TEXELSCHE COURANT DE NOODKLOK LUIDT. 52ste Jaargang Zaterdag 22 Juni 1940 Eerste blad No. 5456 Texelsche Berichten VOOR DE LANDBOUW De Internationale toestand IN DE AFGELOOPEN WEEK Uitgave N. V. Boekhandel en Drukkerij v. h. Langeveld en De Rooij Den Burg Telefoon 11 Illinium TER OVERDENKING. ||l|||||||!/ IIIIIIiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiIIIIII KUNT U TEGEN CRITIEK? Er zijn maar weinig menschen, die te gen critiek kunnen. Ze zeggen het niet; misschien zelfs beseffen zij het niet. In tegendeel, ze vragen critiek. Ronduit moet je je meening zeggen. Je doet het in alle oprechtheid, in alle naïveteit vooral, enze zijn op hun teenen getrapt! Met de critiek, die zij vroegen, was een lofprijzing bedoeld. Alleen werkelijke, hoogstaande men schen zijn bestand tegen critiek. Dr. Arièns had in zijn werkkamer een Fransche spreuk laten aanbrengen, wel ke, in 't Hollandsch overgebracht, onge veer luidde; „Maak u vrienden, bereid om u op uw fouten te wijzen." Men kan er vast overtuigd van zijn, dat hij dit ook in alle ernst meende. En dat hij het nooit iemand euvel heeft ge duid, die er zich naar gedroeg. ZONDAG, 23 Juni 1940. Illllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiillililliiiiiiiilliiiiiliiiiiiiiiiilllilllliiiit .&IIIIII Hllllllllll VOOR HOOFD EN HART. llllll«llll!]nil!lllllll!lllllllllllllllllllllllll!l!ll!llll!lllllllll!!lllllll!llllllllllll|||||| ZONDAG. Een vijand geringschatten is zijn ge vaarlijkheid vergrooten. MAANDAG. Een onderdrukte begeerte is nooit ver standig gezelschap. DINSDAG. Het is de grootste van alle buiten sporigheden, er nooit een te begaan. WOENSDAG. Wilt gij behagen, tracht dan minder zelf te schitteren dan aan anderen de gelegenheid te geven, zich van hun beste kant te laten zien. iïbNDERDAG. Roem is gemakkelijker te verkrijgen dan deugd. Roem verwerft men door 't bestrijden van zijn naaste. Deugd door het bestrijden van zichzelf. VRIJDAG. Ge kunt niet te zachtmoedig wezen, waar het onbeduidende bijzonderheden raakt, en niet te onwrikbaar, als het om beginselen gaat. ZATERDAG. Het talent, waarop velen het meest zijn gesteld, is dat, waarmee zij zich in hun eigen oogen weten te rechtvaar digen. MEER LEVEN IN DE V.V.V. Naar we vernemen komt er langzaam maar zeker meer belangstelling voor ons eiland. Er komen telkens weer meer aan vragen binnen en wat Texel zelf be treft: De bezoekers zullen ons eiland ook dit jaar met uitzondering van een zeer beperkte oppervlakte van Noord tot Zuid en van Oost tot West kunnen doorkruisen. Van vele andere toeristen centra kan zulks nog niet gezegd worden. OOSTEREND. S. J. DOGGER. Naar we vernemen deelde de betrok ken Scheepvaartmij. op een schrijven van de familie mee, dat het haar niet be kend was, waar en op welk schip zich de plm. 22-jarige Simon Jan Dogger, van Oosterend, bevindt. Siem was eerst matroos, doch daarna, toen daartoe we gens gebrek aan personeel gelegenheid werd gegeven, liet hij zich op een koop vaardijschip aanmonsteren Moge er spoedig gunstig bericht worden ontvan gen! EIERLAND. P. ZEEGERS IN DUITSCHLAND. Lange tijd heeft men in onzekerheid verkeerd omtrent de heer P. Zeegers, die, zooals gemeld, in 't Nederlandsche le ger streed. Met welk een ontroerende blijdschap moeten zijn jeugdige vrouw met de drie kinderen en de overige fa milie zijn vervuld, toen zij dezer dagen uit Hilversum een briefkaart ontvingen, welke goede tijding bracht! Deze kaart was verzonden door een Hilversumsch soldaat, die als krijgsgevangene naar Duitschland was getransporteerd en daar met Zeegers kennis maakte. Hij schreef o.m., dat zijn Texelsche kameraad ver wondingen had bekomen, doch thans aan de beterende hand was. Binnenkort zal hij wel naar zijn vrouw en kinderen te- ïug mogen keeren. Hartelijk wenschen we de familie geluk. EN TOCH. „De oorlog is een afschuwelijk iets, mijn waarde, maar er is nog nooit een beschaving op een slag veld om zeep gebracht en de stuwkracht is onuitputtelijk. Het is verre van mooi met me gesteld. Ik heb bijna geen contant geld, mijn kinderen zijn in Indië, mijn zaken in Batavia dreigen te verloopen, mijn vrouw kniest zich bijna dood. En toch" hij sloeg mij met beide handen op de schouders „en toch, mijn waarde, heb ik geloof in de toekomst!" (Ontleend aan: De Indische Verlofganger.) Nu wij dan persoonlijk de ramp ondervinden, Die als een lawine ons plots overviel, Nu wij nog gevoelen de bijtende wonde, Als sneed een tweesnijdend scherp zwaard door de ziel. Nu steden en dorpen en veld zijn geteisterd, Nu 't rouwkleed door velen gedragen thans wordt; Nu staan wij verslagen, verstomd en verbijsterd, Om 't leed, dat zóó over ons uit werd gestort. Verslagen? Verbijsterd? Wie durft dat beweren? Zijn wij niet de telgen van 't stoere geslacht, Dat onderging, ja, maar na eindeloos worst len, Zich toch weer verhief met vernieuwende kracht? Zijn wij niet het volk, dat altij d op de bres stond, Als 't leed van de naasten moest worden verzacht? Geen offer, hoe groot, of het werd door klein Holland, Op waardige wijze, spontaan steeds gebracht. En zouden wij NU niet de hand aan de ploeg slaan? Niet mede gaan bouwen aan Hollands herstel? De noodkreet, die uit de ruïnes omhoog stijgt, Is voor ONS, gespaarden, een dringend bevel. Toont, Texel uw daad dan nu door de collecte, Geen woorden, geen praatjes, maar enkel de daad. De nood, die beiërt door Nederlands luchten, Geeft gij dan het antwoord en toont u paraat. HUIB DE RIJMELAAR Nadruk verboden. VEREENIGING VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING. OP TEXEL. EXCURSIE OVER HET EILAND PER JAN PLEZIER. Evenals vorige jaren organiseeren we weer een excursie langs de proefvelden van de B.V.T. We hebben ons voorgesteld deze te maken op Vrijdag 28 Juni a.s. Deze keer kunnen we geen gebruik ma ken van auto's en -bussen. We zijn dus aangewezen op de „Velo" of zullen met paard en wagen moeten. Op de vergade ring van het Bestuur is het idee geopperd met de bekende „Jan Plezier" te gaan. Het lijkt vooral bij mooi weer ge zellig, omdat er gelegenheid is een boom op te zetten en we alles uit de hoogte overzien, wat z'n voordeelen heeft. Bo vendien blijft het gezelschap beter bij el kaar. Besloten is dan ook de deelnemers gelegenheid te geven de tocht per Jan Plezier te maken. De kosten zijn gering, 75 ct. per persoon. Wie liever per fiets gaat, kan dat doen, hij volgt de rijtuigen, en betaalt niets. We verzoeken nu onze leden, die de tocht mee willen maken, zich spoedig op te geven bij ondergetee- kende in elk geval vóór Woensdag 26 Juni, en erbij te vermelden of men mee rijdt voor 3 kwartjes, of fietst voor eigen rekening. Ons lijkt het gezelliger, maar allemaal per tweepaardsmotor te gaan, het gezelschap blijft dan beter bijeen, wat zeker het slagen van de tocht ten goede komt. Het plan is als volgt: We maken twee groepen. De eene groep start aan de Groeneplaats in Den Burg. De andere groep start bij P. Dros, „Propagatie", Eierland. Het is nu zóó ge regeld, dat beide groepen bezoeken: 1. Het proefveld aan de Doodemansweg 2. Het Granumix proefveld op hooiland, idem. 3. De beweidingsproef aan de Laanweg 4 Het gerstproefveld bij Leber 5. Eten op 't Vliegveld (brood mee!) 6. De roggeproeven op Blandenberg en Weilust. 7. De vlasproeven op Propagatie 8. De wintertarweproef op Padang 9. Gebouwen en machines op Padang. Als de tijd het toelaat worden op Hun- singo en Weilust wandelingen door het weiland gemaakt. Omdat het aantal deel nemers vorig jaar voor één groep te groot was, denken we er nu twee van te maken, die in tegengestelde richting rij den, maar gelijk op het vliegveld zijn om te eten. De groep uit Eierland bezoekt eerst no. 7689 en gaat dan eten, waarna 4123 aan de beurt zijn. Elke groep heeft een geleider. We starten allen om halfticn wettelijke tijd, niet later dus zorg op tijd te zijn s.v.p. Ieder die mee wil geve zich spoedig op bij E. v. d. Ban, Koogerstraat, Den Burg, vóór Woensdag 26 Juni, en vermelde daarbij waar hij aansluit Eierland of Den Burg, en hoe hij gaan wil, per fiets of met de Jan Plezier. Onderweg worden liever geen deelnemers opgenomen. E. v.d B. DE WOLVEEMARKT IN ONS LAND. Op de wolveemarkt was de vraag naar vette schapen einde vorige week. over het algemeen zeer goed. De prijzen liepen van f 12 per stuk. omhoog. Alles voor binnenlandsch gebruik Vet vleesch is in de volkswinkels momenteel in trek. De handel in weidelammeren verliep einde vorige week iets minder vlot dan de voorgaande week, er was weer een flink aanbod, doch de even hoogere vraagprij zen konden niet tot het einde gehand haafd worden, zoodat de markten, vooral die van Leiden en Utrecht, bepaald flauw afliepen. Voor de beste Texelaars werd echter weer van f 1012.50, enkele tot f 13 per stuk besteed; overige f 7 tot f 9 per stuk. Rotterdam had Maandag een zeer kort aanbod, waardoor de handel iets vlugger en stijf prijshoudend verliep. Gedenkt de collecte ten bate van het NATIONAAL HULPCOMITÉ 1940 op Zaterdag 15 Juni 1940. NAAR SNELLER POSTVERKEER. Van bevoegde zijde wordt ons meege deeld, dat het postverkeer in ons land al weer meer geregeld is. Het vervoer gaat al wat sneller en met grooter regelmaat. Wat echter nog niet, hersteld is? Het vervoer met de nachtposttreinen en daarop aansluitende autobussen. Dit houdt verband met de noodzakelijke ver duistering. De treinen zou men wel zon der licht of met afgeschermde coupé-ra men kunnen laten rijden, maar het signaalstelsel is op verduistering niet be rekend. Groen en rood licht beheerschen het spoorwegverkeer. Daar is moeilijk wat aan te veranderen, of men zou het heele systeem moeten ombouwen. Laat ons hopen, dat het met de verdui stering spoedig gedaan is. Zoolang we in ons land echter nog bezoek van Engel- sche bommenwerpers te duchten hebben, is daarop heel weinig kans. Een abonné te Alkmaar klaagt, dat hij de Texelsche Crt., die Zaterdagmor- dags om twee uur (voor de gewijzigde bootdienst om 11.20 v.m.) het eiland ver laat, pas Maandags ontvangt Hoe groot moet dan de vertraging op grooter trajecten wel zijn Maar, gelukkig, er wordt aan herstel van het postvervoer met ijver gewerkt en dus houde men de moed er maar in |j||||iiiii;iiiiliiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllili|||l|| Hllllllllll IN DE MOESTUIN. Hllllllllll lllllliiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllli HET KAN NOG. In verband met de bijzondere omstan digheden verdient het alle aanbeveling groote aandacht aan de groentetuin te be steden. Verschillende groentesoorten kunnen thans nog gezaaid, geplant of ge poot worden, b.v. winterandijvie (zaai tijd half JuniJuli, planttijd JuliAu gustus), variëteit: Breedblad volhart. Veldsla (winterhard)- zaaitijd half Aug. Boerenkool- planttijd Juli, variëteit: half- hooge fijne krul; prei: planttijd Juni Juli, variëteit: Brab. dikke. Verder verdient het aanbeveling eenige soepgroenten te verbouwen: a. selderij; b. peterselie. Een bijzonder aan te bevelen plant is lavas, een kruidachtige vaste plant, te vermeerderen door te scheuren. In de volksmond wordt deze lavas de „mag- gi-plant" genoemd. Bij het klaarmaken van soepen, sausen, enz., een waardevol bezit. Frankrijk heeft de wapens neergelegd. Dat is het alles overheerschende feit, dat de afgeloopen dagen heeft gekenmerkt. Geslagen door een overmachtigen vijand, verlaten door zijn bondgenooten, moedeloos, gedesorganiseerd, heeft Frankrijk den on- gelijken strijd gestaakt. Het is Maarschalk Pétain, die als minister-president Reynaud opvolgde, aan wien de verdienste toekomt, zich den toestand te hebben gerealiseerd en te hebben ingezien dat verdere tegen stand niet alleen nutteloos, doch zelfs mis dadig was. Hoe kon het ook anders De storm achtige opmarsch der Duitsche troepen was niet te keeren. Reeds bijna de helft van het land was door hen overstroomd. Hun tanks, hun luchtmacht waren verre in de meerderheid. Bij hun terugtocht, die den meesten tijd op een ordelooze vlucht ge leek, waren de Fransche legers genood zaakt ontzaglijke hoeveelheden oorlogs materiaal achter te laten, dat den Duit- schers in handen viel. Parijs had zich overgegeven, Verdun, het onneembaar geachte Verdun was gevallen, Metz had zich overgegeven, tot zelfs Or- léans was genomen, bij Belfort hadden de Duitsche troepen de Zwitsersche grens be reikt, de Maginotlinie was van het overige Frankrijk afgesneden, de daar opgehoopte legers zagen zich omringd door den vijand. De toestand was hopeloos, onhoudbaar. En onder deze omstandigheden deed Maar schalk Pétain het eenige, wat hem te doen stondhij gaf de Rijksregeering kennis van dit besluit en verklaarde in een radio rede tot het Fransche volk, dat voor Frank rijk het oogenblik was gekomen, om de wapens neder te leggen. Hier en daar duurt het verzet tegen de Duitsche troepen voort; doch deze ge vechten dragen het karakter van een ge- isoleerde actie. Er zal weldra een einde aan komen. En dan zal Engeland alleen staan tegenover een vijand, die getoond heeft, hoe overweldigend zijn macht is. Begrijpelijkerwijze heeft in Engeland het besluit van den bondgenoot, om den strijd te staken, een geweldige beroering te weeg gebracht. Men had het terrein van den strijd gaarne beperkt gezien tot het vaste land; thans echter neemt hand over hand de vrees toe, dat het Vereenigde Koninkrijk aan een Duitschen inval zal blootstaan. De regeering heeft wel is waar ver klaard, dat het wegvallen van Frankrijk als strijdmakker geen invloed zal hebben op de houding van Engeland, dat den strijd alleen zal voortzetten, doch dit neemt niet weg, dat het land zich thans voor onmete lijke zorgen ziet geplaatst. Deze zorgen zijn des te grooter, wijl Turkije met den dag minder neiging ver toont, om de zijde van Engeland te kiezen, nu Frankrijk is uitgevallen. Practisch ge sproken trouwens zou Turkije, gezien de geografische en politieke eigenaardigheden des lands, geen enkele actie kunnen onder nemen, welke den Westerschen mogend heden eenig voordeel zou kunnen verschaf fen. Daarentegen zou het vermoedelijke gevolg van een dergelijke actie zijn, dat de oorlog zich uitbreidde tot den Balkan, het geen tot nog weer ernstiger complicaties zou leiden. Bovendien zou Turkije geen directen steun kunnen verwachten van zijn bondgenooten. Het land houdt dus vast aan zijn status van non-belligerentie, doch verklaart, dat het zijn oorlogsvoorbereidin gen zal voortzetten. Italië bepaalt zich tot het bombardeeren van verschillende strategische punten in Frankrijk, Tunis, Corsica en Kenya; bij de operaties van zijn vloot in de Middelland- sche Zee heeft het enkele successen ge boekt, o.a. door het torpedeeren van een Britschen kruiser. Het eiland Malta is ver schillende malen gebombardeerd door de Italiaansche luchtmacht. In verband met de gebeurtenissen in Frankrijk is Mussolini uit Rome vertrok ken ten einde met Hitier de verdere ge dragslijn der beide asgenooten vast te stel len, met name ten aanzien van de aan Frankrijk op te leggen vredesvoorwaarden. Hadden de Westersche democratieën tot het laatste oogenblik gehoopt, dat Spanje zich neutraal zou verklaren, dan is ook aan deze hoop de bodem ingeslagen: Spanje heeft het bij het begin van den oorlog door Italië gegeven voorbeeld gevolgd en zich non-belligerent verklaard. Voorts heeft het een actie ingezet aan gene zijde van de Straat van Gibraltar, door het leggen van Spaansche troepen in de neutrale zone van Tanger, ter handhaving van de neutraliteit van dit gebied, welke werd bedreigd door een aanslag van Fransch-Engelsche zijde. Ten slotte werd de wereld verrast door een onverwacht optreden van Rusland tegen de Baltische staten. Het beschul digde Litauen er van, het Russisch-Litausch verdrag van wederzijdschen bijstand te hebben geschonden door het sluiten van een geheim verdrag met Letland en Est land. Van Letlandsche zijde wordt dit ont kend. Gevolg is, dat enkele van de voornaam ste Litausche steden,'o.a. Wilna en Kaunas, door Russische troepen zijn bezet. Deze troepen hebben ook het recht van vrijen doortocht. De President van de Litausche republiek, Smetona, is naar Duitschland ge vlucht en daar geïnterneerd. Verder is, ter voldoening aan den Russischen eisch, een nieuwe regeering gevormd. Soortgelijke maatregelen zijn genomen ten opzichte van Estland, dat zich eveneens aan de Russische eischen heeft onderwor pen. Door dit optreden van de Sow jet- Unie is in dit deel van Europa een geheel gewijzigde toestand ontstaan, waarvan de ontwikkeling met belangstelling wordt gadegeslagen. ZWEDENS DEFENSIE-UITGAVEN, Bij het uitbreken van den oorlog werd in Zweden een bewapeningsprogram vast gesteld, dat voor dien tijd als iets buiten gewoons gold. Met inbegrip van verschil lende later aangenomen aanvullende cre- dieten zou het voor 1940/41 een bedrag van ongeveer 1100 1200 Zweedsche kronen hebben geësicht. Dit bedrag is evenwel reeds lang overschreden. In de eerste maanden van dit jaar werd het met min stens 200 millioen kronen per maand over schreden; dit zou derhalve in den loop van een jaar meer dan 2400 millioen kronen worden. Dit is echter ongeveer 2100 mil lioen kronen méér, dan voor het „normale" defensiebudget is uitgetrokken. STERKENDE VACANTIE. Het leven stelt zijn eischen en gaat zijn onverbiddelijken gang, onverschillig wat er gebeurt of gebeurd is. Na een groot leed, dat ons terneergeslagen heeft, eischt de dagelijksche gang van zaken ons weder op. En dat is goed. Het doet ons vergeten, wat achter ons ligt en niet te verhelpen is. Dat is 's werelds beloop. Zoo hebben wij ook te staan tegenover de gebeurtenissen, die ons land heeft doorgemaakt. Na de eerste depressie, welke zich van ons heeft meester gemaakt, hebben wij ons weder op gericht. Wij zijn aan den arbeid gegaan en hebben ons geschikt in het onvermijdelijke, j Zoo gemakkelijk komt men echter niet; over een zwaren slag heen. Ons zenuw gestel is geschokt; en al doen wij ons best,' om dien schok te overwinnen dat gaat' met zonder meer. Het blijven in onze dage lijksche omgeving, het verrichten van onze dagelijksche bezigheden is wel is waar een van de beste middelen, om ons verloren evenwicht te herwinnen, doch het is op' den duur niet voldoende. Wat wij thans in de eerse plaats noodig hebben is afleiding; gezonde afleiding, bij j voorkeur in een andere omgeving. De toe- I passing van den filosofischen stelregel „Doe gewoon sluit ook in, dat wij onze blikken dienen te richten op de vacantie, die wij in zorgeloozer dagen gewoon waren te nemen en elders door te brengen. Daar voor behoeven wij niet naar het buitenland te gaan, welke weg ons thans voor ge- ruimen tijd is afgesneden. Ons eigen land biedt schoone plekjes genoeg, waarheen wij ons kunnen begeven en die uiterlijk door i het oorlogsgebeuren weinig of in het ge heel niet zijn getroffen. Wij hebben onder de tegenwoordige om-: standigheden onze vacantie noodig, brood-t noodig. Meer dan anders zelfs. Zij brengtL ons de gezonde, heilzame afleiding, waar over wij het hierboven hadden. Zij zal onsl nieuwen levensmoed, nieuwe levenslust! brengen, ons de dingen om ons heen door! een minder zwarten bril doen zien. Del hei- en boschkanter ga naar de wijde zee.j om het spel der golven in hun rusteloozei beweging gade te slaan; de zeekanter ga' naar heide en bosch, om de rust, die hij}- noodig heeft, te vinden onder het looverj der boomen, of uitgestrekt in het grasveld,! met de zon en den zomerhemel boven zich.. En dat niet alleen. Wij moeten ook den-- ken aan hen, die aangewezen zijn op de- jaarlijksche vacantiegangers, om in hunt levensonderhoud te voorzien. Ook zij be ll ooren tot de oorlogsslachtoffers. Hen te! steunen door „gewoon te doen" en onzej vacantie op de oude wijze door te brengen! is evengoed een nationale plicht, een natio-j nale eisch. Wat wij kunnen doen, om het nationale leven niet verder te ontwrichten^ mogen wij met nalaten in geen geval. Alles grijpt in de tegenwoordige maat-| schappij zoo nauw in elkaar, dat geenr enkele schakel, geen enkel schakeltje, ge-, mist kan worden. Tot die schakels behoort i. ook onze vacantie. Het zou groote dwaas heid zijn, als een nieuwe Nurks te mop peren „Mooie tijd voor vacantieEr is zeer weinig tégen en heel veel vóór te zeg gen. Zij is voor ons als een frisch bad, waaronder wij ons onderdompelen om op te knappen. Daarom kiest een aardig plekje in ons land en trekt er heen voor het doorbrengen van uw vacantie het zal u stalen en ster ken voor de dagen, die nog voor ons liggen. Fransche pantserwagens, die den Duitaihen troepex«'in Brugge in hagden vielen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 1