52sle Jaargang
Zaterdag 17 Juni 1939
NO. Ö3/U
el.
EERSTE BLAD.
Als de ziele luistert
J. M. Bakker benoemd tot
Dijkgraaf van de P H. polder
N.V. WACO Autobusdiensten
„Examenitis".
inminimmm
voor:
TEXELSCHE COURANT
|l!ll!!llll!IIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIl||||||
gyilllll VOOR DE ZONDAG
llilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIllllll
Als de ziele luistert
Spreekt het al een taal dat leeft...
Guido Gezelle.
Bij het lezen van zoo'n paar dichtregels
ondergaan de meesten op hun best de
,angename cadans van 't rhythme maar
rerder ondergaan zij niets. Men is nuch
ter en practisch en modern. Men tracht
too goed mogelijk door het leven te ko
men en dat „zoo goed mogelijk" heeft
fojna altijd betrekking op ons stoffelijk
bezit.
Dat „als-de-ziele-luistert" is voor velen
liet meer dan een mooie dichterlijke
leeldspraak, waarmee hun werkelijk le
ren van allen dag niets uit te staan heeft.
Zij kennen niet de zeer biezondere ge-
nietingen van de ziel, die luistert en zich
in .ootmoedige bewondering voelt gedra
gen worden op de vleugelen dei" extase
raar de lichtende verte dei' saamhoo-
ngheid met het eeuwige.
Helaas, de ontvankelijkheid, zonder
«elke het waaraclitige en simpele ge
nieten niet mogelijk is, hebben ze ver
loren en ze doen niets om haar terug te
nnnen.
Slechts wie in nederigheid, met uit
schakeling van de eigen persoonlijkheid
njn ziel open stelt, vermag deze ontvan
kelijkheid te benaderen, die de ziektetoe
stand is, waarin we het oor te luisteren
n om iets op te vangen van „de
tale, die het al spreekt".
Wie zich inspannen om iets van deze
ontvankelijkheid deelachtig te worden,
rnllen haar derven, omdat slechts aan
degene, die in zelfvergeten belangeloos
heid zijn bewondering voor de hem om
ringende wonderen stamelt, dit genieten,
dat van een hooger orde is, geschonken
wordt.
Meent niet, dat slechts een overweldi
gend grootsch landschap of een liefelijk
latuurtafereel deze bewondering kunnen
oproepen. Een bloeiende vlierstruik, in de
hals van een flesch gestoken, openbaart
a reeds het wonder. Ja, .veel meer, dat
oogenschijnlijk veel minder is.
Als de ziele spreekt, spreekt het al een
taal, dat leeften die taal is zoo ony
erndig in haar volheid, zoo bevrijdend in
haar volkomenheid, dat wie haar verstaat
rich voelt uitstijgen boven, aardsche be
grensdheid.
Luistert uw ziel?
ZONDAG, 18 Juni 1939.
iiillllll
VOOR HOOFD EN HART
ZONDAG
Beleefdheid en vriendelijkheid ontslui-
n deuren en harten.
MAANDAG
Alle leven rijpt door offer en lijden.
DINSDAG
Overmoed wordt vaak geboet.
WOENSDAG
't Menschelijk hart' heeft zilveren sna-
Rn, die niet roesten met de jaren.
DONDERDAG
Slechts vernieuwing kan behouden, ach-
kr raakt wie stil blijft staan.
VRIJDAG
Er zijn genoeg menschenb die aardsche
goederen versmaden, maar slechts wei-
'igen:, die ze weten weg te geven.
ZATERDAG
Laat uw ziel zich wenden naar het
>ede, gelijk uw oogen zich wenden naar
iet licht.
II OM VOORUIT TE KOMEN
Als een paal boven water!
Zóó vast staat het feit,
Dat een ni et-adverteerder
Het loodje steeds leit.
tornt daad'lijk met ons toch eens praten:
^c'ame moet u toch ook baten;
Voor 8—6—5 cent
Per regel U bent
''d snugger, zoo gij 't zoudt laten.
Bij Koninklijk Besluit van 13 Juni is
de heer J. M. Bakker, als nr. 1 van de
voordracht, benoemd met ingang van de
eerste Dinsdag in Juli tot Dijkgraaf van
de P. H. Polder.
Hij is op ons eiland geen onbekende,
de nieuwe Dijkgraaf. Op het gebied van
landbouw en veeteelt heeft hij al heel wat
werk verricht. Zoo heeft hij zitting in de
volgende lichamen: de L.T.B., De Fok-
en Controlevereen., De Hoornder Stieren-
vereen., De Bedrijfsvereen. en de Vereen.
Texel tot bestrijding van T.B.C. onder
het Rundvee.
De heer Bakker is op Texel geboren en
getogen. Achtenveertig jaar geleden aan
schouwde hij op Spijk het levenslicht
Nadien woonde hij 20 jaar op Alexander-
hoeve, thans op „Atlas".
„Hoewel ik nog nooit in het bestuur
van de polder gezeten heb", aldus de
heer Bakker, „wacht mij voorshands een
gemakkelijk taak. De zaak staat er keurig
voor: We hebben een uitstekende bema
ling en de wegen verkeeren ook in goede
staat".
Hij verzekerde ons, dat het hem niet
gemakkelijk zou zijn de belangen van de
polder beter te behartigen, dan zijn voor
ganger heeft gedaan. Momenteel is er
geen belangrijk werk in zicht. "De "heer
Bakker noemde de polderlasten, f21 per
H.A., wel wat hoog; hij zou deze gaarne
lager zien. De eerstvolgende jaren zal
daarvan echter wel weinig komen, daar
UIT DE NATUUR.
DE INSECTENWERELD
IN DE ZANDKUIL.
door Dr. JAC. P. THIJSSE.
(Slot.)
Wespen zijn er ook genoeg in de Zand
kuil, maar niet de wespen, die bij duizen
den bij elkaar wonen in bordpapieren
nesten, doch eenzaam levende gravers. Ik
wil er u een paar van aanwijzen. Daar
voor gaan we eerst onderaan de helling
waar het afgestorte z,and nogal rul1 is.
Nu zeg ik u vooruit .dat u niet bang
behoeft te zijn. Daar -komen een paar
groote wespen aangonzen, grooter dan de
gewone soort, welke in uw limonadeglas
kruipt. Hun gonzen gaat over in een
soort van huilen. Een ploft er vlak voor
ons op de grond neer, graaft haastig in
de grond en nu blijkt het, dat hij daar een
ingang opent, waarin hij snel verdwijnt.
We hebben nog even de tijd om op te
merken dat hij tusschen zijn achterpooten
een groote vlieg meedraagt. E.p. poosje
later komt hij weer te voorschijn, nu zon
der vlieg. Hij gaat zijn nest wat uitdie
pen, rent naar binnen, komt achterwaarts
kruipend weer naar buiten, een hoopje
zand verschuivend, laat dit liggen, zegt
even „kik" en holt weer 't nest in. Hoe
hij dat geluid maakt, weet ik nog niet.
Zoo blijft hij een poosje doorwerken en
eindelijk gaat hij niet meer naar binnen,
maar harkt uit de omgeving los zand om
de opening van het nest. Hij weet de
heele zaak zoo te behandelen, dat de
nestopening ten slotte niet meer is te
onderscheiden. Vlug vang ik hem, om u
zijn haakvormige achterpooten te toon en
en zijn lange snavelsnuit. Naar de eerste
noemen we hem Harkwesp, naar de laat
ste Snavelwesp en dat is ook min of meer
de vertaling van zijn wetenschappelijke
naam Bembex Rostrata. 't Is een heel
merkwaardig dier, waar ik nog heel wat
van zou kunnen vertellen.
Nu hoop ik, dat ge inmiddels gesto
ken zijt, door een regendaas. Dat is de
grijze vlieg met grijze vleugels en groen;
oogen, die soms zoo stilletjes steken kan
en zich dan zoo vol bloed zuigt, dat hij
te lui is om weg te vliegen en dan knijp
je hem gemakkelijk dood. In sommige ia-
ren heb je dit vliegen bij honderden en
MUZIEKTENTFONDS TEX. FANFARE.
U zult moog'lijk denken:
„Die vent houdt niet op",
Maarzijn we aan 't einddoel:
De vlag gaat in top. (27)
Schildereind 38, Eten Burg.
Penningmeester Jac. Kuijper,
Ingang 15 Mei geheel gewijzigde
DIENST- en TARIEFREGELING
a 5 ct. verkrijgbaar bij onze chauf
feurs en aan onze kantoren.
de polder nog een zware schuldenlast
heeft. De polderlasten zijn veel minder
geweest, maar dat was in een tijd, toen
er geen hooge eischen aan bemaling, we
gen, enz. werden gesteld. In de dure tijd,
ongeveer twintig jaar geleden, waren de
lasten echter lang niet malsch, n.l. f33.-.
Wij zijn er van overtuigd, dat de P.H.
Polder in de heer Bakker een bekwaam
Dijkgraaf gevonden heeft. Ook hij zal zich
met hart en ziel aan de belangen van de
polder wijden. We willen besluiten met
de wensch, dat de polderzaken ook onder
zijn nieuwe Dijkgraaf goed mogen mar-
cheeren. J.
(Foto—Texelsche Crt.)
dan kunnen ze geweldig lastig zijfn. Ze
hebben ook nog grootere verwanten, dat
zij,n de Runderdazen, welke door drie la
gen kleeren heen steken. In Zwitserland
iieb je die nog meer dan bij ons en daar
vergallen ze menige mooie wandeling. Nu
in onze Zandkuil huist ook een klein
Graafwespje, dat er vooral werk van
schijnt te maken om Regendazen te van
gen en als voedsel voor zij'n kroost te
bewaren. Hij huist doorgaans meer om
hoog op de helling in net grijze zand
boven het koffiedik. We kruipen dus naar
boven en kijken goed uit. Als 't gaat,
als bij mij'n bezoek hebben we er gauw
een te pakken, want toen was het daa.il
een onophoudelijk gaan en komen van
deze wespjes. Daar komt er al een: zijn
vlieg is nog langer dan hijzelf. In het
glazen vangbuisje laat hij zijn prooi gauw
vallen. Dan zien we wat aardige vorm
dit diertje heeft ,de hooge rug nog ver
sierd met een voor zijn doen groot uit
steeksel. Dit is nu de Bultenaarswesp,
Oxybelus uniglumis.
Zoo kan ik u nog wel een uur in de
kuil rondleiden en u telkens weer nieuwe
bijtjes en wespen toonen: vliegendooders
en spinnendooders, rupsendooders, blad-
luizenjagers van allerlei soort. Het komt
er op aan, wat geduld te hebben en dan
kunt gij zien, hoe iedere soort zijn eigen
prooi heeft en zijn eigen manier om die
te begraven. Sommige graven een hol,
voordat zij hun prooi vangen; andere
bemachtigen eerst het insect van hun ga
ding en graven er dan een hol voor. De
dieptê en ligging van de holen is ook al
zeer uiteenioopend. Het blijft ook niet
alleen bij bijen en wespen. Er Ioopen ook
prachtige Zandloopkevers rond en wij
kunnen uitzien naar de valkuilen van hun
larven. Ook zien we er de geheimzinnige
ongevleugelde Mierwespen, Mutilla en
Methoca Mestkevers, de Rupsendooder
Ammophila Affinis en groote loopkevers
met roode dijen, die ook een specialiteit
zijn van Texel. In en om de Zandkuil zag
ik inderdaad ook soms onverwacht grdote
hoeveelheden van St. Jansvlinders, koli-
brivlinders, distelvlinders, windepijlstaar-
ten en zelfs doodshoofdvlinders.
Dit i§ een fragment uit Verkade's
Texel-Album, een loflied op ons eiland,
een beschrijving van Texels natuurschoon,
welke in zoo kort bestek en zoo pret
tig leesbaar haar weerga niet kent.
Ui LUCHTBESCHERMING. Ül
MOSTERDGAS
Dit gas kan de mensch aantasten in
dampvorm en in vloeibare toestand.
De verschijnselen, die men zal waarne
men, zijn afhankelijk van de concentratie,
van "de tijd van inwerking en van de
gevoeligheid van de getroffene.
De volgende verschijnselen kunnen zich
voordoen
Oogontsteking (vooral de oogen zijn
zeer gevoelig), huidaandoening rood
heid, blaarvorming)ontsteking van het
slijmvlies van neus; ook van de keel en
ademhalingswegen; maag- en darmstoor
nissen R. (21)
Opgedragen aan allen, die in de
knijp zitten.
Je bol gevuld met algebra
En brokken mathematica
En nog een deel grammatica;
Getallen, feiten, namen;
Een levende encyclopaedic,
Zoo ga je naar st examen.
Je leert, van d' oude riddertijd
Tot renaissance, het beleid
Van vorst en and're overheid
En bent het zoo vergeten.
Je krabbelt vellen vol papier
Van Ha-twee-0 en Es-O-vier.
Het int'resseert je wel geen zier,
Maar jaje moet het weten.
Je kent de heele wereld schier,
Van berg en gletscher en rivier
Van Pool tot Guadalquivier,
Je bent er van vergeven
Je droomt des nachts van staat en wet,
Van Poot en van De Genestet,
Van Aagje Wolf en Zuster Bet
En lakt ze allen aan je pet
Met alles, wat ze schreven.
Je weet wel wat van poézie,
Van Vondel, Kloos en Bellamy,
Je kent een vers van die of die,
Je weet iets van hun leven.
Enfin, je bent van top tot teen
Eén massa wetenschapp'lijikheên.
Straks ga je naar 't examen heen,
Weg, narigheid en beven.
Mijn arme joch, mijn beste meid:
Raak in veel vraagbehendigheid
Je berstensvolle hoofd niet kwijt
Veel mag je straks vergeten.
Je hoeft veel stof, van jaren lang,
Heel goed, maar kort te weten.
EEN, DIE HET OOK
GEWETEN HEEFT.
GEMEENTE TEXEL
DIENSTPLICHT.
Wenschen omtrent inlijving.
De ingeschrevenen voor de dienstplicht,
die hun wenschen met betrekking tot de
inlijving niet reeds bij de keuring of bij
©en andere gelegenheid hebben opgege
ven of die iets anders zouden wenschen
dan zij toen hebben medegedeeld, kun
nen hun voorkeur alsnog vóór 10 Juli,
liefst schriftelijk, opgeven aan den
commandant van het indeelingsdistrict.
Deze voorkeur kan betreften zoowel
de indeeling bij de zeemacht of bij een
bepaald corps en garnizoen als den tijd
van opkomst, opleiding tot officier of on
derofficier, enz.
Voor sommige gevallen zijn bij de kéu-
ring bijzondere aanwijzingen verstrekt
omtrent de wijze van aanmelding. Voor
deze gevallen moeten die bijzondere aan
wijzingen stipt opgevolgd, ook al wijken
zij af van hetgeen hierboven is te kennen
gegeven. De hierbedoelde bijzondere aan
wijzingen hebben voornamelijk betrekking
op vervroegde inlijving, indeeling bij den
motordienst en opleiding tot reserve-offi-
cier-vlieger of reserve-officier-waarnemer
bij de luchtvaartafdeeüng.
Belanghebbenden behooren er rekening
mede te houden, dat niet aan ieders wen
schen kan worden voldaan.
Nadere inlichtingen zijn ter secretarie
te verkrijgen.
Texel, 13 Juni 1939.
De Burgemeester van Texel,
KAMP.
RECHTSVRAGEN
27a. EEN BEWIJS van Nederlander
schap kunt u op het Raadhuis aanvragen.
27b. EEN PAS heeft een geldigheids
duur van twee jaar. Ge kunt een pas krij
gen voor alle landen van Europa. Niet
voor ieder land is een visum noodig.
28. SUCCESSIERECHT. Hoeveel iser
verschuldigd, wanneer iemand f1000 of
minder van een grootvader erft Ant
woord: Dan is hij niets verschuldigd.
29. ZIEKTE. Het meisje heeft recht op
doorbetaling van loon, ongeveer vier we
ken. Indien zij inwonend was, op ver-
pleegkosten gedurende ten hoogste zes
weken.