DAM PO Ruwe handen \mm UW KINDJE VERKOUDEN MAAR 'VMAc/uift: riep, Kou, t*un. helpeo hierbij Ulll|llllllllllllllllllllllllllllllllllllll(lllllllllllll!lll!lllllllllllllllllllllU!lllllli|||||| GEMEENTE TEXEL. ||||||lillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllll|||||| DIENSTPLICHT. De Burgemeester van Texel brengt ter dgemeene kennis, dat door den Minister Aan Defensie bij beschikking van 16 De- sember 1939, VIIe Afdeeling no. 360 V, tan Arie Dros, dienstplichtige der lich- ing 1940 uit deze gemeente, ingaande 3 December 1939 voor een jaar vrijstel- ing van den dienstplicht is verleend we gens kostwinnerschap. Tegen deze beslissing kan uiterlijk den, lenden dag na den dag van deze bekend- naking in beroep worden gekomen door a. den ingeschrevene wien de uitspraak jeldt of diens wettige vertegenwoordiger, b. elk der overige voor deze gemeente Aoor dezelfde lichting ingeschreven per ionen of diens wettigen vertegenwoordi ger. Het verzoekschrift, waarbij beroep vordt ingesteld, moet met redenen om deed zijn. Het behoeft niet gezegeld te '.ijn. Het moet worden ingediend bij den 3 urge mee ster ter secretarie van deze jemeente. De Burgemeester zor^t voor le doorzending van het verzoekschrift tan de Koningin, die op het beroep be dist na advies van den Raad van State, ifdeeling Voor de geschillen van bestuur. Texel, 2 Januari 1940. De Burgemeester voornoemd, KAMP. Doos 30-60ct Bij Apoüien Drogisten <UNSTMEST. Voor het afhalen van kunst mesttoew ij - 'Jngen en -zegels wordt door de heer C. Keijser Hz. in de Landbouwschool zitting gehouden a.s. Maandag van 9 uur v.m. tot 2 uur n.m. DAMCLUB O.K.K. IN 1939. De dam- en schaakclub O.K.K., die Vrijdags in hotel Texel bijeenkomt, kan met voldoening op 1939 terugzien. Er werd weer met enthousiasme gespeeld, waarbij het aan spanning niet ontbrak. De onderlinge wedstrijden zijn thans voor de helft uitgespeeld. Zooals elk jaar ligt het in de bedoeling ook nu weer een bekerwedstrijd tegen Den Helder te spe len, tenminste wanneer de boot 's Zon dags later naar de vaste wal vertrektl want deze partijen nemen doorgaans veel tijd in beslag. En dan is er tenslotte nog" een heugelijk feit te melden: De club hoopt October a.s. haar 15-jarig bestaan te vieren, terwijl de heer J. P. Standaart dan eveneens „in de bloemetjes" moet, want van de oprichting af bekleedt hij de functie van voorzitter. O.K.K.Veel succes. DE U.L.O.-SCHOOL IN 1939. Nog nimmer zooveel leerlingen. De U.L.O.-school heeft wel een bijzon der goed jaar achter de rug. De school werd omstreeks September door niet min der dan 85 leerlingen bezocht. Dit aan tal werd nog nooit bereikt. Onze harte lijke gelukwensch. Moge het excelsior blijven gaan. Het aantal leerlingen bedroeg in 1938 75. De resultaten Waren prachtig: 6 slaagden er voor het diploma' A, en 4 voor B., ter wij i een leerling met gunstig gevolg exa men voor het aanvullingsdiploma deed. OUDE POSTZEGELS. Wie mocht denken dat oude postze gels geen waarde heboen, vergist zich. Een enkel zegeltje heeft niets te bedui den, maar een doos vol.vele kleintjes maken een groote. Er zijn verzamelaars, die ze voor een liefdadig doel bijeenbren- gai. Een onzer abonné's, Mevr. Lap— arritsen, Fred. Hendrikplantsoen 92, Amsterdam, deelde ons mee, dat zij ze verzamelt ten behoeve van onvermogende patiënten, die in een sanatorium moeten worden verpleegd. Zend haar uw oude ze gels. Op Texel verzamelt de heer Alb. Badoer, te Oudeschild, ze met hetzelfde doel. ZOO SPRAK.. HITLER: 1939 geeft ons reden om trotsch te zijn In 18 dagen zijn we er in geslaagd in het oosten van het Rijk de veiligheid te herstellen, het onrecht van Versailles uit de weg te ruimen. Het volk ziet met vertrouwen naar het leger Het is er van overtuigd, dat ons land met zul ke soldaten winnen moet. MIDDENSTANDERS. O u.. Een abonnement bij N.V. PROVINCIAAL BELANG. Q 0 Handelsinformatie- cn Incas- Q 0 sobureau voor de Midden- 0 stand, opgericht 1864, biedt O Q in deze tijd groote voordee- 0 len. 0 Een volledig prospectus, O 0 waaruit zulks duidelijk blijkt 0 met een ex. van de 14-daag- 0 sche zeer verzorgde courant 0 wordt op schriftelijke aan- 0 vrage n o. verstrekt. N.V. PROVINCIAAL BELANG, O p Amstelstr 14, Tel. 32000 (6 lijnen) p AMSTERDAM C. Voor Middenst. Fed. en Bonden Q kan een speciale overeenk getrof- fen worden. lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiii.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll Mededcclingen van Texels Bioscoop-Theater, ||||||iiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiini'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin|||||| ALGIERS. De internationale juweelendief Pepe le Moko is veilig voor de politie zoolang hij zich in Kasbah, de inboorlingen wijk van Algiers, met zijn doolhof van straat jes en steegjes, ophoudt. Inspecteur Sli- mane, die dit weet, heeft zich tot taak gesteld Pepe te arresteeren en wacht nu maar rustig af, tot hij buiten Kasbah komt. In een cafétje ontmoet Pepe de mooie jonge Parisienne Gaby, die door inspecteur Slimane in de Kasbah wordt rondgeleid. De beruchte, maar char mante misdadiger oefent een vreemde bekoring op Gaby uit. Slimane ziet on middellijk in dat hij misschien door deze vrouw Pepe kan vangen. Pepe, die Gaby erg aardig vindt, verwaarloost daarom zijn vriendinnetje Ines. Nu slaat Slimane zijn slag. Hij verhindert, dat Gabv haar afspraak met Pepe houdt, door Ihaar te vertellen, dat Pepe bij een arres tatie is neergeschoten. Gaby wil nu de volgende dag naar Parijs vertrekken. Pep. wacht tevergeefs op Gaby maar Slimane weet wrel een manier om hem het a.s* vertrek van Gabv te deen weten. Thans is Pepe vastbesloten Gaby te volgen naar haar geliefd Parijs. De politie wacht hem in Gaby's hotel op maar Ines verraadt hen, uit jaloezie, dat Pepe regelrecht naar de boot is gegaan. De politie arresteert Pepe aan boord, nyjar boeit hem op zijn- verzoek niet. Op de kade ziet Pepe Gabv op het achterdek staan bij het vertrek van de boot. Hij kan zich niet langer beheer- schen en Gabv's naam roepende loopt hij de boot achterna. Een schot doetlhem stoppen. Een politieagent, in de waan, dat hij wou vluchten, heeft hem neergescho ten. SCHOOL-CORRESPONDENTIE. Brief over de gevolgen van e:r\ mijnontploffing. We hebben onlangs in het verslag vair de Ouderavond School met de Bijbel melding gemaakt van de correspon dentie, welke de leerlingen der hoogste klas met die van de Chr. School tje Wormer voeren. Hier volgt de brief van Rietje Druif, waarin de gevolgen van de ernstige mijnontploffing bij Nieuvve- schild worden beschreven. (De namen al leen zijn veranderd.) BESTE CORRIE, Je hebt goed je best gedaan. Hebben jullie het niet in de krant ge lezen van ons huis? Ongeveer 4 weken geleden van Zaterdag op Zondagnacht werden we om half drie door vader ge wekt: „Kinders, komen jullie er uit, want de muur zakt in elkaar." Wij, nog sla perig, begrepen het niet. ,,Laat me sla- j>en", zei Keetje, 't is immers nog mid den in de nacht, wat moet ik er nu al uitdoen?" „Ja, maar de muur zakt in, elkaar", was 't antwoord. Hè! Toen wa ren we meteen wakker ook. dat kan je, begrijpen. Kees, die een eindje verder lag, sliep nog. Keetje liep het kamertje in en zei: „Kees, gauw er uit, want de» muur zakt in elkaar. Kees was er ook gauw uit, hoor. Wij naar beneden, 't Was noodweer, waaien en regenen, dat 't deed, nee, 't was gewoonweg ver schrikkelijk. Je zult wel denken, hoe kwamen jullie dat aan de weet? Nu, dat zit zoo. Vader en moeder lagen tegen die muur aan Vader hoorde wat vallen. Hij dacht, dat er een schilderijtje van de wand viel of zo. Eventjes later viel er wat op zijn benen Toen zei hij tegen moeder: „Vrouw, 't is hier niet pluis, hoor." „Ach, wat zou het, kruup maar diep onder de dekens, dan voel je niks". Weer een paar minuten was het stil, 'maar toen viel er iets op zijn kussen, vlak naast zijn hoofd. Vader er uit om licht te maken, maar nergens lucifers te vinden in het donker. Schelden en foete ren, want anders liggen er altijd lucifers op 't kastje maar nu juist niet. Eindelijk vond hij de zaklantaarn. „Maar vrouw, moet je toch eens kij ken1" Toen moeder keek, verschoot ze er werkelijk van. „Dat wordt hier te ge vaarlijk ,dat kan zo met. Ach, wat moe ten we nu toch beginnen. Nou, haal de kinders eerst maar". Dus zo waren wij er achtergekomen. „We zullen d-e voornaamste dingen maar inpakken". „Ja, ik wil wel helpen, maar dan meet ik eerst wat te eten krijgen", zei Keetje. „Ja, zei Kees, „want ik heb honger als een paard." Dus wij om drie uur aan 't broodsnijden en eten. Hoewel we allemaal honger hadden, smaakte 't eten toch niet, dat kun je wel begrij pen. Toen we dat op hadden, zijn we eerst d-e inmaakflessen gaan versjou wen. 't Was toch nog leuk ook, want vader stond in de kelder en die gaf de flessen aan moeder aan, moeder aan Kees, Kees aan mij, ik weer aan Keetje en Keetje zette ze in de keuken op de tafel. Toen hebben we moeders slaap kamertje leeggemaakt. Vader, erg nieuws gierig, haalde eens even een eiridje be hang weg om te kijken en met -een geraas van je welste viel het hele behang naar beneden op vader. Die kwam met een/ beduusd gezicht onder het behang van daan kruipen. Wat hebben we toen ge lachen. Als ik er aan denk ,moet ik er nog om lachen. Toen hebben we de kle renkast leeggehaald. AI 't goed zomaar opgerold en in slopen gedaan. Daarna hebben we de provisiekast leeggemaakt en ingepakt en in manden gedaan. Je zult wel denken, hoe weet zq dat alles nog zo goed, hè? Als je dat eenmaal beleefd hebt, vergeet je het nooit weer. Kees zei: Al wordt ik hon derd jaar, dan weet ik het nog. En ik zal het al mijn kinders en kleinkinders vertellen. Ik weet nog precies, wat we ||||||iiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini|||||| llllllllllllllllll RECENSIES. lilllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll HERWIG'S BL'ITENLEVEN-KALEN- DER 1940. „Van Bloem en Plant, voor Stad en Land". Wij ontvingen ter bespreking van de uilgever A. Herwig te Bussum, plan tenliefhebbers wel bekend door zijn we- kelijksChe radiopraatjes, zijn kalender 1940. Le kalender verschijnt in drie verschil lende uitvoeringen, als weekkalender zonder schild, als weekkalender met schild en als 14-daagsche briefkaarten- kalender. De kalenders zijn geheel ge drukt in koperdiepdruk, uitgevoerd door de Rotogravure Mij. te Leiden. De briefkaarten zijn van stevig carton. Deze Buitenleven-kalender is de ecnige kalen den n Nederland, die u op ieder kalender blad Herwig's nuttige wenken geeft over het verzorgen van planten in huis en tuin, juist op het moment als u het weten wilt. Naast het gewone doel heeft deze kaLen- der dus nog een aparte practische waar de. - Het schild is fraai uitgevoerd, het geeft een afbeelding van fleurige Lathy- rusbloemen in de natuurlijke kleuren. Een zeer prettige wandversiering, bij elk in terieur passend. Plantenliefhebbers of misschien beter gezegd, Plantenliefheb sters, die in het komende jaar hun troe telkinderen van week tot week goed wil len verzorgen, moeten zich deze kalender aanschaffen. In de Boekhandel te be komen. Wrifl dan ice«4, ntg m bontje in met Dempo. Woederlijfe rcoels dèt hetpC ~'o* 50 cl Tobe 40 ct. Doos 30 cl DE KOOG GOUDEN HUWELIJKSFEEST. Dinsdag 9 Jan. zal het vijftig jaar geleden zijn, dat de heer Huib de Ridder en me[. Geertruida Dob met elkander de groote stap voor het leven waagden. Alzoo brengt het nieuwe jaar reeds spoedig een gouden paar en ue bruid en de bruigom hebben reden om deze dag met vreugde te herdenken. Nu moet u niet denken, dat hun .pad steeds over rozen ging en altoos door zon beschenen werd. Zij hebben heel wat moeilijkhe den moeten overwinnen en veel uren van rouw moeten doorworstelen, doch is dit niet 's werelds loop? En mogen we ver geten het vele goede, dat uit die tegeni slagen werd geboren? Gaf het ons niet dikwijls nieuwe kracht? Het gouden echtpaar heeft zich door de soms wild bruisende golven niet laten afschrikken, doch dapper stand gehouden. Het laat ook geen twijfel, of hun goede gezond heid heeft een gunstige invloed doen gelden. De bruidegom is nu tachtig jaar, maar wie hem ^inet een pijpie bij de kachel" denkt te vinden, heeft het mis. De krasse baas is altijd bezig met het opknappen van een of ander karweitje. In een ladem kunnen we zijn bedrijvige vrouw noemenJe inag de woning be kijken. De Ridder kan uit zijn prille jeugd nog in geuren en kleuren vertellen. Hoe slecht toen de verdiensten waren. Je mocht niet willen, dat we die tijd nog nadden, zegt hij met klem; ik was een jaar of tien, toen ik voor een kwartje van 's morgens vroeg tot 's avonds laat in de Polder (Eierland) op liet land werkte. Toen ik dan ook 16 was, dacht ik: Ik heb het hier bekeken—. Ik teekende bij de Marine en daar ging-ie. De Ridder heeft tot zijn dertigste bij. de marine gediend. Het speet hem, dat hij na 15 jaar dienst werd afgekeurd, tweemaal is hij in de Oost geweest, een maal voor korte tijd in de Wiest Hij vertelt met trots van de schepen uit die tijd, houten vaartuigen, met zei len. Op de ree voer men onder stoom, doch buitengaats gekomen, was het .„alle hens aan dek' en weldra bolde de bries de vele vierkante meters zeil. We voeren om de Kaap, voegt De allemaal gedaan hebben". Daarna zijn we naar de zolder gegaan waar we bijna over de potjes en panne tjes vielen, die Kees er gezet had om de lekjes op te vangen. Alles waar wat in kon, stond er, zelfs de kopjes van mijn serviesje en dc pannetjes van mijn keu ken. De bedden werden uit elkaar ge nomen en naar beneden gehaald en in een lege bedstee gestapeld. Thee ge dronken. Toen 't eindelijk begon te dagen, is Keetje naar buurman gegaan. Vader en buurman hebben' samen de muur nog wat gestut. Keetje naar het dorp om met de bus naar Den Burg te gaan om dan de eigenares van het huis te vertellen, hoe de zaak zit. Maar die kwam te laat^Toen is ze een auto gaan bestellen, want het was geen weer om op de fiets of lopend) naar 't dorp te gaan. En ze is het meteeni even aan tante gaan zeggen, dat we dajau zouden komen. Die wist er natuurlijk niets van. Tegen half tien reed de auto voor en toen we in het dorp kwamen, moesten we daar natuurlijk alles nog eens vertel len. Het ongeluk is, moet je wetén, door een mijn gekomen, die om 2 uur gesprongen is. De volgent^ keer ga ik weer verder, want anders heb ik nu zo vreselijk veel en dc andere keer weer zo weinig. Dus, slot volgt. Ik heb mq evengoed al knap gehouden. Wat ik voor mijn verjaardag krijg, weet ik nog niet, want we houden Zondag jarigheid. Maar nu eindig ik met de hartelijke groeten van je vriendin LENA. VEREENIGING VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING VOOR DE LANDBOUW OP TEXEL. HET VOEREN VAN WERKPAARDEN. Jespersen acht hakvruchten in het al gemeen bijzonder geschikt om in rant soenen van werkpaarden op te nemen. Het rantsoen wordt meer afwisselend, terwijl het bijzonder gezonde voeder middelen zijn. In het begin mogen niet te groote hoeveelheden gegeven worden. Uitdrukkelijk moet van voerbieten, maar in nog sterker mate van suikerbieten ge zegd worden de dieren moeten er lang zaam aan wannen, anders doen zich ver giftigingsverschijnselen voor, o.a. ver- amming in het kruis. Ook dienen zij niet te koud genuttigd te worden, niet bene den een temperatuur van 10 gr. C. Ver der moeten zij zooveel mogelijk vrij zijn van grond, terwijl zij van goede kwali teit dienen te zijn. Uitgeloopen hak vruchten moeten met de noodige voor zichtigheid worden vervoerd, terwijl het bij voeren van groote hoeveelheden hak vruchten als regel gewenscht is ze te snijden of tot moes te maken. Richter wijst nog op het gevaar van Maandagziekte bij het voeren van groo- Ridder er aan toe. Heeft u veel van het Indische bin nenland gezien? Neen, dat niet, we bleven voor de kust liggen en wanneer je aan land kwam.,... allemaal jongens met rneKaar, enfin, je snapt wel. .dat ie dan niet allé honderd pet. aan de schoonheid van In- sul inde besteedt. De Ridder is eenmaal voor herstel de bergen in geweest en hij vertelt ons van de vele kubieke meters groote brokken steen, die hij aan de voet van een vuur spuwende berg in West-Java vond. - Dus u heeft geen strijd geleverd te- oen de Atjeh'ers Uw .„collega", de heer C. J. Cornelisse, vertelde ons eens, dat hij in Atjeh zelf verscheidene keeren "heeft deelgenomen aan de strijd tegen oproerige inlanders. Op het land zelf niet, maar we hebben meermalen van zee af op kam pongs het vuur geopend, wanneer ze opstonden en geen belasting wilden be talen, e.d Ik heb een eereteeken, eien kruis en ook een medaille voor de twaalf-en-een-halfjarige dienst. Het echtpaar was nog maar kort ge trouwd, toen De Ridder voor de dienst werd afgekeurd. Wat nu te doen. Hij heeft een tijdje meegeholpen met lia- ringtrekken aan het Horn tje en daarna een lange reeks van jaren als boeren knecht in de Eierlandsche polder ge werkt. - Slechte loonen. Een gld. per dag was het hoogste. Alles is later gelukkig beter geworden. Ook de loonen in de dienst. Het echtpaar heeft negen ^kinderen ge had, twee zijn er overleden. Met elkaar zijn er 27 kleinkindieren en 4 achterklein kinderen. Nee, De Ridder, denk ik bij me zelf, ik zou niet zeggen, dat je al tachtig bent; ook moeder de vrouw, die 74 is, lijkt jonger. Vijftig jaar getrouwd is toch w>el een vrij groote zeldzaamheid. - Och, antwoordt hij vroolijk; ik had best zestig jaar getrouwd kunnen wezen. Ik had wel tien jaar eerder kléinen intee- kenen. Uit deze opmerking meenen we te mogen opmaken, dat die vijftig huwe lijksjaren hem goed bevallen zijn. Nog vele jaren toege wen scht, in een goede gezondheid. J-'. G|f f>__ Snel cn goed altijd een poeder of cachet'van MlJnhardL Mijnbardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 Cachets, genaamd.,Mi)nhardtjes"2«t IQct OUDESCHILD EXAMENS. Onze vroegere plaatsgenoot, de heer F. W. Kruger, thans hoofd der school te Vijfhuizen, slaagde een dezer dagen voor de acte Tuinbouw L.O. JUBILEUMAVOND VAN DE LANDARBEIDERSBOND. De jubileumavond van de Bond van Arb. in het Landbouw-, Tuinbouw' en Zui velbedrijf, Dinsdag in het Eigen Gebouw te Oudeschild gevierd, ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Bond^ is schit terend geslaagd. Het gebouw was stamp vol en de .aanwezigen hebben een genot volle avond gehad. De heer J. Westdorp, voorz. van de Te\. Federatie yan Landarbeidersbenden heette allen hartelijk welkom, vooral de medewerkenden, het Amsterdamsch Caba ret Gezelschap o.l.v. Jaap Presses de spreker, Van der Wiele, en de vertegen- waard igers van de Tex. Cultureele- en Vakorganisaties. Vraagt u, of een feestavond gewettigd is, dan zeggen wij volmondig ja, aldus de voorz. Het leven moet zijn gewone gang gaan, ondanks de tijdsomstandighe den. ^pr. wenschte allen een prettige te hoeveelheden. Geeft men ze 20—25 Kg. suikerbieten dan loopt men gevaar, dat een dergelijke stoornis ontstaat. Op het gewicht kijkt men in de practijk ge makkelijk mis. Het is daarom van belang het gewicht van een bepaald volume te kennen. Om Maandagziekte te voorko men, onthoude men bij voeren van groote hoeveelheden gedeeltelijk de hak vruchten gedurende de rustdagen. Ver der geve men op rustdagen niet te veel krachtvoer en late men de dieren zoo eenigszins mogelijk buiten loopen. Aan werkpaarden kan men ook ver- sche suikerbietenkoppen (zonder blade ren) voeren. Nederlandsche practijk-er- varingien hebben bewezen dat men daar bij (bij niet te zware arbeid) 1 geen krachtvoer noodig heeft. Enkele jaren geleden berekende de rjjksveeteeltcon sulent voor Zeeland rantsoenen waarin al naar de te verrichten arbeid 1552 Kg. bieten koppen waren opgenomen. B>| zware arbeid en 52 Kg. bietenkoppen en wat ander ruwvoer gaf hij dan 1.3 Kg. krachtvoer. avond toe, waarna het woord was aan het gezelschap Presser, dat op een voortref felijke wijze liet publiek heeft bezig ge houden met een non-stop-revue, getiteld „40 jaar van zessen klaar", in een vlot tempo volgden de humoristische en pro pagandistische scènes elkaar op. De zaal daverde dikwijls van de lach en het gezel schap heeft de goede roep, die het <£p lexel had. nog versterkt. Ook het muzi kale gedeelte viel zeer in de smaak. Carla Diana niet xylop'noon, klokkenspel, etc. verbaasde weer door haar vingervlugheid. Vooral de song DroomenLand op gewone glaasjes was prachtig. Doodstil was het in de zaal. Ook de andere medespelenden hebben onder de bezielende leiding van Pnesser hun beste beentje voorgezet. Al- gemeen was de indruk,, dat het de beste avond was tot nu toe voor de Landar- beiders gegeven. De Hoofdbestuurder Van der Wiele sprak de feestrede uit. Qye'r 3 a 4 [maan den is het 40 jaar geleden, dat den 150-tal zuivelbe werkers te Leeuwarden bijeen- r kwam om te komen tot de stichting van een vakorganisatie ter verbetering van 't levenspeil. Het was in een tijd als dé periode van 1930, een wereldcrisis. Van 1850-60 was er hoogconjunctuur, de jt boeren werden slapende rijk, terwijl de arbeiders stierven van de honger. Maar I daarna verloren de boeren het terrein op f. de wereldmarkt, omdat ze in de voor- spoedige jaren hadden stilgezeten en nu niet meer konden concurreeren. Het boe- U renkapitaal ging met sprongen terug en /- men zon op middelen tot verbetering. In, Friesland werden de eerste zuivclfabrie ken gesticht. Als arbeiders nam men de pienterste landarbeiders. Deze meenden y «en betere positie te krijgen, doch wer- jj den diep teleurgesteld. Het toon was iets hooger, doch de arbeidstijd schrijnend lang. Werkweken van 120 uur wanen geen l zeldzaamheid. 13 Mei 1900 werd daarop - de Bond van Zuivelfabriekarb. gesticht y met 150 leden. Hiervan zijn thans nog S a 9 menschen lid, die dus 40 jaar lang de |a Bond trouw gebleven zijn, zonder dat zij één dag uit de kas hebben getrokken. u Afd. Oudeschild bestaat vnl. uit jongeren, die de moeilijkheden niet zoo hebben mee- ;t gemaakt. Maar wat de Bond bereikt heeft is niet gering. Er is een wettel, regeling v.d arbeidsdag, in 90 pet. van de zui\«l- M fabrieken is een pensioenregeling van mi- nimaal f 12.per week, een vacantie- ;c regeling en in plaats van bij ziekte de wettelijke uitkeering van 26 weken a SU pet., een vol jaar 100 pet., half jaar 50 pet. en daarna nog f 250 ineens. Velen van deze menschen waren nooit werkloos, doch bleven lid. Vele vaste landarbeiders- jjj knechten kunnen daar een voorbeeld aan s nemen. En hoe staat het met de Landar c kelders? In de SOer jaren was het loon f4—6 per week, in de winter f2.50 a f3.-. e Als de arb. werkloos waren, gaf het Bui - jr gerlijk Armbestuur een kwartje en een re roggebrood per dag. Dit is gelukkig be- y< langrijk verbeterd, ook hier. Jaren geleden e werden hier door een onderwijzer eenige afd. opgericht. Die te De Cocksdorp bleek :r reeds spoedig levensvatbaarheid te heb- ben en ook hier trad verbetering in, wat 6 dezer dagen zijn bekroning vond in de af- |r sluiting van een collectief contract, ter- wijl daarnaast eenige duurte toeslag is ge- a geven. Thans heeft de arb. medezeggen- schap; het is niet meer de boer alleen, it die over uw lot en gezin beslist. Thans pr maakt een landarb. deel uit van het da- ij crelijksch bestuur uwer gemeente en w.ij >p zijn daar trotsch op. Het is voor de arbei- o ders een felicitatie waard. Denk er echter pi om, dat deze man niet morgen alles kan le veranderen. Gij moet daartoe samen vech- ten, zoowel op economisch als politiek Éc terrein. Door werkloosheid, ziekteverzekc- ai ring en werkl. bestrijding zijn de landar- ir beiders niet meer overgeleverd aan Je n liefdadigheid, geen keienkloppcn cn touw- ui pluizen meer, maar productief werk. Van e het ministerie Colijn konden we geen y. toeslag op de werkverschaffingsloonen a krijgen, nu onze kameraad Dr. v.d. Tem-e pel in het ministerie zit, kwam er 5 peter

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 2