nee rvaaanuis van Hilversum.
AD'
DE ZANDKUIL,
„een juweeltje van natuurschoon".
!eiürsSt;r?il=_„
:hildereii
GEMEENTE TEXEL
DIENSTPLICHT
De Burgemeester van Texel brenr
algemeene kennis, dat door den My
van Defensie bij beschikking van
1939, Vile afdeeling, no. 409, aan
lem Verseput, dienstplichtige der
ting 1939 uit deze gemeente ingaa»
Juli 1939 voor een jaar vrijstelling
den dienstplicht is verleend wegens)
winnerschap.
Tegen deze beslissing kan uit
den tienden dag na den dag van
bekendmaking in beroep worden gekt]
door:
a. den ingeschrevene, wien de
spraak geldt, of door diens wettigen j
tegenwoordiger
b. elk der overige voor deze gei
voor dezelfde lichting ingeschreven
sonen of diens wettigen vertegpmvi
ger.
Het verzoekschrift, waarbij beroepni
ingesteld, moet met redenen omkleed)
Het behoeft niet gezegeld te zijn.
moet worden ingediend bij den Bu
meester ter secretarie van deze gei
De Burgemeester zorgt voor de d(
ding van het verzoekschrift aan de
ningin, die op het beroep beslist, na]
vies van den Raad van State, afd<
voor de geschillen van bestuur.
De Heer
an onze-1
nikerweg
3 Jt
Hiermed
ink voor
ig ondc
nerlijden
lijn gelief
i In 't bi
ister Me
jtella" vo
:rs en kl
overled
Hiermed
irtelijke
tlangstell
jdervonc
Voor u
Verlijden
bwd- en
Texel, 5 Juni 1939.
De Burgemeester voornoen» ®en
KAMP.
ze die spelers in de elftallen kiezen,
trouw komen oefenen.
De heer R. Berkenbosch was gaarne
reid zijn herbenoeming aan te nemen,
de leden hun volle medewerking g
Tot leden van de kascommissie w
benoemd de heeren W. v. Zeijlen en
Boon.
ATHLETIEK. Het verheugde v<
te kunnen constateeren, dat de belang:
ling in de Vereen, voor de athletiek
ter wordt, hetgeen in belangrijke
te danken is aan de bezielende leii
van de heer R. Berkenbosch, die als
der werd herbenoemd.
De voetbaltraining voor de competi
kvordt 1 Aug. hervat. Er bestaat voor
hebbers evenwel ook gedurende de zi
gelegenheid tot oefenen op het veld.]
RONDVRAAG. Ab Keijser stelde
vraag over een uitnoodiging van B.F1
te Bussum om over en weer een
daagsche adspirantentournee te oi
seeren. Voorz. antwoordde, dat het
dit jaar practisch onuitvoerbaar is.
is evenwel niet afgeketst, doch uitgesti
Om half elf kwam de vergadering
einde. Voorz. sloot met het uitspr
van de wensch, dat alle leden zullen
dewerken om de vereen, weer op een 1*
ter plan te brengen en het daarop
houden. h.
JAARVERGADERING S.V. TEXEL.
Vrijdagavond is onder voorzitterschap
van de heer D. Dapper in De Graaf's
lunchroom de jaarvergadering van S.V.
Texel gehouden, welke door 24 leden
werden bijgewoond.
Na opening door de voorz., las de heer
H. C. Ran de notulen voor, welke onver
anderd werden goedgekeurd. Uit het jaar
verslag, eveneens uitgebracht door de
heer Ran, bleek, dat het aantal leden ier^
was teruggeloopen, waardoor liet vermoe
delijk niet mogelijk zal zijn komend sCi-
zoen met drie elftallen in de comp. uit te
komen. Het aantal adspiranten was iets
gestegen, een hoopvol teeken. Voorts wer
den in het verslag de verschillende sport
gebeurtenissen van liet afgeloopen jaai
gereleveerd. Het overlijden van Jn. Rab
werd 'eerbiedig herdacht. In de comp. ein
digde Texel 1 op de derde plaats, in de
4e kl. KNVB, Texel '2 in de NHVB op
de derde plaats van onder, terwijl Texel
3 als middelste op de ranglijst eindigde.
HET FINANCIEEL VERSLAG werd
voorgelezen door de heer G. Dros. Ont
vangen f 1250.97, o.m. f325 contrib. le
den, f120 contr. adsp. f313 donatiegel-
den, f288 opbrengst comp. wedstrijden.
Bij de Bank werd f333 opgenomen in
verband met de hooge uitgaven. Uitgege
ven was totaal f1596, o.m. f205 reiskos-
Een juweeltje van natuurschoon
Wat daar in die Zandkuil te zien
valt, is beter dan een heele kast
vol boeken, over het leven "der
insecten. Het is daar een echt
natuurlijk insectarium. Aldus
Dr. Jac. P. Thijsse.
Zaterdag belegde de Ncd. Entomolo-
logische Vereen, voor de eerste maal een
bijeenkomst op ons eiland. Het was reeds
haar 94e zomervergadering, maar nog
nimmer tevoren werd er op Texel een
belegd. Zondag werd een excursie gehou
den, waarbij de belangstelling in liet
biezonder uitging naar de Zandkuil bij
Doolhof, een natuurmonument, dat in het
biezonder voor hen, die de insectenwe
reld als studieobject hebben uitgekozen,
als zeer merkwaardig en hoogst interes
sant mag worden gekenschetst.
Hier volgt een artikel van Dr. Jac. P.
Thijsse over dit Texelsche Natuurmonu
ment.
WAAROM EEN
NATUURMONUMENT
Een paar bewonderaars van Texel heb
ben jaren geleden Zandkuil en om
geving gekocht en ten geschenke gege
ven aan de Vereen, tot Behoud van Na
tuurmonumenten. Samen met het Bosch,
dat gemeente-eigendom is vormt de
Kuil nu een prachtig geheel, een ju
weeltje van natuurschoon, ondanks de
geringe afmeting.
Die Kuil moet als natuurmonument be
schouwd worden op twee gronden en wel
in de eerste plaats omdat men er zoo'n
duidelijk inzicht kan krijgen in de samen
stelling van de bodem en ten tweede,, om
dat de hellingen bewoond worden door
een bonte verscheidenheid van allermerk
waardigste insecten, vooral Graafbijen en
Boven: Een blik in liet marmeren trap
penhuis. De heeren J. Henkes en Jb.
Bruin met de bode.
Beneden: In de tuin bij Hotel Hamdorff.
Mr. Kamp schrijft „de" prentbriefkaart.
(Zie verslag excursue in vorig nr.)
Boven: Het Raadhuis, dat op bewon
dering zoo zeer aanspraak maakt.
Beneden: Even uitrusten in de koffie
kamer voor de leden van de Hilversum -
sche Raad.
ten, f724 onderhoud terrein, f125 aan de
KNVB, f131 aan de NHVB. Het kapitaal
van de Vereen., vorig jaar groot f 1689.74,
is met ruim f600 verminderd door de
hooge terreinuitgaven en waardevermin
dering van eigendommen en bedraagt
thans f 1072.65.
Voorz. merkte op, dat er voor het
komende jaar op gerekend wordt, dat de
wedstrijden van het 1ste elftal dari een
batig saldo zullen opleveren. Daarvoor
is ieders medewerking noodig. Door on
fortuinlijke thuiswedstrijden is-het aantal'
bezoekers gedaald er wordt dikwijls
slechts f 10.- aan entree ontvangen ter
wijl dit vroeger wel f45 was. Als alle le
den medewerken, kan dat 'echter stellig
veranderen.
De kascontroleurs, de heeren W. van
Zeijlen en J.Broekman, hadden de boeken
in orde bevonden.
Voorz. bracht hierna dank aan de elf
talcommissie voor het vele en nuttjge
werk, door haar verricht. Ook het bestuur
van het trainingsfonds, dat zooveel sym
pathiek werk deed, werd dank gebracht.
Jammer was, aldus de voorz., dat wij
■met de keuze van onze trainer, de heer
Bollingon, wat ongelukkig zijn ge
weest. Door kasoverschot waren wij in
staat een tijd lang de heer De Zeeuw
als trainer te engageeren, die als zooda
nig veel nuttig werk heeft gedaan. He
laas bleek ook voor deze training te wei
nig belangstelling, zoodat het bestuur het
met verantwoord achtte, er mee voort te
gaan. Tenslotte bracht de voorz. nog
dank aan de leden van de athletiekcom-
missie, de heeren R. Berkenbosch, H.C.A.
Kievits en J. v.d. Pijl.
Voorz. herinnerde aan de 7 Mei beleg
de vergadering om tot oprichting van een
Bond van Texelsche Sportvereenigingen
te komen, teneinde zoo goed mogelijk
samen te werken. De leden van de athle-
tiekcommissie werden tot bestuursleden
gekozen, terwijl voorts elk der sport-
vereen. een lid in dit bestuur zal kiezen.
Verder deelde de voorz. mee, dat met 2
elftallen is ingeschreven voor de adspiran-
tendag te Alkmaar.
Het geheel aftredende bestuur werd in
dezelfde samenstelling herkozen'D. Dap
per, voorz.; N. de Graaf, secr.G. Dros,
penningm.; J. van der Pijl en H. C. Ran
comm. Tot leden van de elftalcommissie
werden herkozen P. Vos, R. Berkenbosch
en D. Dapper. De voorz. stelde voor de
bevoegdheden van de elftalcomm. uit te
breiden. Zij zal voortaan de spelers mo
gen oproepen om te trainen, controle kun
nen uitoefelnen bij de opkomst, de spe
lers elftalgewijs kunm?n samenroepen om
besprekingen te houden. Bij voorkeur zal
Graafwespen. Om beide is het wensche-
lijik, dat de kale hellingen kaal zullen
blijven en dat men zich Onthoudt van
graverij, in welke vorm dan ook. En de
natuurvrienden, die deze buitengewoon
belangrijke helling komen bekijken, zullen
haar, naar ik hoop, ook naar behjoloren
ontzien.
Het zand is geelachtig en fijn, heel'
anders dan duinzand. Heel in de hoogte,
vlak onder het gras, ziet het lichtgrijs en
daaronder komt een heel interessante
bruine laag, het koffiedik, zooals ik des
kinderen wel eens heb hooren zeggen. Er
varen scheikundigen hopen, dat zij u kun
nen uitleggen, hoe hier onder allerlei
invloeden zich ijzerverbindingen hebben
afgescheiden, die tegelijkertijd de zand
korreltjes bruin kleuren en aaneenklitten
en zoodoende ontstaat een vrij harde
laag, die geen water doorlaat, de ge
vreesde zandoerlaag, een groote belemme
ring voor de plantengroei. Zoo komt het
dan ook, dat boven op de berg alleen
maar schrale weiden te vinden zijn, meest
begroeid met schapengras en kamgras.
Let er op, dat dit koffiedik yol zit met;
kleine keisteentjes; het is oorspronkelijk
keizand. Iedereen weet tegenwoordig ook
mee te praten van keileem, vooral omdat
men van die stof zoo'n voordeelig ge
bruik heeft gemaakt bij het droogfeggen
van de Zuiderzee. Ook die keileem is op
Texel te vinden maar niet hier aan de
Kuil, doch meer naar het Zuidwesten in
het gebied van Zuid-Haffel. Daar liggen
een paar kuilen, die heeten nog leemkui
len ornaat men er vroeger wel keileem
heeft gedolven en ook nog op 'andere
plekken komt het bij graafwerk te voor
schijn. Keileem, zoowel als Keizand zijn
afkomstig van gletscherijsmassa's, die
eens een groot deel van de aarde bedek
ten en die zich van de Noordpool uitge
strekt hebben tot Nijmegen en Katwijk.
De groote kei, die al of niet onder de
Zeven Pannekoeken ligt verborgen, "is
daarvan afkomstig.
Onder de „koffiedik"-Iaag volgt een
bijna steenharde laag van aaneengekit
geel zand. Hoe diep die gaat, weet ik
niet, want voor het onderste deel ligt
een schuinere laag van los hellingzand en
dat is nog tamelijk dicht begroeid met
hazepootjes, d.i. een soort witte klaver,
en met een soort buntgras, lager met
veldbiet en bloembiezen.
WAT ER TE ZIEN IS
Het kan er wat heet zijn in die Zand
kuil. Menigmaal ben ik er met een roo-
de kop uitgekropen, om boven op de
berg in het frissche koeltje weer wat
bij te komen. Maar dan ging ik toch weer
gauw omlaag, want wat daar in die
kuil te zien valt, is beter dan een heelo
kast vol boeken over het leven der insec
ten. Het is daar een echt natuurlijk insec
tarium.
De zandsteenlaag onder het „koffiedik"
zit vol donkere gaatjes. Als we daar
even op letten, zien we een mooi zwart
wit bijtje, met oranje pooten en rossig
borststuk aankomen en in zoo'n opening
verdwijnen. Spoedig volgt er nog een
tweede en nog een en nu zien we duide
lijk ,dat hun achterpooten vol stuifmeel
Boven: De toegang tot de Burgerzaal,
bestemd voor „Receptie; ten Raadhuize".
Beneden: We slaan een blik door een
der vensters op het binnenhof....
(Foto's Tex. Courant.)
zitten. Een, die er uitkomt, is dat stuif-l
meel kwijt, maar toch zijn die pootal
oranje, van de dichte lange haren, dieI
ze versieren. Dit is het beroemde Pluira-l
voetbijtje, druk bezig om telkens meuwel
kamertjes te voorzien van stuifmeel en 1
honing. Elk kamertje krijgt een bolletjeI
van de grootte tusschen erwt en knikker.
Daar legt het bijtje dan een ei op. Nil
verloop van tijd komt er een larf uit, die I
het heele bolletje opeet en zich daarna
verpopt. Uit dje pop komt weer een
nieuw Pluimvoetbijtje te voorschijn. Als
we de Zandkuil bezoeken in Juli en Aug.
ikunnen we dat heele Pluimvoetbedrijf
gadeslaan. We kunnen zien, hoe de bij
zijn gang begint te graven in het harde
zand. Dat doet hij met een paar sterke,
min of meer lepelvormige kaken. Als hij
wat dieper komt, kunt gij zien, hoe hij.
achterwaarts loopend, het losgeknauwde
zand naar buiten werkt met zijn achterlijf,
dat voorzien is van een dichte krans van
veegharen. Op regenachtige dagen werken
ze weinig of niet. Ze zitten dan graag
met de armen over elkaar aan de ingang
van het hok, alsof ze gemoedelijk naar
buiten kijken. Dat doen zoowel wijfjes als
mannetjes. Deze laatsten zijn slanker en
hebben in plaats van witte dwarsstrepen
zooals de wijfjes, gele dwarsstrepen op
het achterlijf.
(Wordt vervolgd.)