TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
Hoe anderen Texel zien.
Een matte of gebruinde teint staat altijd charmant
UT
Uit het leven van een 2e bestuurder op de Indië-route
Zaterdag 8 Juli 1939
IKOSTELOOZE rijwielmerken.
WANNEER AF TE HALEN
De Ontvanger der Directe Belastingen
jen Accijnzen maakt bekend, dat behalve
I op de gewone kantooruren, ook gelegen-
1 heid zal bestaan tot het aanvragen van
I kostelooze rijwielmerken op:
I Zaterdag 22 Juli van 3—3 uur; Woens-
dac 19 Juli; Vrijdag 21 Juli; Woensdag,
126 Juli; Vrijdag 28 Juli; Woensdag 2
Augustus en Vrijdag 4 Augustus, des
avonds van half acht tot half tien.
„EEN WONDERMOOI EILAND".
Onder dit opschrift vinden we in de
|Enkhuizer Courant van 4 Juli een uitste-
|kend verslag van haar reiseorrespondent,
die een „Waco-trip" naar Texel maakte.
We nemen er een paar stukjes uit over:
Een openbaring zouden we de rondreis
lover het eiland willen noemen, want tus-
lschen cén uur en vijf uur des middags is
I het een steeds wisselend schouwspel, dat
I dit uiterst merkwaardige eiland biedt. Is
1 dan eigenlijk nog wel te verwonderen,
I dat de achtduizend Texelaren gedurende
I de zomermaanden als teloor gaan onder
1de tienduizend eilandbezoekers?
Een wijs bestuur van het groote eiland
I heeft geen heil gezocht in die nare bord-
Ijes met „verboden toegang", denkt er
Iniet aan venijnig te verwijzen naar „arti-
Itel 4iil Wetboek van Strafrecht", doch
I laat alles toe, wat maar met eenige
lmogelijkheid toelaatbaar is.
De vereeniging voor het behoud van
(Natuurmonumenten heeft op Texel uitge-
breide gebieden gereserveerd voor devo-
Igels, waarvan wel in de 90 soorten
leieren leggen en broeden, zonder ooit
leenige last van de menschen te ondervin-
Iden. Met een paar autocars van de fa.
IBoekei langzaam de Texelsche wegen vol-
lgend, zoo met een zachtaardig vaartje
Ivan twintig, vijfentwintig kilometer per
luur stopt plotseling de chauffeur van de
Ivoorste auto bij een paar nog ietwat hul-
Ipslooze en onvast op de pootjes staande
Ischolekstertjes, die minder het verkeer
Ionveilig maakten, dan wel hun eigenj
Ijonge leventjes in de waagschaal stelden.
Ze werden behoedzaam opgenomen, gin-
Igen even door een paar handen, werden
■vervolgens zorgvuldig achter de weg-
Iberm, door de latten van een bescherming
Ibiedend hek, in het land neergezet Toen
1de twee autocars hun weg over de slin-
Igerende paden van Texel vervolgden, was
llloeder Scholekster reeds achter het hek
(neergestreken en nam zij daar de zorgen
Ivoor de even voortvluchtige jeugd over.
Texel is badplaats, want het Noordzee
strand heeft een lengte van een paar
(tientallen kilometers. Hóóg op het duin
lligt, blikkend op de golven, strandhotel
Imnses Juliana, waar een verzorgd, over
vloedig en goed opgediend noenmaal
ds op ons te wachten stond.
Texel, in ongerepte landelijkheid, eigen
lijk vlak bij Noordhollands Noordpunt ge-
|legen, verdient de meerdere bekendheid;
ten volle.
Het volijverige bestuur van „Mooi
■Texel" doet alles om die meerdere bekend-
Itód aan het ongemeen mooie, grootste
«Waddeneiland te verschaffen. Het weet,
pat het doet, want wie Texel eens be-
l'ocht heeft, wil terugkeeren.
I Wij zijn tenminste .van plan spoedig
peer eens met een groote W.A.C.O.-auto-
naar Den Helder te rijden, teneinde
lange, breede Waddeneiland beter te
r-iren kennen.
Want Texel kennen, is Texel liefheb-
Goed en goedkoop materiaal
voor winkel, school en kantoor
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
m VAN ZON EN MAAN.
lllliliiiiiiiiiiiiP'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiillllll
Zondag 9 Juli Laatste kwartier.
||||||lllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllilHHIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllll!lllllllll||||||
llllll WIJ LOGEEREN OP TEXEL.
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiniiiiiii||||||
WIE? WAAR? TOT WANNEER?
Ten dienste van hen, die gedurende de
zomervacantie op Texel logeeren, ope
nen we een nieuwe rubriek, waarin zij
KOSTELOOS kunnen laten opnemen:
a. Naam;
b. Adres (elders en op Texel);
c. Datum (tot welke het verblijf op
Texel duurt).
Doel van deze rubriek is: contact tot
stand te brengen tusschen kennissen en
familieleden, die zonder dat van elkaar
te weten op Texel van hun vacantie
genieten. Elders verschijnen z.g. „Bad-
couranten" met de namen van alle gas
ten. Dit voorbeeld meenen we niet te
moeten navolgen. Wie hier van bezoek
van familie of kennissen verschoond
wensCht te blijven, behoort niet met naam
en adres bekend te worden gemaakt. Wie
er wèl op gesteld is, wijzen we hier de
weg. Ons blad wordt op Texel huis aan
huis gelezen; het ligt op de leestafel in
ieder hotel en e 1 k pension.
Verzoeke opgaaf bij voorkeur per brief
kaart; Vrijdags en Dinsdags uiterlijk 4
uur.
Ten overvloede verzoeken we hotel-
en pensionhouders beleefd, hun gasten
op deze rubriek opmerkzaam te maken.
REDACTIE TEXELSCHE COURANT.
EXAMENS.
Onze plaatsgenoot J.C.Th. Hoogenbosch
(Z.-Haffel) slaagde deze week aan de
Bisschoppelijke Kweekschool te Beverwijk
voor het examen-Handenarbeid.
NAAR TEXEL.
Donderdag telde de Van der Schuyt-
trip 72 deelnemers. Donderdag fnaakte
nog een gezelschap, 44 personen groot,
een rondrit over Texel. Zij waren die
dag met het passagiersschip „Ideaal" de
haven van Oudeschild bi.nnengestoomd.
Dit schip is gecharterd door de N.V. Ar
beiderspers, die er reisjes mee organi
seert.
DS. GORTER
benoemd tot predikant in de
Doopsgezinde Gemeente Den
Burg, De Waal en Oosterend.
Woensdag Is stemming gehouden ter
voorziening in de vacature, welke door
het aanstaand vertrek van Dr. A. Vis
in de Doopsgez. Gemeente Den Burg-
De Waal—Oosterend zal ontstaan. Daar
Zondag de stemming geen definitief re
sultaat opleverde, moest Woensdag wor
den gekozen tusschen Ds. K. T. Gorter
(Ternaard) en Ds. G. J. W. Den Her
der (Franieker). Op Ds. Gorter werden
93 stemmen uitgebraoht, op Ds. Den
Herder 77.
Ds. K. T. Gorter werd 6 Dec. 1911
in de provincie Groningen geboren. In
1937 proponent geworden, deed hij in
September van hetzelfde jaar zijn in
trede te Ternaard, een kleine gemeente
in N.O. Friesland (ten Noorden van,
Dokkum.)
Tot voor kort was Ds. Gorter nog be
stuurslid van de studentenvereeniging V.
V.V.T., een landelijke organisatie van
a.s. predikanten van vrijzinnige richting.
Ds. Gorter, zoo werd ons bij infor
matie verzekerd, onderscheidt zich door
zijn biezondere activiteit. Vooral op het
gebied van het jeugdwerk heeft hij veel
goeds gepresteerd. Het nieuwe Doopsge
zinde vereenjgingslokaal te Ternaard is
nog maar kort geleden ingewijd, terwijl
hij tevens met de organisatie van een
Jeugddag, welke volkomen slaagde, veel.
eer heeft ingelegd.
Naar we vernemen ligt het in de be
doeling van Ds. en Mevr. Gorter a.s.
Dinsdag een bezoek aan Texel te bren
gen.
Ds. G. J. W. den Herder werd in-
tusschen beroepen te Drachten-Ureterp,
Ds. Van der Sluis, te Giethoorn, die
hier mede op het drietal stond te
Veenwouden.
HET BESTE BEWIJS
Wat zegt u me daar Te hard
gereden Geen sprake van. Vraagt u het
maar aan mijn meisje, op de duo.
Amilda-crême, die tevens zoo goed is voor de huid, is verkrijgbaar in deze twee
begeerde teinten. Mat of Bruin. Doos 50 en 25 ct.
-
8W V
VAN ZON, VAN SCHADUW
EN - VEEL SCHRIJVEN -
door onze vroegere plaatsgenoot
H. C. A. VAN MONTFOORT
(2e bestuurder - Indië-route)
Wanneer u in de courant leest, dat een
vliegtuig met gezagvoerder X., 2de be
stuurder Y., en bovendien nog een mar
conist, een mecanicien en een steward,
wederom de reis naar Indië heeft aan
vaard, verwijlt u misschien even met uw
gedachten bij deze kleine gemeenschap,
die in dat kleine wereldje op zichzelf
het vliegtuig een tocht aanvangt van
ongeveer 30.000 K.M., die zij, door een
drachtige samenwerking, tot een goed
einde moet brengen.
Daar het gewicht van het vliegtuig en
zijn inhoud zeer beperkt is, is het logisch,
dat er niet één lid van de bemanning
teveel meegenomen wordt, doch dat de
werkzaamheden aan boord dusdanig ver
deeld dienen te zijn, dat met een mini
mum bemanning alle voorkomende werk
zaamheden volbracht kunnen worden.
Wat de bezigheid van een gezagvoerder
is, is duidelijk. Hij is de éérste bestuur
der, dus de vlieger; de marconist ver
zorgt het draadlooze gedeelte; de meca
nicien de motoren en de luchtwaardigheid
van het vliegtuig, terwijl de steward po
gingen in het werk stelt om zoowel de
passagiers als de bemanning van hun
slanke lijn te berooven.
Maar wat was, wat is, wat doet, en
wat wordt de 2e bestuurder
De 2e bestuurder was, voor zijn eerste
reis naar Indië, ook reeds vlieger. Hij
had via Soesterberg of de Kweekschool
reeds eenige jaren vliegpractijk opgedaan
en was reeds in het bezit van een B-
brevet, wat hem het recht gaf, als gezag
voerder van een verkeersvliegtuig op te
treden.
De 2e bestuurder van het vliegtuig heeft
misschien wel tien, misschien wel twintig
vluchten naar Batavia en terug volt-
bracht.
Hij is misschien reeds gezagvoerder
op de binnenlandsche en Europeesche
luchtlijnen en vliegt dan naar Vlissingen
of naar Berlijn, enz. en hoopt dan waar
schijnlijk binnen afzienbare tijd zelf op
te treden als gezagvoerder van een Indië-
vliegtuig.
Hiermede is tegelijkertijd de verhou
ding van de 2e bestuurder tot de gezag
voerder belicht.
Het groote verschil tusschen de jonge
man, die zijn eerste reis als 2e bestuur
der gaat maken en dezelfde jongeman, die
zijn 20ste reis maakt en nu met verlan
gen zijn derde band het kenteeken van
een lndië-gezagvoerder tegemoet ziet,
zit in de meerdere ervaring en kennis
als vlieger. Want deze ervaring wordt
niet alleen opgedaan als zelfstandig vlie
ger in Europa, doch wordt tevens ver
worven door de voorlichting, die hij, tij
dens een lndic-reis, van zijn gezagvoer
der krijgt. Want dan is een jongere vlie
ger in de gelegenheid te zien, hoe een
veel oudere vlieger, .met een veel rijpere
ervaring, de moeilijkheden van de vlie
gerij oplost.
Hieruit blijkt het nut van een Indië-
reis voor de 2de bestuurder; doch welk
nut heeft men van de 2e bestuurder?
Berstens zegt de wet: „dat op een In-
dië-reis het aan boord hebben van een
2e bestuurder verplicht is". Dit in tegen
stelling met het Europeesche verkeer,
waar, wanneer er een 2e meegaat, dit
geen wettelijk voorschrift is, doch uit
sluitend instructie ten doel heeft. De
wet dus heeft er voor gewaakt, dat de
gezagvoerder van een lijn als de Amster
damBatavia-lijn, niet al te moe zou-
worden, door hem een 2e bestuurder mee
te geven, die hem zoo af en toe eens kan
aflossen. Maar dat is het aangename ge
deelte van de taak van de 2de.
Het minder romantische, minder pret
tige, doch wèl het voornaamste ge
deelte van zijn taak, is het voeren van
administratie. Voor de passagiers- en
postgoederen-administratie is hij ten
volle verantwoordelijk. Want de man,
die zorgt, dat de brief, die u meegat
naar Batavia, ook in Batavia wordt afge
leverd, en zorgt, dat het pakje, dat Athe
ne meegeeft voor Bangkok ook werkelijk
in Bangkok gelost wordt, die man is de
tweede bestuurder. Hierover meer in een
volgend nummer.
VAN OVER DE GRENS.
ENGELAND-RUSLAND.
De tragi-komedie der Engelsch-Rus-
sische onderhandelingen duurt voort. De
Engelschen dachten, dat ze al alles had
den gedaan om de Rus tevreden te stel
len, doch nu komen de Russen .weer met
nieuwe opmerkingen en bezwaren en: moe
ten de Engelschen opnieuw op de mat
staan. De Engelsche pers draagt dit met
eenigszins pijnlijk geduld, want het is
ai meer gezegd men kan Rusland mo
menteel nu eenmaal niet missen als het
op een conflict aankomt. En de vrees is
gewettigd, dat, al moet Londen niets
hebben van aan de Oostzee-randstaten
en Finland, Nederland en België opge
drongen garanties, tenslotte stap voor
stap daar toch aan toegegeven wordt.
Thans is Engeland weer aan de beurt om
te antwoorden. En zoo kan het spel nog
eenige tijd voortgaan.
DANZIG.
Het laatste nieuws van Danzig is, dat
er waarschijnlijk een gemeenschappelijke
stap van Londen, Parijs en Warschau
(ook te Berlijn) zal plaats vinden. De aan
leiding daartoe is natuurlijk de voort
gaande inilitairisatie van Danzig, welke
Polen verontrust.
Sensatie verwekte het bericht, dat Dan
zig de dienst der betalingen op de bui-
tenlandsche leeningen staakt. Dit treft
voornamelijk Engelsch, Nederlandsch en
Amerikaansch kapitaal. Het raakt niet
de financieele zaken tusschen Polen en
Danzig. Danzig zegt, dat het hiertoe ge
noodzaakt is doordat Polen Gdynia be
gunstigt boven Danzig en daardoor de
haveninkomsten van Danzig zoo dalen.,
dat betalen niet meer mogelijk is. Londen
Parijs en Warschau vermoeden echter,
dat het ingehouden geld moet dienen
voor het betalen van de militaire maatre
gelen, die Danzig neemt.
JAPAN
Engeland en Japan zullen over Tientsin
onderhandelen. Doch Japan maakt hier
weer een Oosterseh spelletje van. Het
zegt te willen onderhandelen, doch 't
verschuift de datum en gaat inmiddels
voort de Ohineesche havens te blokkee-
ren en de vrieemdelingeninvloed af te
snoeren. Ook in het binnenland van Chi
na versterkt Japan zijn actie.
ZUID-TIROL
Merkwaardig is, dat Duitschland en Ita
lië zijn overeengekomen, dat de Duit-
sche bewoners van Zuid-Tirol, dat bij
Italië behoort (bezuiden de Brenner) naar
het Duitsche Rijk zullen verhuizen. Dit
geschiedt, naar het heet, „in volkomen
harmonie". Men wil de Brenner tot een
zuivere grens tusschen Duitschers en Ita
lianen maken. Bovendien kan Duitschland
de Duitsche Zuid-Tirolers in eigen land
goed gebruiken. In Zuid-Tirol (dat in 't
ltaliaansch Alto Adige heet) wonen 300
duizend menschen, van wie er 200 dui
zend Duitschers zijn.
MAAN
ZON
Datum:
Op:
Onder:
Op:
Onder.
9 Juli
24,14
13,11
4 50
21,19
10
24,40
14,17
451
21,18
11
1-
15,26
4,52
21,17
■12
1.11
16,35
4.53
21,16
13
1.47
17,42
4,55
21.16
14
2.35
18.44
4,56
21,15
15:
3,33
19,40
4,57
21.14
i|!p|jjjjp!*
