i
m
m
G
AC-
WIJ WONEN OP EEN EILAND
afd
G.
on
32:
nt.
>Ct
DERDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
55 JAAR GETROUWD.
iats
Zaterdag 13 Mei 1939
DE DIEPSTE TROUW".
Op verzoek vestigen wij de aandacht
de lezing van Pater Henri de Greeve
kt bovengenoemd onderwerp, Maan-
igavond in Pen's Zaal. De avond is ook
legankelijk voor niet-katholieken.
*arvergadering tex. boys.
De Tex. Boys hielden Donderdag hun
arvergadering in de Zwaan. Voorzitter
Graaf opent met gebed, waarna hij de
,ortverrichtingen van het afgeloopen jaar
herinnering brengt, bij de gehouden
hletiekwedstrijden wisten de Boys dertien
[dailies te verdienen. Hierna volgde een
er uitvoerig jaarverslag van de secretaris
n Heerwaarden. Het ledental is nog in
jgende lijn en bedraagt ruim veertig. Er
momenteel een kassaldo van f 50.37.
srvolgens doet de voorz. mededeelingen
nlrent de oprichting van de Sportbond,
vergadering vindt goed, dat een van
bestuursleden daarin zitting zal nemen,
ar er nogal groote achterstand in de
mtributiebetaling is, wekt de voorzitter
leden op, deze zoo spoedig mogelijk
te halen. Besloten werd om binnenkort
indeelen te gaan plaatsen voor een
hutting, daar het dit jaar in orde moet
jmen. De weleerw. Heer kapelaan Grent
dat we de eenige katholieke club
jn.'die in deze Bond speelt en dat we
larom ook onze stand hebben op te
iaden
De aftredende voorzitter C. Graaf wordt
iet algemeene stemmen herkozen, evenals
commissaris J. v. Sambeek. In de plaats
jn C. Ran, die zich niet herkiesbaar
elde, werd gekozen W. Ran. In de elftal-
jmmissie werd gekozen in de plaats van
heer Kievits de heer W. v. Sambeek
esloten werd Donderdags te trainen voor
jetbal, op de overige dagen voor athletiek.
e adspiranten oefenen voortaan op Dins-
ag onder leiding van J. v. Sambeek. Het
lonateursgeld werd weder vastgesteld op
per jaar.
'ISSCHERIJ
Aangevoerd aan de Vischafslag alhier.
5 Mei: 500 Kg. garnalen 16 ct.
6 Mei: 290 Kg. garnalen 16 ct.
8 Mei: 148 Kg. garnalen 16 ct.
9 Mei: 214 Kg. garnalen 16 ct.
10 Mei: 150 Kg. garnalen 16 ct.
11 Mei: 600 Kg. garnalen 16 ct.
INGEZONDEN
EENDRACHT MAAKT MACHT.
De bemaling van de 30 polders is nu
:en feit geworden, doch m.i. zijn, nu 't
log vroeg genoeg is, groote voordeelen
e behalen door samenwerking.
Ie Indien 't zuidelijk gemaal inplaats
'an bij de Schanssluis wordt geplaatst bij
Ie P.H. Sluis en het water uit de Hemmer
:n omtrek Den Hoorn bij de oprit door de
lijk, langs de Amaliaweg, rechtstreeks naar
'.H. Sluis wordt gevoerd. De P.H. polder
s van nature de put, waar het water heen
ril. De afstand van oprit tot P.H Sluis is
eer kort, ik gis "3 van Schanssluis. De
'enige doorgang is bij Weezenspijk. Dit
Hes zal blijken veel te smal en te ondiep
Üe zijn, dus groote kosten van vergraven.
P.H. polder is, ik meen, 450 H.A., lasten
21 per H.A., Dertig polders 5000 H.A.,
aden f 11.
2e I11 Waal en Burg staat een nog nieuw
jemaal, Den Burg de Aaisloot volgend,
ioor Langwalen, wil 't water naar Waal
en Burg, dat veel lager is dan 30 polders.
Een heul door de Boomendijk en langs
t Mosselkil brengt het water uit Dertig-
'olders dicht bij 't gemaal van Waal en
lurg De Waaldersluis zorgt bij ebbe voor
Eet kleine hoekje dat in haar omgeving is.
Zoo noodig kan de capaciteit van Waal-
enburgs gemaal vergroot worden. Zijn de
Texelaars, de polderbesturen, rijp voor
overleg, voor samenwerking? zeer zeker
z'jn er dan groote voordeelen te behalen,
jlie als 't ware voor het grijpen liggen.
Straks draaien anders 4 gemalen elk met
bedieningspersoneel, om van al het
andere maar niet te spreken, op zeer
™rten afstand van elkaar. Wie ruim kan
denken en bereid is tot samenwerking en
groote voordeelen ziet, door Eendracht
le bereiken, bespreke in de eerste plaats
onverwijld deze zaak in de verschillende
«sturen Juist in deze tijd zou het een
schitterend voorbeeld op ons eiland zijn
van geestelijke en moreele herbewapening,
net woord van onze Koningin mogevoor-
al worden verstaan in de goede beteekenis.
'1 Mei 1939.
Sijbr. C. Eelman.
DE TURNWEDSTR1JDEN
TE SCHAGEN.
Aan de Schager Courant ontleenen wij
nog de volgende uitslagen van de Zondag
te Schagen gehouden turn wedstrijden,
waaraan door 57 leden van de Gymn.
Vereen. Texel werd deelgenomen:
Meisjes 2e graad: C. v.d. Ban een 4e
prijs met 21.5 pnt.
Jongens 2e graad: K. Lemstra en S. van
Ingen Schenau, beiden een 4e .prijs met
22.5 pnt.
Heeren 2e graad: G. Witte een le prijs
ïnet 39.5 punt; G. Kikkert een 2e prijs
met 36 punten.
Heeren 3e graad: Jac. Witte een 2e
prijs met 37 pt.P. Vlaming een 3e prijs
met 33 pt.
Dames 2e graad: G. Lamberts 2e prijs
met 22.5 pt.N. Blok 2e prijs 21.5 pti
M. Keijser 3e prijs 21 pt.
Dames 3e graad: M. Koorn le prijs 23.5
pt.M. Eelman 2e prijs 22 pt.T.
Eelman 2e prijs 22 pt.N. Bremér 3e prijs
21 pt.T. Keijser 3e prijs 21 pt.A. Lan-
geveld 3e prijs 21 pt.M. v.d. Ley 3e prijs
21 pt.A. Roeper 3e prijs 21 pt.T.
Koorn 3e prijs 20.5 pt.H. van Santen 3e
prijs 20.5 pt.C. Zjjm 3e prijs 20.5 pt.
F. Eelman 3e prijs 20 pt.A. Koorn 3e
prijs 20 pt.; G. Westdorp 3e prijs 20pt.
VOOR DE SOLDATEN.
3e Verantwoording.
Giften in geld werden deze week niet
ontvangen.
Firma E. B. zorgde voor gratis vervoer
van 35 militairen van en naar De Koog
ter gelegenheid van de ontspanningsavond
te Den Burg.
Lectuur werd nog ontvangen van mw.
Z. en wed. D., te Den Burg en van P.K.
te Oosterend.
Met veel dank aan de inzenders kan
worden medegedeeld, dat er nu voor de
soldaten genoeg te lezen is voorloopig.
Het Comitéblijft echter hopen op bij
dragen in geld. Deze kunnen aan de
pastoors en predikanten worden ter hand
gesteld of gestort op girorekening 34380
van Ds. F. Visser, motto: Voor de sol
daten.
DE KRASSE BRUIDEGOM EEN
GROOT-ZEERIDDER.
Als een klap op de vuurpijl bereikte
ons Donderdagmorgen het bericht, dat
Texel na de reeks van vijftig-jarige hu
welijksfeesten eerstdaags een 55-jarige
brui,oft wacht en wel van het echtpaar
A. Bakfker Jz. en A. Bakker—Buis. Zij
wonen aan De Cocksdorp, waar zij nage
noeg hun geheele leven gewoojnd hebben.
V. ij naar De Cocksdorp. „Waar woont
A. Bakker?" vroegen we. „Oh, je be
doelt Bram Kijk, daar gaat-ie".
„Bram" liep een heel stuk voor ons uit,
achter een met schelpen beladen kruiwa
genJa, de baas is nog biezonder
kwiek al komt hij ook in het luwtje vait
de tachtig. We vonden hem bezig voor het
keurig onderhouden huisje, en „Bram"
heeft ons dadelijk mee naar binnen geno
men. Het mag gezegd: Wat zag het er
daarbinnen ook keurig uit. Ja, moeder
Bakker steekt Hollands zindelijkste huis
vrouw beslist naar de kroon. Moeder is
ongeveer even oud als haar man, zij loo-
pen naar de 79.
Nu was de schoonmaak pas achter, de
rug en daardoor blonk en spiegelde alles
eens zoo goed in dat vriendelijke huisje
aan de dorpsstraat. En dan te bedenken,
dat niemand hen daarbij behulpzaam is
geweest.
„Een van mijn drie dochters zou nog
overkomen voor de schoonmaak, maar we
hebben zoo lang niet kunnen wachten en
toen ze danook kwam, was de zaak al
weer op stel, vertelt moeder met zicht
bare voldoening. Maar.... vader heeft dan
ook goed geholpen. Gezond? Nou,
allebei nog.
Bakker houdt er nog een tuintje op
na, waarin hij z'n eigen groente teelt.
(„Als er van 't jaar tenminste wat vart
terecht komt. Ik vrees, dat er heel waf-
verdroogd is", aldus moeder Bakker)
Is er wel iets mooiers denkbaar Man
en vrouw, al 55 jaar getrouwd en op
zoo hooge leeftijd nog zóó met alles te
kunnen meeleven, nog zoo goed voor je
zelf te kunnen zorgen (ook financieel), in
één woord: nog werkelijk te kunnen „ge
nieten" van een onbezorgde, vredige le
vensavond. Weinigen onder ons valt
dit geluk ten deel En zoo dronken
wij die middag bij dat bijzondere paar
een fijn koppie thee.
U bent toch visscher geweest, niet
Bakker En heeft u als roeier van de
reddingboot niet meegeholpen aan het
redden van schipbreukelingen
Ja, wel over de honderd hebben
we er aan de wal gebracht.
Dat is toch iets buitengewoons. En toen
we eenmaal dit onderwerp hadden aan
gesneden, zat Bakker eerst goed op z'n
Volgende week zal een nieuwe penne-
VTUcht van onze Burgemeester het licht
zien.
Het boekje verschijnt onder pseudo
niem F. le Maire maar wie zich
daar achter verschuilt, mogen we zeker
wel verklappen. Het zou de lezer trou
wens spoedig duidelijk zijn.
terloops zij vermeld, dat van het vo
rig jaar verschenen boek „Groote man in
kleine stad" eveneens Mr. A. F. Kamp
de geestelijke vader is. Het boek had
een uitstekende pers („Een vermakelijk,
geestig, kostelijk boek", schreef o.a. De
lelegraaf er van, „dat vraagt herlezen en
nog eens herlezen te worden") en het
is te voorzien, dat ook „Wij wonen op
een eiland" alom gunstig beoordeeld zal
worden.
De uitgeefster, N.V. Bigot en Van
Rossuin, Amsterdam, heeft er veel zorg
aan besteed, terwijl de populaire Jo
Spier het met een enkele teekening „raak"
verluchtte.
Op uw begrijpelijke vraag „Wat kost
het?" zij meteen geantwoord: een daal
der oftewel f 1.50 en daarvoor wordt u
dan geboden heel Texel in een notedop,
beschreven zoo vlot en frisqh, zoo echt-
geestig en amusant, dat u na lezing be
slist het gevoel hebt uw anderhalve gul
den heel veilig te hebben belegd. Een
begeerlijk boekske voor allen die Texel
kennen en er van houden; voor allen die
met ons eiland kennis willen maken en
tevoren eens willen weten, wat er leeft
en streeft, hoe het reilt en zeilt binnen
de duinen en dijken, die Texel omlijsten.
De volgende week komen de eerste
exemplaren voor de verkoop op Texel.
We twijfelen er niet aan, of het zal in
grooten getale zijn weg vinden, zoowel
hier als aan de vaste wal.
Een achttal hoofdstukken telt het
boekje; elk hoofdstuk omvat een drietal
schetsen. Hier moge een korte inhouds
opgaaf volgen:
1. Wadden-buurschap: Rivalen, For-
tuna (de Cocksdorper biggenboer Be
rend, die de Vlielanders een poets bakte),
praatstoel. Wat een verteller. En wat
een geheugen. Tall-ooze malen is Bak
ker met de reddingboot uitgevaren. Een
onmogelijke taak is het al die avontu
ren hier te vermelden, tenzij we er de
krant mee wilden vullen.
De Eierlandsche Gronden zijn wel be
rucht; ze zijn als een roofdier, dat z'n
zomerslaap nu is ingegaan. Maar over
een maand of wat we leven snel
als de herfststormen weer komen op
zetten en de vriendelijke bllauwe lucht met
haar donswolkjes veranderen gaat ineen
donkere dreiging, dan ontwaakt het, be
lust op buit; dan verscheurt het allesj
wat binnen het bereik van z'n klauwen
komt. Maar dan zien we de dappere ke
rels uitrukken met hun boot, alk „Klein
Duimpjes", die er zoo wonderveel in ge
slaagd zijn, de stormneus een prooi te
ontrukken. We zien hen aankomen in vei
lige haven of op het breed-e vrije strand.,
We zien de verkleumde, soms geheeüver-
stijfde oi' halfbevroren schipbreukelingen,
wie de blijdschap uit de oog-en straalt om
het leven, dat behouden bleef. We zien
Bakker was nauwelijks twaalf, toen hij
al met vaders schuit mee moest. Maar
hij is niet altijd visscher geweest. Drie
jaar heeft hij op een sleepboot gevaren.
Verscheidene malen is hij in Engelland
geweest (Bakker sprak in die dagen een
aardig mondje Engelsch) en voorts heeft
hij zoowel de Middellandsche Zee als de
Oostzee bevaren. Ook heeft hij eenige ja
ren op het land gewerkt. Nog pas vijf
jaar geleden (dus toen hij 74 was) dacht
hij er aan, wat rust te nemen.
Op zijn 18e jaar nam hij voor het eerst
in de roeireddingboot van De Krim plaats
en wel veertig jaar heeft hij tot de be-
manning van die boot behoord. Ook met
z'n eigen schuut heeft hij heel wat men-
schen gered. Bakker noemde van de vele
reddingen die van de Deensche schoener
Hendrika (acht geredden), een Groninger
Kof (4), de Susanna (7), de Weldaad (4),
een Grieksch koopvaardijschip (8), het
Zweedsche, Agda, Oct. 1901 (12), d-e Is
land, in 1880 gestrand (30), de Aludra, in
1883 (30), een Scheveninger bom, 1883
(14), de tneiler Zeeleeuw (5). Een
Friesch tjalkscheepje, dat 11 Oct. '87
strandde en waarvan de schipper en de
knecht werden gered. Bakker toont ons
een groote zware bronzen medaille, die
door Willem 111 voor d.e daatf geschon
ken werd. In de kamer zagen we twee
getuigschriften. Een voor de lie Oct. '87
en een voor d-e redding van d-e zeven op
varenden van 't Engelsche s.s. Tengoy,
in de nacht van de 26e Oct. 1917 vergaan.
De redders werden gehuldigd en werden
met een bron/jen medaille gedecoreerd
ook ontvingen zij een getuigschrift. 9
Febr. 1889 werden de werklieden gered,
die ondanks ernstige waarschuwing geble
ven waren öp de Benbrack, die in Jan
Communicatie.
2. Informatie: Refrein (een vreemde
ling voor het eerst op Texel), Schip op
strand, Vleugellam (over pers-excursies,
die met ov-eroodig zijn).
3. Over de Loopplank: Entree (aan
komst te Oudeschild), Het Schil (onze
havenplaats), l'oepiedik (over bijnamen).
4. jutland: Zwaarden (naar aanleiding
van een jachtpartij op het land van Van
Egmond), Stokvisch (strandgoed), Piëde
stal (idem).
5. Onder Ons: Burgjes (L>en Burgsche
tafereeltjes), l'exelaartjes (over goed-
koope dagretours; ook die van Cor
Dros). Boefje (Texel in de winter).
6. Sterk water: Wijnschip, Bewijs, Rem-
ram-rum (waarin sterke drank en jutters;
een rol sjxelen).
7. Angsten: De verdwaalde doode (van
een aan het strand begraven lijk, dat weer
opgedolven moest worden, maar zoek
was), Instinct (over de befaamde reis van
Kees Keijser en Bob Kuijper met een ino-
torzeilbootje naar Engeland inet kaas van
Han Bakker en limonade van Arnold
Koorn), Nahum (over twee bijbelvaste
reddingbootroeiers).
8. Locale kleur: Scliapen en vogels,
Twee en twee is twee (over strijd en)
tweedracht op lexel: T.E.S.O. en Bos
man, twee V.V.V.'s, twee kranten, voor
heen; twee reddingbooten, twee zieken
fondsen), l exel thuis (Texelaars en „'im
port"; over ambassadeurs van Texels
goodwill aan de vaste wal: prof. Keesom,
J. Drijver, Dr. lhijsse, A. Burdet, Jan P.
Strijbos).
Volksverhalen bevat het uit een roem
rucht verleden, steeds maar oververteld,
maar nog nimmer te boek gesteld; het
verhaalt van de Texelsche gastvrijheid en
deeilandelijke jutterszin; het roert tal van
problemen aan, die ook nu nog njlet zijn
opgelost. Kortom, het is een boekje, waar-
tnee de litteratuur over ons eiland op
opmerkelijke wijze is verrijkt en waar
voor we reden hebben de schrijver dank
baar te zijn.
was gestrand. Bakker vertelt, dat die tocht
uit en thuis, wel acht uur geduurd heeft,
De Deensche schoener Valborg strandde
in Oct. 1903. Het was toen ook zwaai)
weer. Allen werden gered. Welk een
enorme staat van dienst. En dan is dit
lijstje nog lang niet volledig.
We vroegen aan Bakker, of er nog meer
„redders" in d-e familie waren. We ver
namen, dat Bakker's vader ook vele men-
schen heeft gered. Toen Bakker vier jaar,
was, werd de Eierlandsche lichttoren
voor het eerst ontstoken. Het laat zich
begrijpen, dat er vóór die tijd nog veel.
meer sChej>en in een winter vergaan zijn.
Bakker vertelt ons van die vneeselijke
Novemberstorm in 1894. In die storm is
zijn vader met drie van zijn jongens (dru-
van de vier broers van A. Bakker) ver
ongelukt. Zij waren met vrij goed weer
van De Cocksdorp vertrokken. Een storm
overviel hen. De schuit sloeg om. Bakker
vertelt van die angst. Toen de boot
wat langer uitbleef dan gewoonlijk, werd
overal heen getelefoneerd in de hoop,
dat de vissChers in een of andere haven
een veilige schuilplaats hadden gevon
den. Helaas bleek zich een vreeselijke-
ramp te hebben afgespeeld. Na korte tijd
spoelden al voorwerpen van de schuit
van Bakker aan. Het vaartuig werd later
omgeslagen aangetroffen. De ontzielde
lichamen van de opvarenden konden wor
den geborgen. De visch wordt duur be
taald.
Enkele jaren geleden werd de familie
ten tweeden male zwaar beproefd, 't Was
^oen hun kleinzoon Bram Daalder, die
we allen kennen, door de dood werd weg
gerukt. Niet alleen voor het gezin van
Daalder maar ook voor de grootouders
was het een zwaar verlies. Hun 55-jarige
echtvereeniging zal daarom geen grootsch
festijn worden, maar een eenvoudige her
denking. Mogen we besluiten met de
wensch, dat zij nog Tang voor elkander
gespaard mogen blijven. Tevens bieden
wii hun van deze plaats reeds onze harte
lijke ge'.ukwenschen aan. J.
WERELDNIEUWS
IN WEINIG WOORDEN.
Spanje is uit de Volkenbond getre
den; de elfde staat in 15 maanden tijd
De Poolsche kooplieden en die in
Oost- en Opper-Silezië boycotten alle
Duitsche artikel-en. De hotelhouders in
Polen werd verzocht alle abonnementen
op Duitsche bladen op te zeggen.
Zweden, Noorwegen, Denemarken
en Finland hebben in een conferentie
besloten Hitler's voorstel inzake een niet-
aanvalsverdrag af te wijzen.
Japan. In een oelluloid-fabriek te
Tokio deed zich een ontploffing voor. Ne
gen omliggende fabrieken en veertig hui
zen werden vernield. Tachtig arbeiders
werden gedood, meer dan 200 gewond.
*al pi
JR.
s
B.
OUDESCHILD.
llllll""""l!"""""""'U'""lllll"IIIIMIIItlllllllllll"llllllll"ll1llllll"HI"|||||j