l^rst-beinzws
R)
üerpemzim
Warme
ctoorZt)i)lyCoi'sqr'i
Wé
iSfölfalö
V.
r>-
&duard
A.
j.Jwbl'
iad *1*1 V»n rW)
OOR de zware stilte
van den Indischen
avond droomden
gamelang klanken.
IJ;t zijn achter
galerij zat Trevers,
de jonge assistent, naast zijn
vrouwtie Hetty, te staren in
dat maanlicht en beiden voel
den ze zich omsponnen door
iets mysterieus, beangstigend,
mooi, ongrijpbaar Vreemd
was het, dat ze hier zaten,
on Kerstavond hun eer
sten Kerstavond op de verre
kebon. Beiden zagen zij, als
iilmbeelden, schimmend door
dien tooverachtigen maan
licht-tuin. gestalten, scène0,
landschappen: het verre va
derland. de verre vrienden en
verwanten O, nu de koude
van een Hol'andschen Kerst
avond LJe danmende punch,
de o ie-bollen, de sfeer van
welbehagen en huiselijkheid,
zooals zij beiden nog kenden
van thuis, bij een warm-
stra'enden haard tusschen
vroolijke menschen Regen
slaat 'tegen de ruilen, liet
stormt, o liet sneeuwt, of het
vriest... Doch dat alles is
vertrouw* van ,-,nd at aan.
Veitrouwu i^desiad rondum,
vertrouwd zijn de menschen
en hierhoe vreemd is
alles, ook al bewonderen ze
he'. al hopen ze, iiet lief ie i
krijgen! Vreemd de silhouet-
ien van de hooge boomen i
te?en den hemel, vreemd de
omtrekken der inlandschc wo-
n ngen verder weg, vreemd de
geur van bedwelmend rieken
de bloemen, van zoet gebak,
van rook, de ..bitterzoete geur
van het Oosten". Vreemd de
mencchen rondom, vreemd de
wegen en velden En het
heimwee sluipt aan, legt zien
zwaar en pijnigend op hun
borst, tot ze opstaat, wat
schril lachend- ,,Kom zeg,
laten we niet zoo sentimenteel
doen van avond, al is het Kerst-
pv^nd' -- ,;„u. tr.?i/0n
En z.ij oren,. ze. geoa*-
ken koekjes. En ze klinken,
beiden verbergend, dapper
en trotsch, dat ze er bij
denken: Het is geen Kerst
mis. In Holland is het nu dag,
in Holland zitten ze nu 11 et
bijeen, in Holland klinken ze
nu nietWant dat uit
spreken zou alles, wat ze nu
doen, tot een droevig-be-
lachelijke vertooning stem
pelen
Het is Kerstavond. Regen
slaat tegen de ruiten. Sinds
dagen vermoddert de sneeuw,
die slechts enkele uren lang
wat schoonheid gaf aan de
eentonige nieuwe-buurt straat
waar Trevers niet aan kan
wennen, zoomin als Hetty.
Maar 't is hier goedkoop wo
nen en comfortabel, zoo'n tlat.
Makkelijk ook, voor twee men
schen, die niet jong meer zijn
en verwend door veel bedie
ning en gemak daarginds, in
Indië. Hoe hadden ze altijd
getobd, als ze met verlof
waren! Hoe hadden ze ge
kleumd in de Hollandsche
huizen, gescharreld met het
personeel! En toch, altijd
weer verlangden ze naar het
volgend verlof, naar den dag
waarop ze voorgoed zouden
terugkeeren.
Nu waren de kinderen uit
huls en ze hadden het zich
gemakkelijk gemaakt. Hier, in
het flatgebouw, in deze be
haaglijke flat met centrale
verwarming, kon Hetty een
baboe nemen, zooals ze sinds
lang verlangde, want hier was
niet veel werk, wat een baboe
niet óók kan doen en Hetty
snakte naar zoo'n stil rond
zich beliegend, bescheiden,
stil menschje, na jaren van
dienstboden-misères. En nu
zaten ze samen, twee oud ge
worden menschen en keken in
gedachten verzonken, hij over
zijn krant heen en zij in de
onbestemde verte, die voor
haar opdoemde, binnen deze
vier nauwe wanden. Beiden
echter zagen ze hetzelfde:
beelden, die zweefden door
deze bekrompen ruimte vol
kleine gemoedelijkheid, beel
den van verre velden, van
grootsche wouden, van won
derlijk maanlicht over zwaar
geurende bloemen cn een at
mosfeer omhulde hen, vreemd
en vertrouwd.
Kom, we zullen maar eens
drinken op een gelukkig
Kerstmis", zei hii, wat gefor
ceerd vrooliik Laten we
hopen, dat we een volgend
jaar de kinderen hier hebben."
„Soms zou ik wel weer
twenties daarginds willen
zijn", bekende Hetty. En hij
seinde toe, luchtig:.Och ia,
dat zou wc-l a?id;e zün."
Ai iiet andere uai ze zich
soms hiér nu vreemd voelden,
dat er zooveel was veranderd,
waaraan ze niet meer recht
konden wennen - al dat an
dere bleef onuitgesproken.
iWant wat zou het geven, dat
ie erkennen? Vroeger - als ze
heimwee hadden konden ze
denken: ééns gaan we terug.
Maar nu .nu w£ren ze
lerup
Hu ze: alleen, toen hun
gl .zen tinkelden tegen elkaar:
„O.i een gelukkig Kerstmis en
de kindeien en de goeie
sobais daarginds, die nu zeker
ook am onc I'*1"
En geen van beiden wilden
het wéten, dat het daarginds
nii géén avond was, geen
duister ol maanlicht, doch
gloeiend heete zonglans over
de velden en huizen en dat
daarginds de menschen, die
hun lie waren, nu geen
Kerstavond vierden!
De kerstboom staat, als ieder jaar,
in fonkelende schoonheid daar
Het kaarslicht flikkert zacht
De takken geuren goed en iriscli
En wat er aangehangen is
Schittert vol zilv'ren pracht.
Een kerstman van zacht-witte zij
hangt, als elk jaar, weer in de rij
van glinsterende dingen
En ook op dezen kerstdag weer
kijkt de kleine kerstman vredig neer
wanneer de kinders zingen
van „Stille nacht" en „Heii ge nacht'"
Ze zingen het zoo stil en zacht
De oogen schitt'ren blij
't Is of de kerstman in de boom,
[versierd
met slingers, z'n éigen kerstfeest i
[viert
En dècirom glimlacht hij.
i
ERSTMIS is een enthou
siast feest - een feest waar
niemand ooit een kwaad
woord van zegt, een feest,
waarop iedereen een vroo-
lijk gezicht aandoet.
Ik ben gewoonlijk met
Kerstmis óók erg enthousiast.
Slechts af en toe ben ik
somber. Want bij al die
vreugde
't Is net of de Kerstmissen
der laatste jaren geen échte
Kerstmissen meer waren. Ze
kwamen me voor als een
beetje gejaagde, een beetje
oppervlakkige, een beetje
goedkoope Kerstmissen.
Kerstmissen uit een uitver
koop, alleen geschikt voor
menschen met opruimings
zielen.
Men heeft mij wel eens ver
teld dat dit een kwaad van de
menschen zelf is dat de men
schen zelf gejaagd, oppervlak
kig en een beetje goed
koop zijn geworden. Doch
daar geloof ik niets van Mijn
vertrouwen in de menschen
is onbeperkt
Bent u soms gejaagd,
oppervlakkig en een beetje
goedkoop? Welnee, dat wist
ik immers wel1 Nu ja, uw
buurman.. zeker.... dat
is best mogelijkdat
soreek ik niet tegen Maar
u zelf Ha, stel je voorIk
geloof veeleer dat de
Kerstmissen
Als kind had ik er ver
trouwen in. Ik herinner mij
een klein schilderijtje, waar
dat weet ik niet meer. Maar
zóó waren de Kerstmissen van
mijn kinderverbeelding: een
bleek-blauw sneeuwland met
een donker kerkje, waarin drie
oranje ramen glansden. Een
paar zwarte figuurtjes schoven
voort langs een weggetje vol
N het volksgeloof
speeit Kerstmis een
eioote rol Er wor
den dingen verteld,
die veel menschen
ge.ooven. maar die
niemand ooit heeft gezien
Zoo gaat het gerucht, da: om
middernacht, als Kerstmis
aanvangt, de dieren spreken
en de bijen uit hun winter
slaap ontwaken, en over het
ijs zoemen. Een winderige
Kerstnacht voorspelteen goed
jaar regent het twaalf dagen
na Kerstmis, dan i <-en
vochtig jaar te veiwaciiten.
Men mag de hulst ook niet
verbrandtn, want dat brengt
ongeluk Het I cfste moei men
met Kerstmis iets nieuws
aantrekken, want dat brengt
geluk Heett men kleeren met
een gat er in, of scheurt men
er een winkelhaak in op de
feestdagen, dan beteekent dat
geldverlies. Men moet er ook
vooral op bedacht zijn als
eerste woord 's morgens iets
vroolijks en opgewekts te
zeggen, want een knorrig
wourd brengt pech en ongeluk
aap. En wie met een vroo-
lijk zonnig gemoed Kerst-
mis viert, dien wacht SJ
eep jaar vol vrede,
geluk en
harmonie
karresporen. De lucht was vol
sterren, en ik hoorde het in
valide klokje roepen, als een
bevende oude-vrouwenstem.
Ik hoorde heel zacht het orgel
en zag, geruischloos, de zwar
te figuurtjes voortschuiven
door de blauw-blanke sneeuw.
Maar zoo zijn de Kerstmis
sen niet meer. Ik heb ze koel
en cynisch bestudeerd. Ik heb
opgemerkt, dat het de dag
vóór Kerst altijd sneeuwt en
er op Kerstmorgen modder
ligt. Dat de winkeljuffrouwen
op den avond te voren altijd
kribbig zijn en de helft van
het aantal heeren voor de
étalage, buiten, op hen te
wachten staat. Dat er op het
overhemd van Kerstmorgen
een inktvlek zit. Dat in een
ander, waar ik een hekel aan
heb, twee geniepige spelden
steken. Dat de veter in mijn
schoen breekt, en er geen
ander in huis is. Dat mijn
scheerzeep juist op was en de
kapper nu gesloten heeft Dat
de ontbijtthee gekookt is en er
uitziet als Oost-Indische inkt
Dat er familie in de stad
komt, die ie niet luchten kunt.
Dat het personeel 'smiddags
de biezen pakt en ie in ie
5 eentje ergens moei dineeren
J tusschen opgewonden ijsclub
leden, dravende mazurka's en
zweetende kellners, die ieder
een bedienen, behalve mij en
me ten leste brengen wat de
meneer in dien hoek besteld
heeftEn terwijl ie dan
merkt dat ze je dure Bour
gogne aan de kook hebben ge
bracht, dat er speciaal een
Russische danseres is geënga
geerd, die je doof gilt in rood
licht, dat de saxoionist een
solo geelt, die tweemaal ge
bisseerd wordt, en dat een be
zoeker je wandelstok mee
neemt, terwijl de gasten je
toeroepen „Zitten blijven
krijg je een kip geserveerd, die
uit het Leidsche museum voor
Oudheden komt en valt de
sauskom over je nieuwe
blauwe pak.
De menschen gejaagd, op
pervlakkig en een beetje
goedkoop? Welnee... De
Kerstmissen
Of misschien tóch
O
ERSTMIS wekt bij
ons steeds het idee
on van rood
gloeiende kachels,
sneeuw, heete
plumpudding en winterjassen.
We vergeten daarbij, dat de
Kerstmis bij onze tegenvoeters
er heel anders uitziet om van
de tropen niet te spreken.
Als wij rond de kachel zitten
te bibberen en de sneeuw tegen
de ruiten plakt, en we van een
„echte witte Kerstmis" spreken,
dan is 't in Australië volle
zomermen viert daar Kerstmis
aan het strand, en het Kerst
diner wordt dikwijls een pic-nic
aan een zoelen rivier-oever,
omdat het in de huizen niet
meer te harden is. De Engelschen
die van tradities houden, wijken
echter niet af van hun dampende
plumpudding, ook al zitten ze
Ceylon en al moeten
ze dit,, warme''gebruik
afkoelen met ijs en
en gekoelde
dranken. In
Kaapstad maakt men Kerstmis
tot een soort carnavalmen danst
en zingt in de straten en strooit
confetti, terwijl overal Kerst
liederen worden gezongen. Men
zegt dat de Kaapsche Kerslmis
de vroolljkste i°
In Egypte worden na den
Kersttijd sportwedstrijden ge
houden. In het dorpje Mataria
wordt daaraan een plechtigheid
toegevoegd bij een héél ouden
vijgeboom, waarvan de legende
gaat dat de H Familie daar op haar
vlucht naar Egypte heeft gerust.
In West-Indië wordt op Kerst
mis vaak een uitstapje naar het
eiland Trinidad gemaakt, waar
de Trinidad-Derby wordt ge
reden. Men volgt 's avonds ech
ter het oud-Engelsche gebruik
van groote plum-puddingen te
eten, waartoe deze heerlijkheden
bij duizenden uit het moeder
land worden ingevoerd. De
punch wordt echter gemaakt
van inlandsche rum vermengd
met angostura-bitter. In Bagdad
komen alle vreemdelingen, die
in deze streken wonen en bij
de Perzische olie-industrie zijn
er nog al wat in dienst - tezamen
om Kerstmis te vieren.
Maar wij houden ons liever
aan onze oude „witte" Kerst 1
Dorus had een figuur, zaag
gekregen. 4
«win
Hlllllll VOOR DE VROUW. Illllll
||||j|llllllllll|llllllllllllllllllllllllllllf»lI
RECEPTEN
EIERBROODJES. Acht sneetjes oud
brood, twee eieren, een restje saus, pe
per, zout, aroma, een lepel fijngesneden
peterselie, 20 gram boter of wat slaolie.
Kook de eieren bard, vermeng ze met
b.v. een restje saus of jus. Vul bet saus
je eventueel aan met wat melk, bouillon
of water en bind het, als het noodig is,
met wat aangemengde maizena. Maak
het ragoutje op smaak af met peper,
z.out, aroma en wat fijngesneden peter
selie. Bedek ieder sneetje brood met een
laagje warme ragout en bak ze vlug in
de boter, of wat slaolie aan de onderkant
bruin en knappend. Dien ze zoo heet mo
gelijk op.
NAPOL1TAANSCHE VLA. Halve L.
melk, 30 gr. maïzena, 40 gr. suiker, 1 ei
wit, 100 gr. „lange vingers", 3 sinaasap
pels, wat Fransche vruchtjes. Breng de
melk, waarvan een klem beetje is achter
gehouden, met een dun sinaasappelschil
letje aan de kook. Vermeng de maizena
en de suiker met de rest van de melk
tot een dun papje. Qiet dit, van het vuur,
bij de kokende melk en laat de vla, al
roerende 5 min. doorkoken. Laat z.e nu
bekoelen en roer er dan het zeer stijfge
klopte eiwit luchtig doorheen. Leg de
biscuits in de vlascnaal, giet er het sap
van 2 sinaasappelen overheen, daarna de
vla en garneer ze met schijfjes sinaas
appel en Fransche vruchtjes.
Ziezoo, Doortje, nu is alles
veilig. Nu maar aansteken.