TEXELSCHE COURANT
PAK AAN!
OP DE BON!
Jaargang
Woensdag 24 Juli 1940
No. 5465
X
"SUte
DE NIEUWE IEXELSCHE COURANT
WAAR GAAT EUROPA HEEN?
EEN KWART EEUW ONDERLINGE PAARDENVERZEKERING
Texelsohe Berichten
A Borende Kiespijn
Uitgave
V. Boekhandel en Drukkerij
r.jh. Langeveld en De Rooij
)en Burg Telefoon 11
IS SINDS 1 JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
ERTENT1ES: 12 cent per regel;
ninimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deedig tarief voor neringdoenden.
IXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letters gezet, hoogstens
vier; vooruit betaald).
30NNEMENTEN: f 0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg f 1.losse nrs. 4 ct.
1STREKENING no. 652.
OOGWATER (ter reede van Texel v.m.)
.(nam. ongeveer een half uur later.)
ïili 25 26 27 28 29 30
.33 1,42 2,21 3,01 3.47 4.45 5,54
an Zwembad De Schans een uur eerder.
OP 24 JULI LICHT OP VOOR:
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 10.14
Aanpakken is een slagwoord van on-
3 tijd, het parool van allen, die niet
ij de pakken gaan neerzitten, maar
ls leden van een gezond en levens
rachtig volk willen meewerken aan
en nieuwe en gelukkige toekomst van
ns vaderland-
Pak aan zei majoor Breunese tot zijn
ïannen, de 50 60 duizend oud-mili-
airen, die vorige week van de weer-
aacht naar de opbouwdienst zijn over-
jegaan.
Onze gemeenschappelijke arbeid, zoo
iprak hij, zal in de eerste plaats gericht
noeten zijn op onze saamhoorigheid en
ynze gemeenschapszin.
Het rijkste bezit van de mensch, de
arbeid, zullen wij aanwenden om ons
doel te bereiken, n.l. U een plaats te
doen innemen in een krachtig saamhoo-
rig en nationaal gezind Nederland.
Arbeid vereischt een gezonde frissche
geest.
Arbeid vereischt 'n krachtig lichaam
Arbeid vereischt levensvreugde.
Deze nu gaan wij samen opbouwen.
Met moed en vertrouwen, maar voor
al ook met geestdrift moeten wij aan de
slag.
Veel, zeer veel zal van ons allen ge-
eischt worden. Als ware Nederlanders
wilt gij toch allen zonder uitzondering
Uw schouders onder onze gemeenschap
pelijke taak zetten tot heil van ons ge
liefd vaderland.
gïi Doet Jw plicht, ik reken op U allen.
PAK AAN
„Aanpakken" is ook de titel van de
brochure van Mr. Linthorst Homan, die
in dit boekje ons volk oproept tot een
heid en aanspoort tot het betoonen van
daadkracht.
Laten wij allen in deze zware tijden
die leuze aanpakkentot de onze ma
ken en al onze krachten geven op de
plaats en in de functie waarin wij staan
ook voor de gemeenschap, de nieu
we gemeenschap, die groeien moet op
de grondslag van de ware naastenlief
de, die in elke medemensch een broe
der ziet.
Wanneer we spreken of schrijven
over de rantsoeneering van het Neder-
landsche volk en over de distributie van
een steeds groeiend aantal artikelen voor
voeding en kleeding, moeten we met 2
factoren rekening houden.
I 1. De oorlog ook al ware ons land
er niet in betrokken geworden sneed
ons practisch a" van alle overzeesche
landen, ook van ons Indië, zoodat we,
wat de overzeesche producten betreft,
Tiitsluitend waren aangewezen op de
voorraden, die onze regeering in goede
zorg had aangelegd.
2. Wij deelen nu, tijdens de bezetting,
een gemeenschappelijk lot met Duitsch-
land.
De Rijkscommissaris Dr. Seyss-Inquart,
heeft in zijn installatie-rede toegezegd,
er voor te zullen zorgdragen, dat ons
volk niet tot ongunstiger levensvoor-
vaarden vervalt dan noodig zouden ge
naakt worden door het gemeenschappe
lijk lot met Duitschland en door de ver-
lietigingswil der vijanden.
Boter en vet op de bon.
In het middelpunt der algemeene be
langstelling staat thans de distribuie van
boter en vet.
Het moge tegenstrijdig klinken, maar
dc boter wordt gerantsoeneerd wegens de
.groote overproductie, teneinde langs deze
weg het verbruik van natuurboter te be
vorderen en dat van margarine op onge
veer de helft terug te brengen.
Er is thans geen sprake van een nij
pend tekort.
Wijs beleid eischt echter met het oog
op; He toekomst, dat de vetverbruikers
tot spaarzaamheid worden gebracht. Van
daar de rantsoeneering.
Een tweede reden om de rantsoeneering
Waar het om gaat.
Het karakter van deze oorlog is drie
voudig:
1. Het is een nationale oorlog, een bot
sing van naties in hun politieke wording
en hun economische opbouw.
2. Hij is samengeweven met een poli
tieke en economische omwenteling van
geweldige omvang en diepte. De vrijheid
en bandeloosheid wordt vervangen door
een sterk gezag, de kapitalistische econo
mie wordt vervangen door een gebonden
orde, waarin de arbeid en niet het geld
de toon aangeeft. De arbeidende massa
staat in het brandpunt der belangstelling.
3. Deze oorlog is ook een strijd om de
overheerschende positie in Europa en
daardoor ook een strijd om een Euro-
peesche orde.
Europa één gemeenschap.
Deze oorlog moet tot gevolg hebben,
dat Europa groeit tot één gemeenschap.
Dan zal de strijd met al zijn offers niet
vergeefsch zijn geweest.
Over de grondslagen van het nieuwe
Europa, dat thans aan het groeien is,
schrijft de diplomatieke medewerker van
de Boersenzeitung Karl Megerle, enkele
artikelen waarvan we hier de inhoud
beknopt weergeven.
Het Europeesche zwaartepunt is ver
legd van de Westelijke randen naar de
middenas, Duitschland en Italië. De ter
ritoriale wijzigingen, die daarvan het
gevolg zijn, staan nog niet vast.
Zekere grondslagen staan echter reeds
vast.
Wij gaan in de richting van een nieu
we Europeesche solidariteit en lotsge-
meenschap.
In het tijdperk van het moderne ver
keer en de moderne economie, van de
moderne oorlogstechniek en strategie ge
voelt ieder, dat Europa te klein is om
zooals tot dusverre in talrijke, niet tot
leven bekwame, eenheden versplinter! te
blijven, of zelfs in vijandelijke kampen
verdeeld te zijn en in oorlogen, die een
zelfmoord beteekenen, met haar kracht
ook haar positie in de wereld te verlie
zen.
Al deze inzichten dringen naar de Eu
ropeesche solidariteit, naar de op de een
of andere wijze te vormen economische
en verkeers-geografische groote ruimte.
De kleine en middelgroote staten van
Europa komen tot het inzicht, dat de tot
dusverre bestaan hebbende sociale, eco
nomische en politieke systemen onhoud
baar zijn en dat zij het binnenlandsche
regime hebben te onderzoeken en aan te
passen.
Al deze factoren begunstigen de psy
chologische bereidheid om loyaal deel te
nemen aan de nieuwe organisatie van
Europa en de lotsgemeenschap van de
oude wereld, maar vooral ook de
noodzakelijkheid van een duidelijke lei
ding te erkennen. Voor de meeste staten
van Europa beteekent het zich keeren
naar het nieuwe tegelijk een grondige,
vaak smartelijke of met offers gepaard
gaande losmaking van het oude.
Eerlijk inzicht is noodig.
Noodig is een eerlijk inzicht in
de verandering der dingen, een afkeeren
van het opportunisme, een afstand doen
van overspannen politieke en economi
sche nationalismen en der erkenning van
het beginsel, dat het met de eer van
in te voeren is gelegen in de overpro
ductie van boter. Voorheen plaatsten we
een deel van onze boter-overproductie
tegen afbraakprijzen op de Britsche
markt, maar daaraan is nu een einde ge
komen.
De export naar het vasteland van Eu
ropa ondervindt ook groote moeilijkhe
den en daarom moet er wijziging worden
gebracht in het verbruik van vetten.
De margarine-eters zullen voor het
grootste deel boter moeten gaan gebrui
ken. Dit kan alleen bereikt worden door
de invoering van een rantsoeneering. In
de naaste toekomst zal naar ruwe ra
ming ongeveer de helft van het marga-
rineverbruik moeten worden overgescha
keld op boterverbruik.
Voor beter gesitueerden alleen
boterkaarten.
Dit zal in deze vorm geschieden: de
consumenten van een lagere inkomsten
klasse zullen distributiekaarten krijgen,
waarop zij margarine kunnen koopen, de
consumenten van een hooger inkomen
klasse zullen op hun kaarten alleen boter
kunnen betrekken.
Bovendien zal een toeslagregeling in
gevoerd worden, waardoor de houders
van margarinekaarten een reductie van
40 ct. per K.G. zullen kunnen verkrijgen
op de boter, welke zij op de bons koo
pen.
Op die manier zal een groot deel van
het boteroverschot kunnen worden weg
gewerkt. Doch er resteert dan nog een
gedeelte der boterproductie, welke in
koelhuizen zal worden opgeslagen. De
hoeveelheid, welke aldus zal worden ge
conserveerd, is te ramen op 10.000.000
kilogram.
We leven nu tot 28 Juli wat de distri
butie van boter en vet betreft in een
overgangstijd. Daarna heeft men niet
meer de vrije keuze.
Zooals gezegd: consumenten boven een
De oorlog, die thans weldra zijn
vierde en laatste fase ingaat
die van de aanval op het Britsche
wereldrijk brengt een politieke
en ecenomische omwenteling,
hij is ook een strijd om een Eu
ropeesche orde, om een Europee
sche gemeenschap, op de grond
slag van solidariteit en lotsver
bondenheid, die na het overwin
nen van veel hinderpalen een
snel opkomende welstand kan
vinden.
een kleine staat volstrekt vereenigbaar
is, wanneer hij zich toevertrouwt aan de
leiding en de bescherming van groote
rijken.
Eerst thans is het mogelijk, zoo merkt
Megerle op, tegelijkertijd 'n goed onder
daan van zijn volk, een goed patriot, en
een goed Europeaan te zijn, zonder dat
dit laatste woord die valsche klank heeft
die het in de na-oorlogstijd van Versail
les aankleefde.
Bij de heropbouw van Europa ver
schijnt Duitschland niet alleen als over
winnaar van het systeem van Versailles,
maar ook als een rijk, dat Europa veel
te bieden geeft.
Een Europa zonder oorlogen.
Het brengt zoo schrijft hij verder
Europa de vrede, veiligheid en bescher
ming tegen aan het gebied vreemde in
breuken van buiten af, tegen verwikke
lingen in Europa zelf en tegen de econo
mische worging van buiten af. Het
brengt de terzijdestelling van de rivali
teiten der groote mogendheden, waaron
der Europa en niet in het minst de
kleine en middelkleine staten de laatste
eeuwen geleden hebben. Met Frankrijk is
het belangrijkste kristallisatiepunt van
bondgenootschappen, coalitieoorlogen en
een politiek uitspelen van de een tegen
de ander verdwenen. Het bondgenoot
schap van de spil-mogendheden en de
duidelijke duurzame afbakening van de
belangengebieden tusschen het rijk en de
Sovjet-Unie vergrootten de mogelijkheid,
aldus de schrijver, om de politieke reor
ganisatie van Europa buiten de rivaliteit
van de groote mogendheden ten uit
voer te leggen. De kleine landen behoe
ven geen partij te kiezen, behoeven geen
trawanten te zijn van afzonderlijke groe
pen of tusschen de partijen door te la-
veeren en zich door bedriegelijke militai
re inspanningen in hun eigen nadeel stra
tegisch belangrijk te maken.
Vervolgens schrijft Megerle over de
nieuwe economische en sociale ordening
in Europa.
Duitschland stelt Europa nieuwe eco
nomische denkbeelden en een benroefd
economisch systeem ter beschikking. Dit
beteekent zekere afzetgebieden, recht
vaardige prijzen, stabiele valuta, een be
stand zijn tegen crisis en voor iedereen
bereikbare van de kapitalistische over
macht vrij zijnde handelsmethoden.
Arbeid, prestatie, productie.
Aan dit gemeenschappelijke economi
sche leven kan iedere staat, hetzij groot
of klein, arm of rijk aan kapitaal, agra-
zekere weistandsgrens kunnen alleen bo
ter krijgen; hun wordt een boterkaart
vestrekt en alle anderen krijgen een
vetkaart.
Wie is verplicht boter te koopen?
Een gezin van man, vrouw en drie kin
deren, met een inkomen boven f 1400,
kan alleen boter betrekken.
Voor elk kind minder dan drie wordt
die grens met f 100 verlaagd.
Een gezin van man en vrouw met meer
dan f 1100, komt dus ook alleen voor 'n
boterkaart in aanmerking.
Gezinnen met minder inkomen ont
vangen een vetkaart.
Nu weet u, waarom aan elke consu
ment een vragenlijst werd verstrekt,
waarop hij zijn inkomen moest invullen.
De rantsoenen zijn vastgesteld
op 250 gram per persoon per
week.
Kinderen die hun vierde levensjaar
nog niet voltooid hebben, krijgen een
rantsoen van 125 gram per week Arbei
ders die zware arbeid verrichten krijgen
375 gram toegewezen en die zeer zware
arbeid verrichten 750 gram.
Zooals reeds gezegd, zullen twee soor
ten kaarten worden ingevoerd: vetkaar
ten voor inkomens beneden f 1400 en
boterkaarten voor inkomens daarboven.
Op de vetkaarten zal tevens op nader
aan te kondigen wijze reductie te ver
krijgen zijn voor de aankoop van boter.
Deze reductie is vastgesteld op 40 cent
per kilogram.
Wat de sla-olie betreft, daarvoor zul
len geen afzonderlijke bons worden af
gegeven. Op de boter- of vetbon zal des-
gewenscht sla-olie verkrijgbaar zijn.
Van Duitsche zijde werd ter toelich
ting van deze maatregelen o.m. het vol
gende opgemerkt:
De rantsoenen zijn zoo gesteld, dat 'n
volwassen mensch er genoeg aan heeft.
In Nederland bestaan trouwens vol
doende mogelijkheden om met andere
Dinsdag 23 Juli was het
vijf en twintig jaar geleden, K
dat de eerste stappen tot het M
stichten van een Onderhnge r
Paardenverzekering op ons
eiland werden ondernomen.
Ze werden met goede uitslag
bekroond en nu we aan het
einde van een periode van 25
jaar zijn gekomen, is er re
den om met groote voldoe
ning op het volbrachte werk
terug te zien. We hebben
daar in vorig nummer reeds
op gewezen. Hier brengen
we een foto van de heeren
C. J. GEENSE, links, en C.
STOEPKER, die resp. als
voorzitter en administrateur hun beste krachten aan deze zoo nuttige instel
ling hebben gegeven ,een kwart eeuw lang. Onze hartelijke gelukwensch
risch of industrieel, op grondslag van
rechtsgelijkheid deelnemen, omdat dit
systeem berust op de basis van de arbeid,
prestatie en productie en niet op het toe
vallige bezit van goud en kapitaal. De
nieuwe economische denkbeelden raken
ook de nieuwe sociale denkbeelden, die 't
nationaal-socialistische Duitschland het
nieuwe Europa eveneens ter beschikking
stelt.
Duitschland beoogt niet, andere volken
zijn sociale orde of zijn wereldbeschou
wing op te dringen.
Het is er echter van overtuigd, dat zijn
nieuw gewonnen sociale waarden naar
de inhoud van meer dan nationale be-
teekenis zijn en de uitdrukking zijn van
de eischen van de twintigste eeuw.
Het nieuwe Europa.
Het is voor Europa ook van beslissen
de beteekenis, dat zijn nieuwe ordening
geschiedt onder de eigenlijke leiding van
het beste en meest beproefde organisa
tievolk.
Het nieuwe Europa van de eensge
zinde samenwerking van allen, het Eu
ropa zonder werkloosheid, zonder econo
mische en valutacrisis, het Europa van
plannen en arbeidsverdeeling, dat de mo
dernste technische productieapparaten en
gemeenschappelijk doorgevoerd, geheel
Euopeesch verkeerssysteem ter beschik
king staat, zal na het overwinnen van
economische en nationalistische hinder
palen zijn beveiligde basis en een snel
opkomende welstand vinden. Het biedt
aan de Europeesche volken, en niet in
het minst aan de kleinen, de grootste
kansen voor hun technische, economische
en verkeersmogelijkheden. Of de volken
van Europa hiervan een nuttig gebruik
zullen maken ligt voor het grootste ge
deelte aan henzelf. In ieder geval heeft
de jeugd van Europa een groote kans
voor zich.
Laten we hopen, dat de feiten deze
schrijver in het gelijk zullen stellen.
EEN BOM VIEL.
We hebben onlangs mel
ding gemaakt van bommen,
zes in getal, uitgeworpen door
een Engelsch vliegtuig in de
buurt van Everstekoog.
Mensch noch dier kreeg
eenig letsel, maar de Slaper
dijk tusschen Waalenburg en
Everstekoog werd zwaar be
schadigd, terwijl veldgewas
sen over een oppervlakte van
tientallen vierkante meters
verloren gingen. Van de ver
woeste dijk geeft nevenstaan
de foto een duidelijk beeld.
Op de voorgrond de voor
malige tochtsloot, door het
weggeslagen zand droogge
legd.
OORLOGSSCHADE.
Correspondentie inzake geleden oor
logsschade dient voor wat Texel betreft,
te worden gericht aan de Commissie,
welke te Den Helder zetelt; adres: Ko
ningsplein 4 aldaar.
voedingsmiddelen de schade in te halen;
spreker noemde volle melk en kaas, die
zeer waardevolle bestanddeelen voor de
voeding bevatten. Het Nederlandsche
volk is er met deze distributie heusch
niet zoo kwaad aan toe.
Dat de rantsoenen veel krapper zullen
worden is ook met te vreezen, aangezien
de distributie niet voortvloeit uit oogen-
blikkelijke nood. doch is ingegeven door
de wijze voorzichtigheid met het oog op
de tijden, die komen.
De splitsing van het volk naar de in
komens was niet te vermijden.
Van Duitsche zijde noemde men het
teekenend, voor de noodtoestand van
ons volk, dat 4 millioen menschen vallen
beneden de inkomensgrens, waarvoor de
vetkaarten zullen worden uitgereikt De
helft van ons volk zal vetkaarten krijgen
Tenslotte wordt lof gebracht aan de
winkelier, die tot nu toe als uitvoerder
der distnbutieregelingen voorbeeldig
heeft gewerkt. Hij verdient, dat dit in 't
openbaar gezegd wordt.
Inkrimping varkensstapel,
tributie varkensvleesch.
Dis-
Wij hebben in ons land ongeveer an
derhalf millioen varkens. Nu er geen toe
voer van krachtvoeder voor de varkens-
mesterij van overzee meer mogelijk is,
zal ongeveer de helft onzer varkens
moeten worden afgeslacht. Vóór de win
ter zullen reeds 250.000 varkens vanwe
ge de veehouderijcentrale worden aange
kocht en ingevroren worden als voorraad
Binnenkort zal het varkensvleesch
worden gedistribueerd.
Voor groote deelen van Noord- en
Zuid-Holland en Utrecht is de distribu
tie der varkens over de slagers en de
concentratie van de slachtingen reeds
ingegaan en Maandag 22 Juli begon ze
voor de noordelijke provincies en Gel
derland en op 29 Juli voor Brabant, Lim
burg en Zeeland.
GIFTEN WITTE KRUIS.
Wed. P. B., Oosterend f 5.
PRACHT AANWINST VOOR
TEXELS MUSEUM.
De merkwaardige schedel van
een tuimelaar.
Sinds geruime tijd had de bekende
praeparateur Van der Horst te Bever
wijk voor Texels Museum de schedel van
een tuimelaar onderhanden. Een dezer
dagen kwam hij met het praepareeren
een tijdroovend werk vooral in dit geval
gereed en wie er belang in stelt, kan
nu in ons Museum zijn werk bewonde
ren. We mogen van een bijzondere aan
winst spreken. Toen de tuimelaar een
jaar of wat terug aan het strand bij het
Westerslag gevonden werd, verkeerde
het cadaver nog in gave staat. Het re
sultaat is dan ook geweest, dat de inte
ressante schedel van deze merkwaardige
vertegenwoordiger van de „walvischach-
tigen" thans een zeer goed studieobject
uitmaakt. Let eens op die rijen gave tan
den, wel 88 in getal, en op die twee gaten
bovenaan in de kop, waardoor de tuime
laar, wanneer hij in zijn element is, van
tijd tot tijd bij het ademhalen, een straal
water doet opspuiten.
Aan een vitrine met lepelaars wordt
nog gewerkt. Maar het zal niet lang du
ren, of ook deze zal een plaatsje in ons
Museum krijgen. Nu de heer Van der
Horst niet meer in militaire dienst is,
kan hij zich weer geheel wijden aan de
kunst van paepareeren, waarin hij ge
toond heeft een meester te zijn.
Veilig en vlug als geen ander helpt hier
bij altijd een poeder of cachet van Mijn-
hardt. Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct.
Doos 45 ct. Cachets, genaamd „Mijn-
hardt jes" Doos 10 en 50 ct. N.V. Pharma-
ceutische Fabriek A. Mijnhardt, Zeist.
BEPERKTE VOORRAAD VET.
De Slagershond wijst er op, dat men
van de slagers niet het onmogelijke kan
verlangen.' Daar aanvoer van versch
rundvet uit het buitenland niet meer
mogelijk is, is het normaal, wanneer bij
een pond vleesch niet meer dan een ons
vet wordt verkocht.
