TEXELSCHE COURANT
I
1
V
TRIUMPH
Zaterdag II Mei 1940
Eerste blad No. 5444
Texelsche Berichten
VOOR DE
LANDBOUW
DE BESTE
[c SIGARET
'n TRIUMPH
VAN SMAAK
2ste Jaargang
HOOFI
kNUW
De Texelsche Pluimveeteelt.
KWALITEIT EN
SMAAK - ROOK
ABONNEMENTEN
DEN BURG: 75 Ct. per'" '3 Maanden
Ernnco p. pest door g heel Neder'and l»~ o 3 maanden
Lo so nummers? 4 0
OE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE:N.V v/H LANGEVELD uE ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
ADVERTENTIÊN:
Van l 5 rogels: 60 ct. iedere regel meer: I2ïi.
□o*o''rie advertentie 4 maa1 geplaatst wordt 3 maal berekeno
dn abonnement iapore rege'or .S
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.tl POSTGIRO N°. 652 :s POSTöUS; N° 11
Het is de werelds loop,
Al staat het somtijds mis.
De dochter wordt een wijf
y Als nu de moeder is.
3 JACOB CATS.
GIFTEN ALGEM. WIJKVERPLEGING.
Familie E., Oosterend f 10.
g N. N., Oosterend f 5.
HOOIBROEI.
Wat is dc oorzaak?
Lange tijd deden verschillende theo-
riën hieromtrent de ronde. Een geliefde
verklaring was wel, dat hooibroei zou
(Ontstaan doordat zich tusschen het hooi
kiemend graszaad zou bevinden. Dit is
echter onjuist. Het zijn microscopische
kargamsmen, dié de broei veroorzaken.
- In het begin zijn het vnl. zwammen,
t die de temperatuur opvoeren tot onge
veer 65 gr C. Daarna zorgen warmte-
mtwikkellende bacteriën er voor, dat de
;emperatuur tot 75 gr. C oploopt.
Hieruit volgt dan, dat hooibroei niet
/oorkomt, wanneer het geen zwammen of
lacteriën bevat. Dit is inderdad ook juist,
■'roeven hebben het bewezen.(Volksblad).
Geen reden tot optimisme,
maar ook geen plaats voor pessi
misme. We wachten af.
We schreven reeds min of meer uit
voerig over vier middelen van bestaan":
over de visscherij, het vreemdelingenver
keer, de bollenteelt en de schapenteelt.
Ditmaal willen we dc pluimveeteelt eens
onder dc loupe nemen.
t^We hebben over deze teelt een onder
houd gehad met de heer P. Sluisman, di
recteur van de Coop. P.T.V. Texel en zijr.
tot de conclusie gekomen, dat het er met
de pluimveeteelt „zuinig" maar niet ho
peloos voorstaat.
De prijzen, die de eieren opbrengen,
zijn niet in overeenstemming met de voc-
derprijzen. De kosten van het onderhoud
der kippen reducceren de winst tot een
minimum.
Voor veel kippenhouders is voortzetten
van hun bedrijf een heelc toer.
De voederprijzen zijn met meer dan 10
pet gestegen en de prijzen, die de eieren
opbrengen, zijn niet noemenswaard hoo-
ger dan vorig jaar De winst op groote
partijen is meermalen bedroevend klein.
Er blijft niet veel over, wanneer provisie,
vervoerkosten, veilingkosten e.d afge
trokken zijn.
Het zal moeilijk blijken, aldus de heer
Sluisman, om dit jaar de rekening van de
Coöperatie sluitend te krijgen, maar het
is tot nog toe altijd gelukt, dus dit jaar
zal het ook nog wel gaan
Ter illustratie gaf de heer Sluisman
ons enkele cijfers. Op de veiling van 3
April 1939 werden voor eieren van 60
gram prijzen gemaakt van f3.45 tegen
f3.25 per 100 in dit jaar. Andere cijfers
toonden aan, dat het verschil in prijs in
de laatste weken niet zoo bijzonder meer
is, maar dat doet weinig ter zake: de
prijzen moeten veel hooger zijn, wil men
de moeilijkheden door de gestegen voe-
derprijs ondervangen.
Alweer dc strenge winter.
Ook de strenge winter heeft het kip-
penbedrijf klappen gegeven. Buitenge
woon slecht hebben de kippen toen ge
legd. Later heeft zich dat gelukkig her
steld, doch toen waren de eieren al veel
goedkooper geworden.
In de afgeloopen week waren op de
veiling 92 000 kippeneieren aangevoerd
Dat is iets minder dan normaal. Doch het
verschil is vooral in de eerste maanden
van dit jaar zeer groot geweest.
De heer Sluisman had eens uitgere
kend, hoeveel eieren hij door de strenge
winter en de gevolgen daarvan gemiddeld
minder per week had ontvangen vanaf
Januari tot 1 Mei Hij kwam tot de slot
som, dat het er 5000 per week gemiddeld
minder moeten zijn geweest.
Nu de omvang van de export naar En
geland en Duitschland is vastgesteld ziet
men, dat er een overschot aan eieren is.
Ze worden door de regeering uit uit
de markt genomen en in koelhuizen op
geslagen. Ook de P T.V heeft heel wat
eieren opgeslagen in de kalkwaterkel-
ders; wel 80.000. Veelal geschiedt dit in
opdracht van Texelsche bakkers, die de
prijzen in de afgeloopen winter hebber
zien s.ijgen en die nu gedekt willen zijn
voor een eventueele nieuwe dure periode
De eieren, die naar de overkant wor
den gevoerd, en die in de stad worden
geconsumeerd, brengén., vooral wanneer
ze worden verkocht aan groot-winkelbe-
drijven, bedroevend weinig op Een
moordende concurrentie ondervindt men
hier van de exporteurs. Het is n.l. zoo,
dat vuilschalige eieren waar dus ove
rigens niets aan mankeert - met naar
Engeland mogen worden uitgevoerd. De
Nederlandsche regeering redeneert: wat
naar het buitenland gaat moet puik zijn.
De exporteurs zitten dus met 'n partij
vuilschalige eieren. Zij verkoopen deze
in de steden aan winkelbedrijven tegen
bedenkelijk veel lagere prijzen dan waar
voor de pluimveehouder ze leveren kan
De consument let hier niet op; van de
kwaliteit van het ei weet de stedeling
niet veel. Hij gaat van de veronderstel
ling uit, dat een ei een ei is, en dat
er buiten bruine en witte eieren geen an
dere soorten zijn. Het is noodzakelijk, al
dus de heer Sluisman, dat een wettelijke
regeling zal eischen, dat dergelijke eieren
voorzien worden van een stempel „twee
de soort".
Prijsverhoudingen.
Toen volgens booze geruchten Duitsch
land geen eieren meer zou nemen daalde
de prijs der eieren plotseling. Zelfs tot
drie cent per stuk. Lang heeft dat echter
niet geduurd, maar het behoeft nauwe
lijks vermelding, dat hierdoor alweer
schade is toegebracht aan het kippenbe-
drijf, dat het toch al zoo moeilijk heeft.
Tegen Paschen kelderde de prijs even
eens, zelfs met 80-90 cent per 100 stuks.
Op 18 Maart brachten de eieren nog f 4.30
op, de week daarna slechts f 3.30 per 100
Een gevolg van de prijsherziening door
Engeland.
Voor de opbrengst der export
naar Engeland geldt hetzelfde
als voor de opbrengst der eieren
in eigen land: veel te laag voor
een behoorlijke winst.
Tot slot gaf de heer Sluisman ons nog
enkele interessante cijfers over de eieren-
aanvoer en opbrengst dit jaar, verge
leken bij die van vorig jaar.
Dit jaar zijn tot nu toe 976296 eieren
aangevoerd aan de veiling, die f 38358.85
opbrachten; vorig jaar werden 1.095250
eieren aangevoerd, die f36.651,98 op*
brachten. De gemiddelde prijs per 100
stuks bedraagt dit jaar f3.95 tegen f3.35
vcrig jaar. Zoo is de gemiddelde prijs dit
jaar iets hooger dan vorig jaar, doch nog
niet hoog genoeg om de verhoogde voer
kosten te dekken
Door selectie is het bedrijf
staande te houden.
De heer S. Bakker, van het pluimvee-
bedrijf aan de Westerweg, zeide ons, de
toestand voor de energieke kippenhouder
niet hopeloos in te zien. Wie opruimt wat
niet rendabel is en dus het beste van het
beste overhoudt, kan er komen. Kippen
die niet rendabel zijn, kosten meer dan ze
opbrengen Indien al deze kippen worden
opgeruimd heeft men een gezond bedrijf
en levert de voerbeperking geen moei
lijkheden op.
Dan kan de kippenhouder meekomen
en 't hoofd boven water houden. De heer
Bakker had steeds van eigen stam gefokt,
doch nu heeft hij zich gewend tot de
beroepsfokkers, die het fokken beter ver
staan dan de kippenhouder zelf Hier
door krijgt men uitnemend pluimvee.
Van de winter had de heer Bakker
valnestcontrole gehouden. Toen kwam hij
o a. tot de ontdekking, dat er een kip bij
was, die in drie maanden vijf eieren leg
de. De kippen, die over drie maanden
minder dan 40 eieren hadden gelegd, wer
den opgeruimd, die van 4060 eieren
legden werden aangehouden voor de leg
en de kippen, die boven de 60 eieren
legden werden aangehouden voor de fok.
Nog even zag de heer Bakker de prijzen
.voor slachtkippen aan en toen deze gun
stig waren veranderden de minder produ
ceerende kippen van eigenaar, zoodat de
kippenhouder daar geen strop meer aan
had. De fokkippen werden echter nog een
keer geselecteerd.. De dieren, die in
plaats van diep-oranje oogen de heer
Bakker had hierbij roode kippen grijze
hrddeh, werden er uit gehaald, omdat ze
in verhouding tot het aantal eieren, dat
zc leggen, toch niet sterk genoeg zijn.
Maar nogmaals, aldus de heer Bakker: 't
fokken 's ons werk niet. Voor het verkrij
gen ven goede kippen doet men het ver
standigst het beste fokkeismateriaal te ge
bruiker-, dat er te koop is.
Dar.'. z:j de ver doorgevoerde selectie
kon de heer Bakker tevreden zijn met 't
lam toegewezen voederrantsoen. En zoo
za1 het op de meeste rationeel ingerichte
en verstandig geleide pluimveebedrijven
wel gesteld zijn.
Hoewel de toestand niet best is, zullen
we ons toch niet aan een pessimistische
voorspelling wagen.. Wie deed als ge
noemde pluimveehouder, hoeft de toe-
kemst nog zoo zwart niet in te zien. H.K
OOSTEREND.
HET NIEUWE DOKTERSHUIS.
De heer S van Heeringen, voorzitter
van het Onderling Ziekenfonds Helpt
Elkander te Oosterend, verzoekt ons 't
volgende te willen plaatsen:
Het nieuwe Doktershuis: Het voor dit
doel gebouwde huis van het Onderling
Ziekenfonds Helpt Elkander te Ooster
end begint zijn voltooiing te naderen.
Hard is er de laatste maanden aan ge
werkt door de diverse vaklieden om de
achterstand, veroorzaakt door de strenge
en lange winter, weer in te halen, zoo
dat het nu over enkele weken in gebruik
zal kunnen worden genomen. In de tij-
VERSCHAFT U WOLKEN VAN OENOT!
VEREEN1GING
VOOR
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL.
IETS OVER DE VOEDING VAN DE
MERRIE MET HET VEULEN.
door H. KOENS.
I.
Tegen de tijd, dat de merrie gaat wer
pen, zorgen we voor een laxeerend voe
der. Heel geschikt is daarvoor een hoe
veelheid tarwezemelen of hjnmeel te ne
men. Het gewone dagrantsoen kracht
voer wordt met deze hoeveelheid vermin
derd. Een flinke laxeerende werking
geeft een vlotter verloop van het ge-
aelijk gehuurde pastorie van de Geref.
Kerk H.V. is het behelpen; niettemin zijn
we de Kerkeraad dankbaar voor de gast
vrijheid, ons betoond. We zien echter met
blijdschap het oogenblik tegemoet, waar
op onze dokter zijn intrek zal kunnen ne
men in het speciaal daarvoor, naar de
eischen des tijds ingerichte doktershuis
Hoe het er van binnen uitziet, vertel ik
u niet evenmin als de uit de leden ge
vormde commissie voor het bouwfonds
„Wij bouwen mee" ons vertelt, wat zij
bij elkaar gebracht heeft. Dat blijft ge
heim tot de groote dag van de officieele
opening. Die dag verwachten wij alle le
den en belangstellenden, opdat zij kun
nen zien wat door eendrachtig samenwer
ken kan worden bereikt. Datum en na
dere bijzonderheden zullen in dit blad
nog wel bekend worden gemaakt. Dit
spreken we af: het wordt voor Oosterend
een feestdag. Van alle huizen wappert die
dag de vlag en we zijn allen present bij
de plechtigheid.
Is uw wijf en uw been kwaad, vriend
Houd ze beide van de straat. Een goe
de raad van Vader Cats.
OOKlERSVONING VH2l£i:EMFONÖS7MriJ'T EL l'ANDER" GTEREND-TEXEL- laCM] NOORLANDEH'AÜC. H'KAAPI fM
boorteproces, terwijl er minder gevaar
bestaat, dat de melk stoffen bevat, welke
diarrhee bij het veulen kunnen veroorza
ken. Bij obstipatie van het moederdier
vormen zich in het darmkanaal veel
stoffen, die de kwaliteit van de melk
ongunstig beïnvloeden. Gedurende de
eerste dagen na de geboorte, doch vooral
de eerste dag, mag men de merrie niet
te veel voeren. Het krachtvoeder speci
aal dient sterk beperkt te worden. Er
hebben geweldige veranderingen in het
lichaam plaats gehad en om het even
wicht in het lichaam spoedig in normale
banen te leiden is het gewenscht, dat
van het spijsverteringsapparaat zoo wei
nig mogelijk gevraagd wordt. Als men
een merrie, welke een voorspoedig veu
len heeft geworpen, wil beloonen, zooals
op boerderijen vaak gebruikelijk is. moet
men dat zeker niet doen met veel kracht
voeder. Veel liever geeft men een der
gelijk paard op de gebruikelijke wijze
drinkwater om de groote dorst te les-
schen. Voor de honger kan men gerust
hooi geven en wat zemelen.
De tweede dag na de geboorte begin
nen we weer het gewone krachtvoer te
geven Deze hoeveelheid moet geleidelijk
worden vergroot. De vraag hoe groot
deze hoeveelheid precies moet zijn, laten
we afhangen van de melkproductie en
de arbeid, welke het paard nog moet ver
richten. In 't algemeen zal dit neerko
men op een schatting. De hoeveelheiti
melk, die geproduceerd wordt, is te
schatten met de groei van het veulen als
maatstaf. Een zeer snelle groei van het
veulen met een gewichtstoename van 2
kg. per dag wijst op een productie van
ongeveer 30 L. of meer, terwijl een ma
tige groei meer overeenkomt met een
productie van 15 L. of minder.
De samenstelling van paardenmelk
wijkt beduidend af van die van koe
melk. Bijna alle gehalten zijn aanmerke
lijk lager, behalve die van melksuiker.
Het eiwitgehalte bedraagt 2.1 pet. tegen
koemelk 3.2 pet., vetgehalte slechts het
derde deel van koemelk, terwijl 't melk
suikergehalte 1 a 2 pet meer is.
Wanneer we dan ook een moederloos
veulen willen opfokken met koemelk,
dan zal men twee deelen koemelk moe
ten verdunnen met 1 deel water om het
zelfde eiwitgehalte te krijgen als van
paardenmelk. Vervolgens voegt men sui
ker toe om het suikergehalte op peil te
brengen, b.v. 1 eetlepel per liter. Echter
moet men met denken dat het eiwit dan
dezelfde waarde heeft als in paarden
melk Daarvoor verschilt de bouw van 't
eiwit in koe- en paardenmelk te veel.
Koemelk bevat ruim vijfmaal zooveel ca
seïne als albumine, terwijl bij paarden
melk de verhouding is bijna 2:1. In koe
melk vindt men 0.51 pet. albumine en in
paardenmelk 0.75 pet. Wanneer men koe
melk dus ook nog gaat verdunnen, met
water, komt men albumine tekort, met
het gevolg, dat de groeiresultaten tegen
vallen. Beter wordt de groei, wanneer
men de koemelk nog iets meer verdunt
en dan extra albumine toevoegt. Waar
schijnlijk schuilt in dit eiwitvraagstuk
wel het geheim, dat men bij de opfok van
moederlooze veulens meer succes heeft
met volledig biggenmeel, kuikenopfok-
voer e.d. krachtvoedermengsels naast
verdunde koemelk, dan met speciale
paardenmengsels, waarin uitsluitend
plantaardige eiwitvoeders voorkomen,
ook al heeft men in beide gevallen de
mineraal- en vitamine-voorziening goed
geregeld.
o