TEXELSCHE COURANT
VOOR DE
LANDBOUW
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 29 MAART 1941.
De Avonturen van Robinson^Crusoë.
ij^
De Hut van Gorter op de Westermient. Anno 1900.
VEREEN1CING
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL.
OORDEELKUNDIG BEMESTEN
Bezuinigen op kunstmest
1 Het gaat over drie voedingsstoffen.
Stikstof, Fosforzuur en Kali.
2. De stikstof. Als kalkammonsal-
peter, zwavelzure Ammoniak en Chili,
enz. is de kans voor uitspoeling steeds
groot. Dat gebeurt als het gewas rust. -
Dus altijd is bij gebruik tusschen 1 Oct.
en half Febr. uitspoeling te verwachten.
Dit geldt ook van gier.
3. Uitspoeling heeft ook plaats, wan
neer te veel in een keer wordt gestrooid.
Dit is vooral op grasland zoo. Na elke
keer maaien of weiden is daar stikstof
noodig. Tweemaal 100 kg strooien is veel
beter dan éénmaal tweehonderd kg.
4. Stikstofverspilling hebben wij bij
slechte bewaring van stalmest en gier.
Een koe levert ons per staltijd 5075 kg.
k.a.s. Dit moei zeer zuinig bewaard wor
den Dus goede mestplaat en groote,
dichte gierkelder.
Groote hoeveelheden stalmest in één
keer op grasland geeft verspilling. Maxi
maal 20.000 kg per h.a.
6. In Augustus stalmest op hooiland
direct uitgestrooid geeft de minste
stikstofverliezen. In Maart uitgestrooid,
hoogstens 10.000 kg. op weiland, geeft
door zijn beschermende werking vooral
beter groei. Overigens is stalmest 't best
besteed aan bouwland en dan vooral
voor hakvruchten.
7. Stalmest op bouwland aan hoopen
laten liggen (ook op weiland) of niet di
rect onderploegen geeft belangrijke ver
liezen.
8. Een groene stoppel, vooral klaver of
wikken, geeft belangrijke stikstofmest.
9. Het Fosforzuur. Dit spoelt niet van
beteekenis uit. Bij langdurige royale be
mesting is dus voorraad in de grond ge
vormd. Die spaarpot spreken we nu aan.
10. Alleen door bepaling van het fos-
forzuurgetal weten we iets omtrent de
behoefte van de grond.
Beneden 30 (P citr. getal) moeten we
extra geven.
Boven 50 kunnen we sterk bezuinigen
llilllllllll VOOR DE VROUW. HRfillllii-
HET WAS EEN GIRAFFE-KOP
SUPERCHIQUE PATROON.
BUITENGEWOON.
5212 Zomerjapon. Voor gr. 42, ben. 4 M. linnen van 80 cM. en 0.30 M. linnen
5213 Namiddagjapon. Voor gr. 44, ben. 3.25 M. crêpe van 94 cM.
5214 Eenvoudige japon. Voor gr. 44, ben. 4 M. zijde van 90 cM.
5215-5216 Zomercomplet. Voor gr. 42, ben. Jasje 2.20 M. crêpe en voor japon
3.30 M. crêpe van 94 cM.
Van alle modellen zijn schitterend
passende patronen in de gangbare ma
ten leverbaar. Prijs bij vooruitbetaling
f 0.35 voor kinderkleeding, voor mantels
en japonnen 10.45 per patroon. Te vol
doen in postzegels tot 7l/z cent p. s. oi
door storting op giro 240842 tegelijk met
de duidelijke bestelling o.a. opgave bo
venwijdte. Uitgevers A. H. Bruil,
Patronenafdeeling, Doetinchem.
llilllllllll RECHTSVRAGEN.
46. DE RECHTBANK beslist, wie van
de beide ouders de voogdij zal uitoefe
nen. De man moet in ieder geval het
kind onderhouden.
47. EEN ONTEIGENINGSPROCEDU
RE kan maanden lang duren en is boven
dien nogal kostbaar.
RECEPTEN
PEULVRUCHTENGEHAKT. 250 gr.
rauwe of 1 L. gekookte bruine- of witte
boonen, capucijners of groene erwten,
200 gr. gekookte aardappelen, 1 flinke ui,
peper, zout, noot, wat boter of vet om
in te bakken. De peulvruchten gaar ko
ken, fijn maken en met de fijngemaakte
aardappelen, de gesnipperde, gefruite ui,
peper, zout en noot tot een samenhan
gende massa kneden; mocht deze te
droog zijn, dan iets boonennat toevoegen;
is zij te vochtig, dan aardappelkruim.
Van deze massa kleine gehaktballen vor
men, deze door paneermeel wentelen en
ze aan alle zijden bruin bakken.
NUTTIGE WENKEN.
LINNEN (Egyptisch) regenjas kunt u
wasschen in lauw sop van goede huis
houdzeep.
KALKSPATTEN op ruiten zijn met 'n
doekje met azijn te verwijderen.
EIEREN, in waterglas ingemaakt, kun
nen gekookt worden, nadat u een klein
gaatje in de luchtkamer hebt geprikt.
HAND WEEFT AFELKLEEDEN, don
ker gekleurd, worden gewasschen in een
aftreksel van houtzeep.
KWASTEN moeten voor het gebruik
een dag in koud water worden gezet, om
het uitvallen van haren te voorkomen.
BRONZEN voorwerpen, glimmende,
uitborstelen en dan met wat witte was
wrijven.
LINOLEUM, bedrukt, steeds met lauw
zeepsop afnemen, daarna met koud wa
ter. Na het drogen met was inwrijven en
na indrogen met een doek flink uitwrij
ven.
TINNEN voorwerpen worden, wanneer
ze weinig gepolijst zijn, geschuurd en
wel met Brusselsche aarde of zeer fijn
zand. Eerst in sodawater dompelen. Ten
slotte afspoelen en afdrogen met zachte
do«k.
48. HUUR. De -huiseigenaar kan de
huur opzeggen met inachtneming van het
plaatselijk gebruik. Is dit in uw gemeen
te Mei, dan kan opzegging dus met in
gang van die datum plaats vinden
49. DE ZOON kan door het verschaf
fen van levensonderhoud aan zijn ouders
eigenaar worden van het huis. Daar kun
nen de andere kinderen niets aan doen.
50. ERFENIS. De kinderen hebben
slechts recht op de nalatenschap van hun
moeder, niet op die van hun stiefvader.
WEET U ZE /ALLE VIJF
941 De oudste schepen werden voortbe
wogen door
942 De Spree stroomt door de wereld
stad
943 Lysol wordt bereid uit.
944 T.a.v. (onder brieven) beteekent"5
945 Vivace (muziekterm) beteekent..?
Antwoorden:
941 Roeier(s).
942 Berlijn.
943 Steenkoolteer.
944 Tout a vous (geheel de uwe).
945 Levendig, vurig.
Nieuwe vragen.
946 Vliegend hert, een soort.
947 Een hygrometer dient voor.
948 Na Tokio is Japans grootste stad?
949 Het zoutgehalte van de Doode
Zee is
950 Insolvent is iemand, die.
Boeksteuners Herbariums
Ansichtkaartalbums Hechtmachines
Acte-tasschen
Brievenwegers
Briefopeners
Bridgebakjes
Bridgeblocs
Bridge-etuis
Drukkerijtjes
Foto-albums
Gezelschapsspelen
huiswerkboekjes
Kinderpost
Kleurpotlooden
Klodblocs
Lakstempels
Legkaarten
Pi ullemanden
Potloodslijpers
Puzzles
School-étuis
Stempels
BOEKHANDEL PARKSTRAAT - Tel. 11
of een keer zonder.
Tusschen 30 en 40 geven we wat het
gewas vraagt als 't kan.
Boven 60 is zelfs gevaarlijk (suikerbie
ten).
11. De heer Van der Meer vond op
kleigrond:
Aardappelen reageeren het sterkst op
de fosforzuurvoorraad grens op 40
Aan bieten en aardappelen steeds iets
versch fosfaat geven, ook al is het P citr.
getal hoog.
Andere gewassen reageeren belangrijk
minder. Als grensgetal zou 35 kunnen
worden aangehouden, wellicht kan dat
later lager worden gesteld.
Grasland. Hierover nog weinig proe
ven. Volgens publicatie van Dr. v. d.
Pauw is de grens plm. 50. (05 cm.
laag). Een sterke reactie werd gevonden
bij een P. citr. getal van 24.
Vlas. De voorloopige indruk is, dat dit
ook meer op fosforzuur reageert dan an
dere gewassen (wat betreft de hoeveel
heid vlas).
12. De Kali. Kali spoelt op lichte gron
den stellig uit. Op lichte gronden kali ge
ven tusschen 1 Oct. en half Febr. is dus
verspilling. Gier in deze periode betee
kent dus én stikstof én kali vermorsen.
13. Ook de kali geve men op grasland
niet in één keer, maar na elke oogst, 't
zij hooi of afgrazen, wat.
14. Bij kali is 20 het grensgetal in 't
algemeen. De heer Van der Meer vond
op kleigronden:
Duidelijk blijkt, dat aardappelen veel
sterker op kali reageeren dan suikerbie
ten, alhoewel ze in de praktijk tot dus
verre bijna steeds dezelfde kalibemes
ting kregen. Grensgetal bij aardappelen
plm. 25. Bij suikerbieten plm. 18.
Haver heeft een groot opname-vermo
gen voor kali, behoeft in de praktijk
slechts zelden met kali bemest te wor
den, alhoewel het veelvuldig gebeurt.
Haver grensgetal plm. 15
Erwten. Nogal kalibehoeftige bij lage
kaligehalten. Grensgetal plm 20.
Voederbieten. Grooter kalibehoeften
dan suikerbieten. Grensgetal 20.
Vlas Kalibehoefte vrij groot. Voor
zichtigheidshalve grens voorloopig bo
ven 20.
Tarwe. Meer kalibehoefte dan haver.
Grenscijfer plm. 18.
Grasland. Monsterzode 05 cM., grens
op plm 32.
15. Boven 20 bezuinigen we.
Boven 30 bezuinigen we sterk
We letten echter sterk op het humus-
getal. Is dit voor ons boven 4, dan gel
den deze getallen zeker.
Bij humusgetallen beneden 3 zal de
grond een bezuiniging niet lang ver
dragen.
16. Noodig is volledig onderzoek voor
elk perceel. Dan pas weet men hoe men
zijn zuinig toegemeten kunstmest het
best verdeelen kan. Dit volledig onder
zoek kost f 3.50 Voor kleigronden f 4.50.
Een onnoodig gegeven en dus weggegooi
de baal super en kali kost meer!
||||||llllllllllllllllllllllllllllllll||||lllllllllllllllllllllllll<lilllllll>IIHIIIIIIIIH!l|||||l
IIIIHIIIIIIIIIIII VOOR DE JEUGD. Illlllllllllllllll
BOEKHANDEL PARKSTRAAT - Tel. 11
Dit is het antwoord op de vraag van
de vorige week. Hadden jullie dat ook ge
dacht Doordat de giraffe de tong uit
stak, was het herkennen niet zo makke
lijk. Die tong komt hem uitstekend te
pas, wanneer hij bladeren van de bomen
wil trekken.
DE BOERDERIJNAMEN.
Dit bijblad wordt eerst afgedrukt.
Daarna begint de drukker met het eer
ste blad. In dit eerste blad hoop ik ruim
te te hebben om jullie de uitslag van de
Boerderijnamen-prijsvraag mee te delen.
JULLIE OOM KO.
HOE LAAT IS HET
Piet zou wel eens willen weten, hoe
laat het is. Hij komt bij een klokkenwin-
kel, waar vijf klokken lopen, maar
ze wijzen allemaal verschillend. Eén klok
wijst de juiste tijd aan. Welke De klok
kenmaker geeft Piet een raadsel op. Eén
klok is 15 mnt voor, een klok is een half
uur achter, een klok is tien minuten voor
en een is een kwartier achter. Nu vraagt
hij Piet, hem de klok aan te wijzen, wel
ke de juiste tijd aangeeft. Welke klok is
dat en hoe laat is het dus
U LEEST ERGENS
van een boek, een tijdschrift, een
brochure ZONDER eenige prijsver-
hooging wordt het verlangde U ge
leverd (en met spoed) door:
23 Na enig zoeken vond hij een grote
zware boom, die niet moeilijk te beklim
men was en welks takken en loof hem
een veilige schuilplaats schenen te bie-
*den. Hij begon de beklimming.
25. De doorgestane ontberingen maak
ten echter, dat hij verre van gerust sliep.
Hij droomde weer van het vergane schip
en van zijn kameraden en hij wilde zich
aan een stuk wrakhout vastklemmen.
HEBBEN MIEREN EEN
BRANDWEER?
De heer Janus de Porto was zoo vrien
delijk ons een foto van de hut van de
familie Gorter ter hand te stellen. Fo
to's van die echte, honderd pet. heide-
hutten op ons eiland zijn zeldzaam:
Geen wonder Dertig jaar geleden werd
de laatste hut gesloopt. Het fotografee
ren gold toen nog als een luxe, maar een
enkele Texelaar was een kiekkast rijk
Toerist en camera! Die hooren sinds
lang bij elkaar, maar wie had vroeger
lust naar dat onbekende Texel met zijn
„jutters en stroopers" te komen?! Vroe
ger waren de Texelaars zeer gesloten je
gens vreemdelingen. Pieter van Cuyck
schrijft daarover: ,,Het is niet makkelijk
gemeenzaam met deze lieden te wor
den", ja, hij beticht hen zelfs van wan
trouwen. Op dit chapiter gaat hij lang
door. Meer kan ons zijn verhaal over de
Mient omstreeks 1790 interesseeren -Hij
vertelt ons van groen getinte duinen,
van onder tot boven met aardroosjes be
groeid, „hetgeen in de lente eene zeer
aangenaame vertooning is voor iemand,
die de eenvoudige schoonheden der na
tuur boven de voortbrengselen van de
kunst waardeert. In het midden van die
duinen zijn vele poelen en laage gronden
van denzelfden aart, en met hetzelfde
liesch en biezen bewassen, als ik aan de
noordwestzij de van den zanddijk bij
Huisduinen en onder den grond bij
Eikenduinen gezien heb, uitgezondert
dat alhier geen spoor van boomen te
vinden was; maar ik heb den grond van
deeze duinen niet zien openen, waann
men mogelijk mede overblijfsels van
bosschen vinde zoude."
„Op deeze Mient", zoo vervolgt Van
Cuyck, „zijn twee zeer groote kolken,
waarin veel watergevogelte zijn verblijf
houdt; het is niet onwaarschijnlijk, dat
die kolken door afwatering zijn ontstaan
Deeze geheele noordwestelijke streek, al
waar het land en het water zoet zijn, is
voorheen, volgens overlevering," veel
meer bewoont geweest. Deze streek is
meer en meer verwaarloost geworden,
maar welk een uitnemende gelegenheid
zoude hier niet zijn om hout te plan
ten hetzij willigen, die men voor de dij
ken noodig heeft, hetzij eist en berk tot
brandhout, daar men hier zoo weinig
brandstoffen heeft en de boer zich behel
pen moet met afgestoken plaggen en
arooge schaapskeutels, die door de kin
deren menigmaal in het veld worden op-
gegadert; welk een bosch zcude op deeze
nu verlaaten en nutteloozen plek niet
i kunnen staan, welk een schoon inkoo-
men zouden lieden, die voor eerst eenig
geld konden uitschieten, niet voor zich
zeiven en hunne nakoomelingen kunnen
verkrijgen; daar Heeren Gecommitteer
de Raaden van het Noorderkwartier niet
weigeren om de landen, die ledig liggen,
te schenken aan degeenen. die dezelve
met hout willen beplanten en daarboven
noch vrijdom van lasten voor eenigen
tijd toe te staan!"
(wordt vervolgd)
OPPLAKVELLEN IN BLOCS.
Opplak vellen levert kant en klaar, met
naam, adres en codenummer: de drukke
rij van dit blad
BUSDIENST TH. REUVERS.
Van De Cocksdorp: 8 en 16.15 uur.
Van Den Burg: 11 en 17.30 uur
Zondags: Van De Cocksdorp 9.30.
Van Den Burg: 11.
Op die vraag zou ik met ,,ja" kunnen
antwoorden, maar jullie begrijpen wel,
dat er geen echte brandspuit aan te pas
komt. Een natuuronderzoeker uit de
Oostmark heeft door een proef ons ge
leerd, hoe het er mee staat. Hij plaatste
een brandende kaars midden in een
mierenhoop en al spoedig zag hij, dat
van alle kanten mieren kwamen opzetten
om te zien, welk gevaar hun nu toch
wel bedreigde. Zelfs waren er mieren,
die helemaal tegen de kaars op klommen,
tot boven aan toe en daar jammerlijk
verbrandden. Maar dat duurde niet lang.
Al spoedig bleken de mieren de toestand
te hebben overzien. Het was nu of ze
groepjes van drie, vier flinke mieren
uitzochten. Deze klommen tot bovenaan
de kaars en spoten uit hun achterlijf een
vloeistof in de vlam. Lang konden ze 't
niet uithouden. Min of meer verbrand
moesten zij zich terugtrekken. Dan ruk
ten nieuwe „stoottroepen" (brandweer
lui, zou ik kunnen zeggen) aan. Op de
duur werd de vlam merkbaar kleiner.
Onderwijl hoepten de andere mieren een
menigte dennennaalden tegen de kaars
op (zie tekening) en zo kon het vuur ten
slotte makkelijker en met minder gevaar
voor eigen leven bestreden worden. In
4 minuten was nu de brand gebluscht.
Het gevaar was geweken. Het had de
levens van een aantal mieren gekost,
maar dank zij die zelfopoffering was het
grootste deel van de mierenkolonie aan
een ramp ontkomen.
26. Hij greep echter in de lucht en
door zijn dolzinnige bewegingen verloor
hij 't evenwicht en viel met een smak
op de grond. Hier had hij enige ogen
blikken nodig om tot bezinning te komen.
24. Weldra was hij tussen het dichte
lover verdwenen en vond hij een dikke
tak, die hem een gemakkelijke zitplaats
bood. Toen de zon onderging dommelde
hij zo ongemerkt in.
