TEXELSCHE COURANT kiespijn? 52ste Jaargang Zaterdag 6 April 1940 Eerste blad No. 5434 Mijnhardtje VOOR DE LANDBOUW Uitgave N. V. Boekhandel en Drukkerij v. h. Langeveld en De Rooij Den Burg Telefoon 11 ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin|||||| TER OVERDENKING. ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|||||| De beste critiek is de zelfcritiek, Jammer, dat juist daaraan zoo dik wijls een tekort bestaat. In tegenstelling met de critiek op an deren die, om het maar zachtjes te zeg gen, ruim voldoende mag heeten. Misschien is hier zelfs sprake van een teveel Wat meer zelfcritiek en wat minder critiek op anderen zou in elk geval niet verkeerd zijn Want, om te beginnen zou de kans om zich te vergissen dan beduidend min der worden. En vervolgens: hoeveel zouden wij er reeds bij kunnen winnen, wanneer we maar een tiende, een twintigste deel van de ciitiek, waarmee we zoo haastig en kwistig zijn, wanneei het anderen aan gaat, toepasten op onszelf Als we er een begin mee maakten ||||||lllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllll>|||||| VOOR HOOFD EN HART. ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliinii|||||| ZONDAG. Een makkelijk leven is geen zegen. MAANDAG. In het kleine getrouw zijn is soms moei lijker dan in het groote te falen. DINSDAG. Werk terwijl ge leeft en leef terwijl ge werkt. WOENSDAG. Niets mooiers bestaat er dan dat het goede doen de mensch tot een tweede natuur is geworden. DONDERDAG. Indien we onszelf hebben overwon nen, hebben wij al onze vijanden over wonnen VRIJDAG. In elke positie zij men, wat men moet zijn. Zoo doen de meesters en het is een teeken van ware superioriteit. ZATERDAG Er is niets heerlijkers dan boven de wereld uit te klimmen, boven zorgen en moeilijkheden uit te stijgen, vrij te zijn, wars van alle benepenheid. Dèn Twee stuks 1 0 ct. - Twaalf stuks 50 ct 1 APRIL. Wij herinneren er onze abonné's buiten Texel aan, dat op bovengenoemde da tum het abonnementsgeld voor 2e kwar- taal 1940 moest zijn voldaan. Wie nog I verzuimde het verschuldigde over te ma ken, verzoeken wij beleefddit alsnog ;i te doen door overschrijving of storting - op onze postrekening (652) en wel vóór 15 April. Daarna zullen we beschikken over het abonnementsgeld verhoogd met 15 ct. inningskosten. DE ADMINISTRATIE. VEREENIGING VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING. OP TEXEL. Laat uw gescheurd grasland re- gistrcercn. Wij willen hier even wijzen op de voor- deelen, verbonden aan het laten regis- i treeren van zijn gescheurd blijvend gras- land. Deze registratie is geen verplichting maar biedt groote voordeelen, want ieder die gescheurd blijvend grasland (gras sland, dat langer dan drie jaar als zoo- r danig is gebruikt) laat registreeren, mag: lie. het op dit land geteelde ruwvoeder ,als voederbieten en aardappelen voor ge bruik in eigen bedrijf houden; 2e. indien Iop dit land granen worden geteeld, een aerde van de oogst behouden, of ont vangt een daarmee overeenkomende extra hoeveelheid mengvoeder; 3e. indien dat wordt verzocht, op de geheele opper vlakte haver verbouwen. Formulieren voor deze registratie zijn jverkrijgbaar bij de Bureauhouder M. ■Zuidewind. Registratie moet geschieden fvóór 1 Mei. Toewijzing teeltvergunning vlas. Ieder, die vergunning vroeg tot het te llen van vlas, zal deze aanvraag toegewe- ^en echter de ver- P ichting, de oppervlakte, waarvoor werd aangevraagd, geheel te betelen. Teellregeling aardappelen. a?£leLdlng van vragen betref- effmg bij voeraardappelen, egen wij inlichtingen aan de Land- GNDERZOEK NAAR DE WONINGTOESTAND OP TEXEL. Bestaande regelingen onvoldoen de geacht. Zal de actie der Vakbonden tot succes leiden? Verbetering van de woningtoestand op ons eiland is een thans zeer op de voor grond komend probleem. En aan de bestu deering en oplossing van dat vraagstuk wordt dan ook intensief gewerkt. Dit is maar goed ook. Door de studie, die men in de laatste weken van de woningtoestand hier ge maakt heeft, is men voor verrassende fei ten komen te staan. Met spijt kwam men tot de conclusie, dat de woningtoestand hier nog slechter is dan men zich die aan vankelijk had voorgesteld. Een zeer uitgebreid onderzoek is gaan de en voorloopig nog niet geëindigd. De stoot tot dit onderzoek is gegeven door de Moderne Arbeidersbeweging, die onmiddellijk contact zocht met de ande re arbeidersorganisaties op Texel, die aan stonds het nut van een gemeenschappe lijke actie, om tot verbetering van de woningtoestand te komen, inzagen. Na de eerste besprekingen kon reeds een commissie worden ingesteld, die tot taak kreeg de bestaande, daarvoor in aan merking komende woningen aan een on derzoek inzake bewoonbaarheid te onder werpen Deze commissie werd samenge steld uit vertegenwoordigers der drie or ganisaties. De heer W. Wassenaar nam zitting voor de Moderne Arbeidersbewe ging, de heer A. Kant vor de Chr. Bond en de heer J Schraag voor de Katholieke. Met. het onderzoek is men, zooals ge zegd, nog niet klaar, omdat het aantal te onderzoeken woningen zoo groot is. Al geruime tijd geleden werd geconstateerd dat de woningtoestand hier en daar veel te wenschen overlaat In het bijzonder is dit tijdens de laatste periode van strenge vorst aan het licht gekomen. Op voorstel van de Texelsche Bestuur- dersbond (een vereeniging van bestuurs leden van organisaties op het gebied der Moderne Vakbeweging) kwam de heer J. Bommers, secretaris van de Nationale Woningraad, naar Texel, om mede de wo ningen te bezichtigen, de toestand te be spreken en tevens om te te nemen maat regelen te bespreken. De tocht, die men over het eiland on dernam, was voor velen een openbaring. De heer Bommers kwam al spoedig tot de conclusie, dat een aantal woningen ab soluut als krotwoningen moet worden aangemerkt. Ze moeten óf grondig gere staureerd worden óf worden afgebroken. Het contact, dat hierna gezocht werd met de R K. en Chr. Organisatie had het hierboven vermelde gevolg. Alle organisaties waren van oor deel, dat verbetering van de on houdbare toestand niet alleen wen- schelijk is maar zelfs dringend ge boden moet worden geacht. Samen zou men actie voeren en de Commissie van drie ging, in gezelschap van de heer Bommers, naar B. en W. om dit college op de hoogte te stellen van de ervaringen, die men had opgedaan. bouwconsulent. Uit zijn antwoord blijkt, dat ook voor voeraardappelen een hef fing van f 50 per H.A. verschuldigd is. Men krijgt hier echter tegelijkertijd het recht door, deze aardappelen, wanneer ze als voer gebruikt worden, te laten denatureeren, waardoor deze heffing weer ruimschoots vergoed wordt. Voor denaturatie komen alleen in aanmerking de knollen boven 35 mM. vierkantsmaat. Het percentage van deze knollen wordt vastgesteld; ze behoeven dus niet gesor teerd te worden. Wanneer de oppervlakte die beteeld wordt, kleiner is dan 50 are, wordt op zandgrond 20 are en op klei grond 10 are van de oppervlakte vrijge steld van heffing Teelt men dus meer dan een halve H.A., dan wordt heffing betaald voor de-geheele oppervlakte Aanvragen om aanvulling kunstmest. Van verschillende kanten werd ons ge vraagd, of er thans nog gelegenheid is kunstmestbonnen aan te vragen. We vroe gen dit aan de Landbouwconsulent, die ons meedeelde, dat hiervoor alsnog ge legenheid is. Aanvragen moet men rich ten tot de Rijkslandbouwconsulent te Schagen Deze aanvraag moet vergezeld zijn van een toelichting, waarin men ver meldt, waarom een aanvulling gewenscht is We raden een ieder, die aanvankelijk meende, het dit jaar wat zuinig te moe ten doen, aan, zoo'n aanvraag in te die nen. Het komt er op aan, dit jaar alle mo gelijkheden te benutten om een zoo groot mogelijke opbrengst van het land te ha len. Dit is een algemeen belang. Een van de eerste mogelijkheden om dit te berei ken, is een ruim kunstmestgebruik. En we meenen, dat de grootste belanghebben de hierbij de landbouwer zelf is. Wat er voor de veehouder te bereiken is, bij ge bruik van voldoende stikstofmeststoffen blijkt uit de volgende interessante proe ven met het nieuwe beweidingssysteem. Na uitvoerige besprekigen ver klaarden B. en W. meer te voelen voor 't zelf doen bouwen van hui zen door hen, die 'n woning wensch ten en door hen, die van hun wo ning niet langer gebruik kunnen maken wegens onbewoonbaarheid. Het is n.l. zoo, dat wanneer landarbei ders een huis willen bouwen, zij dit kun nen doen met een voorschot van het Rijk, dat via de gemeente wordt verstrekt, wanneer zij zelf maar 10 pet. van de to- taalkosten beschikbaar kunnen stellen. Het van het Rijk geleende bedrag kan over een periode van 30 jaar worden te rugbetaald. Een soortgelijke regeling geldt eveneens voor hen, die geen land arbeider zijn. Zij moeten 15 pet. van de totaalkosten beschikbaar stellen. De vakorganisaties gaven B. en W. toe, dat deze regeling wel een bijzonder mooie is, doch dat groote moeilijkheden ont staan, wanneer de betrokken landarbei der, of wat hij dan ook zij moge, van de steun moet gaan trekken. Het bezit van een eigen huis zal hem van steun uitslui ten. De commissie zeide B. en W. toe, een uitvoerig rapport over de woningtoe stand te zullen samenstellen en dit ter kennisneming aan B. en W. te zullen overhandigen Momenteel wordt door de commissie aan dit rapport druk gewerkt. Oorspronkelijk had men gerekend op een dertigtal onbewoonbaar te verklaren woningen, maar nu,terwijl men toch nog lang met klaar is met het onderzoek, blijkt reeds, dat het aantal woningen, dat óf verbeterd, óf afgebroken moet wor den, de vijftig overschrijdt. De toestand, aldus de heer Wassenaar, met wie wij over dit onderwerp dezer dagen een onderhoud hadden, is bar slecht. Het onderzoek vergt verbazend veel tijd, want alle woningen, die daar voor in aanmerking komen, moeten dooi de Commissie bekeken worden. Wan neer het rapport uitgebracht zal zijn en de ernstige toestand der woningen op Texel onweerlegbaar gebleken en bewe zen is, zal vermoedelijk aan hen, die moe ten gaan bouwen, door de overheid op zeer aannemelijke voorwaarden financi- eele steun worden verleend. Bovendien, en dit is ook van zeer groot belang, kan hij, die in verband met de onbewoonbaarheid van zijn tegenwoordi ge woning een nieuw huis moet huren en daar een hoogere huur moet gaan ver wonen, van Rijkswege een toeslag krij gen, doch dan mag men niet meer dan f 17.50 per week verdienen. Verdient men meer, dan wordt de toeslag percentsge wijze verminderd. Nog een andere tege moetkoming geeft het Rijk in verband met de van zoo vitaal belang zijnde krot opruiming: eigenaars, die een in slechte staat verkeerende woning moeten her stellen en verbeteren, kunnen eveneens van overheidswege een belangrijke sub sidie ontvangen. Indien van overheidswege geen vol doende maatregelen worden genomen om de bouw van nieuwe woningen te bevor deren het bovenstaande is allemaal wel mooi, maar de meeste landarbeiders zullen niet in staat zijn om een bepaald percentage van het totaal te besteden be drag voor nieuwbouw spoedig bijeen te garen zullen we zelf de handen uit de mouwen moeten steken, aldus de heer Wassenaar. Het hindert niet, van welke kant de verbetering wordt gebracht, HET NIEUWE BEWEIDINGSSYSTEEM Geef de stikstof vroeg en niet te weinig. Dr. Frankena nam proeven op verschil lende gronden en met oploopende hoe veelheden stikstof. De stikstof werd op 20 Maart gestrooid en het gras werd op 6 Mei gemaaid. Het werd gewogen als hooi en de volgende uitkomsten werden verkregen per are op: Geen 75 kg. stikstof zuivere st. veenhoudende klei 9,0 kg. 20.4 kg. veenhoudende klei 5.5 kg. 13.4 kg. zand 17.3 kg. 29.7 kg zware hooge klei 10.6 kg. 24 6 kg. zware klei 15.5 kg. 29.8 kg. Hieruit blijkt, dat een stikstofgift van plm. 4 baal p. H.A., vroeg in het voor jaar gegeven, de grasgroei in de meeste gevallen meer dan verdubbelde. Vroeg en voldoende stikstof strooien beteekent dus, een enorme besparing op de kracht- voederrekening. Misschien, dat deze of gene bang is, dat hij bij zulke groote hoeveelheden stikstof in 't laatst van Mei een teveel aan gras krijgt. In het nieu we beweidingssysteem past echter als een niet te missen schakel het maken van kuilvoer. In de tweede helft van Mei wordt dus een perceel ingekuild. Dit wordt gedaan volgens de Finsche ma nier, dus met zuur. Op de oude manier gaat er vrij veel van de voederwaarde van het jonge, eiwitrijke gras, verloren. Een ander perceel wordt bestemd voor hooiland. Ook deze perceelen krijgen 300 a 400 kg. kalkammonsalpeter per H.A. Geef de stikstof de geheele zomer door. We zijn er van overtuigd, dat hier nog meer aan ontbreekt dan aan de eerste stikstofgift. Op de meeste bedrijven maar verbetering zal en móet er komen. Desnoods zullen wij zelf 'n woningbouw vereniging moeten stichten. Maar wan neer B. en W. kennis hebben genomen van ons rapport, zullen zij ongetwijfeld wel bereid zijn door veranderingen in de bestaande en onvoldoende gebleken rege lingen te brengen. Een zeer sympathieke geste van het Rijk noemde de heer Wassenaar het, dat dit, ir. verband met de stijging der prijzen, van bouwmaterialen de rentevoet voor op te nemen bouwcredieten had ver laagd. Men onderzoekt en Texel wacht af. Het is te wenschen, dat de zoo be geerde en zoo hoogst noodzakelijke ver betering spoedig komt. Aan de ijver, waarmee hiernaar thans wordt gestreefd, zal het niet liggen! HANS K. CONSULTATIEBUREAU. De eerstvolgende zitting van het con sultatiebureau voor zuigelingen is be paald op Vrijdag a.s. TEXEL HEEFT GEEN WERKLOOZEN MEER. Een verschijnsel, dat zich dit jaar eerder dan andere jaren voordoet. Toen wij Woensdag ten Raadhuize bij de heer Van Heerwaarden weer eens kwamen informeeren naar de stand der werkloosheid kon deze ons mededeelen, dat op Texel momenteel geen werkloozen meer zijn. Ook bij de Arbeidsbeurs is nie mand meer ingeschreven. Van jong tot oud zijn alle ingezetenen weer aan het werk gegaan Gewoonlijk doet dit verschijnsel zich pas in Juni en Juli voor, doch onder de invloed van verschillende omstandigheden is dat blijkbaar ver vroegd. Een voorname oorzaak is, dal thans op Texel zooveel groote werken in uitvoe ring zijn. De Ned. Heidemaatschappij hc-c-ft b.v. voor het graafwerk bij het aan te leggen vliegveld een goede hon derd man aangenomen. Dit was wel de voornaamste oorzaak. Maar was deze af name van werkloozen door de Heide- Mij. er niet geweest, toch zou men nu geen werkloozen meer hebben gehad, want de T.E.M had voor het leggen van nieuwe kabels personeel noodig, er wordt gebouwd aan gemalen voor de Dertig Polders, er wordt aan de wegen gewerkt en verder worden werken door Defensie uitgevoerd, die ook veel arbeids krachten vorderen. Dan is er nog de omstandigheid, van een met te onderschatten invloed, dat vele van onze jongemannen gemobili seerd zijn. Vooral in het landbouw-be drijf wordt dit ernstig gevoeld. Konden de boeren, toen de mobilisatie werd afge kondigd en toen ze dus nog gedeeltelijk in de oogsttijd zaten, het net nog „red den" zonder extra-personeel te nemen, de voorbereidende werkzaamheden op het land kunnen onmogelijk goed worden verricht zonder een flink getal arbeiders En zeker nu er na de strenge winter zoo veel extra werk aan de winkel is. Tientallen werkgevers, die om werk- \olk verlegen zitten, moesten worden te leurgesteld. Texel kan niet meer werk volk leveren. Alles heeft werk. In Mei verwacht men nog een paar kwade dagen. Dan is immers het „voor werk" op het land afgeloopen en zullen wordt met de voorjaarsbemesting vol staan. Om echter van de doorloopende stikstofbemesting het volle profijt te trekken, is toepassing van de moderne weidetechniek vereischt. Dit komt neer od een verdeeling van het beschikbare grasland, in kleine perceelen met als noodzakelijk gevolg het dikwijls omwei- den.Ook bij gelijke stikstofbemesting is er een zeer groot voordeel ten gunste van kleine perceelen. We zullen dit met en kele voorbeelden laten zien. Voor deze proef werd tweemaal 1 h.a. grasland bestemd, van gelijke kwaliteit er. met gelijke bemesting. Het eerste per ceel werd in vieren verdeeld, zoodat perceeltjes van een kwart h.a. ontston den. In het tweede perceel werd geen af scheiding gemaakt. Op ieder perceel wer den 5 koeien geweid. In het eerste geval kon om de 56 dagen omgeweid wor den. De dieren hebben hier zonder on derbreking van 4 Mei tot 13 Augustus geweid. In het tweede geval moesten de dieren 15 Juni verweid worden. Na een onderbreking tot 25 Juni was er weer genoeg gras tot 29 Juli. Het aantal wei- dedagen op het eerste perceel was nu 575; op het tweede perceel 431. De nieuwe methode gaf dus een voordeel van 30 pet. Ook bij andere proeven kreeg men ongeveer gelijke uitkomsten. Wan neer men nu cfeze inzichten gaat combi neeren met een verhoogd stikstofgebruik, zullen de meerdere opbrengsten in ver gelijking met het oude systeem zeer groot zijn. Wij willen nu in het kort de punten aangeven, waar het op aankomt bij het nieuwe weidesysteem: 1. Begin met vroeg stikstof te strooien: 300400 kg. per h.a. Wanneer u het nog niet gedaan hebt, doe het dan onmiddel lijk. 2. Inscharen wanneer het gras lang is geeft groot nadeel Vertrappen, de koeien gaan er op liggen, koeplakken! Gevolg Wij belasten ons gaarne met de uitvoering van uw drukwerk: BRIEFPAPIER REKENINGEN KWITANTIES ENVELOPPES PROGRAMMA'S ENZ., ENZ. Daar wij over modern materiaal beschikken en aan uw opdracht alle zorg besteden, kunt U van keurig werk verzekerd zijn. En daar komt bij, dat wij een uiterst lage prijs berekenen. DRUKKERIJ TEXELSCHE COURANT. er wel weer eenige landarbeiders zonder werk komen. Deze periode kan dan du ren tot half Juni, maar dan is het ook absoluut afgeloopen. Hoe dit zich ontwik kelen zal, is nog niet te zeggen. Thans kunnen we echter met vreugde consta- teeren, dat er op Texel geen werkloozen meer zijn. En dat is een zeer verblijdend teeken. Mocht het zoo blijven! K. Y ERGADERING BLOEMBOLLENCULTUUR. Vrijdag 29 Maart vergaderden in De Oranjeboom de leden der afd. Texel van de Ned. Ver voor Bloembollencultuur. In zijn openingswoord constateerde de voorz., de heer H. Leber, met vreugde, de groote opkomst. Met eenige gevoelvolle woorden bracht hij het overlijden van de heer A. J. Eelman in herinnering De toekomst, aldus de heer Leber, is nog steeds even onzeker. Hoe zal het met ons vak afloopen, nu de oorlog in de om liggende staten een goed functionneeren van de handel onmogelijk heeft gemaakt en de bloembollenhandel totaal lamgesla gen is? Niemand weet het en de toestand is zoo onzeker, dat men zich niet aan voorspellingen wagen kan. Op Amerika is thans onze hoop ge vestigd. Men schijnt zich daar momenteel zeer sterk te interesseren voor onze bloembollen Maar hoe kan ons product daar komen? De bloembollenhandel doet momenteel zijn uiterste best om van Amerika een goed afzetgebied te maken. Men wacht met spanning op de resultaten Omdat Engeland zijn grenzen heeft ge sloten voor onze bollen, is er van onze handel weinig meer overgebleven. Enge land was onze voornaamste afnemer. Dat land betrok meer dan de helft van onze productie. Die toestand kan zoo niet voortduren, en zoo is er thans een com missie, bezig te onderhandelen met de Engelsche autoriteiten, om te verkrijgen, dat onze overzeesche buren weer van ons gaan betrekken Met dat al blijft het er zeer donker uitzien. Veel zorgen heeft ons ook de strenge winter gebaard, aldus de heer Le ber. Deze winter heeft ons doen denken aan de strenge winter van 1929, toen de vorst enorme schade onder 't gewas aan richtte (Z.O.Z.) ruige, bossige weiden. Dus wacht niet te lang met inscharen. 3 Kleine perceelen. Dit komt neer op ongeveer 5 are per koe. Dus wanneer u acht koeien hebt de perceelen niet groo- ter dan 40 are, hoogstens een halve h.a. Schapen naar verhouding. 4. De eerste beweiding duurt niet lan ger dan 6 dagen. De melkkoeien worden direct gevolgd door jong vee en-of scha pen. 5. Wanneer het land leeg is, onmiddel lijk koeplakken slechten, eventueele bos sen maaien en stikstof strooien (100 kg. kalkammon. per h.a. 6. Er wordt direct een perceel be stemd voor kuilgras. Dit kan gekuild worden plm. 20 Mei. Gras niet langer dan 12 cM. Kuilen met zuur in silo. 7. Een of meer perceelen worden na voorweiden bestemd voor hooiland. Bij minder vast weer ruiteren. 8. Het kuilperceel wordt in Juni en 't hooiland in Juli in de beweiding opgeno men. 9 Ook in de nazomer stikstof strooien. Iedere dag langer in de wei beteekent besparing op de krachtvoerrekening. 10. Indien eenigszins mogelijk: in Sep tember nog een kuil maken. BELEEFD VERZOEK. Zendt uw advertentieopdrachten voor het Woensdagnummer Maan dag in en voor het Zaterdagnum mer Donderdag.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 1