texelsche courant
MET TEUN BROUWER OP DE SCHORREN.
Deze week
TWEEDE BLAD ZATERDAG 22 JUNI 1940.
Een praatje over Wol.
DU/TSCHLAND
LIBYE
IN NEDERLAND
De behandeling, bewaring en af
levering.
Vroeger werd aan behandeling, be
waring en aflevering van de wol weinig
aandacht geschonken. De Ned. Wolfede
ratie met de bij haar aangesloten provin
ciale organisaties heeft in dit opzicht veel
verbeterd Toch bleek bij de levering van
de wol in het afgeloopen jaar, dat ver
schillende schapenhouders, 't zij uit on
kunde, 't zij uit te geringe belangstelling
of anderszins, de wol matig of slecht aan
de Regeering leverden.
Omdat een en ander op de voor de wol
te ontvangen prijs vrij groote invloed
kan hebben, geven wij hieronder enkele
wenken.
Het zal duidelijk zijn, dat voor de fa
brikant, die de wol tot gebruiksartikelen
moet verwerken, alleen de zuivere wol
waarde heeft en dat ook voor deze alléén
betaald kan worden. Alle andere stoffen,
zooals vet, alle mogelijke verontreinigin
gen, zijn geen wol en kunnen dus niet als
zoodanig worden betaald. Nog erger. Er
is vuil, dat niet alleen waardeloos is, doch
door moeilijkheden bij wasschen en be
werking nog andere schade berokkent.
Degene, die de wol ontvangt, de kwali
teit bepaalt en de hoeveelheid afval
taxeert, trekt dus voor het afval een ze
ker percentage af. Het behoeft ons niet
te verwonderen, schrijft De Boerderij, dat
de taxatie van de afval met aan de lage
kant genomen wordt, vooral als de wol
erg vuil is. Men is verplicht de veilige
kant en geen risico te nemen. Het is daar
om voor de fokker altijd voordeelig de
wol zoo goed mogelijk te verzorgen en af
te leveren.
Een eerste eisch voor het afleveren van
hoogwaardige wol is dus: zorgen dat er
zoo weinig mogelijk vreemd vuil in voor
komt. Het natuurlijke vuil, vet en zweet,
kunnen we niet weren. Er zijn nog enkele
zaken, die invloed op de waarde van de
vacht uitoefenen, zooals de aanwezigheid
van doode haren in de vacht, verkleuring
van de wol, enz., doch ook daarop kan de
fokker geen of weinig invloed uitoefenen.
Langs welke wegen komen de
verontreinigingen in de wol?
1. Doordat de ligplaats voor de schapen
vuil is.
2. Als de mest om de een of andere re
den dun is en de wol aan het achterstel
bevuild wordt.
3. Door het merken der schapen.
4. Tijdens het scheren.
5. Tijdens de bewaring.
--Voor het zoo rein mogelijk houden van
4le wol, moeten de schapen te allen tijde
over een zindelijke ligpaats beschikken,
b v. in een goede weide.
Wanneer wol aan het achterstel be
vuild is met mestklonters, moeten die
voor het scheren worden verwijderd en,
al of niet gewasschen, afzonderlijk wor
den geleverd als brokken (noppen). Ook
wol, die door het urineeren der schapen
miskleurig is geworden, heeft een gerin
gere waarde, omdat dergelijke wol alleen
voor verfwol kan worden gebruikt. Ook
deze moet dus eveneens bij de noppen
worden geleverd.
Meest worden de schapen, bij verkoop
of anderszins, in de wol gemerkt. Daar
voor wordt dan soms verf of, wat nog
erger is, teer gebruikt. Beide zijn niet
of met zeer groote moeite uit de wol te
verwijderen en dat maakt, dat die vlok
ken waardeloos zijn geworden. Moet men
merken, gebruik dan analine-kleurstof-
fen, die gemakkelijk worden verwijderd.
ZOO ZIET
EEN BRANDBOM ER UIT.
Bij luchtaanvallen worden veel
al brisantbommen en brandbom
men uitgeworpen. Brandbommen
veroorzaken een hitte van 2000
3000 gr. C.. waarvan ontzagge
lijke branden het gevolg kunnen
zijn. Een aansporing te meer om
al de verduisteringsvoorschriften
stipt na te leven.
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii||||||
llllllllllll HOE LAAT IHIIIIIIIIi
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllHI
TEXEL-DEN HELDER v.v.
Van Texel: 7.45; 14.—; 17.30.
Van Den Helder: 10.—; 16.10; 19.—.
Gedenkt de collecte ten bate van het
NATIONAAL HULPCOMITÉ 1940
OP ZATERDAG 22 JUNI.
Ik moet dan maar eens naar Teun
gaan. Teun is de bewaker van de vogel-
kolonies op de schorren achter de Een-
drachtpolder. Toen hij na de winter sa
men met Boot in de lage landen van
Waalenburg nog haastig gered had van
't riet, wat er te redden viel, want veel
was er gebroken door de massa sneeuw,
toen had hij het iedere keer weer gezegd,
Als ik vogels wilde zien, dan moest ik
maar eens op de Eendrachtschorren gaan
kijken als de tijd daar was.
Feugels nee, dan waren er in
Waalenburg geen.
En terwijl hij dit zei, had hij mij een
oogje gegeven en van onder zijn pet
naar Boot geloerd als wou hij diens re
pliek van het gezicht lezen. Maar de laat
ste had alleen maar wat harder aan zijn
sigaar gezogen en geen antwoord gegeven
Ze kenden elkander wel en geven om
beurten wel eens af op elkaar als 't over
de vogels ging, maar van rivaliteit was
geen sprake. Ieder bewaakte zijn door de
Vereeniging toegewezen terrein en ze gun
den elkaar hun succes.
Dit is ook volkomen logisch, want iede
re bewaker heeft hier immers een gebied,
dat zich door relief en ligging van het
andere onderscheidt en veelal daarmee
zijn eigen soorten van vogels en planten
heeft. En iedere bezoeker heeft weer zijn
eigen voorliefde voor een bepaald gebied
als geheel of voor bepaalde soorten van
flora en fauna afzonderlijk. Zoo zijn voor
mij ,de Mielanden en Slufter als land
schap met hun ongereptheid aan natuur
schoon voorzeker de mooiste.
Op weg naar Teun.
Maar nu zou ik naar Teun. Het moest
er „raak" zijn, had ik gehoord, zooveel
groote sterns als er dit jaar waren. Dus
pakte ik mijn boeltje maar bij elkaar en
peddelde er op af. Een prachtig zonne
tje en geen wind. Kortom, ideaal foto-
weer. Dit laatste was echter van korte
duur, want voor ik nog op de Schorren
was, was de hemel zwaar bewolkt. Het
pad van de vogelfotograaf gaat niet al
tijd over rozen.
Eerst maar eens even bij hem thuis
aanloopen, dacht ik, want 't kon zijn, dat
hij op de Bol zat en dan liep ik hem mis.
Nee hoor, hij was naar de Schorren,
maar ik moest eerst een kop koffie, eer
der mocht ik niet gaan
En zoo stapte ik dan, de tent op de
schouder, driepoot onder de arm, de dijk
op, in de hoop Brouwer te zien Maar
niets daarvan. Nu, dan maar wat verder
de dijk over. Ik floot al eens, mogelijk
was hij heel aan het eind. Maar mets te
zien.
'k Begon juist te denken, dat hij toch
wel eens terug kon zijn naar de Bol of
het bouwland in, naar een bergeenden
nest, toen hij op geen drie meter voor
mij uit het lange gras opdook.
Nou, goeie morgen.
Morgen, meester Blij, dat je d'r
bent. Ik dacht al, dat je heelemaal niet
kwam.
Nu, zoo erg is het niet, maar je
hoofd staat er tegenwoordig anders niet
naar om achter de vogeltjes te loopen.
Hou maar op, zei Teun: 'k Heb nog
maar vier keer bezoek gehad, andere ja
ren al vierhonderd maal. Maar vooruit,
nu zijn we er en laten we maar direct
de kousen uittrekken, want op die
schoentjes (en hij keek eens beteekenis-
vol naar mijn witte gym schoenen), moet
je toch zeker niet naar de schorren
Maar dat wist ik evengoed als hij. Ik
weet wat schorren zijn en ken die vette
klei met. z'n honderden kreeken en poelen
maar al te goed.
Wij belasten ons gaarne met de
uitvoering van uw drukwerk:
BRIEFPAPIER
REKENINGEN
KWITANTIES
ENVELOPPES
PROGRAMMA'S
ENZ., ENZ.
Daar wij over modern materiaal
beschikken en aan uw opdracht
alle zorg besteden, kunt U van
keurig werk verzekerd zijn.
En daar komt bij, dat wij een
uiterst lage prijs berekenen.
DRUKKERIJ
TEXELSCHE COURANT.
llllllllllll
Een kolonie groote sterns van
1012 duizend stuks
Zoo gingen we dan op 't pad, naar de
groote sterns, zijn nieuwe aanwinst, die
er drie jaar geleden kwam nestelen in
een bescheiden aantal en die nu was uit
gegroeid tot een kolonie van 10-12 dui
zend stuks. En terwijl we langs de dui
zenden en nog eens duizenden eieren lie
pen, die dikwijls niet meer dan 15-20 cM.
uit elkaar lagen, kwam zijn enthousiasme
los; je voelde, dat dit zijn glorie was,
waarvan hij vol trots vertelde, hoe zui
nig ze er op ,,'t kantoor" op waren. Niet
te veel bezoek en geen tentjes. Nu, dat
kon me minder deren. Ik was niet geko
men om die witte wolken van vogels te
fotografeeren Het gezicht er van is hon
derd maal mooier dan de best geslaagde
foto. Schouder aan schouder vielen ze
achter ons op de nesten en het duizelt je,
wanneer je je afvraagt, hoe het mogelijk
isk dat er, al zullen ze plaats hebben, toch
zoo betrekkelijk weinig vergissingen ge
maakt worden.
Ook andere vogels.
In drie kolonies hadden de vorkstaar
ten met hun zwarte kuiven zich neerge
zet. Hier en daar lag er een kokmeeuw
tusschen, maar deze laatsten hadden hun
eigenlijke terrein verderop. Ook de visch-
diefjes, hoewel minder talrijk dan de
groote sterns, lagen er met honderden.
Scholeksters lagen over het heele gebied
verspreid, soms 3 tot 4 vlak bij elkaar
en aan de buitenkant gaven ook de
strandpluvieren blijk van hun aanwezig
heid
Nog een oogenblik ben ik in de tent ge
kropen bij de kokmeeuwen, die niet lang
op zich lieten wachten en onderwijl kreeg
de bewaker twee nieuwe bezoekers.
Bij het naar huis gaan zei Teun:
Nou, meester, doe de groeten aan
Boot en zeg nu maar, dat je eieren gezien
hebt Anders gelooft hij me toch niet.
Nu, ik heb het gedaan en de natuurlief
hebbers geef ik de raad eens naar de
schorren te gaan; het is de moeite
waard en het ontspant vooral in deze da
gen eens een oogenblik de geest.
LARUS CANUS.
'Illlliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllll!
Ill HERSEN-GYMNASTIEK III
||||||iiiiiiiiiiiiiiiii!ii:iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini||||||
In een kast staan twee boeken van 500
blz. naast elkaar, deel I links van deel II.
Op blz. 1 bevindt zich een boekenworm.
Hoeveel blz. van het boek (schutbladen
en omslag niet meegerekend) moet de
worm doorknagen om van blz. 1 naar blz.
1000 te komen?
OPLOSSING VORIG PROBLEEM.
10.) Geen enkele bladzijde. Wanneer
we de schutbladen en omslagen wegne
men ligt immers blz. 1 vlak tegen blz.
1000.
NIEUW PROBLEEM.
LEONARD MATACAN.
11.) In deze naam liggen verborgen de
naam van een groote stad en die van een
het land, waarin deze stad is gelegen.
Probeert u eens uit te visschen, welke die
namen zijn.
Weenen
Ai ilaan
flortm
Uarseit/e
(i nor ho
CORSICA
ZfyCCioQ\
XOMC
Napels
[MINORCA
SARDINIË
Mes si ui-
Catania
FANTELLERlA
LAMPEDUSA
MARE NOSTRUM
werkgelegenheid voor de transportbedrij
ven zal doen ontstaan. In de veenderijen
wordt meer geproduceerd dan aanvanke
lijk het voornemen was, hetgeen eveneens
tewerkstelling van meer arbeidskrachten
beteckent. Daarbij nog gevoegd de sterke
vraag naar arbeidskrachten in Duitschland
en dc gunstige arbeidsvoorwaarden daar te
lande, waarvan naar te verwachten is velen
gebruik zullen maken, dan kan gezegd
worden, dat de toestand van de binnen-
landsche arbeidsmarkt er reeds heel wat
minder somber uitziet dan enkele weken
geleden.
Ontslagen worden ingetrokken.
Voor een deel is deze hoopgevende ont
wikkeling op de arbeidsmarkt ongetwijfeld
toe te schrijven aan het verbod tot stop
zetting van arbeid in ondernemingen, dat
11 dezer door den Rijkscommissaris werd
afgekondigd. Daarbij werd verder bepaald,
dat de werktijd in de ondernemingen niet
tot minder dan 36 uur in de week mag
worden beperkt, dat geen werknemers
mogen worden ontslagen en dat de na 9
Mei gegeven ontslagen terstond moeten
worden ingetrokken, tenzij deze door den
directeur-generaal van den Arbeid zijn
goedgekeurd.
Opheffing van het bankenmoratorium.
Ook in den financieelen toestand kwam
deze week een wijziging, die terugkeer tot
normale verhoudingen beteekende. Wij
doelen op het bankenmoratorium,'dat even
eens 11 deze werd opgeheven. Bij dit be
sluit teekent het departement van Finan
ciën echter aan, dat deze opheffing niets
afdoet aan de bestaande reglementen van
instellingen als spaarbanken inzake de
terugbetaling van spaargelden. De spaar
banken blijven volkomen bevoegd uitbe
talingen te doen plaats hebben met opzeg-
ginstermijn en deze te beperken tot de door
haar vastgestelde bedragen.
Het telegraafvcrkeer met Indië.
Om het economisch verkeer tusschen
Nederlandsch-Indië en het moederland zoo
veel mogelijk te bevorderen, heeft de Rijks
commissaris van het bezette Nederland che
gebied bepaald, dat radiotelegrammen met
economischen inhoud naar Nederlandsch-
Indie toegelaten zullen zijn. Deze telegram
men kunnen op alle Nederlandsche post
kantoren worden aangeboden en moeten
in de Duitsche of in cie Nederlandsche taal
zijn gesteld. Particuliere en familietele
grammen zullen eerst worden toegelaten,
wanneer aan de in Nederlandsch-Indië
woonachtige onderdanen van het Duitsche
Rijk dezelfde mogelijkheid wordt geboden
cn de onbevredigende behandeling en vrij
heidsbeperking van deze Duitsche onder
danen zal zijn opgeheven.
Levering aan de Duitsche weermacht.
Met betrekking tot leveranties ten be
hoeve van de Duitsche weermacht werd
een nieuwe regeling getroffen, volgens
welke levensmiddelen en voedermiddclen,
waarvoor distributie geldt, slechts aan het
Duitsch leger mogen worden afgeleverd
tegen ontvangst van een door de betref
fende Duitsche militaire autoriteit onder
teekenden bon, waarop de soort en de hoe
veelheid der aan te koopen producten staat
vermeld. Deze bon moet door den leveran
cier worden bewaard en kan met de be
treffende distributiebons of vergunningen
mede worden opgezonden ter verkrijging
van een nieuwe toewijzing voor de aan
vulling van zijn voorraad. Deze regeling
geldt uitsluitend voor aankoopen ten be
hoeve van onderdeelen van het Duitsche
leger in Nederland en dus r.iet voor in-
dividueele aankoopen door Duitsche mili
tairen voor eigen gebruik.
Brood- en texticlgoederen gerant
soeneerd.
De distributie werd uitgebreid met twee
nieuwe artikelen brood en textielgoede-
ren. Brood in een wekelijksch rantsoen
van 2000 gram per hoofd der bevolking,
uitgezonderd beschuit, koek, banket en
koekjes, die nog vrij blijven. Het week-
rantsoen van 2000 gram is verkrijgbaar
op 20 bons van 100 gram. Ten behoeve van
hotels, café's, restaurants en broodjeswin
kels worden wisselbons van 50 gram in
omloop gebracht, die echter niet in bak
kerswinkels, noch aan de deur geldig zul
len zijn. Zij dienen uitsluitend, om degenen,
die buitenshuis eten, in de gelegenheid te
stellen één broodje te kunnen koopen. De
samenstelling van het brood zal geleidelijk
nog veranderen; rogge en aardappelmeel
zullen er in worden verwerkt, zoodat het
brood weer ongeveer dezelfde samenstel
ling zal krijgen als in den wereldoorlog.
Het thans vastgestelde ratnsoen zal, on
voorziene omstandigheden voorbehouden,
kunnen strekken tot den ogost van het vol
gend jaar en dan zal moeten blijken of het
gehandhaafd kan blijven.
De textieldistributie is zonder bons
geregeld. Van de verschillende goede
ren die hieronder vallen, zijn de hoe
veelheden vastgesteld, welke men per
half jaar mag koopen. Hier volgen
enkele der voornaamsteéén costuum,
éen stel ondergoed voor mannen;
twee zijden of kunstzijden japonnen, één
japon van andere stof, twee stel ondergoed
voor vrouwen en wintermantels of
-jassen in het geheel niet. Ook niet de stof
daarvoor. Van stof voor andere bestemming
mag trouwens maar zooveel gekocht wor
den als gelijk staat met de toegestane hoe
veelheid van het gereede artikel, dus bijv
voor één costuum of 1 japon. Heeft men
hiervoor stof gekocht, dan mag men echter
binnen het half jaar geen costuum of japon
meer klaar koopen. Voor uitzetten en
woninginrichting kunnen speciale vergun
ningen bij den plaatselijken distributie-
dienst worden aangevraagd.
Geen vleesch in blik meer.
Van 15 Juni af is het verboden vleesch
in blik te conserveeren. Vleesch mag thans
nog slechts geconserveerd worden met ver
gunning van de Nederlandsche Veehouderij
centrale en volgens door dit bureau vast te
stellen voorschriften. Tevens is het verbo
den in blik geconserveerd vleesch of in blik
geconserveerde vleeschproducten af te
leveren, zoodat ook de verkoop van dit
artikel is stopgezet.
De brandende olietanks in de verwoeste
haven van Duinkerken vormen één
vlammenzee.
DE KUST WEER VEILIG.
Na het staken der vijandelijkheden in
Nederland gold een der eerste zorgen van
het Duitsche commando het opruimen van
de mijnenvelden voor de kust, die een be
stendig gevaar opleverden voor de scheep
vaart en de visschcrij Hiervoor werd de
hulp ingeroepen van de Duitsche mijnen
vegers, kleine vaartuigen, die evenwel vol
komen berekend zijn voor hun taak Deze
voeren sedert uit, om het gevaarlijke kar
wei ten uitvoer te brengen.
Tcekenen van opleving en herstel.
De groote successen
der Duitsche wapenen
hebben Italië doen be
sluiten de tot nu toe
gevolgde positie van
onzijdigheid te laten
varen en eveneens aan
de Geallieerden den
oorlog te verklaren.
Wij wenschen in het
midden te laten, welke
territoriale eischen Ro
me mettertijd zal stel
len en slechts een blik
te werpen op de Mid-
dellandsche Zee, die
Italië als „Mare nos
trum" beschouwd heeft.
Wat zal dan het ge
volg zijn van ïtalië's
inmenging in het con
flict Het zoude ons in
dit kader te ver voeren,
desbetreffende profe
tieën te doen Laat ons
aan de hand van ons
kaartje, dat voor. zich-
zelve spregJU naar
voren brengen, dat de
verbinding tusschen
Frankrijk en zijn Afri-
kaansche bezittingen
uiterst precair wordt.
En dat hierbij niet
slechts sprake moet zijn
van de Afrikaansche
koloniën, behoeft aller
minst betoog, als men
denkt, dat het Suez-
kanaal gesloten is en
de scheepvaart der Ge
allieerden een grooten
omweg moet maken,
uit hoofde van het feit.
dat de weg die om
Kaap de Goede Hoop
leidt, meer dan vier
duizend zeemijlen lan
ger is. hetgeen niet al
leen tijd kost, doch
ook geld. Moeten geen
maatregelen genomen
worden voor bunke
ren Moeten de sche
pen geen grooter pro
viand medenemen? En
hoe zal het er binnen
zeer afzienbaren tijd in
de Middellandsche Zee uitzien? Zoude het
niet eens tot epn samentreffen van de Ge
allieerde vloten en de Ttaliaansche zee
macht komen Met andere woorden zounc
het schrikkelijk pleit niet eens in de Mid
dellandsche Zee worden uitgevochten en
hei hier komen tot een uiteindelijke over
winning van een der strijdende partijen
De tijd zal het leeren.
Ir. de reste twee weken van Juni waivr.
er op de arbeidsmarkt, die tengevolge van
rle bijzondere gebeurtenissen in de maand
tevoren sterk was ontwricht, meer en meer
symptomen van opleving en herstel waar te
nemen. De directeur van den Rijksdienst
der werkloosheidsverzekering en arbeids
bemiddeling spreekt zelfs in dit verband
van een gunstige kentering- Niet alleen
dat duizenden werk vinden bij de oprui
mingswerkzaamheden en den wederop
bouw, doch ook tal van fabrieken, die
aanvankelijk geheel of gedeeltelijk waren
stilgelegd, zijn thans weer in bedrijf ge
steld cn breiden hun personeel weer uit.
Transportondernemingen voorzien zich van
andere vervoermiddelen en stellen op
nieuw hun arbeiders in dienst. De werk
zaamheden in land- en tuinbouw zijn toe
genomen en alles wijst er op, dat de vraag
naar arbeiders in deze bedrijfstakken nog
sterk zal vermeerderen. Door het wegval
len van de motortractie moet ve?l meer
handenarbeid worden verricht, hetgeen
meer werkkrachten vraagt. Het mijnbe
drijf is weer in vollen gang en streeft er
naar, de productie tot een zoo hoog moge
lijk peil op te voeren. Vervoersmoeilijk-
heden, waarmede men thans nog te kam
pen heeft, noodzaken tot het opslaan van
groote voorraden, doch weldra zullen
spoor- en scheepvaartverkeer zoover her
steld zijn, dat de levering door het land
kan worden hervat, hetgeen weer meer
