I
ÏPU
de
L
■I
)0I
F
ONS EILAND'"
Een kwart eeuw geleden
BE
F
et v
jon;
dve
1
IC
WEET U ZE ALLE VIJF
586 Ansjovis is familie van de ha
ring? Kabeljauw? Karper?
587 Xwas een Grieksch geschied
schrijver.
588 Hoe ontsnapte Hugo de Groot
in 1621 uit Slot Loevestein
589 Koto Radja: hoofdstad van
590 Peceoeen fijne Ohineesche
ANTWOORDEN.
586. Haring. 587. Xenophon. 588. In
een boekenkist. 589. Gouvern. Atjeh en
ondeirhoorigheden, Sumatra. 590. Thee
soort. i
NIEUWE VRAGEN
591 Aalborg ligt in
592 Het graf van Thomas a Kempis
vindt men in
593 De Zwarte Zee is berucht om....
594 Een aalmoezenier is een
595 Waar worden in N.-Holl. de
meeste aardbeien geveild
Uit de TexelsChe Courant van 15 Aug.
—1 Sept. 1914.
DE TESO-DIENST, die in de loop van
Augustus herhaaldelijk werd gewijzigd,
wordt van 1 September af weer drie
maal daags onderhouden.
HET STEUNCOMITÉ richt aan cor
poraties en aan de meer gegoeden (inko
mens boven de f 2000) circulaires met
het verzoek om bijdragen.
DE BURGEMEESTER v. Texel, over
wegende dat het gewenscht is met het
oog op de tijdsomstandigheden detarwe-
voorraden langer te doen duren, noodigt
de ingezetenen uit bij voorkeur „grof
tarwebrood" te gebruiken.
DE BURGEMEESTER brengt ter alge-
meene kennis dat H.M. de Koningin de
wensch heeft te kennen gegeven, dat met
het oog op de ernstige tijden, Haar
verjaardag niet feestelijk zal worden her
dacht.
BLOOKER'S caoao-fabrieken adver-
teeren, dat zij met volledig personeel
blijven doorwerken. Zij raden een ieder
aan, onder de tegenwoordige omstandig
heden een flinke hoeveelheid cacao te
koopen.
't Vraagt weinig zorgen van Uw handen
Persil maakt zelf de wasch gereed,
Het bleek een weldaad voor uw linnen
Als u het steeds met Persil deed.
Mededeelingen
van Texcls Bioscoop-Theater
Agenda. Zaterdag en Zondag n.m. 8.15uur:
Stan Laurel en Oliver Hardy als IJsco-
toeristen.
Maandag, Dinsdag en Woensdag, n.m.
8.15 uurSuez.
IJSCO-TOERISTEN. In deze film zijn
Stan Laurel en Oliver Hardy weer gewel
dig op dreef. Het groote succes in Am
sterdam bijv. bewijst wel, dat hun grappen
en grollen, als steeds, zeer in de smaak
vielen. Als handelaars in muizenvallen
trekken zij ditmaal naar de bergen van
Zwitserland, waar zij natuurlijk de vreemd
ste avonturen beleven. Wie van vroegere
filins van dit komische filmpaar heeft
genoten, zal dit nieuwste product van hen
zeker niet willen missen.
SUEZ. Tot de meest opmerkelijke films
der laatste jaren behoort stellig de film
„Suez", waarin Tyrone Power de rol van
de geniale Ferdinand de Lesseps vertolkt.
Geheel historisch juist is deze film als
de meeste Hollywoodsche producten
niet, maar zij geeft niettemin een voor
treffelijk beeld van de moeilijkheden,
waarmee Ferdinand de Lesseps, verstooten
door zijn vrienden, miskend door zijn
landgenooten, gedurende de bouw van het
kanaal heeft te kampen gehad. Slechts
enkelen blijven in hem vertrouwende
impulsive Toni, dochter van een onder
officier, die ten slotte zelfs haar leven voor
hem opoffert, de zoon van de Egyptische
onderkoning Prins Said, die al zijn juwee-
len verkoopt om aan contanten voor de
bouw te komen, en de beroemde Engelsche
staatsman Disraeli, die het Britsche Parle
ment weet te bepraten De Lesseps financieel
te steunen. Een machtig filmwerk, dat de
groote belangstelling, waarin het zich
overal mocht verheugen, zeer zeker verdient.
VAN OVER DE GRENS
HET WESTEN PAREERT DE STOOT.
Hoe zou de reactie van Engeland zijn?
op de Duitsch-Russische zet? Daarvan
hing al het verdere af. Van het oogen-
blik af, dat men te Londen aan een
„front tegen agressie" ging werken, heeft
men de Russische steun in het oog gevat
en verklaard, dat dit front zonder de hulp
der Sovjetunie geen effect kon hebben.
Het effect moest zijn, althans in het oog
der Engelschen en Franschen, de oorlog
te voorkomen. De Dujtsch-Russische over
eenkomst, op Dinsdag 22 Augustus aan
gekondigd, en op de dag daarop getee-
kend, zou, althans tot gevolg hebben, dat
de Sovjetunie neutraal bleef in een moge
lijk conflict. Wanneer Engeland, ujt re
actie, hierop, ook maar eenigszins had
geaarzeld met te verklaren, dat het zijn
aan Polen gedane belofte gestand zal
doenindien het b.v. te verstaan had
gegeven, dat Warschau met Berjijn het
op een accoord moest zien te gooien,
dan zou dit het Britsche prestige zoo
zeer geknakt hebben, dat het bjj het heele
verdere verloop der affaire in het nadeel
zou zyn geweest. Een tweede, nog sma-,
delijker „Muenchen" zou onvermijdelijk
zijn geweest. Een ook maar even weife
lend Engeland zou de DuitsChers hebben
aangemoedigd om zonder égards tegen
Polen op te treden. E|n hoever zouden
de mogendheden van de „spil" dan wel
zjjn gegaan?
Zoo ongeveer waren de overwegingen
van het Britsche kabinet. Het allereer
ste, wat het dus noodig achtte, was zich
ferm te toonen en onvoorwaardelijk zich
achter Polen te plaatsen. De kabinets
raad van Dinsdag is door een communi
qué gevolgd, dat aangaande Engelands
houding niet de juinste twijfel laat. De.
Duitsdhers waren, met hun aankondi
ging van het verdrag met Rusland, diplo
matiek tot het offensief overgegaan, na
dat zij voor die tijd in een diplomatieke
en propagandistische guerilla getracht
hadden de tegenstanders murw te maken.
De eerste aanval is echter door de Brit
sche staatslieden afgeslagen. Daarmee
hebben zij het moreel van hun eigen vol
gelingen en van hun medestanders be
waard. Dit wil anderzijds nog niet zeg
gen, dat de Du.itsche opzet bij die eene
stoot blijft. Het aankondigen van het ver
drag met Moskou was slechts het begin.
Er zullen nog meer diplomatieke offen
sieven volgen. Thans willen wjj slechts
vaststellen, dat die eerste stoot der „spil"
door het Westen is gepareerd. Voor de
verdere ujtslag zegt dit nog niets.
van 26 Aug.—2 Sept. 1914.
NEDERLAND. In tal van plaatsen wor
den verordeningen uitgevaardigd, welke
de bakkers dwingen voortaan 'n gewichts-
merk op hun brood aan te brengen. Bak
kers, die een te hoog gewicht op hun
brood vermelden, zullen zwaar gestraft
worden. Deze maatregel is noodig, om
dat in tallooze gevallen bedrog aan het
licht is gekomen. Zoo komt vast te staan
dat zeer groote bakkerijen met een oude
reputatie lange 'tijd brood van 8y2 ons
voor 1 K.G. verkocht hebben.
Bij het geldbeleggend publiek en ook
bij de kleine spaarders keert langzamer
hand de bezinning terug. Hoewel zich
voor de postkantoren nog altijd lange
rijen mensehen verdringen, die hun geld
komen opeischen. worden er ook weer
gelden gestort. In de groote steden moe
digen de postkantoren dit ten zeerste
aan door speciale stortings loketten open
te stellen en zitbanken te plaatsen, waar
op alleen degenen, die geld komen stor
ten, zien het \vachten mogen veraange
namen.
Bij Roosendaal blijven dagelijks vele
honderden Belgische vluchtelingen onze
grens overschrijden. Er spelen zich hart
roerende tooneelen af. Ooggetuigen schrij
ven in de bladen, dat hun tranen in de
oogen sprongen bij het zien van deze
ellende. Het is een eindelooze stoet van
vertwijfelde moeders met volkomen uitge
putte kinderen; kinderen van nog geen
10 jaar gaan gebukt onder zware stukken
huisraad; ouden van dagen vervoeren
strompelend hun zieken en gebrekkigen
in kruiwagens, handkarren en zelfs in
afgedankte kinderwagens. Gemeentebe
sturen en particulieren staan terreinen
af voor het opslaan van tentenkampen.
Schoollokalen worden ontruimd. De bur
gerij legt treffende hulpvaardigheid aan
de dag. Hoewel ook hier het gebrek zijn
intrede gaat doen en de prijzen angst
wekkend stijgen, stroomen van alle kan
ten giften en gaven toe.
In verschillende kazernes breken be
smettelijke ziekten un.
BELGIE. De vyereldpers is vol ver
ontwaardiging over het noodeloos ver-
DE POSITIE IN HET ZUID-OOSTEN.
Deze Britsche houding dient niet al
leen, zooals gezegd, om het vertrouwen
van het eigen volk en van de bondgenoo-,
ten te behouden. Zij heeft ook een andere
strekking. Het afweerfront, dat Engeland
reeds gevormd had, heeft door de jongste
ontwikkeling opnieuw een duw gekregen.
Engeland had immers samen met Erank-
rjjk de onafhankelijkheid van Polen, Roe
menië, en Griekenland gewaarborgd, en
het had met Turkije een verdrag gesloten.
Aldus was langs de heele Oostelijke rand
van Midden-Europa het begin eener bar
rière tegen Duitsch-ltaliaansche machts-
aanwas gevormd. Maar nu dreigt het ac
coord tusschen Duitschland en Rusland
deze barrière te ondermijnen. Twee dezer
vier landen, Polen en Roemenië_, bevin
den zich thans tusschen twee mogend
heden, van wie zij slechts gevaar te vree
zen hebben. Terwijl Polen verkondigt,
dat het zal vechten^ ook al zou het geheel
alleen blijven, staat de zaak met Roeme
nië anders. Hier begint men te weifelen.
Reeds gebonden aan de Duitschers door
het handelsverdrag van Maart, anderzijds
op slechte voet met Rusland verkeerend
vanwege Bessarabië (door Roemenië na
de wereldoorlog aan dit land ontnomen)
begint Boekarest zijn heil te zoeken in
een accoord met Berlijn. Zulk een zich
losmaken van Roemenië uit het front
tegen agressie zou de spil ontzaglijk ver
sterken (vanwege de strategische positie
van dit Land en door ^jjn rijkdommen aan
graan, olie en ertsen) en anderzijds de
barrière vernietigen en Polen volkomen
afzonderen. Men begrijpt, dat ook met
het oog op dit gevaar het Westen een
krachtige houding heeft aangenomen.
Dat alles behoeft nog niet te beteeke-
nen, dat de oorlog onvermijdelijk is. Het
offensief door de „spil" ondernomen,
is een diplomatiek offensief. Wel kan
Duitschland daarbij een daad voegen, n.L.
de bezetting van Dantzig, of zelfs een
binnenrukken in de corridor of in Opper-
Silezië. Maar in deze tijd zijn allerlei
verrassingen en plotselinge wendingen
mogelijk. Nog leven wij in het stadium,
waarin onderhandelingen niet volkomen
zijn buitengesloten.
OORLOG OF VREDE.
Rede van de Belgische Koning
namens de Hoofden der Oslo-
sta ten.
Woensdagavond heeft Z.M. de Koning
Leopold lil van België uit naam van de
Hoofden der Oslo-staten (H.M. de Ko
ningin der Nederlanden, de Koningen van
Denemarken, Noorwegen, en Zweden, de
Groothertogin van Luxemburg en de Pre-
nielen van beroemde bouwwerken en
kunstschatten door de Duitsche troepen.
Generaal Von Moltke, de opperbevelheb
ber van de Duitsche legermacht, protes
teert tegen deze verwijten en. verwijst
naar de hooge ontwikkeling van de cul
tuur van het Duitsche volk.
De jonge koning Albert, die pas vijf
jaar aan het bewind is, vlucht met zijji
gezin naar Antwerpen en vandaar naar,
Le Havre in Frankrijk. Ook de Ministers
nemen hun intrek in deze stad, die bui
ten de gevechtszone ligt.
DUITSCHLAND. Volgens het befaam
de krijgsplan - Schlieffen (zoo genoemd
naar de chef van de Du'itsche generale
staf en welk plan reeds in Januari 1900
tot in de kleinste details was uitgewerkt)
hoopt Duitschland in precies zes weken
met Frankrijk, Engeland en België te
hebben afgerekend aan het Westfront.
Daarna zullen er van de 78 aan de strijd
deelnemende legerdivisies zestig worden
teruggeroepen om tegen Rusland op te
trekken. Volgens dit plan moet vóór
Kerstmis 1914 de oorlog op alle fron
ten beëindigd zijn.
ENGELAND. Na een machtelooze op
positie van slechts 14 leden der Labour-
partij, die willen vasthouden aan het
in 1912 door het wereldproletariaat ge
nomen besluit om iedere oorlog onmo
gelijk te maken door het proclameeren
van een algemeene werkstaking, wordt
de Engelsche regeering door het Lager
huis gemachtigd tot (iet nemen van al
le maatregelen, die in verband met de
oorlog noodzakelijk zijn. Zelfs mogen
deze maatregelen in strijd zijn met de
bestaande wetten (Gedurende heel de
oorlog heeft het Parlement zich dezelf
de groote res ene opgelegd. Slechts bij
het aanvragen van nieuwe oorlogscredie-
ten worden nu en dan enkele vragen
gesteld)
FRANKRIJK. In Frankrijk daarente
gen blijft het parlementaire stelsel op
volle kracht werken. Senatoren en Ka
merleden blijven zidi met alle politieke,
sociale en militaire zaken bemoeien. Zelfs
in de gevaarlijkste oogenblikken, tijdens
het leveren van hevige veldslagen vlak bij
Parijs, veroorzaken zij soms de val van.
een kabinet. Poincaré's pogingen om een
speciaal oorlogsgouvemement in te stel
len en" de volksvertegenwoordiging tijde
lijk uit te schakelen, mislukken.
ALGEMEENE TEXELSCHE
POLITIEVERORDENING.
IN EEN AUTOGARAGE moet op ee
doelmatige plaats aanwezig zijn eenki
bevattende minstens 50 L. droog zaï
en een doelmatige zandschop. Art. 1851
sident van Finland) een radiorede gehot
den. Z.M. sprak o.m. als volgt:
De wereld beleeft een tijdperk van zo
danige spanning, dat elke normale samei
werking onder de staten onmogelijk dreig
te worden. Moeten de kleine mogendht
den niet vreezen, het slachtoffer te wot ^oedee
den van een eventueel conflict waarin zi
tegen hun eigen wil in, zouden worde
medegesleept, niettegenstaande hun po
litiek van onbetwistbare onafhankelijk
heid en hun vaste wil onzijdig te blijven
Zijn zij er niet aan blootgesteld het vooi
werp te worden van buiten hen om gf
troffen beslissingen?
Zelfs zonder dat er vijandelijkhede
worden geopend, wordt de wereld doe
'n economische instorting bedreigd. Aloi
heerschen wantrouwen en argwaan. Ou
der onze oogen vormen zich de strijd
perken, stellen de legers zich op, word
een afschuwelijke strijd in Europa vooi
bereid. Gaat ons werelddeel ZELF
MOORD plegen door zich te storten i
een ontzettende oorlog, waarin er no
overwinnaar nodh overwonnene zou zijn
maar waarin alle geestelijke en stoffelijl
waarden, door de beschaving van eeuwe
geschapen ten onder zouden gaan D s
oorlogspsychose dringt alle huizen bin lloemfc
nen, en alhoewel de openbare meening e -order
zich zeer goed van bewust is, welk oei
ondenkbare ramp een oorlog tusschen d, erkiez
volken voor de gansche menschheid zoi iaar
beteekenen, geeft zij zich meer en mee
over aan de gedachte dat wij er onver
mijdelijk in medegesleurd zullen worden >ij G.
Het is van belang tegen een zoo nood' ;en bij
lottige gelatenheid op te komen. Er be
staat geen volk wij leggen hier steit
de nadruk op dat zijn kinderen
dood wil inzenden om aan andere landen
het recht op het bestaan te ontnemen
dat het voor zichzelf opeischt. Stellig
zijn de belangen van alle staten niet alle
dezelfde. Maar zijn er wel belangen, die
niet op vredelievende wijze tot overeen
stemming kunnen worden gebracht,
kan dat niet oneindig veel beter, V'
dan na een oorlog? Ben duurzame vr
kan niet gegrondvest zijn op macfjjt, doi
enkel op een zedelijke orde. Wij uiten
plechtig de wensch dat dp mannen, waar
van de loop der gebeurtenissen afhangt
bereid zullen zijn hun geschillen en ei-
sChen te onderwerpen aan een onderhan
deling, ingezet in een geest van broeder
lijke samenwerking.
opei
Voor
leer A
eveelt
[aar B
leder
"exel.
WELK ONDERWIJS VOOR DE
BOERENZOON?
Het is goed .dat men zijn kinderen op
hun levensreis wat kapitaal meegeeft.
Elke vader en moeder zal er naar stre
ven. Dit kapitaal kan stoffelijk van
aard zijn: geld of onroerend goed. En
dat is best. Het kan ook geestelijk kapi
taal ziijn: algemeene ontwikkeling en
practische vakkennis, gebouwd op een
stevige wetenschappelijke ondergrond. En
dat is beter.
Wie een zoon van 16 Jaar of ouder
heeft, die in de richting landbouw of
veeteelt zal gaan, kan het best inlichtin
gen vragen omtrent de Rnjkslandbouw-
winterschool te Schagen. Flier doet een
aanstaande boer 2 winters aaneen gees
telijk kapitaal in bovenbedoelde zin op
van October tot eind Maart. Hij krijgt
een goede kijk op het landbouwbedrijf
in al z;ijn vormen onder leiding van
Rijksconsulenten en vakleeraren.
Zie de adv. in dit nummer.
De Directeur der
Rijkslandbouwwinterschool te Schagen.
GEMENGD NIEUWS
Den Haag. Wegens de slechte re
sultaten van de aarbeiemteelt zullen de
kweekers steun krijgen.
Sliedrecht. Boerenhofstede De
Leeuw -en twee aangrenzende woningen
zijn door brand volkomen verwoest. -
Oorzaak onbekend. Niets verzekerd.
Te Vaassen is de motorrijder De
Haas uit Deventer met groote vaart in
een bocht tegen een boom gebotst en
op slag gedood.
Te Zuid-Laren is boerderij Boxum
door brand totaal verwoest. Hofstede Van
Alphen, tevens aangetast, kon nog behou
den blijven. Verzekering "dekt de schade
gedeeltelijk.
Vught. De 27-j. ongehuwde chauf
feur J. Wouters, reed met zijn fiets een
paar voetgangers aan en sloeg 'tegen d:
grond. Hij overleed aan de gevolgen.
Gevr
Werke
tijdens
de
Wereldoorlog.
DUURZAAM.
l:llllllllilllllllli:illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllll||||||
illiiiiiiiiiliiiiiilin
INGEZONDEN.
