameland is een zieke per Roo-
dekruisvliegttiig (uit Soesterberg), dat op
het strand bij Nes landde, naar Leeuwar
den gebracht
WOL. Bij heropening der veilingen
te Sydney: kooplust goed. Slotprijzen
als eind Dec. Bradford, 2 Jan.Cross-
breds zeer vast.
De Fransche premier Daladier is
in Tunis geestdriftig ontvangen. De Bey
zei. Tunis is aan Frankrijk groote dank
verschuldigd.
In N.China worden negen millioen
menschen met overstrooming van de Ge
le Rivier bedreigd.
||||||llllll!:i<llllllllllllll:lllllllllllllll!lllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllll>||||||
Illlllllllll VAN OVER DE GRENS.
||||||llllllllllllllll!l!!llllll!ll!lllilllll!llll!llllllillllllllllllllllllllllllllll!lll!lll|||||l
SPANJE: FRANCO VALT l
OPNIEUW AAN.
In Spanje eindigde het oude en begon
het nieuwe jaar met een nieuwe aanval
van Franco in Catalonië. Zijn troepen
vorderen hier regelmatig. Er zijn reeds
verscheidene plaatsen genomen en bij het
schrijven van dit overzicht stonden zijn
troepen reeds op twee dagmarschen van.
Tarragona. Generaal Franco heeft groote
troepemnassa's in het veld gebracht. Er
wordt gesproken van 800.000 man, zoodat
zijn doel wel schijnt te zijn, om thans met
Catalonië af te rekenen. Wordt Catalo
nië door hem veroverd, dan zal de oorlog
in Spanje weer een belangrijk stuk dichter
bij het einde zijn.
Bij Gibraltar trachtte een torpedoboot
van de Barcelona-regeering, die daar voor
herstel gelegen had, naar de eigen ha
vens tlpor te breken, doch ze slaagde
daarin niet. Het schip werd zwaar geha
vend en is weer buiten gevecht.
IN FRANKRIJK. t
VAN OUD OP NIEUW.
Minister-president Daladier had in het
Fransche parlement de gebruikelijke strijd
door te vechten, waaraan zelfs spreek
koren te pas kwamen en o.a. de minister-
pres. de nacht van oude jaar op nieuw
jaar in het parlement moest doorbrengen.
De communisten en socialisten rekten
door lange redevoeringen de debatten zoo
lang, dat de minister de trein moest mis
sen, die hem naar het zuiden zou voeren
voor de nationale reis naar Corsica en
Tunis. Maar ten slotte kon Daladier tot
het tegenoffensief overgaan, waarbij hij in
één uur tijds niet minder dan vijfmaal
een motie van vertrouwen oogstte. Daar
na ving de reis naar Corsica en Tunis
