TEXELSCHE COURANT
Doe het veilig,
Woensdag 10 Juli 1940
No. 5461
52ste Jaargang
DE NIEUWE TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
Onrustige zenuwen
Laat U ze ook op Texel drukken
DRUKKERIJ TEXELSCHE COURANT
Uitgave
N. V. Boekhandel en Drukkerij
v. h. Langeveld en De Rooij
Den Burg
Telefoon 11
IS SINDS 1 JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deedig tarief voor neringdoenden.
TEXEL AARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letters gezet, hoogstens
vier; vooruit betaald).
ABONNEMENTEN: f 0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg f 1.losse nrs. 4 ct.
POSTREKENING no. 652.
HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer een half uur later.)
10 Juli 11 12 13 14 15 16
1,40 2,06 2,55 3,54 5.- 6.12 7,28
Aan Zwembad De Schans een uur eerder...
OP 10 JULI LICHT OP VOOR:
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 10.30
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii»«iii«in>IIIIII
TER OVERDENKING.
mm
GROEIEN OF AFTAKELEN
Geen mensch of hij moet in oogenblik-
ken, dat hij met zichzelf alleen is, be
kennen: „In dat geval heb ik mij met van
mijn beste kant laten zien. Eigenlijk ben
ik toen heel weinig MAN geweest".
Dat is een normaal verschijnsel.
Zulke herinneringen dienen om ons de
juiste weg te wijzen, die wij in moeten
slaan als zooiets weer voorkomt.
Zoo worden wij ouder en wijzer.
Maar wie uit zulk een herinnering in
plaats van een aansporing een bewijs wil
putten, dat hij ook in het vervolg tot
niets beters in staat zal zijn wie tot
zichzelf zegt: „Zoo ben je nu eenmaal,"
is wel ouder maar niet wijzer geworden.
HET PAROOL VOOR ZWEMMERS.
Als de zon rchijnt door de ruiten
En je uit de veeren port.
Als je bontjas een paar maandjes
Eenzaam opgesloten wordt;
Als de stamppot met pensioen gaat
En de worst op wachtgeld komt,
Als het klapstuk zijn congé krijgt
(Of heel handig wordt vermomd!)
Als de erwtensoep met kluifjes
Weer van het menu vervreemdt,
En een malsch komkommerslaatje
Weer de eereplaats inneemt;
Als de barometer warm loopt,
En de thermo-dito stijgt!
Moeten wij wel gaan gelooven,
Dat men strakjes zomer krijgt!
Zomer dat wil doorgaans zeggen
(Als hij ons eens niet verlakt!)
Dat het gaargestoofde menschdom
Weer naar waterkoeling snakt.
En die zoekt het in het water
Van rivier of zee of sloot,
In gezelschap van een zwemmer,
Die het nimmer ziet: de Dood.
Die loert in het koude water
Op een felbegeerde buit,
En daarom geldt voor de zwemmer
Overal 't parool: K ij k uit!!
OOSTEREND.
TENTOONSTELLING „TEXEL"
in de O. L. School.
Gisteren is op de zolder van de nieuwe
O.L. school alhier een Tentoonstelling
geopend, welke voor een ieder tot eind
Augustus kosteloos toegankelijk is en
waarop wij gaarne uw aandacht vestigen.
De expositie is gewijd aan Texel; ze
beslaat een groot deel van de zolder,
welke een oppervlakte van plm. 180 vk
M. heeft en, wat zoo aantrekkelijk is, is
dat de schooljeugd zelf al het materiaal
voor deze tentoonstelling geteekend, ge
bouwd, of op andere wijze vervaardigd
heeft.
Een kostelijk idee, dat navolging ver
dient, gezien de resultaten, welke onder
goede leiding blijken te kunnen worden
bereikt.
Niet alleen vond de heer F. J. Schmit,
het hoofd der school, hier een prachtig
terrein voor practische toepassing van
hetgeen hij zijn leerlingen bij zijn onder
wijs in diverse vakken had bijgebracht
(aardrijkskunde, geschiedenis, natuur
kunde, Nederlandsche taal, schijven, tee
kenen, enz.), maar tevens werd iets tot
s and gebracht, waarvan ieder buiten
staander met genoegen en met belang
stelling kennis zal nemen. Er is met lust
aan gewerkt. Dat is aan alles te merken.
En dat is ook juist het geheim van de
„smid ..BELANGSTELLING" is de
groote drijfveer De wijze woorden
van de groote Jean J. Rousseau kunnen
nimmer genoeg herhaald worden Wie
met hart en ziel zich aan de arbeid zet,
is tot groote dingen in staat. Dit geldt
voor jong en oud. En gelukkig is hij die
het moeilijke maar zoo mooie ambt
CONSULTATIEBUREAU.
De eerstvolgende zitting van het Con
sultatiebureau voor Zuigelingen is be
paald op Vrijdag 12 Juli a.s. De arts zal
van half twee 's middags af te consul
teeren zijn. Voor moeders met zuigelin
gen uit Den Burg en voor die uit de
andere dorpen zijn geen afzonderlijke
uren meer vastgesteld.
PROF. DR. W. H. KEESOM.
In zijn Zaterdag gehouden jaarverga
dering heeft het Koninkl. Genootschap
Mathesis Scientiarum Genitrix te Leiden
tot voorzitter gekozen in de plaats van
Prof. Dr. W. van der Woude Prof. Dr.
W. H. Keesom.
OOST.
VISSCHERIJ.
Hoewel hier heel wat schepen liggen,
wordt de visscherij maar door vier bot
ters uitgeoefend. De vangsten zijn zeer
uiteenloopend. Over het algemeen is er
weinig bot. De prijs is de laatste weken
aanmerkelijk hooger dan voorheen. Dit
komt doordat er in het geheel geen aan
voer van Noordzee-visch is; de Noordzee
visscherij kan n.l. niet hervat worden.
De kleine kwantums, die hier en op Wie-
ringen ter markt worden aangeboden,
worden nu goed betaald. (Vorige week 25
tot 35 cent per pond.) S.
Mijnhardt's Zenuwtabletten maken U
spoedig weer weldadig kalm. Buisje 40
en 75 cent.
POLDER EIERLAND GAAT GROOT
WERK UITVOEREN.
Totale kosten f 167.500.Rijks
subsidie f 122.100.
Polder Eierland gaat een groot werk
uitvoeren. Op verschillende vergaderin
gen van de Hoofdingelanden is dit plan al
uitvoerig besproken, Zaterdag is de defi
nitieve beslissing gevallen. De kosten
zullen f 167.500 bedragen. Hiervan komt
een bedrag van f 45.400.voor rekening
van de polder, terwijl uit het Werkloosr
heidssubsidiefonds een subsidie van
f 122.100,werd toegezegd.
Teneinde de laatste hand, aan de uit
voerig omschreven en in den breede be
sproken plannen te leggen, werd Zater
dagmiddag jl. onder voorzitterschap van
de dijkgraaf, de heer A. J. Keijser, in ho
tel De Hoop door het Dag Bestuur een
vergadering belegd met de Hoofdingelan
den.
o
Voorz. heet allen hartelijk welkom. Hij
wenscht de heer Leber, die wegens ziekte
niet aanwezig kan zijn, van harte beter
schap.
De notulen, door opzichter-secr. Van
Hoorn gelezen, worden goedgekeurd.
OORLOGSSCHADE.
Onder de ingezonden stukken bevindt
zich een schrijven van de wnd. secr.-ge-
neraal van het Dep. van Defensie betref
fende de oorlogsschade door inundatie,
bommen e.d. Van schade dient opgave ge
daan te worden aan genoemde instantie.
Ook dient het in gebruik nemen van ma
teriaal, enz., door militairen, te worden
vermeld.
van onderwijzer bekleedend bij de
jeugd dat heilig vuur weet te wekken
niet alleen, maar ook weet aan te wak
keren en.... brandend te houden.
Mogen wij u eens rondleiden?
Een gemakkelijke trap aan het eind
van de gang leidt naar de zolder.
Wat daar het eerste opvalt, is het dio
rama met een stuk van de dijk en met de
molen van Oost. Een knap stuk werk.
Natuurgetrouw is de molen nagebootst,
terwijl ook de dijk met de sluis en het
grindpaadje naar boven net „echt" zijn.
Een blauwe, licht bewolkte hemel vormt
de achtergrond, terwijl de zee met ver
scheidene scheepjes alles eigen fabri
kaat is gestoffeerd. Verder zweven nog
eenige vliegtuigen in de lucht Ook
in dit opzicht beantwoordt het diorama
derhalve aan de toestand in het huidige
tijdsgewricht.
Maar ook van het verleden van ons ei
land geeft deze bescheiden, maar toch
zoo origineele tentoonstelling een tref
fend beeld. Daar is in de eerste plaats 'n
serie landkaarten van de oudste tijden
tot heden, met zorg geteekend en ge-
kleurd;verder zijn er afbeeldingen van
een terp, waarop in de grijze oudheid de
bewoners van ons land hun huizen bouw
den om in geval van overstroomingen
geen last van het water te hebben (de
rivieren waren in die dagen nog niet be
dijkt en ook van zeeweringen was toen
nog geen sprake). Bekijk ook eens die
oude Texelsche prenten; die oude op
Texel gevonden munten (er is er zelfs
een bij uit de Spaansche tijd). Ook een
oud handvest, keurig nagemaakt, ver
dient de aandacht.
Texel dankt zijn roem, welke ver bui
ten de grenzen van ons land reikt, voor
een groot deel aan zijn vogelheir. Terecht
heeft men danook aan onze gevederde
DE COCKSDORP.
DAT LIEP GOED AF.
Zaterdagmorgen omstreeks half vier
zijn bij De Cocksdorp bommen neerge
worpen. Een er van kwam tot ontploffing
in het roggeveld tusschen Bouwlust en
de woning der familie Hooiberg. De
trechter is verscheidene meters diep en
zes meter in doorsnee. Het graan werd
over een oppervlak van plm. honderd
meter in omtrek totaal vernield. Op
Bouwlust sloeg een scherf door een ruit
en vervolgens door de voorzijde van het
dressoir! Een andere scherf joeg door een
schuurtje. Zoowel in het voor- als in het
achterschot werd een gat geslagen. De
scherf vloog op slechts een halve meter
langs het bed, waarin twee zoons van de
fam. Hooiberg sliepen.
Op Veldzicht werden eenige ruiten ver
brijzeld. Ook daar ging een scherf dwars
door een schuurtje heen. Een steel van
een schop werd middendoor geknapt, een
zadel van een fiets gerukt, in twee ge-
emailleèrde pannen werd een gat gesla
gen Op het sportveld werden enkele
palen door een scherf doorboord.
Op Bouwlust vernamen we, dat de
aanvallende vliegers eerst een lichtkogel
aan een parachute hoog in de lucht lieten
zweven. Hij gaf zooveel licht, dat men
eerst vermoedde, dat in de buurt brand
was uitgebroken! Maar al dra was ge
ronk van vliegtuigmotoren hoorbaar. Ge
lukkig veroorzaakte de bom geen per
soonlijke ongelukken. Een op ruim 300
M. afstand in het weiland loopend paard
van De Graaf werd door een scherf ge
troffen De veearts ontdekte 10 cM. onder
de huid een scherf van bijkans anderhalf
ons zwaar. De wonde (het dier was in
het achterbeen ter hoogte van de lies ge
raakt), bleek nochtans niet zeer ernstig.
Op 60 M. van Bouwlust waren voorts
BETER WEGEN.
Voorts was een schrijven ingekomen
van de Ged. Staten, inzake goedkeuring
van het wegverbeteringsplan. Hieronder
vallen: De Hoofdweg van de 3e dwars
weg af tot ongeveer 400 M. N.O. van de
4e dwarsweg; het verbeteren van de 4e
dwarsweg tusschen hoofdweg en de
Postweg; van de Duinweg ten W. van de
vuurtoren.
GELDLEENING.
Op voorstel van het Dagelijksch Be
stuur wordt besloten tot het aangaan
eener geldleening van ten hoogste
f 22.500 tegen 4 pet. rente, met een jaar-
lijksche aflossing van f 1875, met ingang
van 1941.
HET WERKVERRUIMINGSPLAN.
De voorz. brengt in herinnering, dat in
de vergadering van 22 Februari '40 met
algemeene stemmen werd besloten:
le. tot het uitdiepen van het Kanaal
langs de binnenberm van de Eierlandsche
dijk, vanaf de Dorpsstraat van De Cocks
dorp tot de Kreek van het Hoogezands-
kil, ter lengte van ongeveer 6650 M.; het
sloopen van 3 gemetselde duikers en het
maken van 'n betonbrug en twee beton-
duikers. 2e. het uitdiepen en verbreeden
van bestaande slooten, het graven van
nieuwe slooten, het maken van vier be-
tonduikers en drie betonbuisduikers, ge
legen in het blok Madura en het duin-
blok van Duinoord e.a. De kosten van de
onder 1 genoemde werken zijn geraamd
als volgt:
f 116.000 voor arbeidsloon en sociale
lasten; de bijkomende kosten op f 30.000.
De kosten van het onder 2 genoemde
werk worden geraamd als volgt:
vrienden 'n belangrijke plaats ingeruimd.
Niet alleen zijn tal van foto' uitgestald,
maar groot is vooral het aantal zelf ver
vaardigde vogelteekeningen. Daar was
heel wat werk aan. Ook een kleine eie-
rencollectie elk eitje in een vakje met
zaagsel en voorzien van een keurig
kaartje past in het kader van deze
Texel - expositie.
Ook het Texelsch dialect en onze folk
lore vragen de aandacht van de bezoeker.
In cahiers is een groot aantal typisch -
Texelsche woorden bijeengebracht met
hier en daar een teekening ter illustratie.
Leuk bedacht. Knappe schrijvers en han
dige teekenaars zijn hier aan het werk
geweest. Ook onze feesten van Sinte-
Maarten, Meierblis en Sunderklaas zijn
geestig uitgebeeld.
Veel teekeningen hebben verder be
trekking op het Texelsche landschap, zoo
als dit zich in de verschillende seizoenen
aan ons voordoet. Van de haven Oude-
schild is een plattegrond aanwezig, waar
op bootjes zijn aangebracht om het ka
rakter van deze haven aan te geven.
En dan is er nog een groote tafel, waar
op men in een oogopslag afleest, welk
deel van Texel onder water zou loopen
wanneer al onze dijken eens mochten
doorbreken; of waar op Texel artsen ge
vestigd zijn; waar op Texel kerken staan
en welke; waar op Texel scholen staan en
welke; welke broedplaatsen we hier heb
ben en waar; hoeveel auto's, rijwielen,
personen TESO de laatste jaren vervoer
de; hoe de Texelsche bodem gebruikt
wordt; hoeveel lammeren de laatste ja
ren op Texel aan de markt kwamen en
wat er voor betaald werd; hoe groot de
diverse polders zijn; hoe het de laatste
jaren met de regenval op Texel gesteld
was en hoe, in winter en zomer, met de
temperatuurVolledig is onze op-
VLUG NET LAGE PRIJS.
NIEUW MATERIAAL GROOTE PAPIER- EN LETTERKEUS.
Aanplakbiljetten.
Adreskaarten.
Bonboeken.
Briefkaarten.
Briefpapier.
Catalogussen.
Circulaires.
Convocaties.
Diploma's.
Doorschrijfboeken.
Enveloppes.
Etiquettes.
Geboortekaarten. ff
Graflinten.
Kwitanties.
Labels.
Ondertrouwkaarten
Programma's.
Plakadressen.
Prijskaarten
Prijslijsten.
Periodieken.
Prospectussen. I
Reglementen. i
Rekeningen.
Raambiljetten.
Reclamecartons.
Reclamebiljetten.
Ro u wcirculaires.
Rouwkaarten.
Strooibiljetten.
Toegangsbewijzen.
Verlovingskaarten.
Visitekaarten.
Waschlijsten.
Winkelbonnen.
twee brandbommen geworpen. Ook op
een perceel land van de heer W. Reu
vers viel er een.
Meer naar het zuiden is nog een zware
bom neergekomen. Deze ontplofte echter
niet. Het omhulsel raakte los en bleef
aan de oppervlakte, doch de gevaarlijke
lading drong diep de bodem in. Het ter
rein werd afgezet. Tenslotte vernamen
men we nog, dat ook door de dakgoot van
de woning der gezusters Buis, welke wo
ning midden in het dorp ligt, een scherf
is geslagen.
Ook in de Roggesloot zou een bom ge
vallen zijn. In het graan achter hoeve
Rotterdam aan de Hoofdweg kwamen er
drie terecht.
In de nabijheid bevonden zich geen
militaire doelen.
f 16.000 voor arbeidsloon en sociale
lasten; de bijkomende kosten op f 5.500.
Na mondelinge besprekingen en de ge
voerde correspondentie met het Hoofd
van de Inspectie voor Werkverruiming,
Ir Van Rossum du Chattel, werd 11 Juni
1940 door de Polder bericht ontvangen,
dat het Dep. van Soc. Zaken zijn goed
keuring hechtte aan het plan. Voor dit
werk wordt een subsidie uit het Werk-
loosheidssubsidiefonds toegezegd van to
taal f 122.100, dit is 92'/* pet. van de ar-
beidsloonen en de sociale lasten. De kos
ten zullen voor de polder bedragen: Aan
bijkomende kosten f 35.500 en arbeids
loon en sociale lasten f 9 900. In totaal
f45.400.—.
De heele vergadering blijkt met het
ontwerp accoord te gaan, waarom be
houdens goedkeuring van de Gedep. Sta
ten, besloten werd tot de uitvoering in
werkverschaffing, en de toegezegde sub
sidie te aanvaarden.
Naar de heer Van Hoorn ons meedeel
de zullen plm. honderd werkloozen van
de vaste wal te werk gesteld kunnen
worden, vermoedelijk voor de tijd van
twee en een half jaar.
Met algemeene stemmen wordt beslo
ten om voor de bestrijding der kosten een
geldleening aan te gaan van ten hoogste
f 45.400 tegen een rente van ten hoogste
4,/2 per jaar, met de bepaling, dat jaar
lijks f 2522.op de hoofdsom zal worden
afgelost, aanvangende in 1941. Per jaar
komt de leening-last op f 3622. Voor dek
king hiervan zal een heffing noodig zijn
van f 1.68 per jaar voor de eerste klas,
f 1.26voor de 2e en f 1.05 voor de 3e klas.
De voorz. merkt op, dat de prijzen van
het materiaal dusdanig berekend zijn, dat
men niet voor een verrassing komt te
somming lang niet, maar de lezer heeft al
lang begrepen, dat hier interessante stof
geboden wordt en dat er heel wat kijken
kwam, eer het noodige materiaal verza
meld en in zoo overzichtelijke en origi
neele vorm verwerkt was.
Ten slotte: het strand met de duinen en
de dennen. Er is een aardige schelpen
verzameling aanwezig. De kinderen heb
ben de schelpen aan het strand gezocht
en vervolgens met behulp van het door
de heer Kraai samengestelde Schelpen
boekje gedetermineerd. Wat de dennen
en duinen aangaat is al het mogelijke ge
daan, om van het ontstaan hiervan een
goed beeld te geven. Ook aan de gevaren,
welke ons bosch bedreigen, zoowel door
schadelijke insecten als door brand, is de
noodige aandacht geschonken.
Hiermee willen we ons verslag eindi
gen. We hopen er in geslaagd te zijn, een
goed beeld te geven, van wat deze ten
toonstelling voor aantrekkelijks biedt en
vertrouwen, dat haar een druk bezoek
mag ten deel vallen. We herhalen: Ieder
is welkom. In het bijzonder zal des
avonds tusschen zeven en acht uur tot be
zichtiging gelegenheid worden gegeven,
maar overigens kan men ook des daags
eens komen kijken. Ieder, die daar
toe in de gelegenheid is, zal vreemdelin
gen, die ons eiland bezoeken, zeker wil
len aanraden eens een kijkje te gaan ne
men. Zij kunnen er kennis nemen van
veel, wat anders voor hen onbekend zou
zijn gebleven. „Onbekend maakt onbe
mind". Daarom is het zoo goed, al wat
Texel was en thans door de noeste ar
beid van vele geslachten is geworden,
eens in het centrum der belangstelling te
plaatsen. De liefde tot ons eiland zal er
door worden versterkt.
X—
HERIJK MATEN EN GEWICHTEN.
Belanghebbenden herinneren we er
aan, dat de herijk plaats vindt: voor Den
Burg Woensdag en Donderdag (heden en
morgen); voor Den Hoorn en De Koog
Vrijdag (te Den Burg); voor Oosterend,
Oost en De Waal Maandag (te Ooster
end); voor De Cocksdorp en Eierland
Dinsdag (te De C.) en voor Oudeschild
volgende week Woensdag en Donderdag
17 en 18 Juli (te Oudeschild).
Verder verwijzen we naar de publicatie
in een vorig nummer.
LEKKER KOKEN
leert U, wanneer U zich een kookboek
aanschaft in
BOEKHANDEL PARKSTRAAT - Tel. 11
staan bij eenige verhooging. Voorts wordt
met algemeene stemmen besloten tot 't
verlengen van de kasgeldleening. De
leening, groot f 20.000, loopende bij de
Coop Boerenleenbank, zal wederom wor
den aangegaan tegen vier pet. Zij loopt
tot 1 Maart 1941-
IN GEVAL VAN NOOD.
In antwoord op een vraag van de heer
J Roeper, De Vrijheid, zegt de voorz., dat
de polder vergunning zal trachten te krij
gen voor een aantal personen om in ge
val van nood ook tusschen elf en vijf in
de nacht op de openbare weg te mogen
komen. In deze tijd kan men voor aller
lei verrassingen komen te staan. Een bom
kan een dijkdoorbraak veroorzaken of
brand b.v. Het is van groot belang, dat
men dan wat mannetjes bij de hand heeft
HET VERVOERSPROBLEEM
Met de inspecteur van het Verkeers
wezen heeft men zich in verbinding ge
steld inzake het vervoer van het mate
riaal. Wanneer deze zaak goed voor el
kaar komt, zal men bij de aanvoer wel
niet op moeilijkheden stuiten.
Omstreeks vijf uur wordt de vergade
ring, waarin de besprekingen op aange
name toon werden gevoerd, door de voor
zitter gesloten met de wensch, dat het
groote plan op normale wijze kan wor
den uitgevoerd.
KLADBLOCS.... VIJFHONDERD VEL
zoo lang onze voorraad strekt
30 CENT.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT - Tel. 11
llllll BINNENLAND
in
Bij Barneveld zijn Zaterdagnacht 30
bommen geworpen. Een boerderij werd
beschadigd.
De Betuwe heeft een goed kersen
jaar. Prijzen normaal. Jammer alleen,
dat er in de meikersen zooveel rot zit.
Bij Hazerswoude liet een achtervolg
de Engelsche vlieger vier bommen in een
wei vallen. Een koe werd gedood.
Soest. Twee soldaten zijn aangehou
den, verdacht van diefstal van twee fiet
sen, fietsonderdeelen, 80 rol koperdraad.
Te Urmond is de 17-j. Arie Hermans
in het Julianakanaal verdronken. Hij kon
niet goed zwemmen.
Rotterdam. Magazijn De Bijenkorf
zal op zijn oude plaats herrijzen.
Beverwijk. Vrijdag verschenen de
eerste dahlia's op de bloemenmarkt.
Een Enkhuizer visscher haalde uit
het IJselmeer een zware mitrailleur op.
Bij Aalsmeer werd een snoek van
dertig pond aan de haak geslagen.
Op de Veluwe wordt, nu houtzen
dingen uit Scandinavië gedeeltelijk weg
blijven, hout gekapt voor onze papierfa
brieken.
Te Bodegraven werd eerste helft
van dit jaar 30 pet. minder kaas aange
voerd. Omtrent de toekomst weinig ze
kerheid.
Rotterdam. Van 250 kleine caféhou
ders kwamen aanvragen binnen voor een
noodcafé in het centrum van de stad. 100
zijn ingewilligd.
De Vereenigingen De Provinciale
Pers en De Periodieke Pers zullen ver
dwijnen om plaats te maken voor de door
haar op te richten Prov. Periodieke Pers.