o. by 7
TRIUMPH
52s,e Jaargang
"Zaterdag 14 januari
ROOK
1 CENT
VIRGINIA
'N TRIOMF
VAN SMAAK
EERSTE BLAD.
IN DE STILTE
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
Op elke wond
PUROL
Voor de vluchtelingen
TEXELSCHE COURANT
VOOR DE ZONDAG
jjjij|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii||||||
De Moderne wereld, de wereld van
Verkeer en Techniek, wordt gekenmerkt
door de steeds toenemende productie van
geluid en haast. En daarom groeit er een
heimwee naar de Stilte, naar die zoovaak
„saai" en „vervelend" gescholden stilte,
Stilte behoeft niet een volkomen afwe
zigheid van geluid te zijn. In de natuur,
kan een gezegende stilte bestaan, die
echter nooit te omschrijven is als geheel
ontbreken van alle geluid; een vogel
zingt, een insect zoemt, een vrucht valt,
een tak breekt, een beekje ruischt, de
wind zingt langs onze ooren. Maar en
dat is het, waarom dit alles de stilte niet
verstoort, dit zijn geluiden, die in
harmonie zijn met het geheel, geluiden
die de stilte ondersteunen, waarop dQ
stilte drijft.
En bovenal: het zijn natuurlijke le
vensgeluiden, terwijl, wat ons in het hart
der groote steden kwelt en verdooft, voor!
het allergrootste deel mechanische gelui
den zijn, geluid, dat wel beweging bege
leidt, niet echter beweging van het le
vende, maar van het doode. Hier maken
allerlei dingen geluid, dingen, buiten de
groote levensharmonie, dingen, die met
het diepere rhythme van het bestaan niets
te maken hebben.
De stilte komt nooit tot een gesloten
mensch; ik bedoel daarmede een mensch,
die weinig toegankelijk is voor de indruk
ken der buitenwereld, die altijd achter
zijn eigen gedachten aanjaagt, met wie het
heel moeilijk is te spreken, want zoo ge al
moogt aannemen, dat hij u hoort, hij ver
staat u niet; ge klopt tevergeefs aan al
de dichte luiken van zijn huis; hij zit Jaar
binnen en weeft aan zijn eigen weefsel.
Neen, de stilte, de echte stilte, waar
aan ik denk, „de stilte, die de goden!
groeten" (Boutens), komt alleen tot wie
zelf innerlijk stil is tot de mensch, d:e
zich geopend heeft om in stilte te ontvan
gen, die zich bereid heeft om de stilto
te beluisteren. Er is, ten aanz:en van de
stilte, een tegenstelling tusschen de ges'o-
ten en de open mensch.
De eerste is aan zijn eigen begrenzing
gebonden, de ander kan daar overheeft
gaan. De eerste is een gevangene, de
tweede een mensch. die in een huis op,
de hoogte woont, onizongen door de
ruimte.
ZONDAG, 15 Januari 1939.
IIIIHiiiiiiiiiiiiiiHHiiiiiiiiiiiiiHi'iiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiimiiiiiiiiuiiiiniiiiillllH
lllllllllin VOOR HOOFD EN HART
ZONDAG
Het beste geluk voor de mensch is dat,
waarvan de wereld onkundig blijft.
MAANDAG
Innerlijk evenwicht is het grootste ge
luk.
DINSDAG
Dikwijls worden wij smartelijker gepij
nigd door wat niet is, dan door wat wel
bestaat.
WOENSDAG
Zie voorwaarts en volhard tot het
einde.
DONDERDAG
Optimisme is kostbaarder dan alle
schatten ter wereld.
VRIJDAG
Er is niets, dat de dagelijksche arbeid
zoo verlicht als een opgeruimd gemoed.
ZATERDAG
Breekt niet af; bouwt op, ook in uw
critiek.
WAT ER GEBEURDE.
14 Jan.: Geboortedag van de Ned.
staatsman R. Thorbecke.
Zwolle, 1798.
15 Jan.: Robert Scott bereikt de Zuid
pool, 1912.
16 Jan.: Liebknecht, de leider der
Spartakisten in Duitschland, ver
moord. 191Q.
17 Jan.: Geboortedag van Benjamin
Franklin, uitvinder van de bliksem
afleider. Boston, 1706.
RADIO.
EEN BIJZONDERE ANTENNE heeft
het Duitsche station Stolp ('225,6 M.) ge
kregen. Ze is tusschen zeven masten op
gehangen en bestaat eigenlijk uit een
netwerk van draden, dat horizontaal tus-
schen de masten hangt. Men verwacht,
dat deze antenne de sluiering van het
geluid bij ontvangst op groote afstand
(fading) behoorlijk tegengaat.
GEMEENTE TEXEL
li||||lllllllllllllllll><llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|IIIIIIIIIIIUIIIIIIIIl||||||
WEGEN.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel maken ter uitvoering van
het bepaalde in artikel 21, tweede alinea,
der Waterschapswet 1900 bekends dat
Gedeputeerde Staten van Noordholland
bij hun besluit van 1 Januari 1939, no.
158, Afdeeling 2a, hebben goedgekeurd
het besluit van Hoofdingelanden, d.d. -I
April 1938, tot overneming van alle eigen
dommen, rechten en verplichtingen van
de buurtschap genaamd „Buurt van Den
Hoorn".
De genoemde beschikking ligt vanaf he
den gedurende 30 dagen ter gemeente
secretarie voor belanghebbenden ter in
zage.
Texel, 11 Januari 1939.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
C. JONKER. KAMP
ONDERWIJS.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel maken rjpenbaar het vol
gende besluit van Gedeputeerde Staten,»
der provincie Noordholland, gedagtee-i
kend 4 Januari 1939, 4e Afdeeling no.
125:
Gedeputeerde Staten der provincie
Noordholland,
Gelezen het door Burgemeester en Wet
houders van Texel bij hun schrijven van
25 November 1938, no. 1025, ingezonden-
besluit van den Raad dier gemeente d.d.
23 November 1938, no. XIV, waarbij met
toepassing van artikel 22bis, 2e lid, 2e
■zinsnede, der Lager-onderwijswet 1920,
is beslist, dat de instandhouding van de
openbare school voor gewoon lager on
derwijs te DE WAAL, ingevolge artikel
19 der aangehaalde wet, wordt gevor
derd
Gelet op het bericht van den Hoofd
inspecteur van het Lager Onderwijs in de
2e hoofdinspectie d.d. 29 December 1938j
no. 4283
Overwegende, dat, berekend naar den
maatstaf van artikel 28 der Lager Onder
wijswet 1920, het aantal leerlingen van
de onderhavige school 48 1 3 bedraagt; i
dat dus, nu het aantal leerlingen be
neden het in Artikel 22bis, le lid, der
wet voor de gemeente geldende grens-
gétal blijft, ingevolge evengenoemde be
paling tot opheffing der school zou mee
ten worden overgegaan;
dat echter hun College van oordeel is,,
dat het Gemeentebestuur terecht heeft
beslist, dat de instandhouding van de
school krachtens artikel 19 der wet wordt,
gevorderd
Gelet op -de Lager-onderwijswet 1920;
BESLUITEN:
I. a. te verklaren, dat de instandhou
ding van de openbare lagere school te
DE WAAL, gemeente Texel, door artikel
19 der Lager-onderwijswet 1920 gevor
derd wordt, en mitsdien
b. aan het bovenvermelde Raadsbesluit
goedkeuring te verleenen;
II. Het Gemeentebestuur uit te noodi-
gen dit besluit openbaar te maken door
middel van een openbare kennisgeving;
lil. De aandacht te vestigen op het be
paalde in artikel 22bis, 2e .lid, 5e zin
snede, der Lager-onderwijswet 1920, vol
gens hetwelk tegen dit besluit de Ge
meenteraad en elk zijner leden bij de
Kroon in beroep kan komen, welk beroep
moet worden ingesteld binnen dertig
vrije dagen, te rekenen van den dag,
waarop het besluit is openbaar ge
maakt".
Texel, 11 Januari 1939.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. KAMP.
RECHTSVRAGEN
TESTAMENT. Op het Centraal Tes
ta mentregister kunt ge vernemen of er
een testament van de betrokkene beslaat
en welke notaris dit onder zich heeft. Tot
deze notaris kunt u zich om inlichtingen,
wenden.
Uiili UIT ONZE TAAL TUIN. ïiiiï|
WAT WILT U WETEN!-
DEUTERONOMIUM. Het Grieksche
woordje „deutero" beteekent: tweede, ten
tweede, in de tweede plaats (vgl. het
Fransche „deux"). Deuteronomium wil
zeggentweede wetgeving, omdat het
hoofdstuk een 'herhaling is van de reeds
vroeger opgesomde geboden en verb» d.n
Catholic Mission Bagamovo,
Tanganyika Territory, 31 Dec. 1938.
Geachte Redactie,
Op Oudejaarsdag wil ik langs de/e
weg aan alle Texelsche en oud-Texelscne
vrienden mijn welgemeende en alzijdige
zegenwenschen uiten voor 1939 dat op
stuk van zaken nog niet geheel oud-bak
ken kan zijn bij aankomst dezer. Daar ik
met mijn rechterhand eenige weken in 't
verband heb geloopen en ik, onnoozel ge
noeg, met mijn linkerhand nooit heb ke
ren schrijven, is het wat later geworden
dan gewoonlijk, maar niet minder best
gemeend. (Zooals die zwarte Domiin
liet best meende toe hij een blanke col
lega aan zijn zwarte broederen voor
stelde met: zijn huid is wel wit, maar'
zijn hart is even zwart a's het on,e
De nieuwe Bagamoyo school is onder-
tusschen één jaar oud geworden en ik één
jaar ouder. Beide hebben we inmiddels
wortel geschoten in de nieuwe grond.
Van mijn ruim 100 candidaten voor hoo-
gere vluchten in het domein der opvoe
ding, zijn in de loop van het jaar meer
dan de helft „neergestort", d.i. zijn er
uitgetrokken bij dag of bij nacht, met of
zonder meegenomen souvenirs van broek-
jés en hemdjes. Maar de overgeblevenen,
vormen een keurbende, waar pit in zit.
Ze hebben al menig complimentje in,
ontvangst mogen nemen voor „glanzende
properheid" en een in Tanganyika zeld
zame activiteit, wat blijkt zoowel in de
klas als in de werkplaatsen, bij de dage
lijksche dril als bij de veld-arbe.d.
Dat laatste, in steeds grooter en inten
ser porties toegediend, heeft zoovelcnf
de moed doen verliezen, maar heeft dei
rest tot een wakkere, vroolijke en licha-
melijk-geestelijk gezonde schare gemaakt.
Met uitbundige vreugde zijn'de jon
gens voor een paar dagen op vacantie
gegaan, 's morgens om 4 uren, het bun
deltje kleeren op het hoofd. Voor de
eerste dag hadden ze dik zestig K.M.
op het program tot de dichtstbije Missie,
woonplaats van verscheidene jongens. De
overige boys zouden de volgende 1-2 of
3 dagen nogeens eenzelfde afstand afleg
gen, totdat ze allen thuis waren. Over 'n
maand gaat 't zoo weer zingend terug,
met heel wat nieuwelingen, zooals de
vele aanvragen de laatste tijd doen ver
wachten.
Eigenlijk is het dit jaar nog maar
ploegen en zaaien geweest, met gegronde
hoop van een goede begin-oogst het vol
gende jaar. Een nieuwe ontginning kost
nu eenmaal wat meer zweet en geduld, en,
is niet altijd erg interessant. Het volgend
jaar zal meer te zien geven enty
schrijven bij alles wel, inbegrepen ver
zwikte polsen, klimaat-zweren, zand
vlooien, malaria-aanvallen, muggen en
vliegen-pesten en nog wat van die ake-
fietjes, die overigens niet beletten vroo-
lijk te leven en te werken voor en onder
een volk, dat gelukkig het gezond lachen
nog niet heeft verleerd.
PATER WITTE.
Ieder naar binnen toe verdiept
♦jjjjjj mensch vindt zijn roeping, ten
♦iiiili opzichte van mensch en rnensch-
♦111111 heid. D. A. Vorster.
VIRGINIO GAYDA, redacteur
van de Giornalc d' Italia dc
spreekbuis van de Duoe.
ONDERWIJS EN OPVOEDING
DIE WAS RAAK
In een randgemeente van een onzer
groote steden werd onlangs een leer
kracht gevraagd. Een eenvoudig, maar
zeer goed en degelijk jong onderwijzer
uit het Noorden des lands solliciteerde
en had liet voorrecht een proefles te mo
gen komen geven. In liet besef, dat z'n
werk als onderwijzer naar z'n beste kun
nen „af" was, stond hij rustig voor da
klas en zoowel hoofd als bestuur van de
school waren vol lof over wat ze zagcni
en hoorden.
Na afloop der proefles vroeg een der
schoolhestinirsledcn
Welke acten hebt u
Hoofdacte, handelskennis en een
voor Duitsch.
L. O.
Ja, natuurlijk, wat dacht u
Dat is jammer. We hebben ook
nog sollicitanten met middelbare acten.
En dit werd gezegd op een toon, waar
uit kon worden opgemaakt, dat de kans
op benoeming verkeken was.
Toen de sollicitant dit merkte, zei hij
alleen nog maar:
O, U vraagt papieren. Ik meende, dat
U een onderwijzer wilde hebben.
"N.R.C.
TER OVERDENKING.
Er is een woord van Goethe, waarin
vvordt gezegd, dat alle schuld op aarde
zich wreekt. Wij gelooven aan dit woord.
Men ziet het in het groot en in het klein.
Men ziet het ook op een wijze, die zoo,
oppervlakkig beschouwd, humoristisch
lijkt. Toen onlangs de collecte voor de
vluchtelingen in ons land werd gehouden
wierpen enkele „fijne geesten" papiertjes
in de bussen met schimpende uitlatingen
op de Joden. Zoo was er in Den Haag
een kattebelletje, waarop stond:
De Joden komen hier het geld weghalen
Wij zullen hun met eigen munt betalen.
Dit papiertje was gewikkeld om een
aantal waardelooze Duitsche bankbiljet
ten uit de inflatietijd. En zoo waren er
meer zulke anti-semietische „documen
ten". Wat gebeurde er? Een slim com
missielid kwam op het idee, zulke
„curiosa van het anti semitisme" bij op
bod te verkoopeti. Het plan slaagde
boven verwachting. Er waren er, die
f 10. opbrachten, maar aiidene gingent
weg tot hooger bedrag. Zoo brachten die
schimpers nog aardige bijdragen in de
bus. In Amsterdam stond een oude vrouw
haar gouden ring en twee gouden oor
hangers voor de collecte af met dit op
schrift: „Deze gave is door mij geschon-
ken. Het is het beste, dat ik geven kan.
Moge God het zegenen en de arme vluch
telingen genadig zijn". Ook dit briefje
werd verkocht enbracht f 100 op. Zoo
werd het „gezegend''.